Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਮਜ੍ਝਿਮਨਿਕਾਯ • Majjhimanikāya

    ੨. ਛਬ੍ਬਿਸੋਧਨਸੁਤ੍ਤਂ

    2. Chabbisodhanasuttaṃ

    ੯੮. ਏવਂ ਮੇ ਸੁਤਂ – ਏਕਂ ਸਮਯਂ ਭਗવਾ ਸਾવਤ੍ਥਿਯਂ વਿਹਰਤਿ ਜੇਤવਨੇ ਅਨਾਥਪਿਣ੍ਡਿਕਸ੍ਸ ਆਰਾਮੇ। ਤਤ੍ਰ ਖੋ ਭਗવਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਮਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਭਿਕ੍ਖવੋ’’ਤਿ। ‘‘ਭਦਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਭਗવਤੋ ਪਚ੍ਚਸ੍ਸੋਸੁਂ। ਭਗવਾ ਏਤਦવੋਚ –

    98. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tatra kho bhagavā bhikkhū āmantesi – ‘‘bhikkhavo’’ti. ‘‘Bhadante’’ti te bhikkhū bhagavato paccassosuṃ. Bhagavā etadavoca –

    ‘‘ਇਧ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਞ੍ਞਂ ਬ੍ਯਾਕਰੋਤਿ – ‘ਖੀਣਾ ਜਾਤਿ, વੁਸਿਤਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ, ਕਤਂ ਕਰਣੀਯਂ, ਨਾਪਰਂ ਇਤ੍ਥਤ੍ਤਾਯਾਤਿ ਪਜਾਨਾਮੀ’ਤਿ। ਤਸ੍ਸ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਭਾਸਿਤਂ ਨੇવ ਅਭਿਨਨ੍ਦਿਤਬ੍ਬਂ ਨਪ੍ਪਟਿਕ੍ਕੋਸਿਤਬ੍ਬਂ। ਅਨਭਿਨਨ੍ਦਿਤ੍વਾ ਅਪ੍ਪਟਿਕ੍ਕੋਸਿਤ੍વਾ ਪਞ੍ਹੋ ਪੁਚ੍ਛਿਤਬ੍ਬੋ – ‘ਚਤ੍ਤਾਰੋਮੇ, ਆવੁਸੋ, વੋਹਾਰਾ ਤੇਨ ਭਗવਤਾ ਜਾਨਤਾ ਪਸ੍ਸਤਾ ਅਰਹਤਾ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੇਨ ਸਮ੍ਮਦਕ੍ਖਾਤਾ। ਕਤਮੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ? ਦਿਟ੍ਠੇ ਦਿਟ੍ਠવਾਦਿਤਾ, ਸੁਤੇ ਸੁਤવਾਦਿਤਾ, ਮੁਤੇ ਮੁਤવਾਦਿਤਾ, વਿਞ੍ਞਾਤੇ વਿਞ੍ਞਾਤવਾਦਿਤਾ – ਇਮੇ ਖੋ, ਆવੁਸੋ, ਚਤ੍ਤਾਰੋ વੋਹਾਰਾ ਤੇਨ ਭਗવਤਾ ਜਾਨਤਾ ਪਸ੍ਸਤਾ ਅਰਹਤਾ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੇਨ ਸਮ੍ਮਦਕ੍ਖਾਤਾ। ਕਥਂ ਜਾਨਤੋ ਪਨਾਯਸ੍ਮਤੋ, ਕਥਂ ਪਸ੍ਸਤੋ ਇਮੇਸੁ ਚਤੂਸੁ વੋਹਾਰੇਸੁ ਅਨੁਪਾਦਾਯ ਆਸવੇਹਿ ਚਿਤ੍ਤਂ વਿਮੁਤ੍ਤ’ਨ੍ਤਿ? ਖੀਣਾਸવਸ੍ਸ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ વੁਸਿਤવਤੋ ਕਤਕਰਣੀਯਸ੍ਸ ਓਹਿਤਭਾਰਸ੍ਸ ਅਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤਸਦਤ੍ਥਸ੍ਸ ਪਰਿਕ੍ਖੀਣਭવਸਂਯੋਜਨਸ੍ਸ ਸਮ੍ਮਦਞ੍ਞਾવਿਮੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਯਮਨੁਧਮ੍ਮੋ ਹੋਤਿ વੇਯ੍ਯਾਕਰਣਾਯ – ‘ਦਿਟ੍ਠੇ ਖੋ ਅਹਂ , ਆવੁਸੋ, ਅਨੁਪਾਯੋ ਅਨਪਾਯੋ ਅਨਿਸ੍ਸਿਤੋ ਅਪ੍ਪਟਿਬਦ੍ਧੋ વਿਪ੍ਪਮੁਤ੍ਤੋ વਿਸਂਯੁਤ੍ਤੋ વਿਮਰਿਯਾਦੀਕਤੇਨ ਚੇਤਸਾ વਿਹਰਾਮਿ। ਸੁਤੇ ਖੋ ਅਹਂ, ਆવੁਸੋ…ਪੇ॰… ਮੁਤੇ ਖੋ ਅਹਂ, ਆવੁਸੋ… વਿਞ੍ਞਾਤੇ ਖੋ ਅਹਂ, ਆવੁਸੋ, ਅਨੁਪਾਯੋ ਅਨਪਾਯੋ ਅਨਿਸ੍ਸਿਤੋ ਅਪ੍ਪਟਿਬਦ੍ਧੋ વਿਪ੍ਪਮੁਤ੍ਤੋ વਿਸਂਯੁਤ੍ਤੋ વਿਮਰਿਯਾਦੀਕਤੇਨ ਚੇਤਸਾ વਿਹਰਾਮਿ। ਏવਂ ਖੋ ਮੇ, ਆવੁਸੋ, ਜਾਨਤੋ ਏવਂ ਪਸ੍ਸਤੋ ਇਮੇਸੁ ਚਤੂਸੁ વੋਹਾਰੇਸੁ ਅਨੁਪਾਦਾਯ ਆਸવੇਹਿ ਚਿਤ੍ਤਂ વਿਮੁਤ੍ਤ’ਨ੍ਤਿ। ਤਸ੍ਸ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ‘ਸਾਧੂ’ਤਿ ਭਾਸਿਤਂ ਅਭਿਨਨ੍ਦਿਤਬ੍ਬਂ ਅਨੁਮੋਦਿਤਬ੍ਬਂ। ‘ਸਾਧੂ’ਤਿ ਭਾਸਿਤਂ ਅਭਿਨਨ੍ਦਿਤ੍વਾ ਅਨੁਮੋਦਿਤ੍વਾ ਉਤ੍ਤਰਿਂ ਪਞ੍ਹੋ ਪੁਚ੍ਛਿਤਬ੍ਬੋ।

    ‘‘Idha, bhikkhave, bhikkhu aññaṃ byākaroti – ‘khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ itthattāyāti pajānāmī’ti. Tassa, bhikkhave, bhikkhuno bhāsitaṃ neva abhinanditabbaṃ nappaṭikkositabbaṃ. Anabhinanditvā appaṭikkositvā pañho pucchitabbo – ‘cattārome, āvuso, vohārā tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena sammadakkhātā. Katame cattāro? Diṭṭhe diṭṭhavāditā, sute sutavāditā, mute mutavāditā, viññāte viññātavāditā – ime kho, āvuso, cattāro vohārā tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena sammadakkhātā. Kathaṃ jānato panāyasmato, kathaṃ passato imesu catūsu vohāresu anupādāya āsavehi cittaṃ vimutta’nti? Khīṇāsavassa, bhikkhave, bhikkhuno vusitavato katakaraṇīyassa ohitabhārassa anuppattasadatthassa parikkhīṇabhavasaṃyojanassa sammadaññāvimuttassa ayamanudhammo hoti veyyākaraṇāya – ‘diṭṭhe kho ahaṃ , āvuso, anupāyo anapāyo anissito appaṭibaddho vippamutto visaṃyutto vimariyādīkatena cetasā viharāmi. Sute kho ahaṃ, āvuso…pe… mute kho ahaṃ, āvuso… viññāte kho ahaṃ, āvuso, anupāyo anapāyo anissito appaṭibaddho vippamutto visaṃyutto vimariyādīkatena cetasā viharāmi. Evaṃ kho me, āvuso, jānato evaṃ passato imesu catūsu vohāresu anupādāya āsavehi cittaṃ vimutta’nti. Tassa, bhikkhave, bhikkhuno ‘sādhū’ti bhāsitaṃ abhinanditabbaṃ anumoditabbaṃ. ‘Sādhū’ti bhāsitaṃ abhinanditvā anumoditvā uttariṃ pañho pucchitabbo.

