Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ • Aṅguttaranikāya |
೭. ಛಳಙ್ಗದಾನಸುತ್ತಂ
7. Chaḷaṅgadānasuttaṃ
೩೭. ಏಕಂ ಸಮಯಂ ಭಗವಾ ಸಾವತ್ಥಿಯಂ ವಿಹರತಿ ಜೇತವನೇ ಅನಾಥಪಿಣ್ಡಿಕಸ್ಸ ಆರಾಮೇ। ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ವೇಳುಕಣ್ಡಕೀ 1 ನನ್ದಮಾತಾ ಉಪಾಸಿಕಾ ಸಾರಿಪುತ್ತಮೋಗ್ಗಲ್ಲಾನಪ್ಪಮುಖೇ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘೇ ಛಳಙ್ಗಸಮನ್ನಾಗತಂ ದಕ್ಖಿಣಂ ಪತಿಟ್ಠಾಪೇತಿ। ಅದ್ದಸಾ ಖೋ ಭಗವಾ ದಿಬ್ಬೇನ ಚಕ್ಖುನಾ ವಿಸುದ್ಧೇನ ಅತಿಕ್ಕನ್ತಮಾನುಸಕೇನ ವೇಳುಕಣ್ಡಕಿಂ ನನ್ದಮಾತರಂ ಉಪಾಸಿಕಂ ಸಾರಿಪುತ್ತಮೋಗ್ಗಲ್ಲಾನಪ್ಪಮುಖೇ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘೇ ಛಳಙ್ಗಸಮನ್ನಾಗತಂ ದಕ್ಖಿಣಂ ಪತಿಟ್ಠಾಪೇನ್ತಿಂ। ದಿಸ್ವಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಆಮನ್ತೇಸಿ – ‘‘ಏಸಾ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ವೇಳುಕಣ್ಡಕೀ ನನ್ದಮಾತಾ ಉಪಾಸಿಕಾ ಸಾರಿಪುತ್ತಮೋಗ್ಗಲ್ಲಾನಪ್ಪಮುಖೇ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘೇ ಛಳಙ್ಗಸಮನ್ನಾಗತಂ ದಕ್ಖಿಣಂ ಪತಿಟ್ಠಾಪೇತಿ’’।
37. Ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tena kho pana samayena veḷukaṇḍakī 2 nandamātā upāsikā sāriputtamoggallānappamukhe bhikkhusaṅghe chaḷaṅgasamannāgataṃ dakkhiṇaṃ patiṭṭhāpeti. Addasā kho bhagavā dibbena cakkhunā visuddhena atikkantamānusakena veḷukaṇḍakiṃ nandamātaraṃ upāsikaṃ sāriputtamoggallānappamukhe bhikkhusaṅghe chaḷaṅgasamannāgataṃ dakkhiṇaṃ patiṭṭhāpentiṃ. Disvā bhikkhū āmantesi – ‘‘esā, bhikkhave, veḷukaṇḍakī nandamātā upāsikā sāriputtamoggallānappamukhe bhikkhusaṅghe chaḷaṅgasamannāgataṃ dakkhiṇaṃ patiṭṭhāpeti’’.
‘‘ಕಥಞ್ಚ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಛಳಙ್ಗಸಮನ್ನಾಗತಾ ದಕ್ಖಿಣಾ ಹೋತಿ? ಇಧ, ಭಿಕ್ಖವೇ , ದಾಯಕಸ್ಸ ತೀಣಙ್ಗಾನಿ ಹೋನ್ತಿ, ಪಟಿಗ್ಗಾಹಕಾನಂ ತೀಣಙ್ಗಾನಿ। ಕತಮಾನಿ ದಾಯಕಸ್ಸ ತೀಣಙ್ಗಾನಿ? ಇಧ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ದಾಯಕೋ ಪುಬ್ಬೇವ ದಾನಾ ಸುಮನೋ ಹೋತಿ, ದದಂ ಚಿತ್ತಂ ಪಸಾದೇತಿ, ದತ್ವಾ ಅತ್ತಮನೋ ಹೋತಿ। ಇಮಾನಿ ದಾಯಕಸ್ಸ ತೀಣಙ್ಗಾನಿ।
‘‘Kathañca, bhikkhave, chaḷaṅgasamannāgatā dakkhiṇā hoti? Idha, bhikkhave , dāyakassa tīṇaṅgāni honti, paṭiggāhakānaṃ tīṇaṅgāni. Katamāni dāyakassa tīṇaṅgāni? Idha, bhikkhave, dāyako pubbeva dānā sumano hoti, dadaṃ cittaṃ pasādeti, datvā attamano hoti. Imāni dāyakassa tīṇaṅgāni.
