| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / ជាតកបាឡិ • Jātakapāḷi |
៥១៤. ឆទ្ទន្តជាតកំ (៤)
514. Chaddantajātakaṃ (4)
៩៧.
97.
កិំ នុ សោចសិនុច្ចង្គិ, បណ្ឌូសិ វរវណ្ណិនិ;
Kiṃ nu socasinuccaṅgi, paṇḍūsi varavaṇṇini;
មិលាយសិ វិសាលក្ខិ, មាលាវ បរិមទ្ទិតា។
Milāyasi visālakkhi, mālāva parimadditā.
៩៨.
98.
ន សោ សុលភរូបោវ, យាទិសោ មម ទោហឡោ។
Na so sulabharūpova, yādiso mama dohaḷo.
៩៩.
99.
យេ កេចិ មានុសា កាមា, ឥធ លោកស្មិ នន្ទនេ;
Ye keci mānusā kāmā, idha lokasmi nandane;
សព្ពេ តេ បចុរា មយ្ហំ, អហំ តេ ទម្មិ ទោហឡំ។
Sabbe te pacurā mayhaṃ, ahaṃ te dammi dohaḷaṃ.
១០០.
100.
លុទ្ទា ទេវ សមាយន្តុ, យេ កេចិ វិជិតេ តវ;
Luddā deva samāyantu, ye keci vijite tava;
ឯតេសំ អហមក្ខិស្សំ, យាទិសោ មម ទោហឡោ។
Etesaṃ ahamakkhissaṃ, yādiso mama dohaḷo.
១០១.
101.
ឥមេ តេ លុទ្ទកា ទេវិ, កតហត្ថា វិសារទា;
Ime te luddakā devi, katahatthā visāradā;
១០២.
102.
លុទ្ទបុត្តា និសាមេថ, យាវន្តេត្ថ សមាគតា;
Luddaputtā nisāmetha, yāvantettha samāgatā;
ឆព្ពិសាណំ គជំ សេតំ, អទ្ទសំ សុបិនេ អហំ;
Chabbisāṇaṃ gajaṃ setaṃ, addasaṃ supine ahaṃ;
តស្ស ទន្តេហិ មេ អត្ថោ, អលាភេ នត្ថិ ជីវិតំ។
Tassa dantehi me attho, alābhe natthi jīvitaṃ.
១០៣.
103.
ន នោ បិតូនំ ន បិតាមហានំ, ទិដ្ឋោ សុតោ កុញ្ជរោ ឆព្ពិសាណោ;
Na no pitūnaṃ na pitāmahānaṃ, diṭṭho suto kuñjaro chabbisāṇo;
យមទ្ទសា សុបិនេ រាជបុត្តី, អក្ខាហិ នោ យាទិសោ ហត្ថិនាគោ។
Yamaddasā supine rājaputtī, akkhāhi no yādiso hatthināgo.
១០៤.
104.
ទិសា ចតស្សោ វិទិសា ចតស្សោ, ឧទ្ធំ អធោ ទស ទិសា ឥមាយោ;
Disā catasso vidisā catasso, uddhaṃ adho dasa disā imāyo;
កតមំ ទិសំ តិដ្ឋតិ នាគរាជា, យមទ្ទសា សុបិនេ ឆព្ពិសាណំ។
Katamaṃ disaṃ tiṭṭhati nāgarājā, yamaddasā supine chabbisāṇaṃ.
១០៥.
105.
ឥតោ ឧជុំ ឧត្តរិយំ ទិសាយំ, អតិក្កម្ម សោ សត្តគិរី ព្រហន្តេ;
Ito ujuṃ uttariyaṃ disāyaṃ, atikkamma so sattagirī brahante;
សុវណ្ណបស្សោ នាម គិរី ឧឡារោ, សុបុប្ផិតោ 5 កិម្បុរិសានុចិណ្ណោ។
Suvaṇṇapasso nāma girī uḷāro, supupphito 6 kimpurisānuciṇṇo.
១០៦.
106.