    ੯੯. ‘‘‘ਪਞ੍ਚਿਮੇ, ਆવੁਸੋ, ਉਪਾਦਾਨਕ੍ਖਨ੍ਧਾ ਤੇਨ ਭਗવਤਾ ਜਾਨਤਾ ਪਸ੍ਸਤਾ ਅਰਹਤਾ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੇਨ ਸਮ੍ਮਦਕ੍ਖਾਤਾ। ਕਤਮੇ ਪਞ੍ਚ? ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ – ਰੂਪੁਪਾਦਾਨਕ੍ਖਨ੍ਧੋ, વੇਦਨੁਪਾਦਾਨਕ੍ਖਨ੍ਧੋ, ਸਞ੍ਞੁਪਾਦਾਨਕ੍ਖਨ੍ਧੋ, ਸਙ੍ਖਾਰੁਪਾਦਾਨਕ੍ਖਨ੍ਧੋ, વਿਞ੍ਞਾਣੁਪਾਦਾਨਕ੍ਖਨ੍ਧੋ – ਇਮੇ ਖੋ, ਆવੁਸੋ, ਪਞ੍ਚੁਪਾਦਾਨਕ੍ਖਨ੍ਧਾ ਤੇਨ ਭਗવਤਾ ਜਾਨਤਾ ਪਸ੍ਸਤਾ ਅਰਹਤਾ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੇਨ ਸਮ੍ਮਦਕ੍ਖਾਤਾ। ਕਥਂ ਜਾਨਤੋ ਪਨਾਯਸ੍ਮਤੋ, ਕਥਂ ਪਸ੍ਸਤੋ ਇਮੇਸੁ ਪਞ੍ਚਸੁ ਉਪਾਦਾਨਕ੍ਖਨ੍ਧੇਸੁ ਅਨੁਪਾਦਾਯ ਆਸવੇਹਿ ਚਿਤ੍ਤਂ વਿਮੁਤ੍ਤ’ਨ੍ਤਿ? ਖੀਣਾਸવਸ੍ਸ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ વੁਸਿਤવਤੋ ਕਤਕਰਣੀਯਸ੍ਸ ਓਹਿਤਭਾਰਸ੍ਸ ਅਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤਸਦਤ੍ਥਸ੍ਸ ਪਰਿਕ੍ਖੀਣਭવਸਂਯੋਜਨਸ੍ਸ ਸਮ੍ਮਦਞ੍ਞਾવਿਮੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਯਮਨੁਧਮ੍ਮੋ ਹੋਤਿ વੇਯ੍ਯਾਕਰਣਾਯ – ‘ਰੂਪਂ ਖੋ ਅਹਂ, ਆવੁਸੋ, ਅਬਲਂ વਿਰਾਗੁਨਂ 1 ਅਨਸ੍ਸਾਸਿਕਨ੍ਤਿ વਿਦਿਤ੍વਾ ਯੇ ਰੂਪੇ ਉਪਾਯੂਪਾਦਾਨਾ 2 ਚੇਤਸੋ ਅਧਿਟ੍ਠਾਨਾਭਿਨਿવੇਸਾਨੁਸਯਾ ਤੇਸਂ ਖਯਾ વਿਰਾਗਾ ਨਿਰੋਧਾ ਚਾਗਾ ਪਟਿਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਾ વਿਮੁਤ੍ਤਂ ਮੇ ਚਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪਜਾਨਾਮਿ। વੇਦਨਂ ਖੋ ਅਹਂ, ਆવੁਸੋ…ਪੇ॰… ਸਞ੍ਞਂ ਖੋ ਅਹਂ, ਆવੁਸੋ… ਸਙ੍ਖਾਰੇ ਖੋ ਅਹਂ, ਆવੁਸੋ… વਿਞ੍ਞਾਣਂ ਖੋ ਅਹਂ, ਆવੁਸੋ, ਅਬਲਂ વਿਰਾਗੁਨਂ ਅਨਸ੍ਸਾਸਿਕਨ੍ਤਿ વਿਦਿਤ੍વਾ ਯੇ વਿਞ੍ਞਾਣੇ ਉਪਾਯੂਪਾਦਾਨਾ ਚੇਤਸੋ ਅਧਿਟ੍ਠਾਨਾਭਿਨਿવੇਸਾਨੁਸਯਾ ਤੇਸਂ ਖਯਾ વਿਰਾਗਾ ਨਿਰੋਧਾ ਚਾਗਾ ਪਟਿਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਾ વਿਮੁਤ੍ਤਂ ਮੇ ਚਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪਜਾਨਾਮਿ। ਏવਂ ਖੋ ਮੇ, ਆવੁਸੋ, ਜਾਨਤੋ ਏવਂ ਪਸ੍ਸਤੋ ਇਮੇਸੁ ਪਞ੍ਚਸੁ ਉਪਾਦਾਨਕ੍ਖਨ੍ਧੇਸੁ ਅਨੁਪਾਦਾਯ ਆਸવੇਹਿ ਚਿਤ੍ਤਂ વਿਮੁਤ੍ਤ’ਨ੍ਤਿ। ਤਸ੍ਸ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ‘ਸਾਧੂ’ਤਿ ਭਾਸਿਤਂ ਅਭਿਨਨ੍ਦਿਤਬ੍ਬਂ, ਅਨੁਮੋਦਿਤਬ੍ਬਂ। ‘ਸਾਧੂ’ਤਿ ਭਾਸਿਤਂ ਅਭਿਨਨ੍ਦਿਤ੍વਾ ਅਨੁਮੋਦਿਤ੍વਾ ਉਤ੍ਤਰਿਂ ਪਞ੍ਹੋ ਪੁਚ੍ਛਿਤਬ੍ਬੋ।

    99. ‘‘‘Pañcime, āvuso, upādānakkhandhā tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena sammadakkhātā. Katame pañca? Seyyathidaṃ – rūpupādānakkhandho, vedanupādānakkhandho, saññupādānakkhandho, saṅkhārupādānakkhandho, viññāṇupādānakkhandho – ime kho, āvuso, pañcupādānakkhandhā tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena sammadakkhātā. Kathaṃ jānato panāyasmato, kathaṃ passato imesu pañcasu upādānakkhandhesu anupādāya āsavehi cittaṃ vimutta’nti? Khīṇāsavassa, bhikkhave, bhikkhuno vusitavato katakaraṇīyassa ohitabhārassa anuppattasadatthassa parikkhīṇabhavasaṃyojanassa sammadaññāvimuttassa ayamanudhammo hoti veyyākaraṇāya – ‘rūpaṃ kho ahaṃ, āvuso, abalaṃ virāgunaṃ 3 anassāsikanti viditvā ye rūpe upāyūpādānā 4 cetaso adhiṭṭhānābhinivesānusayā tesaṃ khayā virāgā nirodhā cāgā paṭinissaggā vimuttaṃ me cittanti pajānāmi. Vedanaṃ kho ahaṃ, āvuso…pe… saññaṃ kho ahaṃ, āvuso… saṅkhāre kho ahaṃ, āvuso… viññāṇaṃ kho ahaṃ, āvuso, abalaṃ virāgunaṃ anassāsikanti viditvā ye viññāṇe upāyūpādānā cetaso adhiṭṭhānābhinivesānusayā tesaṃ khayā virāgā nirodhā cāgā paṭinissaggā vimuttaṃ me cittanti pajānāmi. Evaṃ kho me, āvuso, jānato evaṃ passato imesu pañcasu upādānakkhandhesu anupādāya āsavehi cittaṃ vimutta’nti. Tassa, bhikkhave, bhikkhuno ‘sādhū’ti bhāsitaṃ abhinanditabbaṃ, anumoditabbaṃ. ‘Sādhū’ti bhāsitaṃ abhinanditvā anumoditvā uttariṃ pañho pucchitabbo.

