Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಪಞ್ಚಪಕರಣ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
೮. ಅಟ್ಠಮವಗ್ಗೋ
8. Aṭṭhamavaggo
೧. ಛಗತಿಕಥಾವಣ್ಣನಾ
1. Chagatikathāvaṇṇanā
೫೦೩-೫೦೪. ಇದಾನಿ ಛಗತಿಕಥಾ ನಾಮ ಹೋತಿ। ತತ್ಥ ಅಸುರಕಾಯೇನ ಸದ್ಧಿಂ ಛಗತಿಯೋತಿ ಯೇಸಂ ಲದ್ಧಿ, ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ ಅನ್ಧಕಾನಞ್ಚೇವ ಉತ್ತರಾಪಥಕಾನಞ್ಚ; ತೇ ಸನ್ಧಾಯ ಪುಚ್ಛಾ ಸಕವಾದಿಸ್ಸ, ಪಟಿಞ್ಞಾ ಇತರಸ್ಸ। ಅಥ ನಂ ಸಕವಾದೀ ‘‘ಪಞ್ಚ ಖೋ ಪನಿಮಾ, ಸಾರಿಪುತ್ತ, ಗತಿಯೋ’’ತಿ (ಮ॰ ನಿ॰ ೧.೧೫೩) ಲೋಮಹಂಸನಪರಿಯಾಯೇ ಪರಿಚ್ಛಿನ್ನಾನಂ ಗತೀನಂ ವಸೇನ ಚೋದೇತುಂ ನನು ಪಞ್ಚ ಗತಿಯೋತಿಆದಿಮಾಹ। ಇತರೋ ಸುತ್ತವಿರೋಧಭಯೇನ ಪಟಿಜಾನಾತಿ। ಕಸ್ಮಾ ಪನ ಸಕವಾದೀ ಛ ಗತಿಯೋ ನ ಸಮ್ಪಟಿಚ್ಛತಿ, ನನು ‘‘ಚತೂಹಾಪಾಯೇಹಿ ಚ ವಿಪ್ಪಮುತ್ತೋ’’ತಿ ಏತ್ಥ ಅಸುರಕಾಯೋಪಿ ಗಹಿತೋತಿ। ಸಚ್ಚಂ ಗಹಿತೋ, ನ ಪನೇಸಾ ಗತಿ। ಕಸ್ಮಾ? ವಿಸುಂ ಅಭಾವತೋ। ಅಸುರಕಾಯಸ್ಮಿಞ್ಹಿ ಕಾಲಕಞ್ಚಿಕಾ ಅಸುರಾ ಪೇತಗತಿಯಾ ಸಙ್ಗಹಿತಾ , ವೇಪಚಿತ್ತಿಪರಿಸಾ ದೇವಗತಿಯಾ, ಅಸುರಕಾಯೋತಿ ವಿಸುಂ ಏಕಾ ಗತಿ ನಾಮ ನತ್ಥಿ।
503-504. Idāni chagatikathā nāma hoti. Tattha asurakāyena saddhiṃ chagatiyoti yesaṃ laddhi, seyyathāpi andhakānañceva uttarāpathakānañca; te sandhāya pucchā sakavādissa, paṭiññā itarassa. Atha naṃ sakavādī ‘‘pañca kho panimā, sāriputta, gatiyo’’ti (ma. ni. 1.153) lomahaṃsanapariyāye paricchinnānaṃ gatīnaṃ vasena codetuṃ nanu pañca gatiyotiādimāha. Itaro suttavirodhabhayena paṭijānāti. Kasmā pana sakavādī cha gatiyo na sampaṭicchati, nanu ‘‘catūhāpāyehi ca vippamutto’’ti ettha asurakāyopi gahitoti. Saccaṃ gahito, na panesā gati. Kasmā? Visuṃ abhāvato. Asurakāyasmiñhi kālakañcikā asurā petagatiyā saṅgahitā , vepacittiparisā devagatiyā, asurakāyoti visuṃ ekā gati nāma natthi.
