Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya

    ៨. ឆន្នសុត្តំ

    8. Channasuttaṃ

    ៩០. ឯកំ សមយំ សម្ពហុលា ថេរា ភិក្ខូ ពារាណសិយំ វិហរន្តិ ឥសិបតនេ មិគទាយេ។ អថ ខោ អាយស្មា ឆន្នោ សាយន្ហសមយំ បដិសល្លានា វុដ្ឋិតោ អវាបុរណំ 1 អាទាយ វិហារេន វិហារំ ឧបសង្កមិត្វា ថេរេ ភិក្ខូ ឯតទវោច – ‘‘ឱវទន្តុ មំ អាយស្មន្តោ ថេរា, អនុសាសន្តុ មំ អាយស្មន្តោ ថេរា, ករោន្តុ មេ អាយស្មន្តោ ថេរា ធម្មិំ កថំ, យថាហំ ធម្មំ បស្សេយ្យ’’ន្តិ។

    90. Ekaṃ samayaṃ sambahulā therā bhikkhū bārāṇasiyaṃ viharanti isipatane migadāye. Atha kho āyasmā channo sāyanhasamayaṃ paṭisallānā vuṭṭhito avāpuraṇaṃ 2 ādāya vihārena vihāraṃ upasaṅkamitvā there bhikkhū etadavoca – ‘‘ovadantu maṃ āyasmanto therā, anusāsantu maṃ āyasmanto therā, karontu me āyasmanto therā dhammiṃ kathaṃ, yathāhaṃ dhammaṃ passeyya’’nti.

    ឯវំ វុត្តេ, ថេរា ភិក្ខូ អាយស្មន្តំ ឆន្នំ ឯតទវោចុំ – ‘‘រូបំ ខោ, អាវុសោ ឆន្ន, អនិច្ចំ; វេទនា អនិច្ចា; សញ្ញា អនិច្ចា; សង្ខារា អនិច្ចា; វិញ្ញាណំ អនិច្ចំ។ រូបំ អនត្តា; វេទនា… សញ្ញា… សង្ខារា… វិញ្ញាណំ អនត្តា។ សព្ពេ សង្ខារា អនិច្ចា; សព្ពេ ធម្មា អនត្តា’’តិ។

    Evaṃ vutte, therā bhikkhū āyasmantaṃ channaṃ etadavocuṃ – ‘‘rūpaṃ kho, āvuso channa, aniccaṃ; vedanā aniccā; saññā aniccā; saṅkhārā aniccā; viññāṇaṃ aniccaṃ. Rūpaṃ anattā; vedanā… saññā… saṅkhārā… viññāṇaṃ anattā. Sabbe saṅkhārā aniccā; sabbe dhammā anattā’’ti.

    អថ ខោ អាយស្មតោ ឆន្នស្ស ឯតទហោសិ – ‘‘មយ្ហម្បិ ខោ ឯតំ ឯវំ 3 ហោតិ – ‘រូបំ អនិច្ចំ, វេទនា… សញ្ញា… សង្ខារា… វិញ្ញាណំ អនិច្ចំ; រូបំ អនត្តា, វេទនា … សញ្ញា… សង្ខារា… វិញ្ញាណំ អនត្តា។ សព្ពេ សង្ខារា អនិច្ចា, សព្ពេ ធម្មា អនត្តា’តិ។ អថ ច បន មេ សព្ពសង្ខារសមថេ សព្ពូបធិបដិនិស្សគ្គេ តណ្ហាក្ខយេ វិរាគេ និរោធេ និព្ពានេ ចិត្តំ ន បក្ខន្ទតិ នប្បសីទតិ ន សន្តិដ្ឋតិ នាធិមុច្ចតិ។ បរិតស្សនា ឧបាទានំ ឧប្បជ្ជតិ; បច្ចុទាវត្តតិ មានសំ – ‘អថ កោ ចរហិ មេ អត្តា’តិ ? ន ខោ បនេវំ ធម្មំ បស្សតោ ហោតិ។ កោ នុ ខោ មេ តថា ធម្មំ ទេសេយ្យ យថាហំ ធម្មំ បស្សេយ្យ’’ន្តិ។

