| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / វិមតិវិនោទនី-ដីកា • Vimativinodanī-ṭīkā |
ឆអាបត្តិសមុដ្ឋានវារវណ្ណនា
Chaāpattisamuṭṭhānavāravaṇṇanā
២៧៦. បឋមេន អាបត្តិសមុដ្ឋានេនាតិ កេវលំ កាយេន។ បារាជិកាបត្តិយា ឯកន្តសចិត្តកសមុដ្ឋានត្តា ‘‘ន ហីតិ វត្តព្ព’’ន្តិ វុត្តំ។ សង្ឃាទិសេសាទីនំ ទុក្កដបរិយោសានានំ បញ្ចន្នំ អចិត្តកានម្បិ សម្ភវតោ ‘‘សិយា’’តិ វុត្តំ, អាបជ្ជនំ សិយា ភវេយ្យាតិ អត្ថោ។ ហីនុក្កដ្ឋេហិ ជាតិអាទីហិ ឱមសនេ ឯវ ទុព្ភាសិតស្ស បញ្ញត្តត្តា សា ឯកន្តវាចាចិត្តសមុដ្ឋានា ឯវាតិ។
276.Paṭhamena āpattisamuṭṭhānenāti kevalaṃ kāyena. Pārājikāpattiyā ekantasacittakasamuṭṭhānattā ‘‘na hīti vattabba’’nti vuttaṃ. Saṅghādisesādīnaṃ dukkaṭapariyosānānaṃ pañcannaṃ acittakānampi sambhavato ‘‘siyā’’ti vuttaṃ, āpajjanaṃ siyā bhaveyyāti attho. Hīnukkaṭṭhehi jātiādīhi omasane eva dubbhāsitassa paññattattā sā ekantavācācittasamuṭṭhānā evāti.
ទុតិយសមុដ្ឋាននយេ វាចាយ ឯវ សមាបជ្ជិតព្ពបាដិទេសនីយស្ស អភាវា ‘‘ន ហី’’តិ វុត្តំ។
Dutiyasamuṭṭhānanaye vācāya eva samāpajjitabbapāṭidesanīyassa abhāvā ‘‘na hī’’ti vuttaṃ.
តតិយេ បន វោសាសមានរូបំ ភិក្ខុនិំ កាយវាចាហិ អនបសាទនបច្ចយា បាដិទេសនីយសម្ភវតោ ‘‘សិយា’’តិ វុត្តំ។
Tatiye pana vosāsamānarūpaṃ bhikkhuniṃ kāyavācāhi anapasādanapaccayā pāṭidesanīyasambhavato ‘‘siyā’’ti vuttaṃ.
ឱមសនេ បាចិត្តិយស្ស អទិន្នាទានសមុដ្ឋានត្តេបិ តប្បច្ចយា បញ្ញត្តស្ស ទុព្ភាសិតស្ស បញ្ចមេនេវ សមុប្បត្តីតិ ទស្សេតុំ ចតុត្ថវារេ ‘‘ទុព្ភាសិតំ អាបជ្ជេយ្យាតិ ន ហីតិ វត្តព្ព’’ន្តិ វត្វា បញ្ចមវារេ ‘‘សិយាតិ វត្តព្ព’’ន្តិ វុត្តំ។ កាយវិការេនេវ ឱមសន្តស្ស បនេត្ថ ទុព្ភាសិតភាវេបិ កាយកីឡាភាវាភាវតោ ទុក្កដមេវាតិ ទដ្ឋព្ពំ។
Omasane pācittiyassa adinnādānasamuṭṭhānattepi tappaccayā paññattassa dubbhāsitassa pañcameneva samuppattīti dassetuṃ catutthavāre ‘‘dubbhāsitaṃ āpajjeyyāti na hīti vattabba’’nti vatvā pañcamavāre ‘‘siyāti vattabba’’nti vuttaṃ. Kāyavikāreneva omasantassa panettha dubbhāsitabhāvepi kāyakīḷābhāvābhāvato dukkaṭamevāti daṭṭhabbaṃ.
ឆដ្ឋវារេ បន វិជ្ជមានោបិ កាយោ ទុព្ភាសិតស្ស អង្គំ ន ហោតិ, បញ្ចមសមុដ្ឋានេ ឯវ ឆដ្ឋម្បិ បវិសតីតិ ទស្សេតុំ ‘‘ន ហី’’តិ បដិក្ខិត្តំ, ន បន តត្ថ សព្ពថា ទុព្ភាសិតេន អនាបត្តីតិ ទស្សេតុំ។ ន ហិ ទវកម្យតាយ កាយវាចាហិ ឱមសន្តស្ស ទុព្ភាសិតាបត្តិ ន សម្ភវតិ។ យញ្ហិ បញ្ចមេនេវ សមាបជ្ជតិ, តំ ឆដ្ឋេនបិ សមាបជ្ជតិ ឯវ ធម្មទេសនាបត្តិ វិយាតិ គហេតព្ពំ។ សេសំ សមុដ្ឋានវារេ សុវិញ្ញេយ្យមេវ។
Chaṭṭhavāre pana vijjamānopi kāyo dubbhāsitassa aṅgaṃ na hoti, pañcamasamuṭṭhāne eva chaṭṭhampi pavisatīti dassetuṃ ‘‘na hī’’ti paṭikkhittaṃ, na pana tattha sabbathā dubbhāsitena anāpattīti dassetuṃ. Na hi davakamyatāya kāyavācāhi omasantassa dubbhāsitāpatti na sambhavati. Yañhi pañcameneva samāpajjati, taṃ chaṭṭhenapi samāpajjati eva dhammadesanāpatti viyāti gahetabbaṃ. Sesaṃ samuṭṭhānavāre suviññeyyameva.
ឆអាបត្តិសមុដ្ឋានវារវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Chaāpattisamuṭṭhānavāravaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / វិនយបិដក • Vinayapiṭaka / បរិវារបាឡិ • Parivārapāḷi / ១. ឆអាបត្តិសមុដ្ឋានវារោ • 1. Chaāpattisamuṭṭhānavāro
ដីកា • Tīkā / វិនយបិដក (ដីកា) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / សារត្ថទីបនី-ដីកា • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ឆអាបត្តិសមុដ្ឋានវារកថាវណ្ណនា • Chaāpattisamuṭṭhānavārakathāvaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / វិនយបិដក (ដីកា) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / វជិរពុទ្ធិ-ដីកា • Vajirabuddhi-ṭīkā / ឆអាបត្តិសមុដ្ឋានវារាទិវណ្ណនា • Chaāpattisamuṭṭhānavārādivaṇṇanā