អារុយ្ហ សេលំ ភវនំ កិន្នរានំ, ឱលោកយ បព្ពតបាទមូលំ;
Āruyha selaṃ bhavanaṃ kinnarānaṃ, olokaya pabbatapādamūlaṃ;
អថ ទក្ខសី មេឃសមានវណ្ណំ, និគ្រោធរាជំ អថ សហស្សបាទំ 7។
Atha dakkhasī meghasamānavaṇṇaṃ, nigrodharājaṃ atha sahassapādaṃ 8.
១០៧.
107.
តត្ថច្ឆតី កុញ្ជរោ ឆព្ពិសាណោ, សព្ពសេតោ ទុប្បសហោ បរេភិ;
Tatthacchatī kuñjaro chabbisāṇo, sabbaseto duppasaho parebhi;
រក្ខន្តិ នំ អដ្ឋសហស្សនាគា, ឦសាទន្តា វាតជវប្បហារិនោ។
Rakkhanti naṃ aṭṭhasahassanāgā, īsādantā vātajavappahārino.
១០៨.
108.
តិដ្ឋន្តិ តេ តុមូលំ 9 បស្សសន្តា, កុប្បន្តិ វាតស្សបិ ឯរិតស្ស;
Tiṭṭhanti te tumūlaṃ 10 passasantā, kuppanti vātassapi eritassa;
មនុស្សភូតំ បន តត្ថ ទិស្វា, ភស្មំ ករេយ្យុំ នាស្ស រជោបិ តស្ស។
Manussabhūtaṃ pana tattha disvā, bhasmaṃ kareyyuṃ nāssa rajopi tassa.
១០៩.
109.
ពហូ ហិមេ រាជកុលម្ហិ សន្តិ, បិឡន្ធនា ជាតរូបស្ស ទេវី;
Bahū hime rājakulamhi santi, piḷandhanā jātarūpassa devī;
មុត្តាមណីវេឡុរិយាមយា ច, កិំ កាហសិ ទន្តបិឡន្ធនេន;
Muttāmaṇīveḷuriyāmayā ca, kiṃ kāhasi dantapiḷandhanena;
មារេតុកាមា កុញ្ជរំ ឆព្ពិសាណំ, ឧទាហុ ឃាតេស្សសិ លុទ្ទបុត្តេ។
Māretukāmā kuñjaraṃ chabbisāṇaṃ, udāhu ghātessasi luddaputte.
១១០.
110.
សា ឥស្សិតា ទុក្ខិតា ចស្មិ លុទ្ទ, ឧទ្ធញ្ច សុស្សាមិ អនុស្សរន្តី;
Sā issitā dukkhitā casmi ludda, uddhañca sussāmi anussarantī;
ករោហិ មេ លុទ្ទក ឯតមត្ថំ, ទស្សាមិ តេ គាមវរានិ បញ្ច។
Karohi me luddaka etamatthaṃ, dassāmi te gāmavarāni pañca.
១១១.
111.
កត្ថច្ឆតី កត្ថមុបេតិ ឋានំ, វីថិស្ស កា ន្ហាន 11 គតស្ស ហោតិ;
Katthacchatī katthamupeti ṭhānaṃ, vīthissa kā nhāna 12 gatassa hoti;
កថញ្ហិ សោ ន្ហាយតិ 13 នាគរាជា, កថំ វិជានេមុ គតិំ គជស្ស។
Kathañhi so nhāyati 14 nāgarājā, kathaṃ vijānemu gatiṃ gajassa.
១១២.
112.
សម្បុប្ផិតា ភមរគណានុចិណ្ណា 19, ឯត្ថ ហិ សោ ន្ហាយតិ នាគរាជា។
Sampupphitā bhamaragaṇānuciṇṇā 20, ettha hi so nhāyati nāgarājā.
១១៣.
113.
សីសំ នហាតុប្បល 21 មាលភារី, សព្ពសេតោ បុណ្ឌរីកត្តចង្គី;
Sīsaṃ nahātuppala 22 mālabhārī, sabbaseto puṇḍarīkattacaṅgī;
អាមោទមានោ គច្ឆតិ សន្និកេតំ, បុរក្ខត្វា មហេសិំ សព្ពភទ្ទំ។
Āmodamāno gacchati sanniketaṃ, purakkhatvā mahesiṃ sabbabhaddaṃ.
១១៤.
114.
