| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / विमतिविनोदनी-टीका • Vimativinodanī-ṭīkā |
छआपत्तिसमुट्ठानवारवण्णना
Chaāpattisamuṭṭhānavāravaṇṇanā
२७६. पठमेन आपत्तिसमुट्ठानेनाति केवलं कायेन। पाराजिकापत्तिया एकन्तसचित्तकसमुट्ठानत्ता ‘‘न हीति वत्तब्ब’’न्ति वुत्तं। सङ्घादिसेसादीनं दुक्कटपरियोसानानं पञ्चन्नं अचित्तकानम्पि सम्भवतो ‘‘सिया’’ति वुत्तं, आपज्जनं सिया भवेय्याति अत्थो। हीनुक्कट्ठेहि जातिआदीहि ओमसने एव दुब्भासितस्स पञ्ञत्तत्ता सा एकन्तवाचाचित्तसमुट्ठाना एवाति।
276.Paṭhamena āpattisamuṭṭhānenāti kevalaṃ kāyena. Pārājikāpattiyā ekantasacittakasamuṭṭhānattā ‘‘na hīti vattabba’’nti vuttaṃ. Saṅghādisesādīnaṃ dukkaṭapariyosānānaṃ pañcannaṃ acittakānampi sambhavato ‘‘siyā’’ti vuttaṃ, āpajjanaṃ siyā bhaveyyāti attho. Hīnukkaṭṭhehi jātiādīhi omasane eva dubbhāsitassa paññattattā sā ekantavācācittasamuṭṭhānā evāti.
दुतियसमुट्ठाननये वाचाय एव समापज्जितब्बपाटिदेसनीयस्स अभावा ‘‘न ही’’ति वुत्तं।
Dutiyasamuṭṭhānanaye vācāya eva samāpajjitabbapāṭidesanīyassa abhāvā ‘‘na hī’’ti vuttaṃ.
ततिये पन वोसासमानरूपं भिक्खुनिं कायवाचाहि अनपसादनपच्चया पाटिदेसनीयसम्भवतो ‘‘सिया’’ति वुत्तं।
Tatiye pana vosāsamānarūpaṃ bhikkhuniṃ kāyavācāhi anapasādanapaccayā pāṭidesanīyasambhavato ‘‘siyā’’ti vuttaṃ.
ओमसने पाचित्तियस्स अदिन्नादानसमुट्ठानत्तेपि तप्पच्चया पञ्ञत्तस्स दुब्भासितस्स पञ्चमेनेव समुप्पत्तीति दस्सेतुं चतुत्थवारे ‘‘दुब्भासितं आपज्जेय्याति न हीति वत्तब्ब’’न्ति वत्वा पञ्चमवारे ‘‘सियाति वत्तब्ब’’न्ति वुत्तं। कायविकारेनेव ओमसन्तस्स पनेत्थ दुब्भासितभावेपि कायकीळाभावाभावतो दुक्कटमेवाति दट्ठब्बं।
Omasane pācittiyassa adinnādānasamuṭṭhānattepi tappaccayā paññattassa dubbhāsitassa pañcameneva samuppattīti dassetuṃ catutthavāre ‘‘dubbhāsitaṃ āpajjeyyāti na hīti vattabba’’nti vatvā pañcamavāre ‘‘siyāti vattabba’’nti vuttaṃ. Kāyavikāreneva omasantassa panettha dubbhāsitabhāvepi kāyakīḷābhāvābhāvato dukkaṭamevāti daṭṭhabbaṃ.
छट्ठवारे पन विज्जमानोपि कायो दुब्भासितस्स अङ्गं न होति, पञ्चमसमुट्ठाने एव छट्ठम्पि पविसतीति दस्सेतुं ‘‘न ही’’ति पटिक्खित्तं, न पन तत्थ सब्बथा दुब्भासितेन अनापत्तीति दस्सेतुं। न हि दवकम्यताय कायवाचाहि ओमसन्तस्स दुब्भासितापत्ति न सम्भवति। यञ्हि पञ्चमेनेव समापज्जति, तं छट्ठेनपि समापज्जति एव धम्मदेसनापत्ति वियाति गहेतब्बं। सेसं समुट्ठानवारे सुविञ्ञेय्यमेव।
Chaṭṭhavāre pana vijjamānopi kāyo dubbhāsitassa aṅgaṃ na hoti, pañcamasamuṭṭhāne eva chaṭṭhampi pavisatīti dassetuṃ ‘‘na hī’’ti paṭikkhittaṃ, na pana tattha sabbathā dubbhāsitena anāpattīti dassetuṃ. Na hi davakamyatāya kāyavācāhi omasantassa dubbhāsitāpatti na sambhavati. Yañhi pañcameneva samāpajjati, taṃ chaṭṭhenapi samāpajjati eva dhammadesanāpatti viyāti gahetabbaṃ. Sesaṃ samuṭṭhānavāre suviññeyyameva.
छआपत्तिसमुट्ठानवारवण्णना निट्ठिता।
Chaāpattisamuṭṭhānavāravaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / विनयपिटक • Vinayapiṭaka / परिवारपाळि • Parivārapāḷi / १. छआपत्तिसमुट्ठानवारो • 1. Chaāpattisamuṭṭhānavāro
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / सारत्थदीपनी-टीका • Sāratthadīpanī-ṭīkā / छआपत्तिसमुट्ठानवारकथावण्णना • Chaāpattisamuṭṭhānavārakathāvaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / वजिरबुद्धि-टीका • Vajirabuddhi-ṭīkā / छआपत्तिसमुट्ठानवारादिवण्णना • Chaāpattisamuṭṭhānavārādivaṇṇanā