‘‘ಕತಮಾನಿ ಪಟಿಗ್ಗಾಹಕಾನಂ ತೀಣಙ್ಗಾನಿ? ಇಧ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪಟಿಗ್ಗಾಹಕಾ ವೀತರಾಗಾ ವಾ ಹೋನ್ತಿ ರಾಗವಿನಯಾಯ ವಾ ಪಟಿಪನ್ನಾ, ವೀತದೋಸಾ ವಾ ಹೋನ್ತಿ ದೋಸವಿನಯಾಯ ವಾ ಪಟಿಪನ್ನಾ, ವೀತಮೋಹಾ ವಾ ಹೋನ್ತಿ ಮೋಹವಿನಯಾಯ ವಾ ಪಟಿಪನ್ನಾ। ಇಮಾನಿ ಪಟಿಗ್ಗಾಹಕಾನಂ ತೀಣಙ್ಗಾನಿ। ಇತಿ ದಾಯಕಸ್ಸ ತೀಣಙ್ಗಾನಿ, ಪಟಿಗ್ಗಾಹಕಾನಂ ತೀಣಙ್ಗಾನಿ। ಏವಂ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಛಳಙ್ಗಸಮನ್ನಾಗತಾ ದಕ್ಖಿಣಾ ಹೋತಿ।
‘‘Katamāni paṭiggāhakānaṃ tīṇaṅgāni? Idha, bhikkhave, paṭiggāhakā vītarāgā vā honti rāgavinayāya vā paṭipannā, vītadosā vā honti dosavinayāya vā paṭipannā, vītamohā vā honti mohavinayāya vā paṭipannā. Imāni paṭiggāhakānaṃ tīṇaṅgāni. Iti dāyakassa tīṇaṅgāni, paṭiggāhakānaṃ tīṇaṅgāni. Evaṃ kho, bhikkhave, chaḷaṅgasamannāgatā dakkhiṇā hoti.
‘‘ಏವಂ ಛಳಙ್ಗಸಮನ್ನಾಗತಾಯ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ದಕ್ಖಿಣಾಯ ನ ಸುಕರಂ ಪುಞ್ಞಸ್ಸ ಪಮಾಣಂ ಗಹೇತುಂ – ‘ಏತ್ತಕೋ ಪುಞ್ಞಾಭಿಸನ್ದೋ ಕುಸಲಾಭಿಸನ್ದೋ ಸುಖಸ್ಸಾಹಾರೋ ಸೋವಗ್ಗಿಕೋ ಸುಖವಿಪಾಕೋ ಸಗ್ಗಸಂವತ್ತನಿಕೋ ಇಟ್ಠಾಯ ಕನ್ತಾಯ ಮನಾಪಾಯ ಹಿತಾಯ ಸುಖಾಯ ಸಂವತ್ತತೀ’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಅಸಙ್ಖ್ಯೇಯ್ಯೋ 3 ಅಪ್ಪಮೇಯ್ಯೋ ಮಹಾಪುಞ್ಞಕ್ಖನ್ಧೋತ್ವೇವ ಸಙ್ಖಂ ಗಚ್ಛತಿ।
‘‘Evaṃ chaḷaṅgasamannāgatāya, bhikkhave, dakkhiṇāya na sukaraṃ puññassa pamāṇaṃ gahetuṃ – ‘ettako puññābhisando kusalābhisando sukhassāhāro sovaggiko sukhavipāko saggasaṃvattaniko iṭṭhāya kantāya manāpāya hitāya sukhāya saṃvattatī’ti. Atha kho asaṅkhyeyyo 4 appameyyo mahāpuññakkhandhotveva saṅkhaṃ gacchati.