    ੧੦੦. ‘‘‘ਛਯਿਮਾ , ਆવੁਸੋ, ਧਾਤੁਯੋ ਤੇਨ ਭਗવਤਾ ਜਾਨਤਾ ਪਸ੍ਸਤਾ ਅਰਹਤਾ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੇਨ ਸਮ੍ਮਦਕ੍ਖਾਤਾ। ਕਤਮਾ ਛ? ਪਥવੀਧਾਤੁ, ਆਪੋਧਾਤੁ, ਤੇਜੋਧਾਤੁ, વਾਯੋਧਾਤੁ, ਆਕਾਸਧਾਤੁ, વਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁ – ਇਮਾ ਖੋ, ਆવੁਸੋ, ਛ ਧਾਤੁਯੋ ਤੇਨ ਭਗવਤਾ ਜਾਨਤਾ ਪਸ੍ਸਤਾ ਅਰਹਤਾ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੇਨ ਸਮ੍ਮਦਕ੍ਖਾਤਾ। ਕਥਂ ਜਾਨਤੋ ਪਨਾਯਸ੍ਮਤੋ, ਕਥਂ ਪਸ੍ਸਤੋ ਇਮਾਸੁ ਛਸੁ ਧਾਤੂਸੁ ਅਨੁਪਾਦਾਯ ਆਸવੇਹਿ ਚਿਤ੍ਤਂ વਿਮੁਤ੍ਤ’ਨ੍ਤਿ? ਖੀਣਾਸવਸ੍ਸ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ વੁਸਿਤવਤੋ ਕਤਕਰਣੀਯਸ੍ਸ ਓਹਿਤਭਾਰਸ੍ਸ ਅਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤਸਦਤ੍ਥਸ੍ਸ ਪਰਿਕ੍ਖੀਣਭવਸਂਯੋਜਨਸ੍ਸ ਸਮ੍ਮਦਞ੍ਞਾવਿਮੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਯਮਨੁਧਮ੍ਮੋ ਹੋਤਿ વੇਯ੍ਯਾਕਰਣਾਯ – ‘ਪਥવੀਧਾਤੁਂ ਖੋ ਅਹਂ, ਆવੁਸੋ, ਨ ਅਤ੍ਤਤੋ ਉਪਗਚ੍ਛਿਂ, ਨ ਚ ਪਥવੀਧਾਤੁਨਿਸ੍ਸਿਤਂ ਅਤ੍ਤਾਨਂ। ਯੇ ਚ ਪਥવੀਧਾਤੁਨਿਸ੍ਸਿਤਾ ਉਪਾਯੂਪਾਦਾਨਾ ਚੇਤਸੋ ਅਧਿਟ੍ਠਾਨਾਭਿਨਿવੇਸਾਨੁਸਯਾ ਤੇਸਂ ਖਯਾ વਿਰਾਗਾ ਨਿਰੋਧਾ ਚਾਗਾ ਪਟਿਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਾ વਿਮੁਤ੍ਤਂ ਮੇ ਚਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪਜਾਨਾਮਿ। ਆਪੋਧਾਤੁਂ ਖੋ ਅਹਂ, ਆવੁਸੋ…ਪੇ॰… ਤੇਜੋਧਾਤੁਂ ਖੋ ਅਹਂ, ਆવੁਸੋ… વਾਯੋਧਾਤੁਂ ਖੋ ਅਹਂ, ਆવੁਸੋ… ਆਕਾਸਧਾਤੁਂ ਖੋ ਅਹਂ, ਆવੁਸੋ… વਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁਂ ਖੋ ਅਹਂ, ਆવੁਸੋ, ਨ ਅਤ੍ਤਤੋ ਉਪਗਚ੍ਛਿਂ, ਨ ਚ વਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁਨਿਸ੍ਸਿਤਂ ਅਤ੍ਤਾਨਂ। ਯੇ ਚ વਿਞ੍ਞਾਣਧਾਤੁਨਿਸ੍ਸਿਤਾ ਉਪਾਯੂਪਾਦਾਨਾ ਚੇਤਸੋ ਅਧਿਟ੍ਠਾਨਾਭਿਨਿવੇਸਾਨੁਸਯਾ ਤੇਸਂ ਖਯਾ વਿਰਾਗਾ ਨਿਰੋਧਾ ਚਾਗਾ ਪਟਿਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਾ વਿਮੁਤ੍ਤਂ ਮੇ ਚਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪਜਾਨਾਮਿ। ਏવਂ ਖੋ ਮੇ, ਆવੁਸੋ, ਜਾਨਤੋ, ਏવਂ ਪਸ੍ਸਤੋ ਇਮਾਸੁ ਛਸੁ ਧਾਤੂਸੁ ਅਨੁਪਾਦਾਯ ਆਸવੇਹਿ ਚਿਤ੍ਤਂ વਿਮੁਤ੍ਤ’ਨ੍ਤਿ। ਤਸ੍ਸ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ‘ਸਾਧੂ’ਤਿ ਭਾਸਿਤਂ ਅਭਿਨਨ੍ਦਿਤਬ੍ਬਂ, ਅਨੁਮੋਦਿਤਬ੍ਬਂ। ‘ਸਾਧੂ’ਤਿ ਭਾਸਿਤਂ ਅਭਿਨਨ੍ਦਿਤ੍વਾ ਅਨੁਮੋਦਿਤ੍વਾ ਉਤ੍ਤਰਿਂ ਪਞ੍ਹੋ ਪੁਚ੍ਛਿਤਬ੍ਬੋ।

    100. ‘‘‘Chayimā , āvuso, dhātuyo tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena sammadakkhātā. Katamā cha? Pathavīdhātu, āpodhātu, tejodhātu, vāyodhātu, ākāsadhātu, viññāṇadhātu – imā kho, āvuso, cha dhātuyo tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena sammadakkhātā. Kathaṃ jānato panāyasmato, kathaṃ passato imāsu chasu dhātūsu anupādāya āsavehi cittaṃ vimutta’nti? Khīṇāsavassa, bhikkhave, bhikkhuno vusitavato katakaraṇīyassa ohitabhārassa anuppattasadatthassa parikkhīṇabhavasaṃyojanassa sammadaññāvimuttassa ayamanudhammo hoti veyyākaraṇāya – ‘pathavīdhātuṃ kho ahaṃ, āvuso, na attato upagacchiṃ, na ca pathavīdhātunissitaṃ attānaṃ. Ye ca pathavīdhātunissitā upāyūpādānā cetaso adhiṭṭhānābhinivesānusayā tesaṃ khayā virāgā nirodhā cāgā paṭinissaggā vimuttaṃ me cittanti pajānāmi. Āpodhātuṃ kho ahaṃ, āvuso…pe… tejodhātuṃ kho ahaṃ, āvuso… vāyodhātuṃ kho ahaṃ, āvuso… ākāsadhātuṃ kho ahaṃ, āvuso… viññāṇadhātuṃ kho ahaṃ, āvuso, na attato upagacchiṃ, na ca viññāṇadhātunissitaṃ attānaṃ. Ye ca viññāṇadhātunissitā upāyūpādānā cetaso adhiṭṭhānābhinivesānusayā tesaṃ khayā virāgā nirodhā cāgā paṭinissaggā vimuttaṃ me cittanti pajānāmi. Evaṃ kho me, āvuso, jānato, evaṃ passato imāsu chasu dhātūsu anupādāya āsavehi cittaṃ vimutta’nti. Tassa, bhikkhave, bhikkhuno ‘sādhū’ti bhāsitaṃ abhinanditabbaṃ, anumoditabbaṃ. ‘Sādhū’ti bhāsitaṃ abhinanditvā anumoditvā uttariṃ pañho pucchitabbo.

    ੧੦੧. ‘‘‘ਛ ਖੋ ਪਨਿਮਾਨਿ, ਆવੁਸੋ, ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਿਕਬਾਹਿਰਾਨਿ 5 ਆਯਤਨਾਨਿ ਤੇਨ ਭਗવਤਾ ਜਾਨਤਾ ਪਸ੍ਸਤਾ ਅਰਹਤਾ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੇਨ ਸਮ੍ਮਦਕ੍ਖਾਤਾਨਿ। ਕਤਮਾਨਿ ਛ? ਚਕ੍ਖੁ ਚੇવ ਰੂਪਾ ਚ, ਸੋਤਞ੍ਚ ਸਦ੍ਦਾ ਚ, ਘਾਨਞ੍ਚ ਗਨ੍ਧਾ ਚ, ਜਿવ੍ਹਾ ਚ ਰਸਾ ਚ, ਕਾਯੋ ਚ ਫੋਟ੍ਠਬ੍ਬਾ ਚ, ਮਨੋ ਚ ਧਮ੍ਮਾ ਚ – ਇਮਾਨਿ ਖੋ, ਆવੁਸੋ, ਛ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਿਕਬਾਹਿਰਾਨਿ ਆਯਤਨਾਨਿ ਤੇਨ ਭਗવਤਾ ਜਾਨਤਾ ਪਸ੍ਸਤਾ ਅਰਹਤਾ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੇਨ ਸਮ੍ਮਦਕ੍ਖਾਤਾਨਿ। ਕਥਂ ਜਾਨਤੋ ਪਨਾਯਸ੍ਮਤੋ, ਕਥਂ ਪਸ੍ਸਤੋ ਇਮੇਸੁ ਛਸੁ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਿਕਬਾਹਿਰੇਸੁ ਆਯਤਨੇਸੁ ਅਨੁਪਾਦਾਯ ਆਸવੇਹਿ ਚਿਤ੍ਤਂ વਿਮੁਤ੍ਤ’ਨ੍ਤਿ? ਖੀਣਾਸવਸ੍ਸ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ વੁਸਿਤવਤੋ ਕਤਕਰਣੀਯਸ੍ਸ ਓਹਿਤਭਾਰਸ੍ਸ ਅਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤਸਦਤ੍ਥਸ੍ਸ ਪਰਿਕ੍ਖੀਣਭવਸਂਯੋਜਨਸ੍ਸ ਸਮ੍ਮਦਞ੍ਞਾવਿਮੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਯਮਨੁਧਮ੍ਮੋ ਹੋਤਿ વੇਯ੍ਯਾਕਰਣਾਯ – ‘ਚਕ੍ਖੁਸ੍ਮਿਂ, ਆવੁਸੋ, ਰੂਪੇ ਚਕ੍ਖੁવਿਞ੍ਞਾਣੇ ਚਕ੍ਖੁવਿਞ੍ਞਾਣવਿਞ੍ਞਾਤਬ੍ਬੇਸੁ ਧਮ੍ਮੇਸੁ ਯੋ ਛਨ੍ਦੋ ਯੋ ਰਾਗੋ ਯਾ ਨਨ੍ਦੀ 6 ਯਾ ਤਣ੍ਹਾ ਯੇ ਚ ਉਪਾਯੂਪਾਦਾਨਾ ਚੇਤਸੋ ਅਧਿਟ੍ਠਾਨਾਭਿਨਿવੇਸਾਨੁਸਯਾ ਤੇਸਂ ਖਯਾ વਿਰਾਗਾ ਨਿਰੋਧਾ ਚਾਗਾ ਪਟਿਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਾ વਿਮੁਤ੍ਤਂ ਮੇ ਚਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪਜਾਨਾਮਿ। ਸੋਤਸ੍ਮਿਂ, ਆવੁਸੋ, ਸਦ੍ਦੇ ਸੋਤવਿਞ੍ਞਾਣੇ…ਪੇ॰… ਘਾਨਸ੍ਮਿਂ, ਆવੁਸੋ, ਗਨ੍ਧੇ ਘਾਨવਿਞ੍ਞਾਣੇ… ਜਿવ੍ਹਾਯ, ਆવੁਸੋ, ਰਸੇ ਜਿવ੍ਹਾવਿਞ੍ਞਾਣੇ… ਕਾਯਸ੍ਮਿਂ, ਆવੁਸੋ, ਫੋਟ੍ਠਬ੍ਬੇ ਕਾਯવਿਞ੍ਞਾਣੇ… ਮਨਸ੍ਮਿਂ, ਆવੁਸੋ, ਧਮ੍ਮੇ ਮਨੋવਿਞ੍ਞਾਣੇ ਮਨੋવਿਞ੍ਞਾਣવਿਞ੍ਞਾਤਬ੍ਬੇਸੁ ਧਮ੍ਮੇਸੁ ਯੋ ਛਨ੍ਦੋ ਯੋ ਰਾਗੋ ਯਾ ਨਨ੍ਦੀ ਯਾ ਤਣ੍ਹਾ ਯੇ ਚ ਉਪਾਯੂਪਾਦਾਨਾ ਚੇਤਸੋ ਅਧਿਟ੍ਠਾਨਾਭਿਨਿવੇਸਾਨੁਸਯਾ ਤੇਸਂ ਖਯਾ વਿਰਾਗਾ ਨਿਰੋਧਾ ਚਾਗਾ ਪਟਿਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਾ વਿਮੁਤ੍ਤਂ ਮੇ ਚਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪਜਾਨਾਮਿ। ਏવਂ ਖੋ ਮੇ, ਆવੁਸੋ, ਜਾਨਤੋ ਏવਂ ਪਸ੍ਸਤੋ ਇਮੇਸੁ ਛਸੁ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਿਕਬਾਹਿਰੇਸੁ ਆਯਤਨੇਸੁ ਅਨੁਪਾਦਾਯ ਆਸવੇਹਿ ਚਿਤ੍ਤਂ વਿਮੁਤ੍ਤ’ਨ੍ਤਿ। ਤਸ੍ਸ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ‘ਸਾਧੂ’ਤਿ ਭਾਸਿਤਂ ਅਭਿਨਨ੍ਦਿਤਬ੍ਬਂ ਅਨੁਮੋਦਿਤਬ੍ਬਂ। ‘ਸਾਧੂ’ਤਿ ਭਾਸਿਤਂ ਅਭਿਨਨ੍ਦਿਤ੍વਾ ਅਨੁਮੋਦਿਤ੍વਾ ਉਤ੍ਤਰਿਂ ਪਞ੍ਹੋ ਪੁਚ੍ਛਿਤਬ੍ਬੋ।

