Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / అఙ్గుత్తరనికాయ • Aṅguttaranikāya |
౩. ఛళభిజాతిసుత్తం
3. Chaḷabhijātisuttaṃ
౫౭. ఏకం సమయం భగవా రాజగహే విహరతి గిజ్ఝకూటే పబ్బతే. అథ ఖో ఆయస్మా ఆనన్దో యేన భగవా తేనుపసఙ్కమి; ఉపసఙ్కమిత్వా భగవన్తం అభివాదేత్వా ఏకమన్తం నిసీది. ఏకమన్తం నిసిన్నో ఖో ఆయస్మా ఆనన్దో భగవన్తం ఏతదవోచ – ‘‘పూరణేన, భన్తే, కస్సపేన ఛళభిజాతియో పఞ్ఞత్తా – కణ్హాభిజాతి పఞ్ఞత్తా, నీలాభిజాతి పఞ్ఞత్తా, లోహితాభిజాతి పఞ్ఞత్తా, హలిద్దాభిజాతి పఞ్ఞత్తా, సుక్కాభిజాతి పఞ్ఞత్తా, పరమసుక్కాభిజాతి పఞ్ఞత్తా.
57. Ekaṃ samayaṃ bhagavā rājagahe viharati gijjhakūṭe pabbate. Atha kho āyasmā ānando yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho āyasmā ānando bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘pūraṇena, bhante, kassapena chaḷabhijātiyo paññattā – kaṇhābhijāti paññattā, nīlābhijāti paññattā, lohitābhijāti paññattā, haliddābhijāti paññattā, sukkābhijāti paññattā, paramasukkābhijāti paññattā.
‘‘తత్రిదం , భన్తే, పూరణేన కస్సపేన కణ్హాభిజాతి పఞ్ఞత్తా, ఓరబ్భికా సూకరికా సాకుణికా మాగవికా లుద్దా మచ్ఛఘాతకా చోరా చోరఘాతకా బన్ధనాగారికా యే వా పనఞ్ఞేపి కేచి కురూరకమ్మన్తా.
‘‘Tatridaṃ , bhante, pūraṇena kassapena kaṇhābhijāti paññattā, orabbhikā sūkarikā sākuṇikā māgavikā luddā macchaghātakā corā coraghātakā bandhanāgārikā ye vā panaññepi keci kurūrakammantā.
‘‘తత్రిదం, భన్తే, పూరణేన కస్సపేన నీలాభిజాతి పఞ్ఞత్తా, భిక్ఖూ కణ్టకవుత్తికా యే వా పనఞ్ఞేపి కేచి కమ్మవాదా క్రియవాదా.
‘‘Tatridaṃ, bhante, pūraṇena kassapena nīlābhijāti paññattā, bhikkhū kaṇṭakavuttikā ye vā panaññepi keci kammavādā kriyavādā.
‘‘తత్రిదం, భన్తే, పూరణేన కస్సపేన లోహితాభిజాతి పఞ్ఞత్తా, నిగణ్ఠా ఏకసాటకా .
‘‘Tatridaṃ, bhante, pūraṇena kassapena lohitābhijāti paññattā, nigaṇṭhā ekasāṭakā .
‘‘తత్రిదం, భన్తే, పూరణేన కస్సపేన హలిద్దాభిజాతి పఞ్ఞత్తా, గిహీ ఓదాతవసనా అచేలకసావకా .
‘‘Tatridaṃ, bhante, pūraṇena kassapena haliddābhijāti paññattā, gihī odātavasanā acelakasāvakā .
‘‘తత్రిదం, భన్తే, పూరణేన కస్సపేన సుక్కాభిజాతి పఞ్ఞత్తా, ఆజీవకా ఆజీవకినియో.
‘‘Tatridaṃ, bhante, pūraṇena kassapena sukkābhijāti paññattā, ājīvakā ājīvakiniyo.