‘‘ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಮಹಾಸಮುದ್ದೇ ನ ಸುಕರಂ ಉದಕಸ್ಸ ಪಮಾಣಂ ಗಹೇತುಂ – ‘ಏತ್ತಕಾನಿ ಉದಕಾಳ್ಹಕಾನೀತಿ ವಾ ಏತ್ತಕಾನಿ ಉದಕಾಳ್ಹಕಸತಾನೀತಿ ವಾ ಏತ್ತಕಾನಿ ಉದಕಾಳ್ಹಕಸಹಸ್ಸಾನೀತಿ ವಾ ಏತ್ತಕಾನಿ ಉದಕಾಳ್ಹಕಸತಸಹಸ್ಸಾನೀ’ತಿ ವಾ। ಅಥ ಖೋ ಅಸಙ್ಖ್ಯೇಯ್ಯೋ ಅಪ್ಪಮೇಯ್ಯೋ ಮಹಾಉದಕಕ್ಖನ್ಧೋತ್ವೇವ ಸಙ್ಖಂ ಗಚ್ಛತಿ। ಏವಮೇವಂ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಏವಂ ಛಳಙ್ಗಸಮನ್ನಾಗತಾಯ ದಕ್ಖಿಣಾಯ ನ ಸುಕರಂ ಪುಞ್ಞಸ್ಸ ಪಮಾಣಂ ಗಹೇತುಂ – ‘ಏತ್ತಕೋ ಪುಞ್ಞಾಭಿಸನ್ದೋ ಕುಸಲಾಭಿಸನ್ದೋ ಸುಖಸ್ಸಾಹಾರೋ ಸೋವಗ್ಗಿಕೋ ಸುಖವಿಪಾಕೋ ಸಗ್ಗಸಂವತ್ತನಿಕೋ ಇಟ್ಠಾಯ ಕನ್ತಾಯ ಮನಾಪಾಯ ಹಿತಾಯ ಸುಖಾಯ ಸಂವತ್ತತೀ’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಅಸಙ್ಖ್ಯೇಯ್ಯೋ ಅಪ್ಪಮೇಯ್ಯೋ ಮಹಾಪುಞ್ಞಕ್ಖನ್ಧೋತ್ವೇವ ಸಙ್ಖಂ ಗಚ್ಛತೀ’’ತಿ।
‘‘Seyyathāpi, bhikkhave, mahāsamudde na sukaraṃ udakassa pamāṇaṃ gahetuṃ – ‘ettakāni udakāḷhakānīti vā ettakāni udakāḷhakasatānīti vā ettakāni udakāḷhakasahassānīti vā ettakāni udakāḷhakasatasahassānī’ti vā. Atha kho asaṅkhyeyyo appameyyo mahāudakakkhandhotveva saṅkhaṃ gacchati. Evamevaṃ kho, bhikkhave, evaṃ chaḷaṅgasamannāgatāya dakkhiṇāya na sukaraṃ puññassa pamāṇaṃ gahetuṃ – ‘ettako puññābhisando kusalābhisando sukhassāhāro sovaggiko sukhavipāko saggasaṃvattaniko iṭṭhāya kantāya manāpāya hitāya sukhāya saṃvattatī’ti. Atha kho asaṅkhyeyyo appameyyo mahāpuññakkhandhotveva saṅkhaṃ gacchatī’’ti.
ಖೇತ್ತಂ ಯಞ್ಞಸ್ಸ ಸಮ್ಪನ್ನಂ, ಸಞ್ಞತಾ ಬ್ರಹ್ಮಚಾರಯೋ 11॥
Khettaṃ yaññassa sampannaṃ, saññatā brahmacārayo 12.
‘‘ಸಯಂ ಆಚಮಯಿತ್ವಾನ, ದತ್ವಾ ಸಕೇಹಿ ಪಾಣಿಭಿ।
‘‘Sayaṃ ācamayitvāna, datvā sakehi pāṇibhi;
ಅತ್ತನೋ ಪರತೋ ಚೇಸೋ, ಯಞ್ಞೋ ಹೋತಿ ಮಹಪ್ಫಲೋ॥
Attano parato ceso, yañño hoti mahapphalo.
ಅಬ್ಯಾಪಜ್ಜಂ ಸುಖಂ ಲೋಕಂ, ಪಣ್ಡಿತೋ ಉಪಪಜ್ಜತೀ’’ತಿ॥ ಸತ್ತಮಂ।
Abyāpajjaṃ sukhaṃ lokaṃ, paṇḍito upapajjatī’’ti. sattamaṃ;
Footnotes:
Related texts:
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ೭. ದಾನಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 7. Dānasuttavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ೭. ಛಳಙ್ಗದಾನಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 7. Chaḷaṅgadānasuttavaṇṇanā