    101. ‘‘‘Cha kho panimāni, āvuso, ajjhattikabāhirāni 7 āyatanāni tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena sammadakkhātāni. Katamāni cha? Cakkhu ceva rūpā ca, sotañca saddā ca, ghānañca gandhā ca, jivhā ca rasā ca, kāyo ca phoṭṭhabbā ca, mano ca dhammā ca – imāni kho, āvuso, cha ajjhattikabāhirāni āyatanāni tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena sammadakkhātāni. Kathaṃ jānato panāyasmato, kathaṃ passato imesu chasu ajjhattikabāhiresu āyatanesu anupādāya āsavehi cittaṃ vimutta’nti? Khīṇāsavassa, bhikkhave, bhikkhuno vusitavato katakaraṇīyassa ohitabhārassa anuppattasadatthassa parikkhīṇabhavasaṃyojanassa sammadaññāvimuttassa ayamanudhammo hoti veyyākaraṇāya – ‘cakkhusmiṃ, āvuso, rūpe cakkhuviññāṇe cakkhuviññāṇaviññātabbesu dhammesu yo chando yo rāgo yā nandī 8 yā taṇhā ye ca upāyūpādānā cetaso adhiṭṭhānābhinivesānusayā tesaṃ khayā virāgā nirodhā cāgā paṭinissaggā vimuttaṃ me cittanti pajānāmi. Sotasmiṃ, āvuso, sadde sotaviññāṇe…pe… ghānasmiṃ, āvuso, gandhe ghānaviññāṇe… jivhāya, āvuso, rase jivhāviññāṇe… kāyasmiṃ, āvuso, phoṭṭhabbe kāyaviññāṇe… manasmiṃ, āvuso, dhamme manoviññāṇe manoviññāṇaviññātabbesu dhammesu yo chando yo rāgo yā nandī yā taṇhā ye ca upāyūpādānā cetaso adhiṭṭhānābhinivesānusayā tesaṃ khayā virāgā nirodhā cāgā paṭinissaggā vimuttaṃ me cittanti pajānāmi. Evaṃ kho me, āvuso, jānato evaṃ passato imesu chasu ajjhattikabāhiresu āyatanesu anupādāya āsavehi cittaṃ vimutta’nti. Tassa, bhikkhave, bhikkhuno ‘sādhū’ti bhāsitaṃ abhinanditabbaṃ anumoditabbaṃ. ‘Sādhū’ti bhāsitaṃ abhinanditvā anumoditvā uttariṃ pañho pucchitabbo.

    ੧੦੨. ‘‘‘ਕਥਂ ਜਾਨਤੋ ਪਨਾਯਸ੍ਮਤੋ, ਕਥਂ ਪਸ੍ਸਤੋ ਇਮਸ੍ਮਿਞ੍ਚ ਸવਿਞ੍ਞਾਣਕੇ ਕਾਯੇ ਬਹਿਦ੍ਧਾ ਚ ਸਬ੍ਬਨਿਮਿਤ੍ਤੇਸੁ ਅਹਂਕਾਰਮਮਂਕਾਰਮਾਨਾਨੁਸਯਾ ਸਮੂਹਤਾ’ਤਿ 9? ਖੀਣਾਸવਸ੍ਸ , ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ વੁਸਿਤવਤੋ ਕਤਕਰਣੀਯਸ੍ਸ ਓਹਿਤਭਾਰਸ੍ਸ ਅਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤਸਦਤ੍ਥਸ੍ਸ ਪਰਿਕ੍ਖੀਣਭવਸਂਯੋਜਨਸ੍ਸ ਸਮ੍ਮਦਞ੍ਞਾવਿਮੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਯਮਨੁਧਮ੍ਮੋ ਹੋਤਿ વੇਯ੍ਯਾਕਰਣਾਯ – ‘ਪੁਬ੍ਬੇ ਖੋ ਅਹਂ, ਆવੁਸੋ, ਅਗਾਰਿਯਭੂਤੋ ਸਮਾਨੋ ਅવਿਦ੍ਦਸੁ ਅਹੋਸਿਂ। ਤਸ੍ਸ ਮੇ ਤਥਾਗਤੋ વਾ ਤਥਾਗਤਸਾવਕੋ વਾ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਸਿ। ਤਾਹਂ ਧਮ੍ਮਂ ਸੁਤ੍વਾ ਤਥਾਗਤੇ ਸਦ੍ਧਂ ਪਟਿਲਭਿਂ। ਸੋ ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਾਪਟਿਲਾਭੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਇਤਿ ਪਟਿਸਞ੍ਚਿਕ੍ਖਿਂ – ਸਮ੍ਬਾਧੋ ਘਰਾવਾਸੋ ਰਜਾਪਥੋ, ਅਬ੍ਭੋਕਾਸੋ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾ। ਨਯਿਦਂ ਸੁਕਰਂ ਅਗਾਰਂ ਅਜ੍ਝਾવਸਤਾ ਏਕਨ੍ਤਪਰਿਪੁਣ੍ਣਂ ਏਕਨ੍ਤਪਰਿਸੁਦ੍ਧਂ ਸਙ੍ਖਲਿਖਿਤਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਚਰਿਤੁਂ। ਯਂਨੂਨਾਹਂ ਕੇਸਮਸ੍ਸੁਂ ਓਹਾਰੇਤ੍વਾ ਕਾਸਾਯਾਨਿ વਤ੍ਥਾਨਿ ਅਚ੍ਛਾਦੇਤ੍વਾ ਅਗਾਰਸ੍ਮਾ ਅਨਗਾਰਿਯਂ ਪਬ੍ਬਜੇਯ੍ਯ’’’ਨ੍ਤਿ।

    102. ‘‘‘Kathaṃ jānato panāyasmato, kathaṃ passato imasmiñca saviññāṇake kāye bahiddhā ca sabbanimittesu ahaṃkāramamaṃkāramānānusayā samūhatā’ti 10? Khīṇāsavassa , bhikkhave, bhikkhuno vusitavato katakaraṇīyassa ohitabhārassa anuppattasadatthassa parikkhīṇabhavasaṃyojanassa sammadaññāvimuttassa ayamanudhammo hoti veyyākaraṇāya – ‘pubbe kho ahaṃ, āvuso, agāriyabhūto samāno aviddasu ahosiṃ. Tassa me tathāgato vā tathāgatasāvako vā dhammaṃ desesi. Tāhaṃ dhammaṃ sutvā tathāgate saddhaṃ paṭilabhiṃ. So tena saddhāpaṭilābhena samannāgato iti paṭisañcikkhiṃ – sambādho gharāvāso rajāpatho, abbhokāso pabbajjā. Nayidaṃ sukaraṃ agāraṃ ajjhāvasatā ekantaparipuṇṇaṃ ekantaparisuddhaṃ saṅkhalikhitaṃ brahmacariyaṃ carituṃ. Yaṃnūnāhaṃ kesamassuṃ ohāretvā kāsāyāni vatthāni acchādetvā agārasmā anagāriyaṃ pabbajeyya’’’nti.