    Atha kho āyasmato channassa etadahosi – ‘‘mayhampi kho etaṃ evaṃ 4 hoti – ‘rūpaṃ aniccaṃ, vedanā… saññā… saṅkhārā… viññāṇaṃ aniccaṃ; rūpaṃ anattā, vedanā … saññā… saṅkhārā… viññāṇaṃ anattā. Sabbe saṅkhārā aniccā, sabbe dhammā anattā’ti. Atha ca pana me sabbasaṅkhārasamathe sabbūpadhipaṭinissagge taṇhākkhaye virāge nirodhe nibbāne cittaṃ na pakkhandati nappasīdati na santiṭṭhati nādhimuccati. Paritassanā upādānaṃ uppajjati; paccudāvattati mānasaṃ – ‘atha ko carahi me attā’ti ? Na kho panevaṃ dhammaṃ passato hoti. Ko nu kho me tathā dhammaṃ deseyya yathāhaṃ dhammaṃ passeyya’’nti.

    អថ ខោ អាយស្មតោ ឆន្នស្ស ឯតទហោសិ – ‘‘អយំ ខោ អាយស្មា អានន្ទោ កោសម្ពិយំ វិហរតិ ឃោសិតារាមេ សត្ថុ ចេវ សំវណ្ណិតោ សម្ភាវិតោ ច វិញ្ញូនំ សព្រហ្មចារីនំ, បហោតិ ច មេ អាយស្មា អានន្ទោ តថា ធម្មំ ទេសេតុំ យថាហំ ធម្មំ បស្សេយ្យំ; អត្ថិ ច មេ អាយស្មន្តេ អានន្ទេ តាវតិកា វិស្សដ្ឋិ 5។ យំនូនាហំ យេនាយស្មា អានន្ទោ តេនុបសង្កមេយ្យ’’ន្តិ។ អថ ខោ អាយស្មា ឆន្នោ សេនាសនំ សំសាមេត្វា បត្តចីវរមាទាយ យេន កោសម្ពី ឃោសិតារាមោ យេនាយស្មា អានន្ទោ តេនុបសង្កមិ; ឧបសង្កមិត្វា អាយស្មតា អានន្ទេន សទ្ធិំ សម្មោទិ…បេ.… ឯកមន្តំ និសិន្នោ ខោ អាយស្មា ឆន្នោ អាយស្មន្តំ អានន្ទំ ឯតទវោច –

    Atha kho āyasmato channassa etadahosi – ‘‘ayaṃ kho āyasmā ānando kosambiyaṃ viharati ghositārāme satthu ceva saṃvaṇṇito sambhāvito ca viññūnaṃ sabrahmacārīnaṃ, pahoti ca me āyasmā ānando tathā dhammaṃ desetuṃ yathāhaṃ dhammaṃ passeyyaṃ; atthi ca me āyasmante ānande tāvatikā vissaṭṭhi 6. Yaṃnūnāhaṃ yenāyasmā ānando tenupasaṅkameyya’’nti. Atha kho āyasmā channo senāsanaṃ saṃsāmetvā pattacīvaramādāya yena kosambī ghositārāmo yenāyasmā ānando tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā āyasmatā ānandena saddhiṃ sammodi…pe… ekamantaṃ nisinno kho āyasmā channo āyasmantaṃ ānandaṃ etadavoca –

    ‘‘ឯកមិទាហំ , អាវុសោ អានន្ទ, សមយំ ពារាណសិយំ វិហរាមិ ឥសិបតនេ មិគទាយេ។ អថ ខ្វាហំ, អាវុសោ, សាយន្ហសមយំ បដិសល្លានា វុដ្ឋិតោ អវាបុរណំ អាទាយ វិហារេន វិហារំ ឧបសង្កមិំ; ឧបសង្កមិត្វា ថេរេ ភិក្ខូ ឯតទវោចំ – ‘ឱវទន្តុ មំ អាយស្មន្តោ ថេរា, អនុសាសន្តុ មំ អាយស្មន្តោ ថេរា, ករោន្តុ មេ អាយស្មន្តោ ថេរា ធម្មិំ កថំ យថាហំ ធម្មំ បស្សេយ្យ’ន្តិ។ ឯវំ វុត្តេ មំ, អាវុសោ, ថេរា ភិក្ខូ ឯតទវោចុំ – ‘រូបំ ខោ, អាវុសោ ឆន្ន, អនិច្ចំ; វេទនា… សញ្ញា… សង្ខារា… វិញ្ញាណំ អនិច្ចំ; រូបំ អនត្តា…បេ.… វិញ្ញាណំ អនត្តា។ សព្ពេ សង្ខារា អនិច្ចា, សព្ពេ ធម្មា អនត្តា’’’តិ។

