Tipiṭaka / Tipiṭaka (English) / Majjhima Nikāya, English translation |
မဇ္ဈိမ နိကာယ ၁၄၈
The Middle-Length Suttas Collection 148
ဆဆက္ကသုတ္တ
Six By Six
ဧဝံ မေ သုတံ—ဧကံ သမယံ ဘဂဝါ သာဝတ္ထိယံ ဝိဟရတိ ဇေတဝနေ အနာထပိဏ္ဍိကဿ အာရာမေ၊ တတြ ခေါ ဘဂဝါ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ: “ဘိက္ခဝေါ”တိ၊
So I have heard. At one time the Buddha was staying near Sāvatthī in Jeta’s Grove, Anāthapiṇḍika’s monastery. There the Buddha addressed the bhikkhus, “Bhikkhus!”
“ဘဒန္တေ”တိ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ပစ္စဿောသုံ၊ ဘဂဝါ ဧတဒဝေါစ:
“Venerable sir,” they replied. The Buddha said this:
“ဓမ္မံ ဝေါ, ဘိက္ခဝေ, ဒေသေဿာမိ အာဒိကလျာဏံ မဇ္ဈေကလျာဏံ ပရိယောသာနကလျာဏံ သာတ္ထံ သဗျဉ္ဇနံ, ကေဝလပရိပုဏ္ဏံ ပရိသုဒ္ဓံ ဗြဟ္မစရိယံ ပကာသေဿာမိ, ယဒိဒံ—ဆ ဆက္ကာနိ၊ တံ သုဏာထ, သာဓုကံ မနသိ ကရောထ, ဘာသိဿာမီ”တိ၊
“Bhikkhus, I shall teach you the Dhamma that’s good in the beginning, good in the middle, and good in the end, meaningful and well-phrased. And I shall reveal a spiritual practice that’s entirely full and pure, namely, the six sets of six. Listen and apply your mind well, I will speak.”
“ဧဝံ, ဘန္တေ”တိ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ပစ္စဿောသုံ၊ ဘဂဝါ ဧတဒဝေါစ:
“Yes, sir,” they replied. The Buddha said this:
“ဆ အဇ္ဈတ္တိကာနိ အာယတနာနိ ဝေဒိတဗ္ဗာနိ, ဆ ဗာဟိရာနိ အာယတနာနိ ဝေဒိတဗ္ဗာနိ, ဆ ဝိညာဏကာယာ ဝေဒိတဗ္ဗာ, ဆ ဖဿကာယာ ဝေဒိတဗ္ဗာ, ဆ ဝေဒနာကာယာ ဝေဒိတဗ္ဗာ, ဆ တဏှာကာယာ ဝေဒိတဗ္ဗာ၊
“The six interior sense fields should be understood. The six exterior sense fields should be understood. The six classes of consciousness should be understood. The six classes of contact should be understood. The six classes of feeling should be understood. The six classes of craving should be understood.
‘ဆ အဇ္ဈတ္တိကာနိ အာယတနာနိ ဝေဒိတဗ္ဗာနီ'တိ—ဣတိ ခေါ ပနေတံ ဝုတ္တံ၊ ကိဉ္စေတံ ပဋိစ္စ ဝုတ္တံ? စက္ခာယတနံ, သောတာယတနံ, ဃာနာယတနံ, ဇိဝှါယတနံ, ကာယာယတနံ, မနာယတနံ၊ ‘ဆ အဇ္ဈတ္တိကာနိ အာယတနာနိ ဝေဒိတဗ္ဗာနီ'တိ—ဣတိ ယံ တံ ဝုတ္တံ, ဣဒမေတံ ပဋိစ္စ ဝုတ္တံ၊ ဣဒံ ပဌမံ ဆက္ကံ၊
‘The six interior sense fields should be understood.’ That’s what I said, but why did I say it? There are the sense fields of the eye, ear, nose, tongue, body, and mind. ‘The six interior sense fields should be understood.’ That’s what I said, and this is why I said it. This is the first set of six.
‘ဆ ဗာဟိရာနိ အာယတနာနိ ဝေဒိတဗ္ဗာနီ'တိ—ဣတိ ခေါ ပနေတံ ဝုတ္တံ၊ ကိဉ္စေတံ ပဋိစ္စ ဝုတ္တံ? ရူပါယတနံ, သဒ္ဒါယတနံ, ဂန္ဓာယတနံ, ရသာယတနံ, ဖောဋ္ဌဗ္ဗာယတနံ, ဓမ္မာယတနံ၊ ‘ဆ ဗာဟိရာနိ အာယတနာနိ ဝေဒိတဗ္ဗာနီ'တိ—ဣတိ ယံ တံ ဝုတ္တံ, ဣဒမေတံ ပဋိစ္စ ဝုတ္တံ၊ ဣဒံ ဒုတိယံ ဆက္ကံ၊
‘The six exterior sense fields should be understood.’ That’s what I said, but why did I say it? There are the sense fields of sights, sounds, smells, tastes, touches, and thoughts. ‘The six exterior sense fields should be understood.’ That’s what I said, and this is why I said it. This is the second set of six.
‘ဆ ဝိညာဏကာယာ ဝေဒိတဗ္ဗာ'တိ—ဣတိ ခေါ ပနေတံ ဝုတ္တံ၊ ကိဉ္စေတံ ပဋိစ္စ ဝုတ္တံ? စက္ခုဉ္စ ပဋိစ္စ ရူပေ စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ စက္ခုဝိညာဏံ, သောတဉ္စ ပဋိစ္စ သဒ္ဒေ စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ သောတဝိညာဏံ, ဃာနဉ္စ ပဋိစ္စ ဂန္ဓေ စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဃာနဝိညာဏံ, ဇိဝှဉ္စ ပဋိစ္စ ရသေ စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဇိဝှါဝိညာဏံ, ကာယဉ္စ ပဋိစ္စ ဖောဋ္ဌဗ္ဗေ စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ကာယဝိညာဏံ, မနဉ္စ ပဋိစ္စ ဓမ္မေ စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ မနောဝိညာဏံ၊ ‘ဆ ဝိညာဏကာယာ ဝေဒိတဗ္ဗာ'တိ—ဣတိ ယံ တံ ဝုတ္တံ, ဣဒမေတံ ပဋိစ္စ ဝုတ္တံ၊ ဣဒံ တတိယံ ဆက္ကံ၊
‘The six classes of consciousness should be understood.’ That’s what I said, but why did I say it? Eye consciousness arises dependent on the eye and sights. Ear consciousness arises dependent on the ear and sounds. Nose consciousness arises dependent on the nose and smells. Tongue consciousness arises dependent on the tongue and tastes. Body consciousness arises dependent on the body and touches. Mind consciousness arises dependent on the mind and thoughts. ‘The six classes of consciousness should be understood.’ That’s what I said, and this is why I said it. This is the third set of six.