‘‘తత్రిదం, భన్తే, పూరణేన కస్సపేన పరమసుక్కాభిజాతి పఞ్ఞత్తా, నన్దో వచ్ఛో కిసో సంకిచ్చో మక్ఖలి గోసాలో. పూరణేన, భన్తే, కస్సపేన ఇమా ఛళభిజాతియో పఞ్ఞత్తా’’తి.
‘‘Tatridaṃ, bhante, pūraṇena kassapena paramasukkābhijāti paññattā, nando vaccho kiso saṃkicco makkhali gosālo. Pūraṇena, bhante, kassapena imā chaḷabhijātiyo paññattā’’ti.
‘‘కిం పనానన్ద, పూరణస్స కస్సపస్స సబ్బో లోకో ఏతదబ్భనుజానాతి ఇమా ఛళభిజాతియో పఞ్ఞాపేతు’’న్తి? ‘‘నో హేతం, భన్తే’’. ‘‘సేయ్యథాపి, ఆనన్ద, పురిసో దలిద్దో అస్సకో అనాళ్హికో, తస్స అకామకస్స బిలం ఓలగ్గేయ్యుం – ‘ఇదం తే, అమ్భో పురిస, మంసఞ్చ ఖాదితబ్బం, మూలఞ్చ అనుప్పదాతబ్బ’న్తి. ఏవమేవం ఖో, ఆనన్ద, పూరణేన కస్సపేన అప్పటిఞ్ఞాయ ఏతేసం సమణబ్రాహ్మణానం ఇమా ఛళభిజాతియో పఞ్ఞత్తా, యథా తం బాలేన అబ్యత్తేన అఖేత్తఞ్ఞునా అకుసలేన.
‘‘Kiṃ panānanda, pūraṇassa kassapassa sabbo loko etadabbhanujānāti imā chaḷabhijātiyo paññāpetu’’nti? ‘‘No hetaṃ, bhante’’. ‘‘Seyyathāpi, ānanda, puriso daliddo assako anāḷhiko, tassa akāmakassa bilaṃ olaggeyyuṃ – ‘idaṃ te, ambho purisa, maṃsañca khāditabbaṃ, mūlañca anuppadātabba’nti. Evamevaṃ kho, ānanda, pūraṇena kassapena appaṭiññāya etesaṃ samaṇabrāhmaṇānaṃ imā chaḷabhijātiyo paññattā, yathā taṃ bālena abyattena akhettaññunā akusalena.
‘‘అహం ఖో పనానన్ద, ఛళభిజాతియో పఞ్ఞాపేమి. తం సుణాహి, సాధుకం మనసి కరోహి; భాసిస్సామీ’’తి. ‘‘ఏవం, భన్తే’’తి ఖో ఆయస్మా ఆనన్దో భగవతో పచ్చస్సోసి. భగవా ఏతదవోచ – ‘‘కతమా చానన్ద, ఛళభిజాతియో ? ఇధానన్ద, ఏకచ్చో కణ్హాభిజాతియో సమానో కణ్హం ధమ్మం అభిజాయతి. ఇధ పనానన్ద, ఏకచ్చో కణ్హాభిజాతియో సమానో సుక్కం ధమ్మం అభిజాయతి. ఇధ పనానన్ద, ఏకచ్చో కణ్హాభిజాతియో సమానో అకణ్హం అసుక్కం నిబ్బానం అభిజాయతి. ఇధ పనానన్ద, ఏకచ్చో సుక్కాభిజాతియో సమానో కణ్హం ధమ్మం అభిజాయతి. ఇధ పనానన్ద, ఏకచ్చో సుక్కాభిజాతియో సమానో సుక్కం ధమ్మం అభిజాయతి. ఇధ పనానన్ద, ఏకచ్చో సుక్కాభిజాతియో సమానో అకణ్హం అసుక్కం నిబ్బానం అభిజాయతి.