    ‘‘Ekamidāhaṃ , āvuso ānanda, samayaṃ bārāṇasiyaṃ viharāmi isipatane migadāye. Atha khvāhaṃ, āvuso, sāyanhasamayaṃ paṭisallānā vuṭṭhito avāpuraṇaṃ ādāya vihārena vihāraṃ upasaṅkamiṃ; upasaṅkamitvā there bhikkhū etadavocaṃ – ‘ovadantu maṃ āyasmanto therā, anusāsantu maṃ āyasmanto therā, karontu me āyasmanto therā dhammiṃ kathaṃ yathāhaṃ dhammaṃ passeyya’nti. Evaṃ vutte maṃ, āvuso, therā bhikkhū etadavocuṃ – ‘rūpaṃ kho, āvuso channa, aniccaṃ; vedanā… saññā… saṅkhārā… viññāṇaṃ aniccaṃ; rūpaṃ anattā…pe… viññāṇaṃ anattā. Sabbe saṅkhārā aniccā, sabbe dhammā anattā’’’ti.

    ‘‘តស្ស មយ្ហំ, អាវុសោ, ឯតទហោសិ – ‘មយ្ហម្បិ ខោ ឯតំ ឯវំ ហោតិ – រូបំ អនិច្ចំ…បេ.… វិញ្ញាណំ អនិច្ចំ, រូបំ អនត្តា, វេទនា… សញ្ញា… សង្ខារា… វិញ្ញាណំ អនត្តា។ សព្ពេ សង្ខារា អនិច្ចា, សព្ពេ ធម្មា អនត្តា’តិ។ អថ ច បន មេ សព្ពសង្ខារសមថេ សព្ពូបធិបដិនិស្សគ្គេ តណ្ហាក្ខយេ វិរាគេ និរោធេ និព្ពានេ ចិត្តំ ន បក្ខន្ទតិ នប្បសីទតិ ន សន្តិដ្ឋតិ នាធិមុច្ចតិ។ បរិតស្សនា ឧបាទានំ ឧប្បជ្ជតិ; បច្ចុទាវត្តតិ មានសំ – ‘អថ កោ ចរហិ មេ អត្តា’តិ? ន ខោ បនេវំ ធម្មំ បស្សតោ ហោតិ។ កោ នុ ខោ មេ តថា ធម្មំ ទេសេយ្យ យថាហំ ធម្មំ បស្សេយ្យន្តិ!

    ‘‘Tassa mayhaṃ, āvuso, etadahosi – ‘mayhampi kho etaṃ evaṃ hoti – rūpaṃ aniccaṃ…pe… viññāṇaṃ aniccaṃ, rūpaṃ anattā, vedanā… saññā… saṅkhārā… viññāṇaṃ anattā. Sabbe saṅkhārā aniccā, sabbe dhammā anattā’ti. Atha ca pana me sabbasaṅkhārasamathe sabbūpadhipaṭinissagge taṇhākkhaye virāge nirodhe nibbāne cittaṃ na pakkhandati nappasīdati na santiṭṭhati nādhimuccati. Paritassanā upādānaṃ uppajjati; paccudāvattati mānasaṃ – ‘atha ko carahi me attā’ti? Na kho panevaṃ dhammaṃ passato hoti. Ko nu kho me tathā dhammaṃ deseyya yathāhaṃ dhammaṃ passeyyanti!

    ‘‘តស្ស មយ្ហំ, អាវុសោ, ឯតទហោសិ – ‘អយំ ខោ អាយស្មា អានន្ទោ កោសម្ពិយំ វិហរតិ ឃោសិតរាមេ សត្ថុ ចេវ សំវណ្ណិតោ សម្ភាវិតោ ច វិញ្ញូនំ សព្រហ្មចារីនំ, បហោតិ ច មេ អាយស្មា អានន្ទោ តថា ធម្មំ ទេសេតុំ យថាហំ ធម្មំ បស្សេយ្យំ។ អត្ថិ ច មេ អាយស្មន្តេ អានន្ទេ តាវតិកា វិស្សដ្ឋិ។ យំនូនាហំ យេនាយស្មា អានន្ទោ តេនុបសង្កមេយ្យ’ន្តិ។ ឱវទតុ មំ, អាយស្មា អានន្ទោ; អនុសាសតុ មំ, អាយស្មា អានន្ទោ; ករោតុ មេ, អាយស្មា អានន្ទោ ធម្មិំ កថំ យថាហំ ធម្មំ បស្សេយ្យ’’ន្តិ។