‘ဆ ဖဿကာယာ ဝေဒိတဗ္ဗာ'တိ—ဣတိ ခေါ ပနေတံ ဝုတ္တံ၊ ကိဉ္စေတံ ပဋိစ္စ ဝုတ္တံ? စက္ခုဉ္စ ပဋိစ္စ ရူပေ စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ စက္ခုဝိညာဏံ, တိဏ္ဏံ သင်္ဂတိ ဖဿော; သောတဉ္စ ပဋိစ္စ သဒ္ဒေ စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ သောတဝိညာဏံ, တိဏ္ဏံ သင်္ဂတိ ဖဿော; ဃာနဉ္စ ပဋိစ္စ ဂန္ဓေ စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဃာနဝိညာဏံ, တိဏ္ဏံ သင်္ဂတိ ဖဿော; ဇိဝှဉ္စ ပဋိစ္စ ရသေ စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဇိဝှါဝိညာဏံ, တိဏ္ဏံ သင်္ဂတိ ဖဿော; ကာယဉ္စ ပဋိစ္စ ဖောဋ္ဌဗ္ဗေ စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ကာယဝိညာဏံ, တိဏ္ဏံ သင်္ဂတိ ဖဿော; မနဉ္စ ပဋိစ္စ ဓမ္မေ စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ မနောဝိညာဏံ, တိဏ္ဏံ သင်္ဂတိ ဖဿော၊ ‘ဆ ဖဿကာယာ ဝေဒိတဗ္ဗာ'တိ—ဣတိ ယံ တံ ဝုတ္တံ, ဣဒမေတံ ပဋိစ္စ ဝုတ္တံ၊ ဣဒံ စတုတ္ထံ ဆက္ကံ၊
‘The six classes of contact should be understood.’ That’s what I said, but why did I say it? Eye consciousness arises dependent on the eye and sights. The meeting of the three is contact. Ear consciousness arises dependent on the ear and sounds. The meeting of the three is contact. Nose consciousness arises dependent on the nose and smells. The meeting of the three is contact. Tongue consciousness arises dependent on the tongue and tastes. The meeting of the three is contact. Body consciousness arises dependent on the body and touches. The meeting of the three is contact. Mind consciousness arises dependent on the mind and thoughts. The meeting of the three is contact. ‘The six classes of contact should be understood.’ That’s what I said, and this is why I said it. This is the fourth set of six.
‘ဆ ဝေဒနာကာယာ ဝေဒိတဗ္ဗာ'တိ—ဣတိ ခေါ ပနေတံ ဝုတ္တံ၊ ကိဉ္စေတံ ပဋိစ္စ ဝုတ္တံ? စက္ခုဉ္စ ပဋိစ္စ ရူပေ စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ စက္ခုဝိညာဏံ, တိဏ္ဏံ သင်္ဂတိ ဖဿော, ဖဿပစ္စယာ ဝေဒနာ; သောတဉ္စ ပဋိစ္စ သဒ္ဒေ စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ သောတဝိညာဏံ, တိဏ္ဏံ သင်္ဂတိ ဖဿော, ဖဿပစ္စယာ ဝေဒနာ; ဃာနဉ္စ ပဋိစ္စ ဂန္ဓေ စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဃာနဝိညာဏံ, တိဏ္ဏံ သင်္ဂတိ ဖဿော, ဖဿပစ္စယာ ဝေဒနာ; ဇိဝှဉ္စ ပဋိစ္စ ရသေ စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဇိဝှါဝိညာဏံ, တိဏ္ဏံ သင်္ဂတိ ဖဿော, ဖဿပစ္စယာ ဝေဒနာ; ကာယဉ္စ ပဋိစ္စ ဖောဋ္ဌဗ္ဗေ စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ကာယဝိညာဏံ, တိဏ္ဏံ သင်္ဂတိ ဖဿော, ဖဿပစ္စယာ ဝေဒနာ; မနဉ္စ ပဋိစ္စ ဓမ္မေ စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ မနောဝိညာဏံ, တိဏ္ဏံ သင်္ဂတိ ဖဿော, ဖဿပစ္စယာ ဝေဒနာ၊ ‘ဆ ဝေဒနာကာယာ ဝေဒိတဗ္ဗာ'တိ—ဣတိ ယံ တံ ဝုတ္တံ, ဣဒမေတံ ပဋိစ္စ ဝုတ္တံ၊ ဣဒံ ပဉ္စမံ ဆက္ကံ၊
‘The six classes of feeling should be understood.’ That’s what I said, but why did I say it? Eye consciousness arises dependent on the eye and sights. The meeting of the three is contact. Contact is a condition for feeling. Ear consciousness arises dependent on the ear and sounds. The meeting of the three is contact. Contact is a condition for feeling. Nose consciousness arises dependent on the nose and smells. The meeting of the three is contact. Contact is a condition for feeling. Tongue consciousness arises dependent on the tongue and tastes. The meeting of the three is contact. Contact is a condition for feeling. Body consciousness arises dependent on the body and touches. The meeting of the three is contact. Contact is a condition for feeling. Mind consciousness arises dependent on the mind and thoughts. The meeting of the three is contact. Contact is a condition for feeling. ‘The six classes of feeling should be understood.’ That’s what I said, and this is why I said it. This is the fifth set of six.
‘ဆ တဏှာကာယာ ဝေဒိတဗ္ဗာ'တိ—ဣတိ ခေါ ပနေတံ ဝုတ္တံ၊ ကိဉ္စေတံ ပဋိစ္စ ဝုတ္တံ? စက္ခုဉ္စ ပဋိစ္စ ရူပေ စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ စက္ခုဝိညာဏံ, တိဏ္ဏံ သင်္ဂတိ ဖဿော, ဖဿပစ္စယာ ဝေဒနာ, ဝေဒနာပစ္စယာ တဏှာ; သောတဉ္စ ပဋိစ္စ သဒ္ဒေ စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ သောတဝိညာဏံ …ပေ… ဃာနဉ္စ ပဋိစ္စ ဂန္ဓေ စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဃာနဝိညာဏံ … ဇိဝှဉ္စ ပဋိစ္စ ရသေ စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဇိဝှါဝိညာဏံ … ကာယဉ္စ ပဋိစ္စ ဖောဋ္ဌဗ္ဗေ စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ကာယဝိညာဏံ … မနဉ္စ ပဋိစ္စ ဓမ္မေ စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ မနောဝိညာဏံ, တိဏ္ဏံ သင်္ဂတိ ဖဿော, ဖဿပစ္စယာ ဝေဒနာ, ဝေဒနာပစ္စယာ တဏှာ၊ ‘ဆ တဏှာကာယာ ဝေဒိတဗ္ဗာ'တိ—ဣတိ ယံ တံ ဝုတ္တံ, ဣဒမေတံ ပဋိစ္စ ဝုတ္တံ၊ ဣဒံ ဆဋ္ဌံ ဆက္ကံ၊
‘The six classes of craving should be understood.’ That’s what I said, but why did I say it? Eye consciousness arises dependent on the eye and sights. The meeting of the three is contact. Contact is a condition for feeling. Feeling is a condition for craving. Ear consciousness … Nose consciousness … Tongue consciousness … Body consciousness … Mind consciousness arises dependent on the mind and thoughts. The meeting of the three is contact. Contact is a condition for feeling. Feeling is a condition for craving. ‘The six classes of craving should be understood.’ That’s what I said, and this is why I said it. This is the sixth set of six.
‘စက္ခု အတ္တာ'တိ ယော ဝဒေယျ တံ န ဥပပဇ္ဇတိ၊ စက္ခုဿ ဥပ္ပါဒေါပိ ဝယောပိ ပညာယတိ၊ ယဿ ခေါ ပန ဥပ္ပါဒေါပိ ဝယောပိ ပညာယတိ, ‘အတ္တာ မေ ဥပ္ပဇ္ဇတိ စ ဝေတိ စာ'တိ ဣစ္စဿ ဧဝမာဂတံ ဟောတိ၊ တသ္မာ တံ န ဥပပဇ္ဇတိ: ‘စက္ခု အတ္တာ'တိ ယော ဝဒေယျ၊ ဣတိ စက္ခု အနတ္တာ၊
If anyone says, ‘the eye is self,’ that is not tenable. The arising and vanishing of the eye is evident, so it would follow that one’s self arises and vanishes. That’s why it’s not tenable to claim that the eye is self. So the eye is not self.
‘ရူပါ အတ္တာ'တိ ယော ဝဒေယျ တံ န ဥပပဇ္ဇတိ၊ ရူပါနံ ဥပ္ပါဒေါပိ ဝယောပိ ပညာယတိ၊ ယဿ ခေါ ပန ဥပ္ပါဒေါပိ ဝယောပိ ပညာယတိ, ‘အတ္တာ မေ ဥပ္ပဇ္ဇတိ စ ဝေတိ စာ'တိ ဣစ္စဿ ဧဝမာဂတံ ဟောတိ၊ တသ္မာ တံ န ဥပပဇ္ဇတိ: ‘ရူပါ အတ္တာ'တိ ယော ဝဒေယျ၊ ဣတိ စက္ခု အနတ္တာ, ရူပါ အနတ္တာ၊
If anyone says, ‘sights are self,’ that is not tenable. The arising and vanishing of sights is evident, so it would follow that one’s self arises and vanishes. That’s why it’s not tenable to claim that sights are self. So the eye is not self and sights are not self.
‘စက္ခုဝိညာဏံ အတ္တာ'တိ ယော ဝဒေယျ တံ န ဥပပဇ္ဇတိ၊ စက္ခုဝိညာဏဿ ဥပ္ပါဒေါပိ ဝယောပိ ပညာယတိ၊ ယဿ ခေါ ပန ဥပ္ပါဒေါပိ ဝယောပိ ပညာယတိ, ‘အတ္တာ မေ ဥပ္ပဇ္ဇတိ စ ဝေတိ စာ'တိ ဣစ္စဿ ဧဝမာဂတံ ဟောတိ၊ တသ္မာ တံ န ဥပပဇ္ဇတိ: ‘စက္ခုဝိညာဏံ အတ္တာ'တိ ယော ဝဒေယျ၊ ဣတိ စက္ခု အနတ္တာ, ရူပါ အနတ္တာ, စက္ခုဝိညာဏံ အနတ္တာ၊
If anyone says, ‘eye consciousness is self,’ that is not tenable. The arising and vanishing of eye consciousness is evident, so it would follow that one’s self arises and vanishes. That’s why it’s not tenable to claim that eye consciousness is self. So the eye, sights, and eye consciousness are not self.
‘စက္ခုသမ္ဖဿော အတ္တာ'တိ ယော ဝဒေယျ တံ န ဥပပဇ္ဇတိ၊ စက္ခုသမ္ဖဿဿ ဥပ္ပါဒေါပိ ဝယောပိ ပညာယတိ၊ ယဿ ခေါ ပန ဥပ္ပါဒေါပိ ဝယောပိ ပညာယတိ, ‘အတ္တာ မေ ဥပ္ပဇ္ဇတိ စ ဝေတိ စာ'တိ ဣစ္စဿ ဧဝမာဂတံ ဟောတိ၊ တသ္မာ တံ န ဥပပဇ္ဇတိ: ‘စက္ခုသမ္ဖဿော အတ္တာ'တိ ယော ဝဒေယျ၊ ဣတိ စက္ခု အနတ္တာ, ရူပါ အနတ္တာ, စက္ခုဝိညာဏံ အနတ္တာ, စက္ခုသမ္ဖဿော အနတ္တာ၊
If anyone says, ‘eye contact is self,’ that is not tenable. The arising and vanishing of eye contact is evident, so it would follow that one’s self arises and vanishes. That’s why it’s not tenable to claim that eye contact is self. So the eye, sights, eye consciousness, and eye contact are not self.