តត្ថេវ សោ ឧគ្គហេត្វាន វាក្យំ, អាទាយ តូណិញ្ច ធនុញ្ច លុទ្ទោ;
Tattheva so uggahetvāna vākyaṃ, ādāya tūṇiñca dhanuñca luddo;
វិតុរិយតិ 23 សត្តគិរី ព្រហន្តេ, សុវណ្ណបស្សំ នាម គិរិំ ឧឡារំ។
Vituriyati 24 sattagirī brahante, suvaṇṇapassaṃ nāma giriṃ uḷāraṃ.
១១៥.
115.
អារុយ្ហ សេលំ ភវនំ កិន្នរានំ, ឱលោកយី បព្ពតបាទមូលំ;
Āruyha selaṃ bhavanaṃ kinnarānaṃ, olokayī pabbatapādamūlaṃ;
តត្ថទ្ទសា មេឃសមានវណ្ណំ, និគ្រោធរាជំ អដ្ឋសហស្សបាទំ។
Tatthaddasā meghasamānavaṇṇaṃ, nigrodharājaṃ aṭṭhasahassapādaṃ.
១១៦.
116.
តត្ថទ្ទសា កុញ្ជរំ ឆព្ពិសាណំ, សព្ពសេតំ ទុប្បសហំ បរេភិ;
Tatthaddasā kuñjaraṃ chabbisāṇaṃ, sabbasetaṃ duppasahaṃ parebhi;
រក្ខន្តិ នំ អដ្ឋសហស្សនាគា, ឦសាទន្តា វាតជវប្បហារិនោ។
Rakkhanti naṃ aṭṭhasahassanāgā, īsādantā vātajavappahārino.
១១៧.
117.
តត្ថទ្ទសា បោក្ខរណិំ អទូរេ, រម្មំ សុតិត្ថញ្ច មហោទិកញ្ច;
Tatthaddasā pokkharaṇiṃ adūre, rammaṃ sutitthañca mahodikañca;
សម្បុប្ផិតំ ភមរគណានុចិណ្ណំ, យត្ថ ហិ សោ ន្ហាយតិ នាគរាជា។
Sampupphitaṃ bhamaragaṇānuciṇṇaṃ, yattha hi so nhāyati nāgarājā.
១១៨.
118.
ទិស្វាន នាគស្ស គតិំ ឋិតិញ្ច, វីថិស្ស យា ន្ហានគតស្ស ហោតិ;
Disvāna nāgassa gatiṃ ṭhitiñca, vīthissa yā nhānagatassa hoti;
ឱបាតមាគច្ឆិ អនរិយរូបោ, បយោជិតោ ចិត្តវសានុគាយ។
Opātamāgacchi anariyarūpo, payojito cittavasānugāya.
១១៩.
119.
ខណិត្វាន កាសុំ ផលកេហិ ឆាទយិ, អត្តានមោធាយ ធនុញ្ច លុទ្ទោ;
Khaṇitvāna kāsuṃ phalakehi chādayi, attānamodhāya dhanuñca luddo;
បស្សាគតំ បុថុសល្លេន នាគំ, សមប្បយី ទុក្កដកម្មការី។
Passāgataṃ puthusallena nāgaṃ, samappayī dukkaṭakammakārī.
១២០.
120.
តិណញ្ច កដ្ឋញ្ច រណំ 29 ករោន្តា, ធាវិំសុ តេ អដ្ឋទិសា សមន្តតោ។
Tiṇañca kaṭṭhañca raṇaṃ 30 karontā, dhāviṃsu te aṭṭhadisā samantato.
១២១.
121.
វធិស្សមេតន្តិ 31 បរាមសន្តោ, កាសាវមទ្ទក្ខិ ធជំ ឥសីនំ;
Vadhissametanti 32 parāmasanto, kāsāvamaddakkhi dhajaṃ isīnaṃ;
ទុក្ខេន ផុដ្ឋស្សុទបាទិ សញ្ញា, អរហទ្ធជោ សព្ភិ អវជ្ឈរូបោ។
Dukkhena phuṭṭhassudapādi saññā, arahaddhajo sabbhi avajjharūpo.
១២២.
122.