    ‘‘Tassa mayhaṃ, āvuso, etadahosi – ‘ayaṃ kho āyasmā ānando kosambiyaṃ viharati ghositarāme satthu ceva saṃvaṇṇito sambhāvito ca viññūnaṃ sabrahmacārīnaṃ, pahoti ca me āyasmā ānando tathā dhammaṃ desetuṃ yathāhaṃ dhammaṃ passeyyaṃ. Atthi ca me āyasmante ānande tāvatikā vissaṭṭhi. Yaṃnūnāhaṃ yenāyasmā ānando tenupasaṅkameyya’nti. Ovadatu maṃ, āyasmā ānando; anusāsatu maṃ, āyasmā ānando; karotu me, āyasmā ānando dhammiṃ kathaṃ yathāhaṃ dhammaṃ passeyya’’nti.

    ‘‘ឯត្តកេនបិ មយំ អាយស្មតោ ឆន្នស្ស អត្តមនា អបិ នាម តំ 7 អាយស្មា ឆន្នោ អាវិ អកាសិ ខីលំ ឆិន្ទិ 8។ ឱទហាវុសោ, ឆន្ន , សោតំ; ភព្ពោសិ 9 ធម្មំ វិញ្ញាតុ’’ន្តិ។ អថ ខោ អាយស្មតោ ឆន្នស្ស តាវតកេនេវ 10 ឧឡារំ បីតិបាមោជ្ជំ ឧប្បជ្ជិ – ‘‘ភព្ពោ កិរស្មិ ធម្មំ វិញ្ញាតុ’’ន្តិ។

    ‘‘Ettakenapi mayaṃ āyasmato channassa attamanā api nāma taṃ 11 āyasmā channo āvi akāsi khīlaṃ chindi 12. Odahāvuso, channa , sotaṃ; bhabbosi 13 dhammaṃ viññātu’’nti. Atha kho āyasmato channassa tāvatakeneva 14 uḷāraṃ pītipāmojjaṃ uppajji – ‘‘bhabbo kirasmi dhammaṃ viññātu’’nti.

    ‘‘សម្មុខា មេតំ, អាវុសោ ឆន្ន, ភគវតោ សុតំ, សម្មុខា ច បដិគ្គហិតំ កច្ចានគោត្តំ ភិក្ខុំ ឱវទន្តស្ស – ទ្វយនិស្សិតោ ខ្វាយំ, កច្ចាន, លោកោ យេភុយ្យេន អត្ថិតញ្ចេវ នត្ថិតញ្ច។ លោកសមុទយំ ខោ, កច្ចាន, យថាភូតំ សម្មប្បញ្ញាយ បស្សតោ យា លោកេ នត្ថិតា, សា ន ហោតិ។ លោកនិរោធំ ខោ, កច្ចាន, យថាភូតំ សម្មប្បញ្ញាយ បស្សតោ យា លោកេ អត្ថិតា, សា ន ហោតិ។ ឧបយុបាទានាភិនិវេសវិនិពន្ធោ ខ្វាយំ, កច្ចាន, លោកោ យេភុយ្យេន តំ ចាយំ ឧបយុបាទានំ ចេតសោ អធិដ្ឋានាភិនិវេសានុសយំ ន ឧបេតិ ន ឧបាទិយតិ នាធិដ្ឋាតិ ‘អត្តា មេ’តិ។ ទុក្ខមេវ ឧប្បជ្ជមានំ ឧប្បជ្ជតិ, ទុក្ខំ និរុជ្ឈមានំ និរុជ្ឈតីតិ ន កង្ខតិ ន វិចិកិច្ឆតិ។ អបរប្បច្ចយា ញាណមេវស្ស ឯត្ថ ហោតិ។ ឯត្តាវតា ខោ, កច្ចាន, សម្មាទិដ្ឋិ ហោតិ។ សព្ពមត្ថីតិ ខោ, កច្ចាន, អយមេកោ អន្តោ។ សព្ពំ នត្ថីតិ អយំ ទុតិយោ អន្តោ។ ឯតេ តេ, កច្ចាន, ឧភោ អន្តេ អនុបគម្ម មជ្ឈេន តថាគតោ ធម្មំ ទេសេតិ – អវិជ្ជាបច្ចយា សង្ខារា; សង្ខារបច្ចយា វិញ្ញាណំ…បេ.… ឯវមេតស្ស កេវលស្ស ទុក្ខក្ខន្ធស្ស សមុទយោ ហោតិ។ អវិជ្ជាយ ត្វេវ អសេសវិរាគនិរោធា សង្ខារនិរោធោ…បេ.… ឯវមេតស្ស កេវលស្ស ទុក្ខក្ខន្ធស្ស និរោធោ ហោតី’’តិ។

