Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / अङ्गुत्तरनिकाय (टीका) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
(८) ३. आनन्दवग्गो
(8) 3. Ānandavaggo
१. छन्नसुत्तवण्णना
1. Channasuttavaṇṇanā
७२. ततियस्स पठमे छन्नपरिब्बाजकोति न नग्गपरिब्बाजको। बाहिरकसमयं लुञ्चित्वा हरन्तोति बाहिरकानं समयं निसेधेत्वा आपन्नो।
72. Tatiyassa paṭhame channaparibbājakoti na naggaparibbājako. Bāhirakasamayaṃ luñcitvā harantoti bāhirakānaṃ samayaṃ nisedhetvā āpanno.
पञ्ञाचक्खुस्स विबन्धनतो अन्धं करोतीति अन्धकरणोति आह ‘‘यस्स रागो उप्पज्जती’’तिआदि। अचक्खुकरणोति असमत्थसमासोयं ‘‘असूरियपस्सानि मुखानी’’तिआदीसु वियाति आह ‘‘पञ्ञाचक्खुं न करोतीति अचक्खुकरणो’’ति। पञ्ञानिरोधिकोति अनुप्पन्नाय लोकियलोकुत्तराय पञ्ञाय उप्पज्जितुं न देति, लोकियपञ्ञं पन अट्ठसमापत्तिपञ्चाभिञ्ञावसेन उप्पन्नम्पि समुच्छिन्दित्वा खिपतीति पञ्ञानिरोधिकोति एवम्पेत्थ अत्थो दट्ठब्बो। अनुप्पन्नानुप्पादउप्पन्नपरिहानिनिमित्तताय हि पञ्ञं निरोधेतीति पञ्ञानिरोधिको। विहनति विबाधतीति विघातो, दुक्खन्ति आह ‘‘दुक्खसङ्खातस्स विघातस्सा’’ति। किलेसनिब्बानन्ति इमिना असङ्खतनिब्बानमेव वदति। असङ्खतञ्हि निब्बानं नाम, तं पच्चक्खं कातुं न देतीति अनिब्बानसंवत्तनिको। लोकुत्तरमिस्सको कथितो पुब्बभागियस्सपि अरियमग्गस्स कथितत्ता।
Paññācakkhussa vibandhanato andhaṃ karotīti andhakaraṇoti āha ‘‘yassa rāgo uppajjatī’’tiādi. Acakkhukaraṇoti asamatthasamāsoyaṃ ‘‘asūriyapassāni mukhānī’’tiādīsu viyāti āha ‘‘paññācakkhuṃ na karotīti acakkhukaraṇo’’ti. Paññānirodhikoti anuppannāya lokiyalokuttarāya paññāya uppajjituṃ na deti, lokiyapaññaṃ pana aṭṭhasamāpattipañcābhiññāvasena uppannampi samucchinditvā khipatīti paññānirodhikoti evampettha attho daṭṭhabbo. Anuppannānuppādauppannaparihāninimittatāya hi paññaṃ nirodhetīti paññānirodhiko. Vihanati vibādhatīti vighāto, dukkhanti āha ‘‘dukkhasaṅkhātassa vighātassā’’ti. Kilesanibbānanti iminā asaṅkhatanibbānameva vadati. Asaṅkhatañhi nibbānaṃ nāma, taṃ paccakkhaṃ kātuṃ na detīti anibbānasaṃvattaniko. Lokuttaramissako kathito pubbabhāgiyassapi ariyamaggassa kathitattā.
छन्नसुत्तवण्णना निट्ठिता।
Channasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / अङ्गुत्तरनिकाय • Aṅguttaranikāya / १. छन्नसुत्तं • 1. Channasuttaṃ
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / अङ्गुत्तरनिकाय (अट्ठकथा) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / १. छन्नसुत्तवण्णना • 1. Channasuttavaṇṇanā