Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / अङ्गुत्तरनिकाय (अट्ठकथा) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
(८) ३. आनन्दवग्गो
(8) 3. Ānandavaggo
१. छन्नसुत्तवण्णना
1. Channasuttavaṇṇanā
७२. ततियस्स पठमे छन्नोति एवंनामको छन्नपरिब्बाजको। तुम्हेपि, आवुसोति, आवुसो, यथा मयं रागादीनं पहानं पञ्ञापेम, किं एवं तुम्हेपि पञ्ञापेथाति पुच्छति। ततो थेरो ‘‘अयं परिब्बाजको अम्हे रागादीनं पहानं पञ्ञापेमाति वदति, नत्थि पनेतं बाहिरसमये’’ति तं पटिक्खिपन्तो मयं खो, आवुसोतिआदिमाह। तत्थ खोति अवधारणत्थे निपातो, मयमेव पञ्ञापेमाति अत्थो। ततो परिब्बाजको चिन्तेसि ‘‘अयं थेरो बाहिरसमयं लुञ्चित्वा हरन्तो ‘मयमेवा’ति आह। किं नु खो आदीनवं दिस्वा एते एतेसं पहानं पञ्ञापेन्ती’’ति। अथ थेरं पुच्छन्तो किं पन तुम्हेतिआदिमाह। थेरो तस्स ब्याकरोन्तो रत्तो खोतिआदिमाह। तत्थ अत्तत्थन्ति दिट्ठधम्मिकसम्परायिकं लोकियलोकुत्तरं अत्तनो अत्थं। परत्थउभयत्थेसुपि एसेव नयो।
72. Tatiyassa paṭhame channoti evaṃnāmako channaparibbājako. Tumhepi, āvusoti, āvuso, yathā mayaṃ rāgādīnaṃ pahānaṃ paññāpema, kiṃ evaṃ tumhepi paññāpethāti pucchati. Tato thero ‘‘ayaṃ paribbājako amhe rāgādīnaṃ pahānaṃ paññāpemāti vadati, natthi panetaṃ bāhirasamaye’’ti taṃ paṭikkhipanto mayaṃ kho, āvusotiādimāha. Tattha khoti avadhāraṇatthe nipāto, mayameva paññāpemāti attho. Tato paribbājako cintesi ‘‘ayaṃ thero bāhirasamayaṃ luñcitvā haranto ‘mayamevā’ti āha. Kiṃ nu kho ādīnavaṃ disvā ete etesaṃ pahānaṃ paññāpentī’’ti. Atha theraṃ pucchanto kiṃ pana tumhetiādimāha. Thero tassa byākaronto ratto khotiādimāha. Tattha attatthanti diṭṭhadhammikasamparāyikaṃ lokiyalokuttaraṃ attano atthaṃ. Paratthaubhayatthesupi eseva nayo.
अन्धकरणोतिआदीसु यस्स रागो उप्पज्जति, तं यथाभूतदस्सननिवारणेन अन्धं करोतीति अन्धकरणो। पञ्ञाचक्खुं न करोतीति अचक्खुकरणो। ञाणं न करोतीति अञ्ञाणकरणो। कम्मस्सकतपञ्ञा झानपञ्ञा विपस्सनापञ्ञाति इमा तिस्सो पञ्ञा अप्पवत्तिकरणेन निरोधेतीति पञ्ञानिरोधिको। अनिट्ठफलदायकत्ता दुक्खसङ्खातस्स विघातस्सेव पक्खे वत्ततीति विघातपक्खिको। किलेसनिब्बानं न संवत्तेतीति अनिब्बानसंवत्तनिको। अलञ्च पनावुसो आनन्द, अप्पमादायाति, आवुसो आनन्द, सचे एवरूपा पटिपदा अत्थि, अलं तुम्हाकं अप्पमादाय युत्तं अनुच्छविकं, अप्पमादं करोथ, आवुसोति थेरस्स वचनं अनुमोदित्वा पक्कामि। इमस्मिं सुत्ते अरियमग्गो लोकुत्तरमिस्सको कथितो। सेसमेत्थ उत्तानत्थमेवाति।
Andhakaraṇotiādīsu yassa rāgo uppajjati, taṃ yathābhūtadassananivāraṇena andhaṃ karotīti andhakaraṇo. Paññācakkhuṃ na karotīti acakkhukaraṇo. Ñāṇaṃ na karotīti aññāṇakaraṇo. Kammassakatapaññā jhānapaññā vipassanāpaññāti imā tisso paññā appavattikaraṇena nirodhetīti paññānirodhiko. Aniṭṭhaphaladāyakattā dukkhasaṅkhātassa vighātasseva pakkhe vattatīti vighātapakkhiko. Kilesanibbānaṃ na saṃvattetīti anibbānasaṃvattaniko. Alañca panāvuso ānanda, appamādāyāti, āvuso ānanda, sace evarūpā paṭipadā atthi, alaṃ tumhākaṃ appamādāya yuttaṃ anucchavikaṃ, appamādaṃ karotha, āvusoti therassa vacanaṃ anumoditvā pakkāmi. Imasmiṃ sutte ariyamaggo lokuttaramissako kathito. Sesamettha uttānatthamevāti.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / अङ्गुत्तरनिकाय • Aṅguttaranikāya / १. छन्नसुत्तं • 1. Channasuttaṃ
टीका • Tīkā / सुत्तपिटक (टीका) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / अङ्गुत्तरनिकाय (टीका) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / १. छन्नसुत्तवण्णना • 1. Channasuttavaṇṇanā