Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ဝိမတိဝိနောဒနီ-ဋီကာ • Vimativinodanī-ṭīkā |
ဆန္ဒဒာနကထာဒိဝဏ္ဏနာ
Chandadānakathādivaṇṇanā
၁၆၅. ပာဠိယံ ‘‘သန္တိ သင္ဃသ္သ ကရဏီယာနီ’’တိ ဝတ္တဗ္ဗေ ဝစနဝိပလ္လာသေန ‘‘ကရဏီယ’’န္တိ ဝုတ္တံ။
165. Pāḷiyaṃ ‘‘santi saṅghassa karaṇīyānī’’ti vattabbe vacanavipallāsena ‘‘karaṇīya’’nti vuttaṃ.
၁၆၇. ‘‘တသ္သ သမ္မုတိဒာနကိစ္စံ နတ္ထီ’’တိ ဣဒံ ပာဠိယံ ဧကဒာ သရန္တသ္သေဝ သမ္မုတိဒာနသ္သ ဝုတ္တတ္တာ ဧကဒာ အသရန္တသ္သ သမ္မုတိအဘာဝေပိ တသ္သ အနာဂမနံ ဝဂ္ဂကမ္မာယ န ဟောတီတိ ဝုတ္တံ။ ကေစိ ပန ‘‘သောပိ ဟတ္ထပာသေဝ အာနေတဗ္ဗော’’တိ ဝဒန္တိ, တံ န ဂဟေတဗ္ဗံ။
167.‘‘Tassa sammutidānakiccaṃ natthī’’ti idaṃ pāḷiyaṃ ekadā sarantasseva sammutidānassa vuttattā ekadā asarantassa sammutiabhāvepi tassa anāgamanaṃ vaggakammāya na hotīti vuttaṃ. Keci pana ‘‘sopi hatthapāseva ānetabbo’’ti vadanti, taṃ na gahetabbaṃ.
၁၆၈. သင္ဃသန္နိပာတတော ပဌမံ ကာတဗ္ဗံ ပုဗ္ဗကရဏံ။ သင္ဃသန္နိပာတေ ကာတဗ္ဗံ ပုဗ္ဗကိစ္စန္တိ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။ ပာဠိယံ နော စေ အဓိဋ္ဌဟေယ္ယ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋသ္သာတိ ဧတ္ထ အသဉ္စိစ္စ အသတိယာ အနာပတ္တိ။ ယထာ စေတ္ထ, ဧဝံ ဥပရိပိ။ ယတ္ထ ပန အစိတ္တကာပတ္တိ အတ္ထိ, တတ္ထ ဝက္ခာမ။
168. Saṅghasannipātato paṭhamaṃ kātabbaṃ pubbakaraṇaṃ. Saṅghasannipāte kātabbaṃ pubbakiccanti daṭṭhabbaṃ. Pāḷiyaṃ no ce adhiṭṭhaheyya, āpatti dukkaṭassāti ettha asañcicca asatiyā anāpatti. Yathā cettha, evaṃ uparipi. Yattha pana acittakāpatti atthi, tattha vakkhāma.
၁၆၉. ‘‘ပညတ္တံ ဟောတီ’’တိ ဣမိနာ ‘‘န သာပတ္တိကေန ဥပောသထော ကာတဗ္ဗော’’တိ ဝိသုံ ပဋိက္ခေပာဘာဝေပိ ယထာဝုတ္တသုတ္တသာမတ္ထိယတော ပညတ္တမေဝာတိ ဒသ္သေတိ။ ဣမိနာ ဧဝ နယေန –
169.‘‘Paññattaṃ hotī’’ti iminā ‘‘na sāpattikena uposatho kātabbo’’ti visuṃ paṭikkhepābhāvepi yathāvuttasuttasāmatthiyato paññattamevāti dasseti. Iminā eva nayena –
‘‘အဋ္ဌာနမေတံ, ဘိက္ခဝေ, အနဝကာသော ယံ တထာဂတော အပရိသုဒ္ဓာယ ပရိသာယ ဥပောသထံ ကရေယ္ယ, ပာတိမောက္ခံ ဥဒ္ဒိသေယ္ယာ’’တိ (စူဠဝ. ၃၈၆; အ. နိ. ၈.၂၀; ဥဒာ. ၄၅) –
‘‘Aṭṭhānametaṃ, bhikkhave, anavakāso yaṃ tathāgato aparisuddhāya parisāya uposathaṃ kareyya, pātimokkhaṃ uddiseyyā’’ti (cūḷava. 386; a. ni. 8.20; udā. 45) –
အာဒိသုတ္တနယတော စ အလဇ္ဇီဟိပိ သဒ္ဓိံ ဥပောသထကရဏမ္ပိ ပဋိက္ခိတ္တမေဝ အလဇ္ဇိနိဂ္ဂဟတ္ထတ္တာ သဗ္ဗသိက္ခာပဒာနန္တိ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။ ‘‘ပာရိသုဒ္ဓိဒာနပညာပနေနာ’’တိ ဣမိနာ သာပတ္တိကေန ပာရိသုဒ္ဓိပိ န ဒာတဗ္ဗာတိ ဒီပိတံ ဟောတိ။ ဥဘောပိ ဒုက္ကဋန္တိ ဧတ္ထ သဘာဂာပတ္တိဘာဝံ အဇာနိတ္ဝာ ကေဝလံ အာပတ္တိနာမေနေဝ ဒေသေန္တသ္သ ပဋိဂ္ဂဏ္ဟန္တသ္သ အစိတ္တကမေဝ ဒုက္ကဋံ ဟောတီတိ ဝဒန္တိ ။ ယထာ သင္ဃော သဘာဂာပတ္တိံ အာပန္နော ဉတ္တိံ ဌပေတ္ဝာ ဥပောသထံ ကာတုံ လဘတိ, ဧဝံ တယောပိ ‘‘သုဏန္တု မေ, အာယသ္မန္တာ, ဣမေ ဘိက္ခူ သဘာဂံ အာပတ္တိံ အာပန္နာ’’တိအာဒိနာ ဝုတ္တနယာနုသာရေနေဝ ဂဏဉတ္တိံ ဌပေတ္ဝာ ဒ္ဝီဟိ အညမညံ အာရောစေတ္ဝာ ဥပောသထံ ကာတုံ ဝဋ္ဋတိ။ ဧကေန ပန သာပတ္တိကေန ဒူရံ ဂန္တ္ဝာပိ ပဋိကာတုမေဝ ဝဋ္ဋတိ, အသမ္ပာပုဏန္တေန ‘‘ဘိက္ခုံ လဘိတ္ဝာ ပဋိကရိသ္သာမီ’’တိ ဥပောသထော ကာတဗ္ဗော, ပဋိကရိတ္ဝာ စ ပုန ဥပောသထော ကတ္တဗ္ဗော။