    ‘‘Sammukhā metaṃ, āvuso channa, bhagavato sutaṃ, sammukhā ca paṭiggahitaṃ kaccānagottaṃ bhikkhuṃ ovadantassa – dvayanissito khvāyaṃ, kaccāna, loko yebhuyyena atthitañceva natthitañca. Lokasamudayaṃ kho, kaccāna, yathābhūtaṃ sammappaññāya passato yā loke natthitā, sā na hoti. Lokanirodhaṃ kho, kaccāna, yathābhūtaṃ sammappaññāya passato yā loke atthitā, sā na hoti. Upayupādānābhinivesavinibandho khvāyaṃ, kaccāna, loko yebhuyyena taṃ cāyaṃ upayupādānaṃ cetaso adhiṭṭhānābhinivesānusayaṃ na upeti na upādiyati nādhiṭṭhāti ‘attā me’ti. Dukkhameva uppajjamānaṃ uppajjati, dukkhaṃ nirujjhamānaṃ nirujjhatīti na kaṅkhati na vicikicchati. Aparappaccayā ñāṇamevassa ettha hoti. Ettāvatā kho, kaccāna, sammādiṭṭhi hoti. Sabbamatthīti kho, kaccāna, ayameko anto. Sabbaṃ natthīti ayaṃ dutiyo anto. Ete te, kaccāna, ubho ante anupagamma majjhena tathāgato dhammaṃ deseti – avijjāpaccayā saṅkhārā; saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ…pe… evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti. Avijjāya tveva asesavirāganirodhā saṅkhāranirodho…pe… evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa nirodho hotī’’ti.

    ‘‘ឯវមេតំ, អាវុសោ អានន្ទ, ហោតិ យេសំ អាយស្មន្តានំ តាទិសា សព្រហ្មចារយោ អនុកម្បកា អត្ថកាមា ឱវាទកា អនុសាសកា។ ឥទញ្ច បន មេ អាយស្មតោ អានន្ទស្ស ធម្មទេសនំ សុត្វា ធម្មោ អភិសមិតោ’’តិ។ អដ្ឋមំ។

    ‘‘Evametaṃ, āvuso ānanda, hoti yesaṃ āyasmantānaṃ tādisā sabrahmacārayo anukampakā atthakāmā ovādakā anusāsakā. Idañca pana me āyasmato ānandassa dhammadesanaṃ sutvā dhammo abhisamito’’ti. Aṭṭhamaṃ.




    Next: ៩. រាហុលសុត្តំ • 9. Rāhulasuttaṃ




    Footnotes:
    1. អបាបុរណំ (សី. ស្យា. កំ.)
    2. apāpuraṇaṃ (sī. syā. kaṃ.)
    3. មយ្ហម្បិ ខោ ឯវំ (ស្យា. កំ.)
    4. mayhampi kho evaṃ (syā. kaṃ.)
    5. វិស្សត្ថិ (?)
    6. vissatthi (?)
    7. អត្តមនា អភិរទ្ធា, តំ (សី. ស្យា. កំ.)
    8. បភិន្ទិ (សី. ស្យា. កំ. បី.)
    9. ភព្ពោ ត្វំ (ក.)
    10. តាវទេវ (សី.)
    11. attamanā abhiraddhā, taṃ (sī. syā. kaṃ.)
    12. pabhindi (sī. syā. kaṃ. pī.)
    13. bhabbo tvaṃ (ka.)
    14. tāvadeva (sī.)



    Related texts:



    អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ៨. ឆន្នសុត្តវណ្ណនា • 8. Channasuttavaṇṇanā

    ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ៨. ឆន្នសុត្តវណ្ណនា • 8. Channasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact