| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย (อฎฺฐกถา) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
(๘) ๓. อานนฺทวโคฺค
(8) 3. Ānandavaggo
๑. ฉนฺนสุตฺตวณฺณนา
1. Channasuttavaṇṇanā
๗๒. ตติยสฺส ปฐเม ฉโนฺนติ เอวํนามโก ฉนฺนปริพฺพาชโกฯ ตุเมฺหปิ, อาวุโสติ, อาวุโส, ยถา มยํ ราคาทีนํ ปหานํ ปญฺญาเปม, กิํ เอวํ ตุเมฺหปิ ปญฺญาเปถาติ ปุจฺฉติฯ ตโต เถโร ‘‘อยํ ปริพฺพาชโก อเมฺห ราคาทีนํ ปหานํ ปญฺญาเปมาติ วทติ, นตฺถิ ปเนตํ พาหิรสมเย’’ติ ตํ ปฎิกฺขิปโนฺต มยํ โข, อาวุโสติอาทิมาหฯ ตตฺถ โขติ อวธารณเตฺถ นิปาโต, มยเมว ปญฺญาเปมาติ อโตฺถฯ ตโต ปริพฺพาชโก จิเนฺตสิ ‘‘อยํ เถโร พาหิรสมยํ ลุญฺจิตฺวา หรโนฺต ‘มยเมวา’ติ อาหฯ กิํ นุ โข อาทีนวํ ทิสฺวา เอเต เอเตสํ ปหานํ ปญฺญาเปนฺตี’’ติฯ อถ เถรํ ปุจฺฉโนฺต กิํ ปน ตุเมฺหติอาทิมาหฯ เถโร ตสฺส พฺยากโรโนฺต รโตฺต โขติอาทิมาหฯ ตตฺถ อตฺตตฺถนฺติ ทิฎฺฐธมฺมิกสมฺปรายิกํ โลกิยโลกุตฺตรํ อตฺตโน อตฺถํฯ ปรตฺถอุภยเตฺถสุปิ เอเสว นโยฯ
72. Tatiyassa paṭhame channoti evaṃnāmako channaparibbājako. Tumhepi, āvusoti, āvuso, yathā mayaṃ rāgādīnaṃ pahānaṃ paññāpema, kiṃ evaṃ tumhepi paññāpethāti pucchati. Tato thero ‘‘ayaṃ paribbājako amhe rāgādīnaṃ pahānaṃ paññāpemāti vadati, natthi panetaṃ bāhirasamaye’’ti taṃ paṭikkhipanto mayaṃ kho, āvusotiādimāha. Tattha khoti avadhāraṇatthe nipāto, mayameva paññāpemāti attho. Tato paribbājako cintesi ‘‘ayaṃ thero bāhirasamayaṃ luñcitvā haranto ‘mayamevā’ti āha. Kiṃ nu kho ādīnavaṃ disvā ete etesaṃ pahānaṃ paññāpentī’’ti. Atha theraṃ pucchanto kiṃ pana tumhetiādimāha. Thero tassa byākaronto ratto khotiādimāha. Tattha attatthanti diṭṭhadhammikasamparāyikaṃ lokiyalokuttaraṃ attano atthaṃ. Paratthaubhayatthesupi eseva nayo.
อนฺธกรโณติอาทีสุ ยสฺส ราโค อุปฺปชฺชติ, ตํ ยถาภูตทสฺสนนิวารเณน อนฺธํ กโรตีติ อนฺธกรโณฯ ปญฺญาจกฺขุํ น กโรตีติ อจกฺขุกรโณฯ ญาณํ น กโรตีติ อญฺญาณกรโณฯ กมฺมสฺสกตปญฺญา ฌานปญฺญา วิปสฺสนาปญฺญาติ อิมา ติโสฺส ปญฺญา อปฺปวตฺติกรเณน นิโรเธตีติ ปญฺญานิโรธิโกฯ อนิฎฺฐผลทายกตฺตา ทุกฺขสงฺขาตสฺส วิฆาตเสฺสว ปเกฺข วตฺตตีติ วิฆาตปกฺขิโกฯ กิเลสนิพฺพานํ น สํวเตฺตตีติ อนิพฺพานสํวตฺตนิโกฯ อลญฺจ ปนาวุโส อานนฺท, อปฺปมาทายาติ, อาวุโส อานนฺท, สเจ เอวรูปา ปฎิปทา อตฺถิ, อลํ ตุมฺหากํ อปฺปมาทาย ยุตฺตํ อนุจฺฉวิกํ, อปฺปมาทํ กโรถ, อาวุโสติ เถรสฺส วจนํ อนุโมทิตฺวา ปกฺกามิฯ อิมสฺมิํ สุเตฺต อริยมโคฺค โลกุตฺตรมิสฺสโก กถิโตฯ เสสเมตฺถ อุตฺตานตฺถเมวาติฯ
Andhakaraṇotiādīsu yassa rāgo uppajjati, taṃ yathābhūtadassananivāraṇena andhaṃ karotīti andhakaraṇo. Paññācakkhuṃ na karotīti acakkhukaraṇo. Ñāṇaṃ na karotīti aññāṇakaraṇo. Kammassakatapaññā jhānapaññā vipassanāpaññāti imā tisso paññā appavattikaraṇena nirodhetīti paññānirodhiko. Aniṭṭhaphaladāyakattā dukkhasaṅkhātassa vighātasseva pakkhe vattatīti vighātapakkhiko. Kilesanibbānaṃ na saṃvattetīti anibbānasaṃvattaniko. Alañca panāvuso ānanda, appamādāyāti, āvuso ānanda, sace evarūpā paṭipadā atthi, alaṃ tumhākaṃ appamādāya yuttaṃ anucchavikaṃ, appamādaṃ karotha, āvusoti therassa vacanaṃ anumoditvā pakkāmi. Imasmiṃ sutte ariyamaggo lokuttaramissako kathito. Sesamettha uttānatthamevāti.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย • Aṅguttaranikāya / ๑. ฉนฺนสุตฺตํ • 1. Channasuttaṃ
ฎีกา • Tīkā / สุตฺตปิฎก (ฎีกา) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / องฺคุตฺตรนิกาย (ฎีกา) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ๑. ฉนฺนสุตฺตวณฺณนา • 1. Channasuttavaṇṇanā
