Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / កង្ខាវិតរណី-អភិនវ-ដីកា • Kaṅkhāvitaraṇī-abhinava-ṭīkā |
៤. ឆព្ពស្សសិក្ខាបទវណ្ណនា
4. Chabbassasikkhāpadavaṇṇanā
យំ សន្ថតសម្មុតិំ ទេតីតិ សម្ពន្ធោ។ គិលានស្ស ភិក្ខុនោតិ យស្ស វិនា សន្ថតា ន ផាសុ ហោតិ, ន សក្កោតិ ច សន្ថតំ អាទាយ បក្កមិតុំ, ឯវំភូតស្ស គិលានស្ស ភិក្ខុនោ។ សន្ថតសម្មុតិំ ទេតីតិ ‘‘សុណាតុ មេ, ភន្តេ, សង្ឃោ, អយំ ឥត្ថន្នាមោ ភិក្ខុ គិលានោ ន សក្កោតិ សន្ថតំ អាទាយ បក្កមិតុ’’ន្តិអាទិនា (បារា. ៥៦០) បទភាជនេ វុត្តាយ ញត្តិទុតិយកម្មវាចាយ សន្ថតសម្មុតិំ ទេតិ។
Yaṃ santhatasammutiṃ detīti sambandho. Gilānassa bhikkhunoti yassa vinā santhatā na phāsu hoti, na sakkoti ca santhataṃ ādāya pakkamituṃ, evaṃbhūtassa gilānassa bhikkhuno. Santhatasammutiṃ detīti ‘‘suṇātu me, bhante, saṅgho, ayaṃ itthannāmo bhikkhu gilāno na sakkoti santhataṃ ādāya pakkamitu’’ntiādinā (pārā. 560) padabhājane vuttāya ñattidutiyakammavācāya santhatasammutiṃ deti.
សាតិ សន្ថតសម្មុតិ។ វូបសន្តោ វា បុន កុប្បតីតិ វូបសន្តោ វា សោ អាពាធោ បុន កុប្បតិ, អនុវស្សម្បិ កាតុំ វដ្ដតិ, បុន សម្មុតិទានកិច្ចំ នត្ថីតិ អធិប្បាយោ។ ន កេវលំ តស្មិំយេវ រោគេ កុប្បិតេ, អថ ខោ អញ្ញស្មិំ រោគេ កុប្បិតេបិ គតគតដ្ឋានេ អនុវស្សំ កាតុំ លភតិ។ តេនេវ ហិ សមន្តបាសាទិកាយំ ‘‘សចេ អរោគោ ហុត្វា បុន មូលព្យាធិនាវ គិលានោ ហោតិ , សោយេវ បរិហារោ, នត្ថញ្ញំ ‘សម្មុតិកិច្ច’ន្តិ ផុស្សទេវត្ថេរោ អាហ។ ឧបតិស្សត្ថេរោ បន សោ វា ព្យាធិ បដិកុប្បតុ, អញ្ញោ វា, សកិំ ‘គិលានោ’តិ នាមំ លទ្ធំ លទ្ធមេវ, បុន ‘សម្មុតិកិច្ចំ នត្ថី’តិ អាហា’’តិ (បារា. អដ្ឋ. ២.៥៥៧) ឧបតិស្សត្ថេរវាទោ បច្ឆា វុត្តោ។
Sāti santhatasammuti. Vūpasanto vā puna kuppatīti vūpasanto vā so ābādho puna kuppati, anuvassampi kātuṃ vaṭṭati, puna sammutidānakiccaṃ natthīti adhippāyo. Na kevalaṃ tasmiṃyeva roge kuppite, atha kho aññasmiṃ roge kuppitepi gatagataṭṭhāne anuvassaṃ kātuṃ labhati. Teneva hi samantapāsādikāyaṃ ‘‘sace arogo hutvā puna mūlabyādhināva gilāno hoti , soyeva parihāro, natthaññaṃ ‘sammutikicca’nti phussadevatthero āha. Upatissatthero pana so vā byādhi paṭikuppatu, añño vā, sakiṃ ‘gilāno’ti nāmaṃ laddhaṃ laddhameva, puna ‘sammutikiccaṃ natthī’ti āhā’’ti (pārā. aṭṭha. 2.557) upatissattheravādo pacchā vutto.
ឯត្ថ ច ‘‘ឥទំ មេ, ភន្តេ, សន្ថតំ ឩនកឆព្ពស្សានិ ការាបិតំ អញ្ញត្រ ភិក្ខុសម្មុតិយា និស្សគ្គិយ’’ន្តិ (បារា. ៥៦២) ឥមិនា នយេន និស្សជ្ជនវិធានំ វេទិតព្ពំ។ ‘‘សេសំ បឋមសទិសមេវា’’តិ ឥមិនា ‘‘អត្តនា កតំ បរេហិ បរិយោសាបេតី’’តិអាទិកំ អតិទិដ្ឋំ។ អយំ បន វិសេសោ – បរិបុណ្ណេ ឆព្ពស្សេ វា អតិរេកឆព្ពស្សេ វា អនាបត្តិ។ អង្គេសុ ច ឆព្ពស្សានំ អន្តោភាវោ នានាត្តំ។
Ettha ca ‘‘idaṃ me, bhante, santhataṃ ūnakachabbassāni kārāpitaṃ aññatra bhikkhusammutiyā nissaggiya’’nti (pārā. 562) iminā nayena nissajjanavidhānaṃ veditabbaṃ. ‘‘Sesaṃ paṭhamasadisamevā’’ti iminā ‘‘attanā kataṃ parehi pariyosāpetī’’tiādikaṃ atidiṭṭhaṃ. Ayaṃ pana viseso – paripuṇṇe chabbasse vā atirekachabbasse vā anāpatti. Aṅgesu ca chabbassānaṃ antobhāvo nānāttaṃ.
ឆព្ពស្សសិក្ខាបទវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Chabbassasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.