‘‘Ahaṃ kho panānanda, chaḷabhijātiyo paññāpemi. Taṃ suṇāhi, sādhukaṃ manasi karohi; bhāsissāmī’’ti. ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho āyasmā ānando bhagavato paccassosi. Bhagavā etadavoca – ‘‘katamā cānanda, chaḷabhijātiyo ? Idhānanda, ekacco kaṇhābhijātiyo samāno kaṇhaṃ dhammaṃ abhijāyati. Idha panānanda, ekacco kaṇhābhijātiyo samāno sukkaṃ dhammaṃ abhijāyati. Idha panānanda, ekacco kaṇhābhijātiyo samāno akaṇhaṃ asukkaṃ nibbānaṃ abhijāyati. Idha panānanda, ekacco sukkābhijātiyo samāno kaṇhaṃ dhammaṃ abhijāyati. Idha panānanda, ekacco sukkābhijātiyo samāno sukkaṃ dhammaṃ abhijāyati. Idha panānanda, ekacco sukkābhijātiyo samāno akaṇhaṃ asukkaṃ nibbānaṃ abhijāyati.
‘‘కథఞ్చానన్ద, కణ్హాభిజాతియో సమానో కణ్హం ధమ్మం అభిజాయతి? ఇధానన్ద, ఏకచ్చో నీచే కులే పచ్చాజాతో హోతి – చణ్డాలకులే వా నేసాదకులే వా వేనకులే 1 వా రథకారకులే వా పుక్కుసకులే వా, దలిద్దే అప్పన్నపానభోజనే కసిరవుత్తికే, యత్థ కసిరేన ఘాసచ్ఛాదో లబ్భతి. సో చ హోతి దుబ్బణ్ణో దుద్దసికో ఓకోటిమకో బవ్హాబాధో కాణో వా కుణీ వా ఖఞ్జో వా పక్ఖహతో వా, న లాభీ అన్నస్స పానస్స వత్థస్స యానస్స మాలాగన్ధవిలేపనస్స సేయ్యావసథపదీపేయ్యస్స. సో కాయేన దుచ్చరితం చరతి, వాచాయ దుచ్చరితం చరతి, మనసా దుచ్చరితం చరతి. సో కాయేన దుచ్చరితం చరిత్వా, వాచాయ దుచ్చరితం చరిత్వా, మనసా దుచ్చరితం చరిత్వా కాయస్స భేదా పరం మరణా అపాయం దుగ్గతిం వినిపాతం నిరయం ఉపపజ్జతి. ఏవం ఖో, ఆనన్ద, కణ్హాభిజాతియో సమానో కణ్హం ధమ్మం అభిజాయతి.
‘‘Kathañcānanda, kaṇhābhijātiyo samāno kaṇhaṃ dhammaṃ abhijāyati? Idhānanda, ekacco nīce kule paccājāto hoti – caṇḍālakule vā nesādakule vā venakule 2 vā rathakārakule vā pukkusakule vā, dalidde appannapānabhojane kasiravuttike, yattha kasirena ghāsacchādo labbhati. So ca hoti dubbaṇṇo duddasiko okoṭimako bavhābādho kāṇo vā kuṇī vā khañjo vā pakkhahato vā, na lābhī annassa pānassa vatthassa yānassa mālāgandhavilepanassa seyyāvasathapadīpeyyassa. So kāyena duccaritaṃ carati, vācāya duccaritaṃ carati, manasā duccaritaṃ carati. So kāyena duccaritaṃ caritvā, vācāya duccaritaṃ caritvā, manasā duccaritaṃ caritvā kāyassa bhedā paraṃ maraṇā apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ nirayaṃ upapajjati. Evaṃ kho, ānanda, kaṇhābhijātiyo samāno kaṇhaṃ dhammaṃ abhijāyati.
‘‘కథఞ్చానన్ద, కణ్హాభిజాతియో సమానో సుక్కం ధమ్మం అభిజాయతి? ఇధానన్ద, ఏకచ్చో నీచే కులే పచ్చాజాతో హోతి – చణ్డాలకులే వా…పే॰… సేయ్యావసథపదీపేయ్యస్స. సో కాయేన సుచరితం చరతి, వాచాయ సుచరితం చరతి, మనసా సుచరితం చరతి. సో కాయేన సుచరితం చరిత్వా, వాచాయ సుచరితం చరిత్వా, మనసా సుచరితం చరిత్వా కాయస్స భేదా పరం మరణా సుగతిం సగ్గం లోకం ఉపపజ్జతి. ఏవం ఖో, ఆనన్ద, కణ్హాభిజాతియో సమానో సుక్కం ధమ్మం అభిజాయతి.
‘‘Kathañcānanda, kaṇhābhijātiyo samāno sukkaṃ dhammaṃ abhijāyati? Idhānanda, ekacco nīce kule paccājāto hoti – caṇḍālakule vā…pe… seyyāvasathapadīpeyyassa. So kāyena sucaritaṃ carati, vācāya sucaritaṃ carati, manasā sucaritaṃ carati. So kāyena sucaritaṃ caritvā, vācāya sucaritaṃ caritvā, manasā sucaritaṃ caritvā kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapajjati. Evaṃ kho, ānanda, kaṇhābhijātiyo samāno sukkaṃ dhammaṃ abhijāyati.
‘‘కథఞ్చానన్ద, కణ్హాభిజాతియో సమానో అకణ్హం అసుక్కం నిబ్బానం అభిజాయతి? ఇధానన్ద, ఏకచ్చో నీచే కులే పచ్చాజాతో హోతి – చణ్డాలకులే వా…పే॰… సో చ హోతి దుబ్బణ్ణో దుద్దసికో ఓకోటిమకో . సో కేసమస్సుం ఓహారేత్వా కాసాయాని వత్థాని అచ్ఛాదేత్వా అగారస్మా అనగారియం పబ్బజతి. సో ఏవం పబ్బజితో సమానో పఞ్చ నీవరణే పహాయ చేతసో ఉపక్కిలేసే పఞ్ఞాయ దుబ్బలీకరణే, చతూసు సతిపట్ఠానేసు సుప్పతిట్ఠితచిత్తో, సఆ బోజ్ఝఙ్గే యథాభూతం భావేత్వా అకణ్హం అసుక్కం నిబ్బానం అభిజాయతి. ఏవం ఖో, ఆనన్ద, కణ్హాభిజాతియో సమానో అకణ్హం అసుక్కం నిబ్బానం అభిజాయతి.
‘‘Kathañcānanda, kaṇhābhijātiyo samāno akaṇhaṃ asukkaṃ nibbānaṃ abhijāyati? Idhānanda, ekacco nīce kule paccājāto hoti – caṇḍālakule vā…pe… so ca hoti dubbaṇṇo duddasiko okoṭimako . So kesamassuṃ ohāretvā kāsāyāni vatthāni acchādetvā agārasmā anagāriyaṃ pabbajati. So evaṃ pabbajito samāno pañca nīvaraṇe pahāya cetaso upakkilese paññāya dubbalīkaraṇe, catūsu satipaṭṭhānesu suppatiṭṭhitacitto, saā bojjhaṅge yathābhūtaṃ bhāvetvā akaṇhaṃ asukkaṃ nibbānaṃ abhijāyati. Evaṃ kho, ānanda, kaṇhābhijātiyo samāno akaṇhaṃ asukkaṃ nibbānaṃ abhijāyati.
