Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / महावग्गपाळि • Mahāvaggapāḷi |
८८. छन्ददानकथा
88. Chandadānakathā
१६५. अथ खो भगवा भिक्खू आमन्तेसि – ‘‘सन्निपतथ, भिक्खवे, सङ्घो कम्मं करिस्सती’’ति । एवं वुत्ते अञ्ञतरो भिक्खु भगवन्तं एतदवोच – ‘‘अत्थि, भन्ते, भिक्खु गिलानो, सो अनागतो’’ति। अनुजानामि, भिक्खवे, गिलानेन भिक्खुना छन्दं दातुं। एवञ्च पन, भिक्खवे, दातब्बो। तेन गिलानेन भिक्खुना एकं भिक्खुं उपसङ्कमित्वा एकंसं उत्तरासङ्गं करित्वा उक्कुटिकं निसीदित्वा अञ्जलिं पग्गहेत्वा एवमस्स वचनीयो – ‘‘छन्दं दम्मि, छन्दं मे हर, छन्दं मे आरोचेही’’ति। कायेन विञ्ञापेति, वाचाय विञ्ञापेति, कायेन वाचाय विञ्ञापेति, दिन्नो होति छन्दो। न कायेन विञ्ञापेति, न वाचाय विञ्ञापेति, न कायेन वाचाय विञ्ञापेति, न दिन्नो होति छन्दो। एवञ्चेतं लभेथ, इच्चेतं कुसलं। नो चे लभेथ, सो, भिक्खवे , गिलानो भिक्खु मञ्चेन वा पीठेन वा सङ्घमज्झे आनेत्वा कम्मं कातब्बं। सचे, भिक्खवे, गिलानुपट्ठाकानं भिक्खूनं एवं होति – ‘‘सचे खो मयं गिलानं ठाना चावेस्साम, आबाधो वा अभिवड्ढिस्सति कालंकिरिया वा भविस्सती’’ति, न, भिक्खवे, गिलानो भिक्खु ठाना चावेतब्बो। सङ्घेन तत्थ गन्त्वा कम्मं कातब्बं। न त्वेव वग्गेन सङ्घेन कम्मं कातब्बं। करेय्य चे, आपत्ति दुक्कटस्स।
165. Atha kho bhagavā bhikkhū āmantesi – ‘‘sannipatatha, bhikkhave, saṅgho kammaṃ karissatī’’ti . Evaṃ vutte aññataro bhikkhu bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘atthi, bhante, bhikkhu gilāno, so anāgato’’ti. Anujānāmi, bhikkhave, gilānena bhikkhunā chandaṃ dātuṃ. Evañca pana, bhikkhave, dātabbo. Tena gilānena bhikkhunā ekaṃ bhikkhuṃ upasaṅkamitvā ekaṃsaṃ uttarāsaṅgaṃ karitvā ukkuṭikaṃ nisīditvā añjaliṃ paggahetvā evamassa vacanīyo – ‘‘chandaṃ dammi, chandaṃ me hara, chandaṃ me ārocehī’’ti. Kāyena viññāpeti, vācāya viññāpeti, kāyena vācāya viññāpeti, dinno hoti chando. Na kāyena viññāpeti, na vācāya viññāpeti, na kāyena vācāya viññāpeti, na dinno hoti chando. Evañcetaṃ labhetha, iccetaṃ kusalaṃ. No ce labhetha, so, bhikkhave , gilāno bhikkhu mañcena vā pīṭhena vā saṅghamajjhe ānetvā kammaṃ kātabbaṃ. Sace, bhikkhave, gilānupaṭṭhākānaṃ bhikkhūnaṃ evaṃ hoti – ‘‘sace kho mayaṃ gilānaṃ ṭhānā cāvessāma, ābādho vā abhivaḍḍhissati kālaṃkiriyā vā bhavissatī’’ti, na, bhikkhave, gilāno bhikkhu ṭhānā cāvetabbo. Saṅghena tattha gantvā kammaṃ kātabbaṃ. Na tveva vaggena saṅghena kammaṃ kātabbaṃ. Kareyya ce, āpatti dukkaṭassa.