‘ဝေဒနာ အတ္တာ'တိ ယော ဝဒေယျ တံ န ဥပပဇ္ဇတိ၊ ဝေဒနာယ ဥပ္ပါဒေါပိ ဝယောပိ ပညာယတိ၊ ယဿ ခေါ ပန ဥပ္ပါဒေါပိ ဝယောပိ ပညာယတိ, ‘အတ္တာ မေ ဥပ္ပဇ္ဇတိ စ ဝေတိ စာ'တိ ဣစ္စဿ ဧဝမာဂတံ ဟောတိ၊ တသ္မာ တံ န ဥပပဇ္ဇတိ: ‘ဝေဒနာ အတ္တာ'တိ ယော ဝဒေယျ၊ ဣတိ စက္ခု အနတ္တာ, ရူပါ အနတ္တာ, စက္ခုဝိညာဏံ အနတ္တာ, စက္ခုသမ္ဖဿော အနတ္တာ, ဝေဒနာ အနတ္တာ၊
If anyone says, ‘feeling is self,’ that is not tenable. The arising and vanishing of feeling is evident, so it would follow that one’s self arises and vanishes. That’s why it’s not tenable to claim that feeling is self. So the eye, sights, eye consciousness, eye contact, and feeling are not self.
‘တဏှာ အတ္တာ'တိ ယော ဝဒေယျ တံ န ဥပပဇ္ဇတိ၊ တဏှာယ ဥပ္ပါဒေါပိ ဝယောပိ ပညာယတိ၊ ယဿ ခေါ ပန ဥပ္ပါဒေါပိ ဝယောပိ ပညာယတိ, ‘အတ္တာ မေ ဥပ္ပဇ္ဇတိ စ ဝေတိ စာ'တိ ဣစ္စဿ ဧဝမာဂတံ ဟောတိ၊ တသ္မာ တံ န ဥပပဇ္ဇတိ: ‘တဏှာ အတ္တာ'တိ ယော ဝဒေယျ၊ ဣတိ စက္ခု အနတ္တာ, ရူပါ အနတ္တာ, စက္ခုဝိညာဏံ အနတ္တာ, စက္ခုသမ္ဖဿော အနတ္တာ, ဝေဒနာ အနတ္တာ, တဏှာ အနတ္တာ၊
If anyone says, ‘craving is self,’ that is not tenable. The arising and vanishing of craving is evident, so it would follow that one’s self arises and vanishes. That’s why it’s not tenable to claim that craving is self. So the eye, sights, eye consciousness, eye contact, feeling, and craving are not self.
‘သောတံ အတ္တာ'တိ ယော ဝဒေယျ …ပေ… ‘ဃာနံ အတ္တာ'တိ ယော ဝဒေယျ …ပေ… ‘ဇိဝှါ အတ္တာ'တိ ယော ဝဒေယျ …ပေ… ‘ကာယော အတ္တာ'တိ ယော ဝဒေယျ …ပေ… ‘မနော အတ္တာ'တိ ယော ဝဒေယျ တံ န ဥပပဇ္ဇတိ၊ မနဿ ဥပ္ပါဒေါပိ ဝယောပိ ပညာယတိ၊ ယဿ ခေါ ပန ဥပ္ပါဒေါပိ ဝယောပိ ပညာယတိ, ‘အတ္တာ မေ ဥပ္ပဇ္ဇတိ စ ဝေတိ စာ'တိ ဣစ္စဿ ဧဝမာဂတံ ဟောတိ၊ တသ္မာ တံ န ဥပပဇ္ဇတိ: ‘မနော အတ္တာ'တိ ယော ဝဒေယျ၊ ဣတိ မနော အနတ္တာ၊
If anyone says, ‘the ear is self’ … ‘the nose is self’ … ‘the tongue is self’ … ‘the body is self’ … ‘the mind is self,’ that is not tenable. The arising and vanishing of the mind is evident, so it would follow that one’s self arises and vanishes. That’s why it’s not tenable to claim that the mind is self. So the mind is not self.
‘ဓမ္မာ အတ္တာ'တိ ယော ဝဒေယျ တံ န ဥပပဇ္ဇတိ၊ ဓမ္မာနံ ဥပ္ပါဒေါပိ ဝယောပိ ပညာယတိ၊ ယဿ ခေါ ပန ဥပ္ပါဒေါပိ ဝယောပိ ပညာယတိ, ‘အတ္တာ မေ ဥပ္ပဇ္ဇတိ စ ဝေတိ စာ'တိ ဣစ္စဿ ဧဝမာဂတံ ဟောတိ၊ တသ္မာ တံ န ဥပပဇ္ဇတိ: ‘ဓမ္မာ အတ္တာ'တိ ယော ဝဒေယျ၊ ဣတိ မနော အနတ္တာ, ဓမ္မာ အနတ္တာ၊ ‘မနောဝိညာဏံ အတ္တာ'တိ ယော ဝဒေယျ တံ န ဥပပဇ္ဇတိ၊ မနောဝိညာဏဿ ဥပ္ပါဒေါပိ ဝယောပိ ပညာယတိ၊ ယဿ ခေါ ပန ဥပ္ပါဒေါပိ ဝယောပိ ပညာယတိ, ‘အတ္တာ မေ ဥပ္ပဇ္ဇတိ စ ဝေတိ စာ'တိ ဣစ္စဿ ဧဝမာဂတံ ဟောတိ၊ တသ္မာ တံ န ဥပပဇ္ဇတိ: ‘မနောဝိညာဏံ အတ္တာ'တိ ယော ဝဒေယျ၊ ဣတိ မနော အနတ္တာ, ဓမ္မာ အနတ္တာ, မနောဝိညာဏံ အနတ္တာ၊ ‘မနောသမ္ဖဿော အတ္တာ'တိ ယော ဝဒေယျ တံ န ဥပပဇ္ဇတိ၊ မနောသမ္ဖဿဿ ဥပ္ပါဒေါပိ ဝယောပိ ပညာယတိ၊ ယဿ ခေါ ပန ဥပ္ပါဒေါပိ ဝယောပိ ပညာယတိ, ‘အတ္တာ မေ ဥပ္ပဇ္ဇတိ စ ဝေတိ စာ'တိ ဣစ္စဿ ဧဝမာဂတံ ဟောတိ၊ တသ္မာ တံ န ဥပပဇ္ဇတိ: ‘မနောသမ္ဖဿော အတ္တာ'တိ ယော ဝဒေယျ၊ ဣတိ မနော အနတ္တာ, ဓမ္မာ အနတ္တာ, မနောဝိညာဏံ အနတ္တာ, မနောသမ္ဖဿော အနတ္တာ၊ ‘ဝေဒနာ အတ္တာ'တိ ယော ဝဒေယျ တံ န ဥပပဇ္ဇတိ၊ ဝေဒနာယ ဥပ္ပါဒေါပိ ဝယောပိ ပညာယတိ၊ ယဿ ခေါ ပန ဥပ္ပါဒေါပိ ဝယောပိ ပညာယတိ, ‘အတ္တာ မေ ဥပ္ပဇ္ဇတိ စ ဝေတိ စာ'တိ ဣစ္စဿ ဧဝမာဂတံ ဟောတိ၊ တသ္မာ တံ န ဥပပဇ္ဇတိ: ‘ဝေဒနာ အတ္တာ'တိ ယော ဝဒေယျ၊ ဣတိ မနော အနတ္တာ, ဓမ္မာ အနတ္တာ, မနောဝိညာဏံ အနတ္တာ, မနောသမ္ဖဿော အနတ္တာ, ဝေဒနာ အနတ္တာ၊ ‘တဏှာ အတ္တာ'တိ ယော ဝဒေယျ တံ န ဥပပဇ္ဇတိ၊ တဏှာယ ဥပ္ပါဒေါပိ ဝယောပိ ပညာယတိ၊ ယဿ ခေါ ပန ဥပ္ပါဒေါပိ ဝယောပိ ပညာယတိ, ‘အတ္တာ မေ ဥပ္ပဇ္ဇတိ စ ဝေတိ စာ'တိ ဣစ္စဿ ဧဝမာဂတံ ဟောတိ၊ တသ္မာ တံ န ဥပပဇ္ဇတိ: ‘တဏှာ အတ္တာ'တိ ယော ဝဒေယျ၊ ဣတိ မနော အနတ္တာ, ဓမ္မာ အနတ္တာ, မနောဝိညာဏံ အနတ္တာ, မနောသမ္ဖဿော အနတ္တာ, ဝေဒနာ အနတ္တာ, တဏှာ အနတ္တာ၊
If anyone says, ‘thoughts are self’ … ‘mind consciousness is self’ … ‘mind contact is self’ … ‘feeling is self’ … ‘craving is self,’ that is not tenable. The arising and vanishing of craving is evident, so it would follow that one’s self arises and vanishes. That’s why it’s not tenable to claim that craving is self. So the mind, thoughts, mind consciousness, mind contact, feeling, and craving are not self.
အယံ ခေါ ပန, ဘိက္ခဝေ, သက္ကာယသမုဒယဂါမိနီ ပဋိပဒါ—စက္ခုံ ‘ဧတံ မမ, ဧသောဟမသ္မိ, ဧသော မေ အတ္တာ'တိ သမနုပဿတိ;
Now, bhikkhus, this is the way that leads to the origin of identity. You regard the eye like this: ‘This is mine, I am this, this is my self.’
ရူပေ ‘ဧတံ မမ, ဧသောဟမသ္မိ, ဧသော မေ အတ္တာ'တိ သမနုပဿတိ; စက္ခုဝိညာဏံ ‘ဧတံ မမ, ဧသောဟမသ္မိ, ဧသော မေ အတ္တာ'တိ သမနုပဿတိ; စက္ခုသမ္ဖဿံ ‘ဧတံ မမ, ဧသောဟမသ္မိ, ဧသော မေ အတ္တာ'တိ သမနုပဿတိ; ဝေဒနံ ‘ဧတံ မမ, ဧသောဟမသ္မိ, ဧသော မေ အတ္တာ'တိ သမနုပဿတိ; တဏှံ ‘ဧတံ မမ, ဧသောဟမသ္မိ, ဧသော မေ အတ္တာ'တိ သမနုပဿတိ; သောတံ ‘ဧတံ မမ, ဧသောဟမသ္မိ, ဧသော မေ အတ္တာ'တိ သမနုပဿတိ …ပေ… ဃာနံ ‘ဧတံ မမ, ဧသောဟမသ္မိ, ဧသော မေ အတ္တာ'တိ သမနုပဿတိ …ပေ… ဇိဝှံ ‘ဧတံ မမ, ဧသောဟမသ္မိ, ဧသော မေ အတ္တာ'တိ သမနုပဿတိ …ပေ… ကာယံ ‘ဧတံ မမ, ဧသောဟမသ္မိ, ဧသော မေ အတ္တာ'တိ သမနုပဿတိ …ပေ… မနံ ‘ဧတံ မမ, ဧသောဟမသ္မိ, ဧသော မေ အတ္တာ'တိ သမနုပဿတိ, ဓမ္မေ ‘ဧတံ မမ, ဧသောဟမသ္မိ, ဧသော မေ အတ္တာ'တိ သမနုပဿတိ, မနောဝိညာဏံ ‘ဧတံ မမ, ဧသောဟမသ္မိ, ဧသော မေ အတ္တာ'တိ သမနုပဿတိ, မနောသမ္ဖဿံ ‘ဧတံ မမ, ဧသောဟမသ္မိ, ဧသော မေ အတ္တာ'တိ သမနုပဿတိ, ဝေဒနံ ‘ဧတံ မမ, ဧသောဟမသ္မိ, ဧသော မေ အတ္တာ'တိ သမနုပဿတိ, တဏှံ ‘ဧတံ မမ, ဧသောဟမသ္မိ, ဧသော မေ အတ္တာ'တိ သမနုပဿတိ၊
You regard sights … eye consciousness … eye contact … feeling … craving like this: ‘This is mine, I am this, this is my self.’ You regard the ear … nose … tongue … body … mind … thoughts … mind consciousness … mind contact … feeling … craving like this: ‘This is mine, I am this, this is my self.’
အယံ ခေါ ပန, ဘိက္ခဝေ, သက္ကာယနိရောဓဂါမိနီ ပဋိပဒါ—စက္ခုံ ‘နေတံ မမ, နေသောဟမသ္မိ, န မေသော အတ္တာ'တိ သမနုပဿတိ၊
But this is the way that leads to the cessation of identity. You regard the eye like this: ‘This is not mine, I am not this, this is not my self.’