អបេតោ ទមសច្ចេន, ន សោ កាសាវមរហតិ។
Apeto damasaccena, na so kāsāvamarahati.
១២៣.
123.
យោ ច វន្តកសាវស្ស, សីលេសុ សុសមាហិតោ;
Yo ca vantakasāvassa, sīlesu susamāhito;
ឧបេតោ ទមសច្ចេន, ស វេ កាសាវមរហតិ។
Upeto damasaccena, sa ve kāsāvamarahati.
១២៤.
124.
សមប្បិតោ បុថុសល្លេន នាគោ, អទុដ្ឋចិត្តោ លុទ្ទកមជ្ឈភាសិ;
Samappito puthusallena nāgo, aduṭṭhacitto luddakamajjhabhāsi;
កិមត្ថយំ កិស្ស វា សម្ម ហេតុ, មមំ វធី កស្ស វាយំ បយោគោ។
Kimatthayaṃ kissa vā samma hetu, mamaṃ vadhī kassa vāyaṃ payogo.
១២៥.
125.
កាសិស្ស រញ្ញោ មហេសី ភទន្តេ, សា បូជិតា រាជកុលេ សុភទ្ទា;
Kāsissa rañño mahesī bhadante, sā pūjitā rājakule subhaddā;
តំ អទ្ទសា សា ច មមំ អសំសិ, ទន្តេហិ អត្ថោតិ ច មំ 35 អវោច។
Taṃ addasā sā ca mamaṃ asaṃsi, dantehi atthoti ca maṃ 36 avoca.
១២៦.
126.
ពហូ ហិ មេ ទន្តយុគា ឧឡារា, យេ មេ បិតូនញ្ច 37 បិតាមហានំ;
Bahū hi me dantayugā uḷārā, ye me pitūnañca 38 pitāmahānaṃ;
ជានាតិ សា កោធនា រាជបុត្តី, វធត្ថិកា វេរមកាសិ ពាលា។
Jānāti sā kodhanā rājaputtī, vadhatthikā veramakāsi bālā.
១២៧.
127.
ឧដ្ឋេហិ ត្វំ លុទ្ទ ខរំ គហេត្វា, ទន្តេ ឥមេ ឆិន្ទ បុរា មរាមិ;
Uṭṭhehi tvaṃ ludda kharaṃ gahetvā, dante ime chinda purā marāmi;
វជ្ជាសិ តំ កោធនំ រាជបុត្តិំ, ‘‘នាគោ ហតោ ហន្ទ ឥមស្ស ទន្តា’’។
Vajjāsi taṃ kodhanaṃ rājaputtiṃ, ‘‘nāgo hato handa imassa dantā’’.
១២៨.
128.
ឧដ្ឋាយ សោ លុទ្ទោ ខរំ គហេត្វា, ឆេត្វាន ទន្តានិ គជុត្តមស្ស;
Uṭṭhāya so luddo kharaṃ gahetvā, chetvāna dantāni gajuttamassa;
វគ្គូ សុភេ អប្បដិមេ បថព្យា, អាទាយ បក្កាមិ តតោ ហិ ខិប្បំ។
Vaggū subhe appaṭime pathabyā, ādāya pakkāmi tato hi khippaṃ.
១២៩.
129.
ភយដ្ដិតា 39 នាគវធេន អដ្ដា, យេ តេ នាគា អដ្ឋ ទិសា វិធាវុំ;
Bhayaṭṭitā 40 nāgavadhena aṭṭā, ye te nāgā aṭṭha disā vidhāvuṃ;
អទិស្វាន 41 បោសំ គជបច្ចមិត្តំ, បច្ចាគមុំ យេន សោ នាគរាជា។
Adisvāna 42 posaṃ gajapaccamittaṃ, paccāgamuṃ yena so nāgarājā.
១៣០.
130.
តេ តត្ថ កន្ទិត្វា រោទិត្វាន 43 នាគា, សីសេ សកេ បំសុកំ ឱកិរិត្វា;
Te tattha kanditvā roditvāna 44 nāgā, sīse sake paṃsukaṃ okiritvā;
អគមំសុ តេ សព្ពេ សកំ និកេតំ, បុរក្ខត្វា មហេសិំ សព្ពភទ្ទំ។
Agamaṃsu te sabbe sakaṃ niketaṃ, purakkhatvā mahesiṃ sabbabhaddaṃ.