छन्दहारको चे, भिक्खवे, दिन्ने छन्दे तत्थेव पक्कमति, अञ्ञस्स दातब्बो छन्दो। छन्दहारको चे, भिक्खवे, दिन्ने छन्दे तत्थेव विब्भमति…पे॰… कालंकरोति – सामणेरो पटिजानाति – सिक्खं पच्चक्खातको पटिजानाति – अन्तिमवत्थुं अज्झापन्नको पटिजानाति – उम्मत्तको पटिजानाति – खित्तचित्तो पटिजानाति – वेदनाट्टो पटिजानाति – आपत्तिया अदस्सने उक्खित्तको पटिजानाति – आपत्तिया अप्पटिकम्मे उक्खित्तको पटिजानाति – पापिकाय दिट्ठिया अप्पटिनिस्सग्गे उक्खित्तको पटिजानाति – पण्डको पटिजानाति – थेय्यसंवासको पटिजानाति – तित्थियपक्कन्तको पटिजानाति – तिरच्छानगतो पटिजानाति – मातुघातको पटिजानाति – पितुघातको पटिजानाति – अरहन्तघातको पटिजानाति – भिक्खुनिदूसको पटिजानाति – सङ्घभेदको पटिजानाति – लोहितुप्पादको पटिजानाति – उभतोब्यञ्जनको पटिजानाति, अञ्ञस्स दातब्बो छन्दो।
Chandahārako ce, bhikkhave, dinne chande tattheva pakkamati, aññassa dātabbo chando. Chandahārako ce, bhikkhave, dinne chande tattheva vibbhamati…pe… kālaṃkaroti – sāmaṇero paṭijānāti – sikkhaṃ paccakkhātako paṭijānāti – antimavatthuṃ ajjhāpannako paṭijānāti – ummattako paṭijānāti – khittacitto paṭijānāti – vedanāṭṭo paṭijānāti – āpattiyā adassane ukkhittako paṭijānāti – āpattiyā appaṭikamme ukkhittako paṭijānāti – pāpikāya diṭṭhiyā appaṭinissagge ukkhittako paṭijānāti – paṇḍako paṭijānāti – theyyasaṃvāsako paṭijānāti – titthiyapakkantako paṭijānāti – tiracchānagato paṭijānāti – mātughātako paṭijānāti – pitughātako paṭijānāti – arahantaghātako paṭijānāti – bhikkhunidūsako paṭijānāti – saṅghabhedako paṭijānāti – lohituppādako paṭijānāti – ubhatobyañjanako paṭijānāti, aññassa dātabbo chando.
छन्दहारको चे, भिक्खवे, दिन्ने छन्दे अन्तरामग्गे पक्कमति, अनाहटो होति छन्दो। छन्दहारको चे, भिक्खवे, दिन्ने छन्दे अन्तरामग्गे विब्भमति…पे॰… उभतोब्यञ्जनको पटिजानाति, अनाहटो होति छन्दो।
Chandahārako ce, bhikkhave, dinne chande antarāmagge pakkamati, anāhaṭo hoti chando. Chandahārako ce, bhikkhave, dinne chande antarāmagge vibbhamati…pe… ubhatobyañjanako paṭijānāti, anāhaṭo hoti chando.
छन्दहारको चे, भिक्खवे, दिन्ने छन्दे सङ्घप्पत्तो पक्कमति, आहटो होति छन्दो। छन्दहारको चे, भिक्खवे, दिन्ने छन्दे सङ्घप्पत्तो विब्भमति…पे॰… उभतोब्यञ्जनको पटिजानाति, आहटो होति छन्दो।
Chandahārako ce, bhikkhave, dinne chande saṅghappatto pakkamati, āhaṭo hoti chando. Chandahārako ce, bhikkhave, dinne chande saṅghappatto vibbhamati…pe… ubhatobyañjanako paṭijānāti, āhaṭo hoti chando.
छन्दहारको चे, भिक्खवे, दिन्ने छन्दे सङ्घप्पत्तो सुत्तो न आरोचेति, पमत्तो न आरोचेति, समापन्नो न आरोचेति, आहटो होति छन्दो। छन्दहारकस्स अनापत्ति।
Chandahārako ce, bhikkhave, dinne chande saṅghappatto sutto na āroceti, pamatto na āroceti, samāpanno na āroceti, āhaṭo hoti chando. Chandahārakassa anāpatti.
छन्दहारको चे, भिक्खवे, दिन्ने छन्दे सङ्घप्पत्तो सञ्चिच्च न आरोचेति, आहटो होति छन्दो। छन्दहारकस्स आपत्ति दुक्कटस्स। अनुजानामि, भिक्खवे, तदहुपोसथे पारिसुद्धिं देन्तेन छन्दम्पि दातुं, सन्ति सङ्घस्स करणीयन्ति।
Chandahārako ce, bhikkhave, dinne chande saṅghappatto sañcicca na āroceti, āhaṭo hoti chando. Chandahārakassa āpatti dukkaṭassa. Anujānāmi, bhikkhave, tadahuposathe pārisuddhiṃ dentena chandampi dātuṃ, santi saṅghassa karaṇīyanti.
Related texts:
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / विनयपिटक (अट्ठकथा) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / महावग्ग-अट्ठकथा • Mahāvagga-aṭṭhakathā / छन्ददानकथा • Chandadānakathā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / सारत्थदीपनी-टीका • Sāratthadīpanī-ṭīkā / छन्ददानकथावण्णना • Chandadānakathāvaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / वजिरबुद्धि-टीका • Vajirabuddhi-ṭīkā / छन्ददानादिकथावण्णना • Chandadānādikathāvaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / विमतिविनोदनी-टीका • Vimativinodanī-ṭīkā / छन्ददानकथादिवण्णना • Chandadānakathādivaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / पाचित्यादियोजनापाळि • Pācityādiyojanāpāḷi / ८८. छन्ददानकथा • 88. Chandadānakathā