ಇದಾನಿ ಏತಮೇವ ಅತ್ಥಂ ದಸ್ಸೇತುಂ ನನು ಕಾಲಕಞ್ಚಿಕಾತಿಆದಿ ಆರದ್ಧಂ। ತತ್ಥ ಸಮಾನವಣ್ಣಾತಿ ಸದಿಸರೂಪಸಣ್ಠಾನಾ ಬೀಭಚ್ಛಾ ವಿರೂಪಾ ದುದ್ದಸ್ಸಿಕಾ। ಸಮಾನಭೋಗಾತಿ ಸದಿಸಮೇಥುನಸಮಾಚಾರಾ। ಸಮಾನಾಹಾರಾತಿ ಸದಿಸಖೇಳಸಿಙ್ಘಾಣಿಕಪುಬ್ಬಲೋಹಿತಾದಿಆಹಾರಾ। ಸಮಾನಾಯುಕಾತಿ ಸದಿಸಆಯುಪರಿಚ್ಛೇದಾ। ಆವಾಹವಿವಾಹನ್ತಿ ಕಞ್ಞಾಗಹಣಞ್ಚೇವ ಕಞ್ಞಾದಾನಞ್ಚ। ಸುಕ್ಕಪಕ್ಖೇ ಸಮಾನವಣ್ಣಾತಿ ಸದಿಸರೂಪಸಣ್ಠಾನಾ ಅಭಿರೂಪಾ ಪಾಸಾದಿಕಾ ದಸ್ಸನೀಯಾ ಪಭಾಸಮ್ಪನ್ನಾ। ಸಮಾನಭೋಗಾತಿ ಸದಿಸಪಞ್ಚಕಆಮಗುಣಭೋಗಾ। ಸಮಾನಾಹಾರಾತಿ ಸದಿಸಸುಧಾಭೋಜನಾದಿಆಹಾರಾ। ಸೇಸಂ ವುತ್ತನಯಮೇವ। ನನು ಅತ್ಥಿ ಅಸುರಕಾಯೋತಿ ಇದಂ ಅಸುರಕಾಯಸ್ಸೇವ ಸಾಧಕಂ। ತಸ್ಸ ಪನ ವಿಸುಂ ಗತಿಪರಿಚ್ಛೇದಾಭಾವೇನ ನ ಗತಿಸಾಧಕನ್ತಿ।
Idāni etameva atthaṃ dassetuṃ nanu kālakañcikātiādi āraddhaṃ. Tattha samānavaṇṇāti sadisarūpasaṇṭhānā bībhacchā virūpā duddassikā. Samānabhogāti sadisamethunasamācārā. Samānāhārāti sadisakheḷasiṅghāṇikapubbalohitādiāhārā. Samānāyukāti sadisaāyuparicchedā. Āvāhavivāhanti kaññāgahaṇañceva kaññādānañca. Sukkapakkhe samānavaṇṇāti sadisarūpasaṇṭhānā abhirūpā pāsādikā dassanīyā pabhāsampannā. Samānabhogāti sadisapañcakaāmaguṇabhogā. Samānāhārāti sadisasudhābhojanādiāhārā. Sesaṃ vuttanayameva. Nanu atthi asurakāyoti idaṃ asurakāyasseva sādhakaṃ. Tassa pana visuṃ gatiparicchedābhāvena na gatisādhakanti.
ಛಗತಿಕಥಾವಣ್ಣನಾ।
Chagatikathāvaṇṇanā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಅಭಿಧಮ್ಮಪಿಟಕ • Abhidhammapiṭaka / ಕಥಾವತ್ಥುಪಾಳಿ • Kathāvatthupāḷi / (೭೩) ೧. ಛಗತಿಕಥಾ • (73) 1. Chagatikathā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಅಭಿಧಮ್ಮಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ಪಞ್ಚಪಕರಣ-ಮೂಲಟೀಕಾ • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ೧. ಛಗತಿಕಥಾವಣ್ಣನಾ • 1. Chagatikathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಅಭಿಧಮ್ಮಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ಪಞ್ಚಪಕರಣ-ಅನುಟೀಕಾ • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ೧. ಛಗತಿಕಥಾವಣ್ಣನಾ • 1. Chagatikathāvaṇṇanā