    ‘‘ਸੋ ਖੋ ਅਹਂ, ਆવੁਸੋ, ਅਪਰੇਨ ਸਮਯੇਨ ਅਪ੍ਪਂ વਾ ਭੋਗਕ੍ਖਨ੍ਧਂ ਪਹਾਯ ਮਹਨ੍ਤਂ વਾ ਭੋਗਕ੍ਖਨ੍ਧਂ ਪਹਾਯ, ਅਪ੍ਪਂ વਾ ਞਾਤਿਪਰਿવਟ੍ਟਂ ਪਹਾਯ ਮਹਨ੍ਤਂ વਾ ਞਾਤਿਪਰਿવਟ੍ਟਂ ਪਹਾਯ ਕੇਸਮਸ੍ਸੁਂ ਓਹਾਰੇਤ੍વਾ ਕਾਸਾਯਾਨਿ વਤ੍ਥਾਨਿ ਅਚ੍ਛਾਦੇਤ੍વਾ ਅਗਾਰਸ੍ਮਾ ਅਨਗਾਰਿਯਂ ਪਬ੍ਬਜਿਂ। ਸੋ ਏવਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਸਮਾਨੋ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਸਿਕ੍ਖਾਸਾਜੀવਸਮਾਪਨ੍ਨੋ ਪਾਣਾਤਿਪਾਤਂ ਪਹਾਯ ਪਾਣਾਤਿਪਾਤਾ ਪਟਿવਿਰਤੋ ਅਹੋਸਿਂ ਨਿਹਿਤਦਣ੍ਡੋ ਨਿਹਿਤਸਤ੍ਥੋ, ਲਜ੍ਜੀ ਦਯਾਪਨ੍ਨੋ ਸਬ੍ਬਪਾਣਭੂਤਹਿਤਾਨੁਕਮ੍ਪੀ વਿਹਾਸਿਂ। ਅਦਿਨ੍ਨਾਦਾਨਂ ਪਹਾਯ ਅਦਿਨ੍ਨਾਦਾਨਾ ਪਟਿવਿਰਤੋ ਅਹੋਸਿਂ ਦਿਨ੍ਨਾਦਾਯੀ ਦਿਨ੍ਨਪਾਟਿਕਙ੍ਖੀ, ਅਥੇਨੇਨ ਸੁਚਿਭੂਤੇਨ ਅਤ੍ਤਨਾ વਿਹਾਸਿਂ। ਅਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਪਹਾਯ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰੀ ਅਹੋਸਿਂ ਆਰਾਚਾਰੀ વਿਰਤੋ ਮੇਥੁਨਾ ਗਾਮਧਮ੍ਮਾ। ਮੁਸਾવਾਦਂ ਪਹਾਯ ਮੁਸਾવਾਦਾ ਪਟਿવਿਰਤੋ ਅਹੋਸਿਂ ਸਚ੍ਚવਾਦੀ ਸਚ੍ਚਸਨ੍ਧੋ ਥੇਤੋ ਪਚ੍ਚਯਿਕੋ ਅવਿਸਂવਾਦਕੋ ਲੋਕਸ੍ਸ। ਪਿਸੁਣਂ વਾਚਂ ਪਹਾਯ ਪਿਸੁਣਾਯ વਾਚਾਯ ਪਟਿવਿਰਤੋ ਅਹੋਸਿਂ, ਇਤੋ ਸੁਤ੍વਾ ਨ ਅਮੁਤ੍ਰ ਅਕ੍ਖਾਤਾ ਇਮੇਸਂ ਭੇਦਾਯ, ਅਮੁਤ੍ਰ વਾ ਸੁਤ੍વਾ ਨ ਇਮੇਸਂ ਅਕ੍ਖਾਤਾ ਅਮੂਸਂ ਭੇਦਾਯ; ਇਤਿ ਭਿਨ੍ਨਾਨਂ વਾ ਸਨ੍ਧਾਤਾ ਸਹਿਤਾਨਂ વਾ ਅਨੁਪ੍ਪਦਾਤਾ ਸਮਗ੍ਗਾਰਾਮੋ ਸਮਗ੍ਗਰਤੋ ਸਮਗ੍ਗਨਨ੍ਦੀ ਸਮਗ੍ਗਕਰਣਿਂ વਾਚਂ ਭਾਸਿਤਾ ਅਹੋਸਿਂ। ਫਰੁਸਂ વਾਚਂ ਪਹਾਯ ਫਰੁਸਾਯ વਾਚਾਯ ਪਟਿવਿਰਤੋ ਅਹੋਸਿਂ; ਯਾ ਸਾ વਾਚਾ ਨੇਲਾ ਕਣ੍ਣਸੁਖਾ ਪੇਮਨੀਯਾ ਹਦਯਙ੍ਗਮਾ ਪੋਰੀ ਬਹੁਜਨਕਨ੍ਤਾ ਬਹੁਜਨਮਨਾਪਾ ਤਥਾਰੂਪਿਂ વਾਚਂ ਭਾਸਿਤਾ ਅਹੋਸਿਂ। ਸਮ੍ਫਪ੍ਪਲਾਪਂ ਪਹਾਯ ਸਮ੍ਫਪ੍ਪਲਾਪਾ ਪਟਿવਿਰਤੋ ਅਹੋਸਿਂ; ਕਾਲવਾਦੀ ਭੂਤવਾਦੀ ਅਤ੍ਥવਾਦੀ ਧਮ੍ਮવਾਦੀ વਿਨਯવਾਦੀ ਨਿਧਾਨવਤਿਂ વਾਚਂ ਭਾਸਿਤਾ ਅਹੋਸਿਂ ਕਾਲੇਨ ਸਾਪਦੇਸਂ ਪਰਿਯਨ੍ਤવਤਿਂ ਅਤ੍ਥਸਂਹਿਤਂ।

    ‘‘So kho ahaṃ, āvuso, aparena samayena appaṃ vā bhogakkhandhaṃ pahāya mahantaṃ vā bhogakkhandhaṃ pahāya, appaṃ vā ñātiparivaṭṭaṃ pahāya mahantaṃ vā ñātiparivaṭṭaṃ pahāya kesamassuṃ ohāretvā kāsāyāni vatthāni acchādetvā agārasmā anagāriyaṃ pabbajiṃ. So evaṃ pabbajito samāno bhikkhūnaṃ sikkhāsājīvasamāpanno pāṇātipātaṃ pahāya pāṇātipātā paṭivirato ahosiṃ nihitadaṇḍo nihitasattho, lajjī dayāpanno sabbapāṇabhūtahitānukampī vihāsiṃ. Adinnādānaṃ pahāya adinnādānā paṭivirato ahosiṃ dinnādāyī dinnapāṭikaṅkhī, athenena sucibhūtena attanā vihāsiṃ. Abrahmacariyaṃ pahāya brahmacārī ahosiṃ ārācārī virato methunā gāmadhammā. Musāvādaṃ pahāya musāvādā paṭivirato ahosiṃ saccavādī saccasandho theto paccayiko avisaṃvādako lokassa. Pisuṇaṃ vācaṃ pahāya pisuṇāya vācāya paṭivirato ahosiṃ, ito sutvā na amutra akkhātā imesaṃ bhedāya, amutra vā sutvā na imesaṃ akkhātā amūsaṃ bhedāya; iti bhinnānaṃ vā sandhātā sahitānaṃ vā anuppadātā samaggārāmo samaggarato samagganandī samaggakaraṇiṃ vācaṃ bhāsitā ahosiṃ. Pharusaṃ vācaṃ pahāya pharusāya vācāya paṭivirato ahosiṃ; yā sā vācā nelā kaṇṇasukhā pemanīyā hadayaṅgamā porī bahujanakantā bahujanamanāpā tathārūpiṃ vācaṃ bhāsitā ahosiṃ. Samphappalāpaṃ pahāya samphappalāpā paṭivirato ahosiṃ; kālavādī bhūtavādī atthavādī dhammavādī vinayavādī nidhānavatiṃ vācaṃ bhāsitā ahosiṃ kālena sāpadesaṃ pariyantavatiṃ atthasaṃhitaṃ.

    ‘‘ਸੋ ਬੀਜਗਾਮਭੂਤਗਾਮਸਮਾਰਮ੍ਭਾ ਪਟਿવਿਰਤੋ ਅਹੋਸਿਂ, ਏਕਭਤ੍ਤਿਕੋ ਅਹੋਸਿਂ ਰਤ੍ਤੂਪਰਤੋ વਿਰਤੋ વਿਕਾਲਭੋਜਨਾ। ਨਚ੍ਚਗੀਤવਾਦਿਤવਿਸੂਕਦਸ੍ਸਨਾ ਪਟਿવਿਰਤੋ ਅਹੋਸਿਂ। ਮਾਲਾਗਨ੍ਧવਿਲੇਪਨਧਾਰਣਮਣ੍ਡਨવਿਭੂਸਨਟ੍ਠਾਨਾ ਪਟਿવਿਰਤੋ ਅਹੋਸਿਂ। ਉਚ੍ਚਾਸਯਨਮਹਾਸਯਨਾ ਪਟਿવਿਰਤੋ ਅਹੋਸਿਂ। ਜਾਤਰੂਪਰਜਤਪਟਿਗ੍ਗਹਣਾ ਪਟਿવਿਰਤੋ ਅਹੋਸਿਂ, ਆਮਕਧਞ੍ਞਪਟਿਗ੍ਗਹਣਾ ਪਟਿવਿਰਤੋ ਅਹੋਸਿਂ, ਆਮਕਮਂਸਪਟਿਗ੍ਗਹਣਾ ਪਟਿવਿਰਤੋ ਅਹੋਸਿਂ; ਇਤ੍ਥਿਕੁਮਾਰਿਕਪਟਿਗ੍ਗਹਣਾ ਪਟਿવਿਰਤੋ ਅਹੋਸਿਂ, ਦਾਸਿਦਾਸਪਟਿਗ੍ਗਹਣਾ ਪਟਿવਿਰਤੋ ਅਹੋਸਿਂ, ਅਜੇਲ਼ਕਪਟਿਗ੍ਗਹਣਾ ਪਟਿવਿਰਤੋ ਅਹੋਸਿਂ, ਕੁਕ੍ਕੁਟਸੂਕਰਪਟਿਗ੍ਗਹਣਾ ਪਟਿવਿਰਤੋ ਅਹੋਸਿਂ , ਹਤ੍ਥਿਗવਸ੍ਸવਲ਼વਪਟਿਗ੍ਗਹਣਾ ਪਟਿવਿਰਤੋ ਅਹੋਸਿਂ, ਖੇਤ੍ਤવਤ੍ਥੁਪਟਿਗ੍ਗਹਣਾ ਪਟਿવਿਰਤੋ ਅਹੋਸਿਂ। ਦੂਤੇਯ੍ਯਪਹਿਣਗਮਨਾਨੁਯੋਗਾ ਪਟਿવਿਰਤੋ ਅਹੋਸਿਂ, ਕਯવਿਕ੍ਕਯਾ ਪਟਿવਿਰਤੋ ਅਹੋਸਿਂ, ਤੁਲਾਕੂਟਕਂਸਕੂਟਮਾਨਕੂਟਾ ਪਟਿવਿਰਤੋ ਅਹੋਸਿਂ, ਉਕ੍ਕੋਟਨવਞ੍ਚਨਨਿਕਤਿਸਾਚਿਯੋਗਾ ਪਟਿવਿਰਤੋ ਅਹੋਸਿਂ, ਛੇਦਨવਧਬਨ੍ਧਨવਿਪਰਾਮੋਸਆਲੋਪਸਹਸਾਕਾਰਾ ਪਟਿવਿਰਤੋ ਅਹੋਸਿਂ।

