Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
៤. ឆន្នសុត្តវណ្ណនា
4. Channasuttavaṇṇanā
៨៧. សព្ពនិមិត្តេហិ បដិសល្លីយតិ ឯតេនាតិ បដិសល្លានំ, ផលសមាបត្តិ។ ជីវិតហារកសត្ថំ ជីវិតស្ស ហរណតោ, សត្តានញ្ច សសនតោ ហិំសនតោ ។ បរិចរិតោតិ បយិរុបាសិតោ។ តេន យថានុសិដ្ឋំ បដិបជ្ជិន្តិ ទីបេតិ។
87. Sabbanimittehi paṭisallīyati etenāti paṭisallānaṃ, phalasamāpatti. Jīvitahārakasatthaṃ jīvitassa haraṇato, sattānañca sasanato hiṃsanato . Paricaritoti payirupāsito. Tena yathānusiṭṭhaṃ paṭipajjinti dīpeti.
អនុបវជ្ជន្តិ បរេហិ ន ឧបវទិតព្ពំ។ តំ បនេត្ថ អាយតិំ អប្បដិសន្ធិភាវតោ ហោតីតិ អាហ ‘‘អប្បវត្តិក’’ន្តិ។ ‘‘នេតំ មមា’’តិអាទីនិ វទន្តោ អរហត្តេ បក្ខិបិត្វា កថេសិ។ បុថុជ្ជនភាវមេវ ទីបេន្តោ វទតិ អកតកិច្ចភាវទីបនេន។ កិញ្ចាបិ ថេរោ បុច្ឆិតំ បញ្ហំ អរហត្តេ បក្ខិបិត្វា កថេសិ, ‘‘ន សមនុបស្សាមី’’តិ បន វទន្តោ កិញ្ចិ និប្ផត្តិំ ន កថេសិ, តស្មា ‘‘ឥទម្បិ មនសិ កាតព្ព’’ន្តិ ឥទំ អានេត្វា សម្ពន្ធោ។
Anupavajjanti parehi na upavaditabbaṃ. Taṃ panettha āyatiṃ appaṭisandhibhāvato hotīti āha ‘‘appavattika’’nti. ‘‘Netaṃ mamā’’tiādīni vadanto arahatte pakkhipitvā kathesi. Puthujjanabhāvameva dīpento vadati akatakiccabhāvadīpanena. Kiñcāpi thero pucchitaṃ pañhaṃ arahatte pakkhipitvā kathesi, ‘‘na samanupassāmī’’ti pana vadanto kiñci nipphattiṃ na kathesi, tasmā ‘‘idampi manasi kātabba’’nti idaṃ ānetvā sambandho.
កិលេសបស្សទ្ធីតិ កិលេសបរិឡាហវូបសមោ។ ភវត្ថាយ បុន ភវត្ថាយ។ អាលយនិកន្តិ បរិយុដ្ឋានេតិ ភវន្តរេ អបេក្ខាសញ្ញិតេ អាលយេ និកន្តិយា ច បរិយុដ្ឋានប្បត្តិយា។ អសតិ អវិជ្ជមានាយ។ បដិសន្ធិវសេន អញ្ញភវតោ ឥធាគមនំ អាគតិ នាម។ ចុតិវសេន គមនន្តិ ចវនវសេន ឥតោ គតិ។ អនុរូបគមនំ គតិ នាម តទុភយំ ន ហោតិ។ ចុតូបបាតោ អបរាបរភវនវសេន ចុតិ, ឧបបជ្ជនវសេន ឧបបាតោ, តទុភយម្បិ ន ហោតិ។ ឯវំ បន ចុតូបបាតេ អសតិ នេវិធ ន ឥធ លោកេ។ ន ហុរំ ន បរលោកេ ហោតិ។ តតោ ឯវ ន ឧភយត្ថ ហោតិ។ អយមេវ អន្តោ អយំ ឥធលោកេ បរលោកេ ច អភាវោយេវ ទុក្ខស្ស បរិយោសានំ។ អយមេវាតិ យថាវុត្តោ ឯវ – ឯត្ថ ឯតស្មិំ បាឋេ បរម្បរាគតោ បមាណភូតោ អត្ថោ។
Kilesapassaddhīti kilesapariḷāhavūpasamo. Bhavatthāya puna bhavatthāya. Ālayanikanti pariyuṭṭhāneti bhavantare apekkhāsaññite ālaye nikantiyā ca pariyuṭṭhānappattiyā. Asati avijjamānāya. Paṭisandhivasena aññabhavato idhāgamanaṃ āgati nāma. Cutivasena gamananti cavanavasena ito gati. Anurūpagamanaṃ gati nāma tadubhayaṃ na hoti. Cutūpapāto aparāparabhavanavasena cuti, upapajjanavasena upapāto, tadubhayampi na hoti. Evaṃ pana cutūpapāte asati nevidha na idha loke. Na huraṃ na paraloke hoti. Tato eva na ubhayattha hoti. Ayameva anto ayaṃ idhaloke paraloke ca abhāvoyeva dukkhassa pariyosānaṃ. Ayamevāti yathāvutto eva – ettha etasmiṃ pāṭhe paramparāgato pamāṇabhūto attho.
យេ បនាតិ សម្មវាទិនោ សន្ធាយ វទតិ។ អន្តរាភវំ ឥច្ឆន្តិ ‘‘ឯវំ ភវេន ភវន្តរសម្ពន្ធោ យុជ្ជេយ្យា’’តិ។ និរត្ថកំ អន្តរាភវស្ស នាម កស្សចិ អភាវតោ។ ចុតិក្ខន្ធានន្តរញ្ហិ បដិសន្ធិក្ខន្ធានំយេវ បាតុភាវោ។ តេនាហ ‘‘អន្តរាភវស្ស…បេ.… បដិក្ខិត្តោយេវា’’តិ។ តត្ថ ភាវោតិ អត្ថិតា។ អភិធម្មេ កថាវត្ថុប្បករណេ (កថា. ៥០៥-៥០៧) បដិក្ខិត្តោយេវ។ យទិ ឯវំ ‘‘អន្តរេនា’’តិ ឥទំ កថន្តិ អាហ ‘‘អន្តរេនា’’តិអាទិ។ វិកប្បតោ អញ្ញំ វិកប្បន្តរំ, តស្ស ទីបនំ ‘‘អន្តរេនា’’តិ វចនំ។ ន អន្តរាភវទីបនំ តាទិសស្ស អនុបលព្ភនតោ បយោជនាភាវតោ ច។ យត្ថ ហិ វិបាកវិញ្ញាណស្ស បច្ចយោ, តត្ថស្ស និស្សយភូតស្ស វត្ថុស្ស សហភាវីនញ្ច ខន្ធានំ សម្ភវោតិ សទ្ធិំ អត្តនោ និស្សយេន វិញ្ញាណំ ឧប្បជ្ជតេវាតិ នាស្ស ឧប្បត្តិយា ទេសទូរតា វេទិតព្ពា។ ‘‘នេវ ឥធ ន ហុរ’’ន្តិ វុត្តទ្វយតោ អបរំ វិកប្បេន ‘‘ន ឧភយ’’ន្តិ, តត្ថបិ ន ហោតិយេវាតិ អធិប្បាយោ។ ‘‘អន្តរេនា’’តិ វា ‘‘វិនា’’តិ ឥមិនា សមានត្ថោ និបាតោ, តស្មា នេវិធ, ន ហុរំ, ឧភយំ វិនាបិ នេវាតិ អត្ថោ។
Ye panāti sammavādino sandhāya vadati. Antarābhavaṃ icchanti ‘‘evaṃ bhavena bhavantarasambandho yujjeyyā’’ti. Niratthakaṃ antarābhavassa nāma kassaci abhāvato. Cutikkhandhānantarañhi paṭisandhikkhandhānaṃyeva pātubhāvo. Tenāha ‘‘antarābhavassa…pe… paṭikkhittoyevā’’ti. Tattha bhāvoti atthitā. Abhidhamme kathāvatthuppakaraṇe (kathā. 505-507) paṭikkhittoyeva. Yadi evaṃ ‘‘antarenā’’ti idaṃ kathanti āha ‘‘antarenā’’tiādi. Vikappato aññaṃ vikappantaraṃ, tassa dīpanaṃ ‘‘antarenā’’ti vacanaṃ. Na antarābhavadīpanaṃ tādisassa anupalabbhanato payojanābhāvato ca. Yattha hi vipākaviññāṇassa paccayo, tatthassa nissayabhūtassa vatthussa sahabhāvīnañca khandhānaṃ sambhavoti saddhiṃ attano nissayena viññāṇaṃ uppajjatevāti nāssa uppattiyā desadūratā veditabbā. ‘‘Neva idha na hura’’nti vuttadvayato aparaṃ vikappena ‘‘na ubhaya’’nti, tatthapi na hotiyevāti adhippāyo. ‘‘Antarenā’’ti vā ‘‘vinā’’ti iminā samānattho nipāto, tasmā nevidha, na huraṃ, ubhayaṃ vināpi nevāti attho.
អាហរីតិ ឆិន្នវសេន គណ្ហិ។ តេនាហ ‘‘កណ្ឋនាឡំ ឆិន្ទី’’តិ។ បរិគ្គណ្ហន្តោតិ សម្មសន្តោ។ បរិនិព្ពុតោ ទីឃរត្តំ វិបស្សនាយំ យុត្តបយុត្តភាវតោ។ ‘‘អនុបវជ្ជំ ឆន្នេន ភិក្ខុនា សត្ថំ អាហរិត’’ន្តិ, កថេសីតិ អសេក្ខកាលេ ព្យាករណំ វិយ កត្វា កថេសិ។
Āharīti chinnavasena gaṇhi. Tenāha ‘‘kaṇṭhanāḷaṃ chindī’’ti. Pariggaṇhantoti sammasanto. Parinibbuto dīgharattaṃ vipassanāyaṃ yuttapayuttabhāvato. ‘‘Anupavajjaṃ channena bhikkhunā satthaṃ āharita’’nti, kathesīti asekkhakāle byākaraṇaṃ viya katvā kathesi.
ឥមិនាតិ ‘‘ឧបវជ្ជកុលានី’’តិ ឥមិនា វចនេន។ ថេរោតិ សារិបុត្តត្ថេរោ។ ឯវន្តិ ឯវំ បុព្ពកាលេសុ សំសដ្ឋវិហារី ហុត្វា ឋិតោ បច្ឆា អរហត្តំ បាបុណិស្សតីតិ អាសង្កន្តោ បុច្ឆតិ។ សេសំ ឧត្តានមេវ។
Imināti ‘‘upavajjakulānī’’ti iminā vacanena. Theroti sāriputtatthero. Evanti evaṃ pubbakālesu saṃsaṭṭhavihārī hutvā ṭhito pacchā arahattaṃ pāpuṇissatīti āsaṅkanto pucchati. Sesaṃ uttānameva.
ឆន្នសុត្តវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Channasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya / ៤. ឆន្នសុត្តំ • 4. Channasuttaṃ
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ៤. ឆន្នសុត្តវណ្ណនា • 4. Channasuttavaṇṇanā