ရူပေ ‘နေတံ မမ, နေသောဟမသ္မိ, န မေသော အတ္တာ'တိ သမနုပဿတိ၊ စက္ခုဝိညာဏံ ‘နေတံ မမ, နေသောဟမသ္မိ, န မေသော အတ္တာ'တိ သမနုပဿတိ၊ စက္ခုသမ္ဖဿံ ‘နေတံ မမ, နေသောဟမသ္မိ, န မေသော အတ္တာ'တိ သမနုပဿတိ၊ ဝေဒနံ ‘နေတံ မမ, နေသောဟမသ္မိ, န မေသော အတ္တာ'တိ သမနုပဿတိ၊ တဏှံ ‘နေတံ မမ, နေသောဟမသ္မိ, န မေသော အတ္တာ'တိ သမနုပဿတိ၊ သောတံ ‘နေတံ မမ, နေသောဟမသ္မိ, န မေသော အတ္တာ'တိ သမနုပဿတိ …ပေ… ဃာနံ ‘နေတံ မမ, နေသောဟမသ္မိ, န မေသော အတ္တာ'တိ သမနုပဿတိ …ပေ… ဇိဝှံ ‘နေတံ မမ, နေသောဟမသ္မိ, န မေသော အတ္တာ'တိ သမနုပဿတိ …ပေ… ကာယံ ‘နေတံ မမ, နေသောဟမသ္မိ, န မေသော အတ္တာ'တိ သမနုပဿတိ …ပေ… မနံ ‘နေတံ မမ, နေသောဟမသ္မိ, န မေသော အတ္တာ'တိ သမနုပဿတိ၊ ဓမ္မေ ‘နေတံ မမ, နေသောဟမသ္မိ, န မေသော အတ္တာ'တိ သမနုပဿတိ၊ မနောဝိညာဏံ ‘နေတံ မမ, နေသောဟမသ္မိ, န မေသော အတ္တာ'တိ သမနုပဿတိ၊ မနောသမ္ဖဿံ ‘နေတံ မမ, နေသောဟမသ္မိ, န မေသော အတ္တာ'တိ သမနုပဿတိ၊ ဝေဒနံ ‘နေတံ မမ, နေသောဟမသ္မိ, န မေသော အတ္တာ'တိ သမနုပဿတိ၊ တဏှံ ‘နေတံ မမ, နေသောဟမသ္မိ, န မေသော အတ္တာ'တိ သမနုပဿတိ၊
You regard sights … eye consciousness … eye contact … feeling … craving like this: ‘This is not mine, I am not this, this is not my self.’ You regard the ear … nose … tongue … body … mind like this: ‘This is not mine, I am not this, this is not my self.’ You regard thoughts … mind consciousness … mind contact … feeling … craving like this: ‘This is not mine, I am not this, this is not my self.’
စက္ခုဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, ပဋိစ္စ ရူပေ စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ စက္ခုဝိညာဏံ, တိဏ္ဏံ သင်္ဂတိ ဖဿော, ဖဿပစ္စယာ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဝေဒယိတံ သုခံ ဝါ ဒုက္ခံ ဝါ အဒုက္ခမသုခံ ဝါ၊ သော သုခါယ ဝေဒနာယ ဖုဋ္ဌော သမာနော အဘိနန္ဒတိ အဘိဝဒတိ အဇ္ဈောသာယ တိဋ္ဌတိ၊ တဿ ရာဂါနုသယော အနုသေတိ၊ ဒုက္ခာယ ဝေဒနာယ ဖုဋ္ဌော သမာနော သောစတိ ကိလမတိ ပရိဒေဝတိ ဥရတ္တာဠိံ ကန္ဒတိ သမ္မောဟံ အာပဇ္ဇတိ၊ တဿ ပဋိဃာနုသယော အနုသေတိ၊ အဒုက္ခမသုခါယ ဝေဒနာယ ဖုဋ္ဌော သမာနော တဿာ ဝေဒနာယ သမုဒယဉ္စ အတ္ထင်္ဂမဉ္စ အဿာဒဉ္စ အာဒီနဝဉ္စ နိဿရဏဉ္စ ယထာဘူတံ နပ္ပဇာနာတိ၊ တဿ အဝိဇ္ဇာနုသယော အနုသေတိ၊ သော ဝတ, ဘိက္ခဝေ, သုခါယ ဝေဒနာယ ရာဂါနုသယံ အပ္ပဟာယ ဒုက္ခာယ ဝေဒနာယ ပဋိဃာနုသယံ အပ္ပဋိဝိနောဒေတွာ အဒုက္ခမသုခါယ ဝေဒနာယ အဝိဇ္ဇာနုသယံ အသမူဟနိတွာ အဝိဇ္ဇံ အပ္ပဟာယ ဝိဇ္ဇံ အနုပ္ပါဒေတွာ ဒိဋ္ဌေဝ ဓမ္မေ ဒုက္ခဿန္တကရော ဘဝိဿတီတိ—နေတံ ဌာနံ ဝိဇ္ဇတိ၊
Eye consciousness arises dependent on the eye and sights. The meeting of the three is contact. Contact is a condition for the arising of what is felt as pleasant, painful, or neutral. When you experience a pleasant feeling, if you approve, welcome, and keep clinging to it, the underlying tendency to greed underlies that. When you experience a painful feeling, if you sorrow and wail and lament, beating your breast and falling into confusion, the underlying tendency to repulsion underlies that. When you experience a neutral feeling, if you don’t truly understand that feeling’s origin, ending, gratification, drawback, and escape, the underlying tendency to ignorance underlies that. Bhikkhus, without giving up the underlying tendency to greed for pleasant feeling, without dispelling the underlying tendency to repulsion towards painful feeling, without eradicating ignorance in the case of neutral feeling, without giving up ignorance and without giving rise to knowledge, it’s quite impossible to make an end of suffering in the present life.
သောတဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, ပဋိစ္စ သဒ္ဒေ စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ သောတဝိညာဏံ …ပေ… ဃာနဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, ပဋိစ္စ ဂန္ဓေ စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဃာနဝိညာဏံ …ပေ… ဇိဝှဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, ပဋိစ္စ ရသေ စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဇိဝှါဝိညာဏံ …ပေ… ကာယဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, ပဋိစ္စ ဖောဋ္ဌဗ္ဗေ စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ကာယဝိညာဏံ …ပေ… မနဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, ပဋိစ္စ ဓမ္မေ စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ မနောဝိညာဏံ, တိဏ္ဏံ သင်္ဂတိ ဖဿော, ဖဿပစ္စယာ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဝေဒယိတံ သုခံ ဝါ ဒုက္ခံ ဝါ အဒုက္ခမသုခံ ဝါ၊ သော သုခါယ ဝေဒနာယ ဖုဋ္ဌော သမာနော အဘိနန္ဒတိ အဘိဝဒတိ အဇ္ဈောသာယ တိဋ္ဌတိ၊ တဿ ရာဂါနုသယော အနုသေတိ၊ ဒုက္ခာယ ဝေဒနာယ ဖုဋ္ဌော သမာနော သောစတိ ကိလမတိ ပရိဒေဝတိ ဥရတ္တာဠိံ ကန္ဒတိ သမ္မောဟံ အာပဇ္ဇတိ၊ တဿ ပဋိဃာနုသယော အနုသေတိ၊ အဒုက္ခမသုခါယ ဝေဒနာယ ဖုဋ္ဌော သမာနော တဿာ ဝေဒနာယ သမုဒယဉ္စ အတ္ထင်္ဂမဉ္စ အဿာဒဉ္စ အာဒီနဝဉ္စ နိဿရဏဉ္စ ယထာဘူတံ နပ္ပဇာနာတိ၊ တဿ အဝိဇ္ဇာနုသယော အနုသေတိ၊ သော ဝတ, ဘိက္ခဝေ, သုခါယ ဝေဒနာယ ရာဂါနုသယံ အပ္ပဟာယ ဒုက္ခာယ ဝေဒနာယ ပဋိဃာနုသယံ အပ္ပဋိဝိနောဒေတွာ အဒုက္ခမသုခါယ ဝေဒနာယ အဝိဇ္ဇာနုသယံ အသမူဟနိတွာ အဝိဇ္ဇံ အပ္ပဟာယ ဝိဇ္ဇံ အနုပ္ပါဒေတွာ ဒိဋ္ဌေဝ ဓမ္မေ ဒုက္ခဿန္တကရော ဘဝိဿတီတိ—နေတံ ဌာနံ ဝိဇ္ဇတိ၊
Ear consciousness … Nose consciousness … Tongue consciousness … Body consciousness … Mind consciousness arises dependent on the mind and thoughts. The meeting of the three is contact. Contact is a condition for the arising of what is felt as pleasant, painful, or neutral. When you experience a pleasant feeling, if you approve, welcome, and keep clinging to it, the underlying tendency to greed underlies that. When you experience a painful feeling, if you sorrow and wail and lament, beating your breast and falling into confusion, the underlying tendency to repulsion underlies that. When you experience a neutral feeling, if you don’t truly understand that feeling’s origin, ending, gratification, drawback, and escape, the underlying tendency to ignorance underlies that. Bhikkhus, without giving up the underlying tendency to greed for pleasant feeling, without dispelling the underlying tendency to repulsion towards painful feeling, without eradicating ignorance in the case of neutral feeling, without giving up ignorance and without giving rise to knowledge, it’s quite impossible to make an end of suffering in the present life.
စက္ခုဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, ပဋိစ္စ ရူပေ စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ စက္ခုဝိညာဏံ, တိဏ္ဏံ သင်္ဂတိ ဖဿော, ဖဿပစ္စယာ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဝေဒယိတံ သုခံ ဝါ ဒုက္ခံ ဝါ အဒုက္ခမသုခံ ဝါ၊ သော သုခါယ ဝေဒနာယ ဖုဋ္ဌော သမာနော နာဘိနန္ဒတိ နာဘိဝဒတိ နာဇ္ဈောသာယ တိဋ္ဌတိ၊ တဿ ရာဂါနုသယော နာနုသေတိ၊ ဒုက္ခာယ ဝေဒနာယ ဖုဋ္ဌော သမာနော န သောစတိ န ကိလမတိ န ပရိဒေဝတိ န ဥရတ္တာဠိံ ကန္ဒတိ န သမ္မောဟံ အာပဇ္ဇတိ၊ တဿ ပဋိဃာနုသယော နာနုသေတိ၊ အဒုက္ခမသုခါယ ဝေဒနာယ ဖုဋ္ဌော သမာနော တဿာ ဝေဒနာယ သမုဒယဉ္စ အတ္ထင်္ဂမဉ္စ အဿာဒဉ္စ အာဒီနဝဉ္စ နိဿရဏဉ္စ ယထာဘူတံ ပဇာနာတိ၊ တဿ အဝိဇ္ဇာနုသယော နာနုသေတိ၊ သော ဝတ, ဘိက္ခဝေ, သုခါယ ဝေဒနာယ ရာဂါနုသယံ ပဟာယ ဒုက္ခာယ ဝေဒနာယ ပဋိဃာနုသယံ ပဋိဝိနောဒေတွာ အဒုက္ခမသုခါယ ဝေဒနာယ အဝိဇ္ဇာနုသယံ သမူဟနိတွာ အဝိဇ္ဇံ ပဟာယ ဝိဇ္ဇံ ဥပ္ပါဒေတွာ ဒိဋ္ဌေဝ ဓမ္မေ ဒုက္ခဿန္တကရော ဘဝိဿတီတိ—ဌာနမေတံ ဝိဇ္ဇတိ၊
Eye consciousness arises dependent on the eye and sights. The meeting of the three is contact. Contact is a condition for the arising of what is felt as pleasant, painful, or neutral. When you experience a pleasant feeling, if you don’t approve, welcome, and keep clinging to it, the underlying tendency to greed does not underlie that. When you experience a painful feeling, if you don’t sorrow or wail or lament, beating your breast and falling into confusion, the underlying tendency to repulsion does not underlie that. When you experience a neutral feeling, if you truly understand that feeling’s origin, ending, gratification, drawback, and escape, the underlying tendency to ignorance does not underlie that. Bhikkhus, after giving up the underlying tendency to greed for pleasant feeling, after dispelling the underlying tendency to repulsion towards painful feeling, after eradicating ignorance in the case of neutral feeling, after giving up ignorance and giving rise to knowledge, it’s quite possible to make an end of suffering in the present life.
သောတဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, ပဋိစ္စ သဒ္ဒေ စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ သောတဝိညာဏံ …ပေ…၊
Ear consciousness …
ဃာနဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, ပဋိစ္စ ဂန္ဓေ စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဃာနဝိညာဏံ …ပေ…၊
Nose consciousness …
ဇိဝှဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, ပဋိစ္စ ရသေ စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဇိဝှါဝိညာဏံ …ပေ…၊
Tongue consciousness …
ကာယဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, ပဋိစ္စ ဖောဋ္ဌဗ္ဗေ စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ကာယဝိညာဏံ …ပေ…၊
Body consciousness …
“မနဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, ပဋိစ္စ ဓမ္မေ စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ မနောဝိညာဏံ တိဏ္ဏံ သင်္ဂတိ ဖဿော, ဖဿပစ္စယာ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဝေဒယိတံ သုခံ ဝါ ဒုက္ခံ ဝါ အဒုက္ခမသုခံ ဝါ၊ သော သုခါယ ဝေဒနာယ ဖုဋ္ဌော သမာနော နာဘိနန္ဒတိ နာဘိဝဒတိ နာဇ္ဈောသာယ တိဋ္ဌတိ၊ တဿ ရာဂါနုသယော နာနုသေတိ၊ ဒုက္ခာယ ဝေဒနာယ ဖုဋ္ဌော သမာနော န သောစတိ န ကိလမတိ န ပရိဒေဝတိ န ဥရတ္တာဠိံ ကန္ဒတိ န သမ္မောဟံ အာပဇ္ဇတိ၊ တဿ ပဋိဃာနုသယော နာနုသေတိ၊ အဒုက္ခမသုခါယ ဝေဒနာယ ဖုဋ္ဌော သမာနော တဿာ ဝေဒနာယ သမုဒယဉ္စ အတ္ထင်္ဂမဉ္စ အဿာဒဉ္စ အာဒီနဝဉ္စ နိဿရဏဉ္စ ယထာဘူတံ ပဇာနာတိ၊ တဿ အဝိဇ္ဇာနုသယော နာနုသေတိ၊ သော ဝတ, ဘိက္ခဝေ, သုခါယ ဝေဒနာယ ရာဂါနုသယံ ပဟာယ ဒုက္ခာယ ဝေဒနာယ ပဋိဃာနုသယံ ပဋိဝိနောဒေတွာ အဒုက္ခမသုခါယ ဝေဒနာယ အဝိဇ္ဇာနုသယံ သမူဟနိတွာ အဝိဇ္ဇံ ပဟာယ ဝိဇ္ဇံ ဥပ္ပါဒေတွာ ဒိဋ္ဌေဝ ဓမ္မေ ဒုက္ခဿန္တကရော ဘဝိဿတီတိ—ဌာနမေတံ ဝိဇ္ဇတိ၊
Mind consciousness arises dependent on the mind and thoughts. The meeting of the three is contact. Contact is a condition for what is felt as pleasant, painful, or neutral. When you experience a pleasant feeling, if you don’t approve, welcome, and keep clinging to it, the underlying tendency to greed does not underlie that. When you experience a painful feeling, if you don’t sorrow or wail or lament, beating your breast and falling into confusion, the underlying tendency to repulsion does not underlie that. When you experience a neutral feeling, if you truly understand that feeling’s origin, ending, gratification, drawback, and escape, the underlying tendency to ignorance does not underlie that. Bhikkhus, after giving up the underlying tendency to greed for pleasant feeling, after dispelling the underlying tendency to repulsion towards painful feeling, after eradicating ignorance in the case of neutral feeling, after giving up ignorance and giving rise to knowledge, it’s quite possible to make an end of suffering in the present life.
ဧဝံ ပဿံ, ဘိက္ခဝေ, သုတဝါ အရိယသာဝကော စက္ခုသ္မိံ နိဗ္ဗိန္ဒတိ, ရူပေသု နိဗ္ဗိန္ဒတိ, စက္ခုဝိညာဏေ နိဗ္ဗိန္ဒတိ, စက္ခုသမ္ဖဿေ နိဗ္ဗိန္ဒတိ, ဝေဒနာယ နိဗ္ဗိန္ဒတိ, တဏှာယ နိဗ္ဗိန္ဒတိ၊
Seeing this, a learned noble disciple grows disillusioned with the eye, sights, eye consciousness, eye contact, feeling, and craving.
သောတသ္မိံ နိဗ္ဗိန္ဒတိ, သဒ္ဒေသု နိဗ္ဗိန္ဒတိ …ပေ… ဃာနသ္မိံ နိဗ္ဗိန္ဒတိ, ဂန္ဓေသု နိဗ္ဗိန္ဒတိ … ဇိဝှါယ နိဗ္ဗိန္ဒတိ, ရသေသု နိဗ္ဗိန္ဒတိ … ကာယသ္မိံ နိဗ္ဗိန္ဒတိ, ဖောဋ္ဌဗ္ဗေသု နိဗ္ဗိန္ဒတိ … မနသ္မိံ နိဗ္ဗိန္ဒတိ, ဓမ္မေသု နိဗ္ဗိန္ဒတိ, မနောဝိညာဏေ နိဗ္ဗိန္ဒတိ, မနောသမ္ဖဿေ နိဗ္ဗိန္ဒတိ, ဝေဒနာယ နိဗ္ဗိန္ဒတိ, တဏှာယ နိဗ္ဗိန္ဒတိ၊ နိဗ္ဗိန္ဒံ ဝိရဇ္ဇတိ, ဝိရာဂါ ဝိမုစ္စတိ၊ ဝိမုတ္တသ္မိံ ဝိမုတ္တမိတိ ဉာဏံ ဟောတိ၊
They grow disillusioned with the ear … nose … tongue … body … mind, thoughts, mind consciousness, mind contact, feeling, and craving. Being disillusioned, desire fades away. When desire fades away they’re freed. When it is freed, they know it is freed.
‘ခီဏာ ဇာတိ, ဝုသိတံ ဗြဟ္မစရိယံ, ကတံ ကရဏီယံ, နာပရံ ဣတ္ထတ္တာယာ'တိ ပဇာနာတီ”တိ၊
They understand: ‘Rebirth is ended, the spiritual journey has been completed, what had to be done has been done, there is no return to any state of existence.’”
ဣဒမဝေါစ ဘဂဝါ၊ အတ္တမနာ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဘာသိတံ အဘိနန္ဒုန္တိ၊ ဣမသ္မိံ ခေါ ပန ဝေယျာကရဏသ္မိံ ဘညမာနေ သဋ္ဌိမတ္တာနံ ဘိက္ခူနံ အနုပါဒါယ အာသဝေဟိ စိတ္တာနိ ဝိမုစ္စိံသူတိ၊
That is what the Buddha said. Satisfied, the bhikkhus approved what the Buddha said. And while this discourse was being spoken, the minds of sixty bhikkhus were freed from defilements by not grasping.
ဆဆက္ကသုတ္တံ နိဋ္ဌိတံ ဆဋ္ဌံ၊
The authoritative text of the Majjhima Nikāya is the Pāli text. The English translation is provided as an aid to the study of the original Pāli text. [CREDITS »]