    ‘‘So bījagāmabhūtagāmasamārambhā paṭivirato ahosiṃ, ekabhattiko ahosiṃ rattūparato virato vikālabhojanā. Naccagītavāditavisūkadassanā paṭivirato ahosiṃ. Mālāgandhavilepanadhāraṇamaṇḍanavibhūsanaṭṭhānā paṭivirato ahosiṃ. Uccāsayanamahāsayanā paṭivirato ahosiṃ. Jātarūparajatapaṭiggahaṇā paṭivirato ahosiṃ, āmakadhaññapaṭiggahaṇā paṭivirato ahosiṃ, āmakamaṃsapaṭiggahaṇā paṭivirato ahosiṃ; itthikumārikapaṭiggahaṇā paṭivirato ahosiṃ, dāsidāsapaṭiggahaṇā paṭivirato ahosiṃ, ajeḷakapaṭiggahaṇā paṭivirato ahosiṃ, kukkuṭasūkarapaṭiggahaṇā paṭivirato ahosiṃ , hatthigavassavaḷavapaṭiggahaṇā paṭivirato ahosiṃ, khettavatthupaṭiggahaṇā paṭivirato ahosiṃ. Dūteyyapahiṇagamanānuyogā paṭivirato ahosiṃ, kayavikkayā paṭivirato ahosiṃ, tulākūṭakaṃsakūṭamānakūṭā paṭivirato ahosiṃ, ukkoṭanavañcananikatisāciyogā paṭivirato ahosiṃ, chedanavadhabandhanaviparāmosaālopasahasākārā paṭivirato ahosiṃ.

    ‘‘ਸੋ ਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠੋ ਅਹੋਸਿਂ ਕਾਯਪਰਿਹਾਰਿਕੇਨ ਚੀવਰੇਨ, ਕੁਚ੍ਛਿਪਰਿਹਾਰਿਕੇਨ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤੇਨ। ਸੋ ਯੇਨ ਯੇਨੇવ 11 ਪਕ੍ਕਮਿਂ ਸਮਾਦਾਯੇવ ਪਕ੍ਕਮਿਂ। ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਨਾਮ ਪਕ੍ਖੀ ਸਕੁਣੋ ਯੇਨ ਯੇਨੇવ ਡੇਤਿ ਸਪਤ੍ਤਭਾਰੋવ ਡੇਤਿ; ਏવਮੇવ ਖੋ ਅਹਂ, ਆવੁਸੋ; ਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠੋ ਅਹੋਸਿਂ ਕਾਯਪਰਿਹਾਰਿਕੇਨ ਚੀવਰੇਨ, ਕੁਚ੍ਛਿਪਰਿਹਾਰਿਕੇਨ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤੇਨ। ਸੋ ਯੇਨ ਯੇਨੇવ ਪਕ੍ਕਮਿਂ ਸਮਾਦਾਯੇવ ਪਕ੍ਕਮਿਂ। ਸੋ ਇਮਿਨਾ ਅਰਿਯੇਨ ਸੀਲਕ੍ਖਨ੍ਧੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਂ ਅਨવਜ੍ਜਸੁਖਂ ਪਟਿਸਂવੇਦੇਸਿਂ।

    ‘‘So santuṭṭho ahosiṃ kāyaparihārikena cīvarena, kucchiparihārikena piṇḍapātena. So yena yeneva 12 pakkamiṃ samādāyeva pakkamiṃ. Seyyathāpi nāma pakkhī sakuṇo yena yeneva ḍeti sapattabhārova ḍeti; evameva kho ahaṃ, āvuso; santuṭṭho ahosiṃ kāyaparihārikena cīvarena, kucchiparihārikena piṇḍapātena. So yena yeneva pakkamiṃ samādāyeva pakkamiṃ. So iminā ariyena sīlakkhandhena samannāgato ajjhattaṃ anavajjasukhaṃ paṭisaṃvedesiṃ.

    ੧੦੩. ‘‘ਸੋ ਚਕ੍ਖੁਨਾ ਰੂਪਂ ਦਿਸ੍વਾ ਨ ਨਿਮਿਤ੍ਤਗ੍ਗਾਹੀ ਅਹੋਸਿਂ ਨਾਨੁਬ੍ਯਞ੍ਜਨਗ੍ਗਾਹੀ; ਯਤ੍વਾਧਿਕਰਣਮੇਨਂ ਚਕ੍ਖੁਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਅਸਂવੁਤਂ વਿਹਰਨ੍ਤਂ ਅਭਿਜ੍ਝਾਦੋਮਨਸ੍ਸਾ ਪਾਪਕਾ ਅਕੁਸਲਾ ਧਮ੍ਮਾ ਅਨ੍વਾਸ੍ਸવੇਯ੍ਯੁਂ, ਤਸ੍ਸ ਸਂવਰਾਯ ਪਟਿਪਜ੍ਜਿਂ ; ਰਕ੍ਖਿਂ ਚਕ੍ਖੁਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ, ਚਕ੍ਖੁਨ੍ਦ੍ਰਿਯੇ ਸਂવਰਂ ਆਪਜ੍ਜਿਂ। ਸੋਤੇਨ ਸਦ੍ਦਂ ਸੁਤ੍વਾ…ਪੇ॰… ਘਾਨੇਨ ਗਨ੍ਧਂ ਘਾਯਿਤ੍વਾ…ਪੇ॰… ਜਿવ੍ਹਾਯ ਰਸਂ ਸਾਯਿਤ੍વਾ…ਪੇ॰… ਕਾਯੇਨ ਫੋਟ੍ਠਬ੍ਬਂ ਫੁਸਿਤ੍વਾ…ਪੇ॰… ਮਨਸਾ ਧਮ੍ਮਂ વਿਞ੍ਞਾਯ ਨ ਨਿਮਿਤ੍ਤਗ੍ਗਾਹੀ ਅਹੋਸਿਂ ਨਾਨੁਬ੍ਯਞ੍ਜਨਗ੍ਗਾਹੀ; ਯਤ੍વਾਧਿਕਰਣਮੇਨਂ ਮਨਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਅਸਂવੁਤਂ વਿਹਰਨ੍ਤਂ ਅਭਿਜ੍ਝਾਦੋਮਨਸ੍ਸਾ ਪਾਪਕਾ ਅਕੁਸਲਾ ਧਮ੍ਮਾ ਅਨ੍વਾਸ੍ਸવੇਯ੍ਯੁਂ, ਤਸ੍ਸ ਸਂવਰਾਯ ਪਟਿਪਜ੍ਜਿਂ; ਰਕ੍ਖਿਂ ਮਨਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ, ਮਨਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯੇ ਸਂવਰਂ ਆਪਜ੍ਜਿਂ। ਸੋ ਇਮਿਨਾ ਅਰਿਯੇਨ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸਂવਰੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਂ ਅਬ੍ਯਾਸੇਕਸੁਖਂ ਪਟਿਸਂવੇਦੇਸਿਂ।

    103. ‘‘So cakkhunā rūpaṃ disvā na nimittaggāhī ahosiṃ nānubyañjanaggāhī; yatvādhikaraṇamenaṃ cakkhundriyaṃ asaṃvutaṃ viharantaṃ abhijjhādomanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuṃ, tassa saṃvarāya paṭipajjiṃ ; rakkhiṃ cakkhundriyaṃ, cakkhundriye saṃvaraṃ āpajjiṃ. Sotena saddaṃ sutvā…pe… ghānena gandhaṃ ghāyitvā…pe… jivhāya rasaṃ sāyitvā…pe… kāyena phoṭṭhabbaṃ phusitvā…pe… manasā dhammaṃ viññāya na nimittaggāhī ahosiṃ nānubyañjanaggāhī; yatvādhikaraṇamenaṃ manindriyaṃ asaṃvutaṃ viharantaṃ abhijjhādomanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuṃ, tassa saṃvarāya paṭipajjiṃ; rakkhiṃ manindriyaṃ, manindriye saṃvaraṃ āpajjiṃ. So iminā ariyena indriyasaṃvarena samannāgato ajjhattaṃ abyāsekasukhaṃ paṭisaṃvedesiṃ.