‘‘కథఞ్చానన్ద, సుక్కాభిజాతియో సమానో కణ్హం ధమ్మం అభిజాయతి? ఇధానన్ద, ఏకచ్చో ఉచ్చే కులే పచ్చాజాతో హోతి – ఖత్తియమహాసాలకులే వా బ్రాహ్మణమహాసాలకులే వా గహపతిమహాసాలకులే వా, అడ్ఢే మహద్ధనే మహాభోగే పహూతజాతరూపరజతే పహూతవిత్తూపకరణే పహూతధనధఞ్ఞే. సో చ హోతి అభిరూపో దస్సనీయో పాసాదికో పరమాయ వణ్ణపోక్ఖరతాయ సమన్నాగతో, లాభీ అన్నస్స పానస్స వత్థస్స యానస్స మాలాగన్ధవిలేపనస్స సేయ్యావసథపదీపేయ్యస్స. సో కాయేన దుచ్చరితం చరతి, వాచాయ దుచ్చరితం చరతి, మనసా దుచ్చరితం చరతి. సో కాయేన దుచ్చరితం చరిత్వా, వాచాయ దుచ్చరితం చరిత్వా, మనసా దుచ్చరితం చరిత్వా కాయస్స భేదా పరం మరణా అపాయం దుగ్గతిం వినిపాతం నిరయం ఉపపజ్జతి. ఏవం ఖో, ఆనన్ద, సుక్కాభిజాతియో సమానో కణ్హం ధమ్మం అభిజాయతి.
‘‘Kathañcānanda, sukkābhijātiyo samāno kaṇhaṃ dhammaṃ abhijāyati? Idhānanda, ekacco ucce kule paccājāto hoti – khattiyamahāsālakule vā brāhmaṇamahāsālakule vā gahapatimahāsālakule vā, aḍḍhe mahaddhane mahābhoge pahūtajātarūparajate pahūtavittūpakaraṇe pahūtadhanadhaññe. So ca hoti abhirūpo dassanīyo pāsādiko paramāya vaṇṇapokkharatāya samannāgato, lābhī annassa pānassa vatthassa yānassa mālāgandhavilepanassa seyyāvasathapadīpeyyassa. So kāyena duccaritaṃ carati, vācāya duccaritaṃ carati, manasā duccaritaṃ carati. So kāyena duccaritaṃ caritvā, vācāya duccaritaṃ caritvā, manasā duccaritaṃ caritvā kāyassa bhedā paraṃ maraṇā apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ nirayaṃ upapajjati. Evaṃ kho, ānanda, sukkābhijātiyo samāno kaṇhaṃ dhammaṃ abhijāyati.
‘‘కథఞ్చానన్ద, సుక్కాభిజాతియో సమానో సుక్కం ధమ్మం అభిజాయతి? ఇధానన్ద, ఏకచ్చో ఉచ్చే కులే పచ్చాజాతో హోతి – ఖత్తియమహాసాలకులే వా…పే॰… సేయ్యావసథపదీపేయ్యస్స. సో కాయేన సుచరితం చరతి, వాచాయ సుచరితం చరతి, మనసా సుచరితం చరతి. సో కాయేన సుచరితం చరిత్వా, వాచాయ సుచరితం చరిత్వా, మనసా సుచరితం చరిత్వా కాయస్స భేదా పరం మరణా సుగతిం సగ్గం లోకం ఉపపజ్జతి. ఏవం ఖో, ఆనన్ద, సుక్కాభిజాతియో సమానో సుక్కం ధమ్మం అభిజాయతి.
‘‘Kathañcānanda, sukkābhijātiyo samāno sukkaṃ dhammaṃ abhijāyati? Idhānanda, ekacco ucce kule paccājāto hoti – khattiyamahāsālakule vā…pe… seyyāvasathapadīpeyyassa. So kāyena sucaritaṃ carati, vācāya sucaritaṃ carati, manasā sucaritaṃ carati. So kāyena sucaritaṃ caritvā, vācāya sucaritaṃ caritvā, manasā sucaritaṃ caritvā kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapajjati. Evaṃ kho, ānanda, sukkābhijātiyo samāno sukkaṃ dhammaṃ abhijāyati.
‘‘కథఞ్చానన్ద, సుక్కాభిజాతియో సమానో అకణ్హం అసుక్కం నిబ్బానం అభిజాయతి? ఇధానన్ద , ఏకచ్చో ఉచ్చే కులే పచ్చాజాతో హోతి – ఖత్తియమహాసాలకులే వా బ్రాహ్మణమహాసాలకులే వా గహపతిమహాసాలకులే వా, అడ్ఢే మహద్ధనే మహాభోగే పహూతజాతరూపరజతే పహూతవిత్తూపకరణే పహూతధనధఞ్ఞే. సో చ హోతి అభిరూపో దస్సనీయో పాసాదికో పరమాయ వణ్ణపోక్ఖరతాయ సమన్నాగతో, లాభీ అన్నస్స పానస్స వత్థస్స యానస్స మాలాగన్ధవిలేపనస్స సేయ్యావసథపదీపేయ్యస్స . సో కేసమస్సుం ఓహారేత్వా కాసాయాని వత్థాని అచ్ఛాదేత్వా అగారస్మా అనగారియం పబ్బజతి. సో ఏవం పబ్బజితో సమానో పఞ్చ నీవరణే పహాయ చేతసో ఉపక్కిలేసే పఞ్ఞాయ దుబ్బలీకరణే, చతూసు సతిపట్ఠానేసు సుప్పతిట్ఠితచిత్తో, సత్త బోజ్ఝఙ్గే యథాభూతం భావేత్వా అకణ్హం అసుక్కం నిబ్బానం అభిజాయతి. ఏవం ఖో, ఆనన్ద, సుక్కాభిజాతియో సమానో అకణ్హం అసుక్కం నిబ్బానం అభిజాయతి. ఇమా ఖో, ఆనన్ద, ఛళభిజాతియో’’తి. తతియం.
‘‘Kathañcānanda, sukkābhijātiyo samāno akaṇhaṃ asukkaṃ nibbānaṃ abhijāyati? Idhānanda , ekacco ucce kule paccājāto hoti – khattiyamahāsālakule vā brāhmaṇamahāsālakule vā gahapatimahāsālakule vā, aḍḍhe mahaddhane mahābhoge pahūtajātarūparajate pahūtavittūpakaraṇe pahūtadhanadhaññe. So ca hoti abhirūpo dassanīyo pāsādiko paramāya vaṇṇapokkharatāya samannāgato, lābhī annassa pānassa vatthassa yānassa mālāgandhavilepanassa seyyāvasathapadīpeyyassa . So kesamassuṃ ohāretvā kāsāyāni vatthāni acchādetvā agārasmā anagāriyaṃ pabbajati. So evaṃ pabbajito samāno pañca nīvaraṇe pahāya cetaso upakkilese paññāya dubbalīkaraṇe, catūsu satipaṭṭhānesu suppatiṭṭhitacitto, satta bojjhaṅge yathābhūtaṃ bhāvetvā akaṇhaṃ asukkaṃ nibbānaṃ abhijāyati. Evaṃ kho, ānanda, sukkābhijātiyo samāno akaṇhaṃ asukkaṃ nibbānaṃ abhijāyati. Imā kho, ānanda, chaḷabhijātiyo’’ti. Tatiyaṃ.
Footnotes:
Related texts:
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / సుత్తపిటక (అట్ఠకథా) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / అఙ్గుత్తరనికాయ (అట్ఠకథా) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ౩. ఛళభిజాతిసుత్తవణ్ణనా • 3. Chaḷabhijātisuttavaṇṇanā
టీకా • Tīkā / సుత్తపిటక (టీకా) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / అఙ్గుత్తరనికాయ (టీకా) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ౨. ఛళభిజాతిసుత్తవణ్ణనా • 2. Chaḷabhijātisuttavaṇṇanā