Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / ปฎิสมฺภิทามคฺค-อฎฺฐกถา • Paṭisambhidāmagga-aṭṭhakathā |
๙. ฉพุทฺธธมฺมวารวณฺณนา
9. Chabuddhadhammavāravaṇṇanā
๓๘. พุทฺธธมฺมวาเร ทิยฑฺฒสตนฺติ ฉกฺขตฺตุํ ปญฺจวีสติ สตญฺจ ปญฺญาสญฺจ โหนฺติ, ตทฺทิคุณา นิรุตฺติโย ตทฺทิคุณานิ ญาณานิฯ ปฎิสมฺภิทาธิกรเณติ ปฎิสมฺภิทาธิกาเรฯ อฑฺฒนวธมฺมสตานีติ ปฐมํ วุเตฺตสุ จตูสุ สเจฺจสุ สฎฺฐิ, จตูสุ สติปฎฺฐาเนสุ สฎฺฐิ, จตูสุ สมฺมปฺปธาเนสุ สฎฺฐิ, สตฺตโพธิสตฺตเวยฺยากรเณสุ สตฺตติ, อภิญฺญฎฺฐาทีสุ ปญฺจสุ ปญฺจวีสสตํ, ขนฺธฎฺฐาทีสุ ปญฺจสุ ปญฺจวีสสตํ, ปุน จตูสุ อริยสเจฺจสุ สตํ, จตูสุ ปฎิสมฺภิทาสุ สตํ, ฉสุ พุทฺธธเมฺมสุ ทิยฑฺฒสตนฺติ เอวํ อฎฺฐสตานิ จ ปญฺญาสญฺจ ธมฺมา โหนฺติฯ เอวํ อตฺถาปิ ตตฺตกา เอว โหนฺติฯ เอวเมว สจฺจาทีสุ ตีสุ ฐาเนสุ วีสสตํ นิรุตฺติโย, สตฺตสุ เวยฺยากรเณสุ จตฺตารีสสตํ นิรุตฺติโย, อภิญฺญฎฺฐาทีสุ ขนฺธฎฺฐาทีสุ จ อฑฺฒเตยฺยานิ อฑฺฒเตยฺยานิ นิรุตฺติสตานิ, อริยสเจฺจสุ ปฎิสมฺภิทาสุ จ เทฺว เทฺว นิรุตฺติสตานิ, พุทฺธธเมฺมสุ ตีณิ นิรุตฺติสตานีติ เอวํ นิรุตฺติสหสฺสญฺจ สตฺตนิรุตฺติสตานิ จ โหนฺติฯ เอวเมว สจฺจาทีสุ ตีสุ ฐาเนสุ จตฺตารีสาธิกานิ เทฺว เทฺว ญาณสตานิ, สตฺตสุ เวยฺยากรเณสุ อสีติอธิกานิ เทฺว ญาณสตานิ, อภิญฺญฎฺฐาทีสุ ขนฺธฎฺฐาทีสุ จ ปญฺจปญฺจญาณสตานิ , สเจฺจสุ ปฎิสมฺภิทาสุ จ จตฺตาริ จตฺตาริ ญาณสตานิ, พุทฺธธเมฺมสุ ฉ ญาณสตานีติ เอวํ ตีณิ จ ญาณสหสฺสานิ จตฺตาริ จ ญาณสตานิ โหนฺตีติฯ
38. Buddhadhammavāre diyaḍḍhasatanti chakkhattuṃ pañcavīsati satañca paññāsañca honti, taddiguṇā niruttiyo taddiguṇāni ñāṇāni. Paṭisambhidādhikaraṇeti paṭisambhidādhikāre. Aḍḍhanavadhammasatānīti paṭhamaṃ vuttesu catūsu saccesu saṭṭhi, catūsu satipaṭṭhānesu saṭṭhi, catūsu sammappadhānesu saṭṭhi, sattabodhisattaveyyākaraṇesu sattati, abhiññaṭṭhādīsu pañcasu pañcavīsasataṃ, khandhaṭṭhādīsu pañcasu pañcavīsasataṃ, puna catūsu ariyasaccesu sataṃ, catūsu paṭisambhidāsu sataṃ, chasu buddhadhammesu diyaḍḍhasatanti evaṃ aṭṭhasatāni ca paññāsañca dhammā honti. Evaṃ atthāpi tattakā eva honti. Evameva saccādīsu tīsu ṭhānesu vīsasataṃ niruttiyo, sattasu veyyākaraṇesu cattārīsasataṃ niruttiyo, abhiññaṭṭhādīsu khandhaṭṭhādīsu ca aḍḍhateyyāni aḍḍhateyyāni niruttisatāni, ariyasaccesu paṭisambhidāsu ca dve dve niruttisatāni, buddhadhammesu tīṇi niruttisatānīti evaṃ niruttisahassañca sattaniruttisatāni ca honti. Evameva saccādīsu tīsu ṭhānesu cattārīsādhikāni dve dve ñāṇasatāni, sattasu veyyākaraṇesu asītiadhikāni dve ñāṇasatāni, abhiññaṭṭhādīsu khandhaṭṭhādīsu ca pañcapañcañāṇasatāni , saccesu paṭisambhidāsu ca cattāri cattāri ñāṇasatāni, buddhadhammesu cha ñāṇasatānīti evaṃ tīṇi ca ñāṇasahassāni cattāri ca ñāṇasatāni hontīti.
ปฎิสมฺภิทากถาวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Paṭisambhidākathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / ขุทฺทกนิกาย • Khuddakanikāya / ปฎิสมฺภิทามคฺคปาฬิ • Paṭisambhidāmaggapāḷi / ๙. ฉพุทฺธธมฺมวาโร • 9. Chabuddhadhammavāro