Ādisuttanayato ca alajjīhipi saddhiṃ uposathakaraṇampi paṭikkhittameva alajjiniggahatthattā sabbasikkhāpadānanti daṭṭhabbaṃ. ‘‘Pārisuddhidānapaññāpanenā’’ti iminā sāpattikena pārisuddhipi na dātabbāti dīpitaṃ hoti. Ubhopi dukkaṭanti ettha sabhāgāpattibhāvaṃ ajānitvā kevalaṃ āpattināmeneva desentassa paṭiggaṇhantassa acittakameva dukkaṭaṃ hotīti vadanti . Yathā saṅgho sabhāgāpattiṃ āpanno ñattiṃ ṭhapetvā uposathaṃ kātuṃ labhati, evaṃ tayopi ‘‘suṇantu me, āyasmantā, ime bhikkhū sabhāgaṃ āpattiṃ āpannā’’tiādinā vuttanayānusāreneva gaṇañattiṃ ṭhapetvā dvīhi aññamaññaṃ ārocetvā uposathaṃ kātuṃ vaṭṭati. Ekena pana sāpattikena dūraṃ gantvāpi paṭikātumeva vaṭṭati, asampāpuṇantena ‘‘bhikkhuṃ labhitvā paṭikarissāmī’’ti uposatho kātabbo, paṭikaritvā ca puna uposatho kattabbo.
ဆန္ဒဒာနကထာဒိဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
Chandadānakathādivaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / ဝိနယပိဋက • Vinayapiṭaka / မဟာဝဂ္ဂပာဠိ • Mahāvaggapāḷi
၈၈. ဆန္ဒဒာနကထာ • 88. Chandadānakathā
၉၀. ဥမ္မတ္တကသမ္မုတိ • 90. Ummattakasammuti
၉၁. သင္ဃုပောသထာဒိပ္ပဘေဒံ • 91. Saṅghuposathādippabhedaṃ
၉၂. အာပတ္တိပဋိကမ္မဝိဓိ • 92. Āpattipaṭikammavidhi
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / ဝိနယပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / မဟာဝဂ္ဂ-အဋ္ဌကထာ • Mahāvagga-aṭṭhakathā
ဆန္ဒဒာနကထာ • Chandadānakathā
သင္ဃုပောသထာဒိကထာ • Saṅghuposathādikathā
အာပတ္တိပဋိကမ္မဝိဓိကထာ • Āpattipaṭikammavidhikathā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / သာရတ္ထဒီပနီ-ဋီကာ • Sāratthadīpanī-ṭīkā
ဆန္ဒဒာနကထာဝဏ္ဏနာ • Chandadānakathāvaṇṇanā
သင္ဃုပောသထာဒိကထာဝဏ္ဏနာ • Saṅghuposathādikathāvaṇṇanā
အာပတ္တိပဋိကမ္မဝိဓိကထာဝဏ္ဏနာ • Āpattipaṭikammavidhikathāvaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ဝဇိရဗုဒ္ဓိ-ဋီကာ • Vajirabuddhi-ṭīkā
ဆန္ဒဒာနာဒိကထာဝဏ္ဏနာ • Chandadānādikathāvaṇṇanā
အာပတ္တိပဋိကမ္မဝိဓိကထာဒိဝဏ္ဏနာ • Āpattipaṭikammavidhikathādivaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ပာစိတ္ယာဒိယောဇနာပာဠိ • Pācityādiyojanāpāḷi
၈၈. ဆန္ဒဒာနကထာ • 88. Chandadānakathā
၉၁. သင္ဃုပောသထာဒိကထာ • 91. Saṅghuposathādikathā
၉၂. အာပတ္တိပဋိကမ္မဝိဓိကထာ • 92. Āpattipaṭikammavidhikathā