    ‘‘ਸੋ ਅਭਿਕ੍ਕਨ੍ਤੇ ਪਟਿਕ੍ਕਨ੍ਤੇ ਸਮ੍ਪਜਾਨਕਾਰੀ ਅਹੋਸਿਂ, ਆਲੋਕਿਤੇ વਿਲੋਕਿਤੇ ਸਮ੍ਪਜਾਨਕਾਰੀ ਅਹੋਸਿਂ, ਸਮਿਞ੍ਜਿਤੇ ਪਸਾਰਿਤੇ ਸਮ੍ਪਜਾਨਕਾਰੀ ਅਹੋਸਿਂ, ਸਙ੍ਘਾਟਿਪਤ੍ਤਚੀવਰਧਾਰਣੇ ਸਮ੍ਪਜਾਨਕਾਰੀ ਅਹੋਸਿਂ, ਅਸਿਤੇ ਪੀਤੇ ਖਾਯਿਤੇ ਸਾਯਿਤੇ ਸਮ੍ਪਜਾਨਕਾਰੀ ਅਹੋਸਿਂ, ਉਚ੍ਚਾਰਪਸ੍ਸਾવਕਮ੍ਮੇ ਸਮ੍ਪਜਾਨਕਾਰੀ ਅਹੋਸਿਂ, ਗਤੇ ਠਿਤੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨੇ ਸੁਤ੍ਤੇ ਜਾਗਰਿਤੇ ਭਾਸਿਤੇ ਤੁਣ੍ਹੀਭਾવੇ ਸਮ੍ਪਜਾਨਕਾਰੀ ਅਹੋਸਿਂ।

    ‘‘So abhikkante paṭikkante sampajānakārī ahosiṃ, ālokite vilokite sampajānakārī ahosiṃ, samiñjite pasārite sampajānakārī ahosiṃ, saṅghāṭipattacīvaradhāraṇe sampajānakārī ahosiṃ, asite pīte khāyite sāyite sampajānakārī ahosiṃ, uccārapassāvakamme sampajānakārī ahosiṃ, gate ṭhite nisinne sutte jāgarite bhāsite tuṇhībhāve sampajānakārī ahosiṃ.

    ‘‘ਸੋ ਇਮਿਨਾ ਚ ਅਰਿਯੇਨ ਸੀਲਕ੍ਖਨ੍ਧੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ, (ਇਮਾਯ ਚ ਅਰਿਯਾਯ ਸਨ੍ਤੁਟ੍ਠਿਯਾ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ,) 13 ਇਮਿਨਾ ਚ ਅਰਿਯੇਨ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸਂવਰੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ, ਇਮਿਨਾ ਚ ਅਰਿਯੇਨ ਸਤਿਸਮ੍ਪਜਞ੍ਞੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ વਿવਿਤ੍ਤਂ ਸੇਨਾਸਨਂ ਭਜਿਂ ਅਰਞ੍ਞਂ ਰੁਕ੍ਖਮੂਲਂ ਪਬ੍ਬਤਂ ਕਨ੍ਦਰਂ ਗਿਰਿਗੁਹਂ ਸੁਸਾਨਂ વਨਪਤ੍ਥਂ ਅਬ੍ਭੋਕਾਸਂ ਪਲਾਲਪੁਞ੍ਜਂ। ਸੋ ਪਚ੍ਛਾਭਤ੍ਤਂ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਪਟਿਕ੍ਕਨ੍ਤੋ ਨਿਸੀਦਿਂ ਪਲ੍ਲਙ੍ਕਂ ਆਭੁਜਿਤ੍વਾ ਉਜੁਂ ਕਾਯਂ ਪਣਿਧਾਯ ਪਰਿਮੁਖਂ ਸਤਿਂ ਉਪਟ੍ਠਪੇਤ੍વਾ।

    ‘‘So iminā ca ariyena sīlakkhandhena samannāgato, (imāya ca ariyāya santuṭṭhiyā samannāgato,) 14 iminā ca ariyena indriyasaṃvarena samannāgato, iminā ca ariyena satisampajaññena samannāgato vivittaṃ senāsanaṃ bhajiṃ araññaṃ rukkhamūlaṃ pabbataṃ kandaraṃ giriguhaṃ susānaṃ vanapatthaṃ abbhokāsaṃ palālapuñjaṃ. So pacchābhattaṃ piṇḍapātapaṭikkanto nisīdiṃ pallaṅkaṃ ābhujitvā ujuṃ kāyaṃ paṇidhāya parimukhaṃ satiṃ upaṭṭhapetvā.

    ‘‘ਸੋ ਅਭਿਜ੍ਝਂ ਲੋਕੇ ਪਹਾਯ વਿਗਤਾਭਿਜ੍ਝੇਨ ਚੇਤਸਾ વਿਹਾਸਿਂ, ਅਭਿਜ੍ਝਾਯ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਰਿਸੋਧੇਸਿਂ। ਬ੍ਯਾਪਾਦਪਦੋਸਂ ਪਹਾਯ ਅਬ੍ਯਾਪਨ੍ਨਚਿਤ੍ਤੋ વਿਹਾਸਿਂ ਸਬ੍ਬਪਾਣਭੂਤਹਿਤਾਨੁਕਮ੍ਪੀ, ਬ੍ਯਾਪਾਦਪਦੋਸਾ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਰਿਸੋਧੇਸਿਂ। ਥਿਨਮਿਦ੍ਧਂ ਪਹਾਯ વਿਗਤਥਿਨਮਿਦ੍ਧੋ વਿਹਾਸਿਂ ਆਲੋਕਸਞ੍ਞੀ ਸਤੋ ਸਮ੍ਪਜਾਨੋ, ਥਿਨਮਿਦ੍ਧਾ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਰਿਸੋਧੇਸਿਂ। ਉਦ੍ਧਚ੍ਚਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਂ ਪਹਾਯ ਅਨੁਦ੍ਧਤੋ વਿਹਾਸਿਂ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਂ, વੂਪਸਨ੍ਤਚਿਤ੍ਤੋ, ਉਦ੍ਧਚ੍ਚਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਾ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਰਿਸੋਧੇਸਿਂ। વਿਚਿਕਿਚ੍ਛਂ ਪਹਾਯ ਤਿਣ੍ਣવਿਚਿਕਿਚ੍ਛੋ વਿਹਾਸਿਂ ਅਕਥਂਕਥੀ ਕੁਸਲੇਸੁ ਧਮ੍ਮੇਸੁ, વਿਚਿਕਿਚ੍ਛਾਯ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਰਿਸੋਧੇਸਿਂ।

    ‘‘So abhijjhaṃ loke pahāya vigatābhijjhena cetasā vihāsiṃ, abhijjhāya cittaṃ parisodhesiṃ. Byāpādapadosaṃ pahāya abyāpannacitto vihāsiṃ sabbapāṇabhūtahitānukampī, byāpādapadosā cittaṃ parisodhesiṃ. Thinamiddhaṃ pahāya vigatathinamiddho vihāsiṃ ālokasaññī sato sampajāno, thinamiddhā cittaṃ parisodhesiṃ. Uddhaccakukkuccaṃ pahāya anuddhato vihāsiṃ ajjhattaṃ, vūpasantacitto, uddhaccakukkuccā cittaṃ parisodhesiṃ. Vicikicchaṃ pahāya tiṇṇavicikiccho vihāsiṃ akathaṃkathī kusalesu dhammesu, vicikicchāya cittaṃ parisodhesiṃ.

    ੧੦੪. ‘‘ਸੋ ਇਮੇ ਪਞ੍ਚ ਨੀવਰਣੇ ਪਹਾਯ ਚੇਤਸੋ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੇ ਪਞ੍ਞਾਯ ਦੁਬ੍ਬਲੀਕਰਣੇ વਿવਿਚ੍ਚੇવ ਕਾਮੇਹਿ વਿવਿਚ੍ਚ ਅਕੁਸਲੇਹਿ ਧਮ੍ਮੇਹਿ ਸવਿਤਕ੍ਕਂ ਸવਿਚਾਰਂ વਿવੇਕਜਂ ਪੀਤਿਸੁਖਂ ਪਠਮਂ ਝਾਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਾਸਿਂ। વਿਤਕ੍ਕવਿਚਾਰਾਨਂ વੂਪਸਮਾ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਂ ਸਮ੍ਪਸਾਦਨਂ ਚੇਤਸੋ ਏਕੋਦਿਭਾવਂ ਅવਿਤਕ੍ਕਂ ਅવਿਚਾਰਂ ਸਮਾਧਿਜਂ ਪੀਤਿਸੁਖਂ ਦੁਤਿਯਂ ਝਾਨਂ…ਪੇ॰… ਤਤਿਯਂ ਝਾਨਂ… ਚਤੁਤ੍ਥਂ ਝਾਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਾਸਿਂ।

    104. ‘‘So ime pañca nīvaraṇe pahāya cetaso upakkilese paññāya dubbalīkaraṇe vivicceva kāmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaṃ savicāraṃ vivekajaṃ pītisukhaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja vihāsiṃ. Vitakkavicārānaṃ vūpasamā ajjhattaṃ sampasādanaṃ cetaso ekodibhāvaṃ avitakkaṃ avicāraṃ samādhijaṃ pītisukhaṃ dutiyaṃ jhānaṃ…pe… tatiyaṃ jhānaṃ… catutthaṃ jhānaṃ upasampajja vihāsiṃ.

    ‘‘ਸੋ ਏવਂ ਸਮਾਹਿਤੇ ਚਿਤ੍ਤੇ ਪਰਿਸੁਦ੍ਧੇ ਪਰਿਯੋਦਾਤੇ ਅਨਙ੍ਗਣੇ વਿਗਤੂਪਕ੍ਕਿਲੇਸੇ ਮੁਦੁਭੂਤੇ ਕਮ੍ਮਨਿਯੇ ਠਿਤੇ ਆਨੇਞ੍ਜਪ੍ਪਤ੍ਤੇ ਆਸવਾਨਂ ਖਯਞਾਣਾਯ ਚਿਤ੍ਤਂ ਅਭਿਨਿਨ੍ਨਾਮੇਸਿਂ। ਸੋ ਇਦਂ ਦੁਕ੍ਖਨ੍ਤਿ ਯਥਾਭੂਤਂ ਅਬ੍ਭਞ੍ਞਾਸਿਂ, ਅਯਂ ਦੁਕ੍ਖਸਮੁਦਯੋਤਿ ਯਥਾਭੂਤਂ ਅਬ੍ਭਞ੍ਞਾਸਿਂ, ਅਯਂ ਦੁਕ੍ਖਨਿਰੋਧੋਤਿ ਯਥਾਭੂਤਂ ਅਬ੍ਭਞ੍ਞਾਸਿਂ, ਅਯਂ ਦੁਕ੍ਖਨਿਰੋਧਗਾਮਿਨੀ ਪਟਿਪਦਾਤਿ ਯਥਾਭੂਤਂ ਅਬ੍ਭਞ੍ਞਾਸਿਂ; ਇਮੇ ਆਸવਾਤਿ ਯਥਾਭੂਤਂ ਅਬ੍ਭਞ੍ਞਾਸਿਂ, ਅਯਂ ਆਸવਸਮੁਦਯੋਤਿ ਯਥਾਭੂਤਂ ਅਬ੍ਭਞ੍ਞਾਸਿਂ, ਅਯਂ ਆਸવਨਿਰੋਧੋਤਿ ਯਥਾਭੂਤਂ ਅਬ੍ਭਞ੍ਞਾਸਿਂ, ਅਯਂ ਆਸવਨਿਰੋਧਗਾਮਿਨੀ ਪਟਿਪਦਾਤਿ ਯਥਾਭੂਤਂ ਅਬ੍ਭਞ੍ਞਾਸਿਂ। ਤਸ੍ਸ ਮੇ ਏવਂ ਜਾਨਤੋ ਏવਂ ਪਸ੍ਸਤੋ ਕਾਮਾਸવਾਪਿ ਚਿਤ੍ਤਂ વਿਮੁਚ੍ਚਿਤ੍ਥ, ਭવਾਸવਾਪਿ ਚਿਤ੍ਤਂ વਿਮੁਚ੍ਚਿਤ੍ਥ, ਅવਿਜ੍ਜਾਸવਾਪਿ ਚਿਤ੍ਤਂ વਿਮੁਚ੍ਚਿਤ੍ਥਃ વਿਮੁਤ੍ਤਸ੍ਮਿਂ વਿਮੁਤ੍ਤਮਿਤਿ ਞਾਣਂ ਅਹੋਸਿ। ਖੀਣਾ ਜਾਤਿ, વੁਸਿਤਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ, ਕਤਂ ਕਰਣੀਯਂ, ਨਾਪਰਂ ਇਤ੍ਥਤ੍ਤਾਯਾਤਿ ਅਬ੍ਭਞ੍ਞਾਸਿਂ। ਏવਂ ਖੋ ਮੇ, ਆવੁਸੋ, ਜਾਨਤੋ ਏવਂ ਪਸ੍ਸਤੋ ਇਮਸ੍ਮਿਞ੍ਚ ਸવਿਞ੍ਞਾਣਕੇ ਕਾਯੇ ਬਹਿਦ੍ਧਾ ਚ ਸਬ੍ਬਨਿਮਿਤ੍ਤੇਸੁ ਅਹਂਕਾਰਮਮਂਕਾਰਮਾਨਾਨੁਸਯਾ ਸਮੂਹਤਾ’’ਤਿ । ‘‘ਤਸ੍ਸ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ‘ਸਾਧੂ’ਤਿ ਭਾਸਿਤਂ ਅਭਿਨਨ੍ਦਿਤਬ੍ਬਂ ਅਨੁਮੋਦਿਤਬ੍ਬਂ। ‘ਸਾਧੂ’ਤਿ ਭਾਸਿਤਂ ਅਭਿਨਨ੍ਦਿਤ੍વਾ ਅਨੁਮੋਦਿਤ੍વਾ ਏવਮਸ੍ਸ વਚਨੀਯੋ – ‘ਲਾਭਾ ਨੋ, ਆવੁਸੋ, ਸੁਲਦ੍ਧਂ ਨੋ, ਆવੁਸੋ, ਯੇ ਮਯਂ ਆਯਸ੍ਮਨ੍ਤਂ ਤਾਦਿਸਂ ਸਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰਿਂ ਸਮਨੁਪਸ੍ਸਾਮਾ’’’ਤਿ 15

    ‘‘So evaṃ samāhite citte parisuddhe pariyodāte anaṅgaṇe vigatūpakkilese mudubhūte kammaniye ṭhite āneñjappatte āsavānaṃ khayañāṇāya cittaṃ abhininnāmesiṃ. So idaṃ dukkhanti yathābhūtaṃ abbhaññāsiṃ, ayaṃ dukkhasamudayoti yathābhūtaṃ abbhaññāsiṃ, ayaṃ dukkhanirodhoti yathābhūtaṃ abbhaññāsiṃ, ayaṃ dukkhanirodhagāminī paṭipadāti yathābhūtaṃ abbhaññāsiṃ; ime āsavāti yathābhūtaṃ abbhaññāsiṃ, ayaṃ āsavasamudayoti yathābhūtaṃ abbhaññāsiṃ, ayaṃ āsavanirodhoti yathābhūtaṃ abbhaññāsiṃ, ayaṃ āsavanirodhagāminī paṭipadāti yathābhūtaṃ abbhaññāsiṃ. Tassa me evaṃ jānato evaṃ passato kāmāsavāpi cittaṃ vimuccittha, bhavāsavāpi cittaṃ vimuccittha, avijjāsavāpi cittaṃ vimuccitthaः vimuttasmiṃ vimuttamiti ñāṇaṃ ahosi. Khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ itthattāyāti abbhaññāsiṃ. Evaṃ kho me, āvuso, jānato evaṃ passato imasmiñca saviññāṇake kāye bahiddhā ca sabbanimittesu ahaṃkāramamaṃkāramānānusayā samūhatā’’ti . ‘‘Tassa, bhikkhave, bhikkhuno ‘sādhū’ti bhāsitaṃ abhinanditabbaṃ anumoditabbaṃ. ‘Sādhū’ti bhāsitaṃ abhinanditvā anumoditvā evamassa vacanīyo – ‘lābhā no, āvuso, suladdhaṃ no, āvuso, ye mayaṃ āyasmantaṃ tādisaṃ sabrahmacāriṃ samanupassāmā’’’ti 16.

    ਇਦਮવੋਚ ਭਗવਾ। ਅਤ੍ਤਮਨਾ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਭਗવਤੋ ਭਾਸਿਤਂ ਅਭਿਨਨ੍ਦੁਨ੍ਤਿ।

    Idamavoca bhagavā. Attamanā te bhikkhū bhagavato bhāsitaṃ abhinandunti.

    ਛਬ੍ਬਿਸੋਧਨਸੁਤ੍ਤਂ ਨਿਟ੍ਠਿਤਂ ਦੁਤਿਯਂ।

    Chabbisodhanasuttaṃ niṭṭhitaṃ dutiyaṃ.







    Footnotes:
    1. વਿਰਾਗਂ (ਸੀ॰ ਪੀ॰), વਿਰਾਗੁਤਂ (ਟੀਕਾ)
    2. ਉਪਯੂਪਾਦਾਨਾ (ਕ॰)
    3. virāgaṃ (sī. pī.), virāgutaṃ (ṭīkā)
    4. upayūpādānā (ka.)
    5. ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਿਕਾਨਿ ਬਾਹਿਰਾਨਿ (ਸ੍ਯਾ॰ ਕਂ॰ ਪੀ॰)
    6. ਨਨ੍ਦਿ (ਸੀ॰ ਸ੍ਯਾ॰ ਕਂ॰ ਪੀ॰)
    7. ajjhattikāni bāhirāni (syā. kaṃ. pī.)
    8. nandi (sī. syā. kaṃ. pī.)
    9. ਸੁਸਮੂਹਤਾਤਿ (ਸੀ॰ ਸ੍ਯਾ॰ ਕਂ॰ ਪੀ॰)
    10. susamūhatāti (sī. syā. kaṃ. pī.)
    11. ਯੇਨ ਯੇਨ ਚ (ਕ॰)
    12. yena yena ca (ka.)
    13. ਪਸ੍ਸ ਮ॰ ਨਿ॰ ੧.੨੯੬ ਚੂਲ਼ਹਤ੍ਥਿਪਦੋਪਮੇ
    14. passa ma. ni. 1.296 cūḷahatthipadopame
    15. ਪਸ੍ਸਾਮਾਤਿ (ਸੀ॰)
    16. passāmāti (sī.)



    Related texts:



    ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਮਜ੍ਝਿਮਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / ੨. ਛਬ੍ਬਿਸੋਧਨਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 2. Chabbisodhanasuttavaṇṇanā

    ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਮਜ੍ਝਿਮਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / ੨. ਛਬ੍ਬਿਸੋਧਨਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 2. Chabbisodhanasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact