| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ (ដីកា) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
៧. ឆឡង្គទានសុត្តវណ្ណនា
7. Chaḷaṅgadānasuttavaṇṇanā
៣៧. សត្តមេ ទក្ខន្តិ វឌ្ឍន្តិ ឯតាយាតិ ទក្ខិណា, បរិច្ចាគមយំ បុញ្ញំ, តស្សូបករណភូតោ ទេយ្យធម្មោ ច។ ឥធ បន ទេយ្យធម្មោ អធិប្បេតោ។ តេនេវាហ ‘‘ទក្ខិណំ បតិដ្ឋាបេតី’’តិ។ ឥតោ ឧដ្ឋិតេនាតិ ឥតោ ខេត្តតោ ឧប្បន្នេន។ រាគោ វិនយតិ ឯតេនាតិ រាគវិនយោ, រាគស្ស សមុច្ឆេទិកា បដិបទា។ តេនាហ ‘‘រាគវិនយបដិបទំ បដិបន្នា’’តិ។
37. Sattame dakkhanti vaḍḍhanti etāyāti dakkhiṇā, pariccāgamayaṃ puññaṃ, tassūpakaraṇabhūto deyyadhammo ca. Idha pana deyyadhammo adhippeto. Tenevāha ‘‘dakkhiṇaṃ patiṭṭhāpetī’’ti. Ito uṭṭhitenāti ito khettato uppannena. Rāgo vinayati etenāti rāgavinayo, rāgassa samucchedikā paṭipadā. Tenāha ‘‘rāgavinayapaṭipadaṃ paṭipannā’’ti.
‘‘បុព្ពេវ ទានា សុមនោ’’តិអាទិគាថាយ បុព្ពេវ ទានា មុញ្ចចេតនាយ បុព្ពេ ទានូបករណសម្ភរណតោ បដ្ឋាយ សុមនោ ‘‘សម្បត្តីនំ និទានំ អនុគាមិកទានំ ទស្សាមី’’តិ សោមនស្សិតោ ភវេយ្យ។ ទទំ ចិត្តំ បសាទយេតិ ទទន្តោ ទេយ្យធម្មំ ទក្ខិណេយ្យហត្ថេ បតិដ្ឋាបេន្តោ ‘‘អសារតោ ធនតោ សារាទានំ ករោមី’’តិ អត្តនោ ចិត្តំ បសាទេយ្យ។ ទត្វា អត្តមនោ ហោតីតិ ទក្ខិណេយ្យានំ ទេយ្យធម្មំ បរិច្ចជិត្វា ‘‘បណ្ឌិតបញ្ញត្តំ នាម មយា អនុដ្ឋិតំ, អហោ សាធុ សុដ្ឋូ’’តិ អត្តមនោ បមុទិតោ បីតិសោមនស្សជាតោ ហោតិ។ ឯសាតិ យា អយំ បុព្ពចេតនា មុញ្ចចេតនា អបរចេតនាតិ ឥមាសំ កម្មផលានំ សទ្ធានុគតានំ សោមនស្សបរិគ្គហិតានំ តិវិធានំ ចេតនានំ បារិបូរី, ឯសា។
‘‘Pubbeva dānā sumano’’tiādigāthāya pubbeva dānā muñcacetanāya pubbe dānūpakaraṇasambharaṇato paṭṭhāya sumano ‘‘sampattīnaṃ nidānaṃ anugāmikadānaṃ dassāmī’’ti somanassito bhaveyya. Dadaṃ cittaṃ pasādayeti dadanto deyyadhammaṃ dakkhiṇeyyahatthe patiṭṭhāpento ‘‘asārato dhanato sārādānaṃ karomī’’ti attano cittaṃ pasādeyya. Datvā attamano hotīti dakkhiṇeyyānaṃ deyyadhammaṃ pariccajitvā ‘‘paṇḍitapaññattaṃ nāma mayā anuṭṭhitaṃ, aho sādhu suṭṭhū’’ti attamano pamudito pītisomanassajāto hoti. Esāti yā ayaṃ pubbacetanā muñcacetanā aparacetanāti imāsaṃ kammaphalānaṃ saddhānugatānaṃ somanassapariggahitānaṃ tividhānaṃ cetanānaṃ pāripūrī, esā.
សីលសញ្ញមេនាតិ កាយិកវាចសិកសំវរេន។ ហត្ថបាទេតិ ទក្ខិណេយ្យានំ ហត្ថបាទេ។ មុខំ វិក្ខាលេត្វាតិ តេសំយេវ មុខំ វិក្ខាលេត្វា, អត្តនាវ មុខោទកំ ទត្វាតិ អធិប្បាយោ។
Sīlasaññamenāti kāyikavācasikasaṃvarena. Hatthapādeti dakkhiṇeyyānaṃ hatthapāde. Mukhaṃ vikkhāletvāti tesaṃyeva mukhaṃ vikkhāletvā, attanāva mukhodakaṃ datvāti adhippāyo.
ឆឡង្គទានសុត្តវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Chaḷaṅgadānasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ • Aṅguttaranikāya / ៧. ឆឡង្គទានសុត្តំ • 7. Chaḷaṅgadānasuttaṃ
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / អង្គុត្តរនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ៧. ទានសុត្តវណ្ណនា • 7. Dānasuttavaṇṇanā