១៣១.
131.
អាទាយ ទន្តានិ គជុត្តមស្ស, វគ្គូ សុភេ អប្បដិមេ បថព្យា;
Ādāya dantāni gajuttamassa, vaggū subhe appaṭime pathabyā;
សុវណ្ណរាជីហិ សមន្តមោទរេ, សោ លុទ្ទកោ កាសិបុរំ ឧបាគមិ;
Suvaṇṇarājīhi samantamodare, so luddako kāsipuraṃ upāgami;
ឧបនេសិ សោ រាជកញ្ញាយ ទន្តេ, នាគោ ហតោ ហន្ទ ឥមស្ស ទន្តា។
Upanesi so rājakaññāya dante, nāgo hato handa imassa dantā.
១៣២.
132.
ទិស្វាន ទន្តានិ គជុត្តមស្ស, ភត្តុប្បិយស្ស បុរិមាយ ជាតិយា;
Disvāna dantāni gajuttamassa, bhattuppiyassa purimāya jātiyā;
តត្ថេវ តស្សា ហទយំ អផាលិ, តេនេវ សា កាលមកាសិ ពាលា។
Tattheva tassā hadayaṃ aphāli, teneva sā kālamakāsi bālā.
១៣៣.
133.
សម្ពោធិបត្តោ ស 45 មហានុភាវោ, សិតំ អកាសិ បរិសាយ មជ្ឈេ;
Sambodhipatto sa 46 mahānubhāvo, sitaṃ akāsi parisāya majjhe;
បុច្ឆិំសុ ភិក្ខូ សុវិមុត្តចិត្តា, នាការណេ បាតុករោន្តិ ពុទ្ធា។
Pucchiṃsu bhikkhū suvimuttacittā, nākāraṇe pātukaronti buddhā.
១៣៤.
134.
យមទ្ទសាថ ទហរិំ កុមារិំ, កាសាយវត្ថំ អនគារិយំ ចរន្តិំ;
Yamaddasātha dahariṃ kumāriṃ, kāsāyavatthaṃ anagāriyaṃ carantiṃ;
សា ខោ តទា រាជកញ្ញា អហោសិ, អហំ តទា នាគរាជា អហោសិំ។
Sā kho tadā rājakaññā ahosi, ahaṃ tadā nāgarājā ahosiṃ.
១៣៥.
135.
អាទាយ ទន្តានិ គជុត្តមស្ស, វគ្គូ សុភេ អប្បដិមេ បថព្យា;
Ādāya dantāni gajuttamassa, vaggū subhe appaṭime pathabyā;
យោ លុទ្ទកោ កាសិបុរំ ឧបាគមិ, សោ ខោ តទា ទេវទត្តោ អហោសិ។
Yo luddako kāsipuraṃ upāgami, so kho tadā devadatto ahosi.
១៣៦.
136.
អនាវសូរំ ចិររត្តសំសិតំ, ឧច្ចាវចំ 47 ចរិតមិទំ បុរាណំ;
Anāvasūraṃ cirarattasaṃsitaṃ, uccāvacaṃ 48 caritamidaṃ purāṇaṃ;
វីតទ្ទរោ វីតសោកោ វិសល្លោ, សយំ អភិញ្ញាយ អភាសិ ពុទ្ធោ។
Vītaddaro vītasoko visallo, sayaṃ abhiññāya abhāsi buddho.
១៣៧.
137.
អហំ វោ តេន កាលេន, អហោសិំ តត្ថ ភិក្ខវោ;
Ahaṃ vo tena kālena, ahosiṃ tattha bhikkhavo;
ឆទ្ទន្តជាតកំ ចតុត្ថំ។
Chaddantajātakaṃ catutthaṃ.
Footnotes:
Related texts:
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ខុទ្ទកនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ជាតក-អដ្ឋកថា • Jātaka-aṭṭhakathā / [៥១៤] ៤. ឆទ្ទន្តជាតកវណ្ណនា • [514] 4. Chaddantajātakavaṇṇanā
