| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
೪. ಛನ್ನಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
4. Channasuttavaṇṇanā
೮೭. ಚತುತ್ಥೇ ಛನ್ನೋತಿ ಏವಂನಾಮಕೋ ಥೇರೋ, ನ ಅಭಿನಿಕ್ಖಮನಂ ನಿಕ್ಖನ್ತಥೇರೋ। ಪಟಿಸಲ್ಲಾನಾತಿ ಫಲಸಮಾಪತ್ತಿತೋ। ಗಿಲಾನಪುಚ್ಛಕಾತಿ ಗಿಲಾನುಪಟ್ಠಾಕಾ। ಗಿಲಾನುಪಟ್ಠಾನಂ ನಾಮ ಬುದ್ಧಪಸತ್ಥಂ ಬುದ್ಧವಣ್ಣಿತಂ, ತಸ್ಮಾ ಏವಮಾಹ। ಸೀಸವೇಠಂ ದದೇಯ್ಯಾತಿ ಸೀಸೇ ವೇಠನಂ ಸೀಸವೇಠಂ, ತಞ್ಚ ದದೇಯ್ಯ। ಸತ್ಥನ್ತಿ ಜೀವಿತಹಾರಕಸತ್ಥಂ। ನಾವಕಙ್ಖಾಮೀತಿ ನ ಇಚ್ಛಾಮಿ। ಪರಿಚಿಣ್ಣೋತಿ ಪರಿಚರಿತೋ। ಮನಾಪೇನಾತಿ ಮನವಡ್ಢನಕೇನ ಕಾಯಕಮ್ಮಾದಿನಾ। ಏತ್ಥ ಚ ಸತ್ತ ಸೇಖಾ ಪರಿಚರನ್ತಿ ನಾಮ, ಅರಹಾ ಪರಿಚಾರೀ ನಾಮ, ಭಗವಾ ಪರಿಚಿಣ್ಣೋ ನಾಮ।
87. Catutthe channoti evaṃnāmako thero, na abhinikkhamanaṃ nikkhantathero. Paṭisallānāti phalasamāpattito. Gilānapucchakāti gilānupaṭṭhākā. Gilānupaṭṭhānaṃ nāma buddhapasatthaṃ buddhavaṇṇitaṃ, tasmā evamāha. Sīsaveṭhaṃ dadeyyāti sīse veṭhanaṃ sīsaveṭhaṃ, tañca dadeyya. Satthanti jīvitahārakasatthaṃ. Nāvakaṅkhāmīti na icchāmi. Pariciṇṇoti paricarito. Manāpenāti manavaḍḍhanakena kāyakammādinā. Ettha ca satta sekhā paricaranti nāma, arahā paricārī nāma, bhagavā pariciṇṇo nāma.
ಏತಞ್ಹಿ, ಆವುಸೋ, ಸಾವಕಸ್ಸ ಪತಿರೂಪನ್ತಿ, ಆವುಸೋ, ಸಾವಕಸ್ಸ ನಾಮ ಏತಂ ಅನುಚ್ಛವಿಕಂ। ಅನುಪವಜ್ಜನ್ತಿ ಅಪ್ಪವತ್ತಿಕಂ ಅಪ್ಪಟಿಸನ್ಧಿಕಂ। ಪುಚ್ಛಾವುಸೋ ಸಾರಿಪುತ್ತ, ಸುತ್ವಾ ವೇದಿಸ್ಸಾಮಾತಿ ಅಯಂ ಸಾವಕಪವಾರಣಾ ನಾಮ। ಏತಂ ಮಮಾತಿಆದೀನಿ ತಣ್ಹಾಮಾನದಿಟ್ಠಿಗ್ಗಾಹವಸೇನ ವುತ್ತಾನಿ। ನಿರೋಧಂ ದಿಸ್ವಾತಿ ಖಯವಯಂ ಞತ್ವಾ। ನೇತಂ ಮಮ, ನೇಸೋಹಮಸ್ಮಿ, ನ ಮೇಸೋ ಅತ್ತಾತಿ ಸಮನುಪಸ್ಸಾಮೀತಿ ಅನಿಚ್ಚಂ ದುಕ್ಖಂ ಅನತ್ತಾತಿ ಸಮನುಪಸ್ಸಾಮಿ। ಏತ್ತಕೇಸು ಠಾನೇಸು ಛನ್ನತ್ಥೇರೋ ಸಾರಿಪುತ್ತತ್ಥೇರೇನ ಪುಚ್ಛಿತಂ ಪಞ್ಹಂ ಅರಹತ್ತೇ ಪಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ಕಥೇಸಿ। ಸಾರಿಪುತ್ತತ್ಥೇರೋ ಪನ ತಸ್ಸ ಪುಥುಜ್ಜನಭಾವಂ ಞತ್ವಾಪಿ ತಂ ‘‘ಪುಥುಜ್ಜನೋ’’ತಿ ವಾ ‘‘ಖೀಣಾಸವೋ’’ತಿ ವಾ ಅವತ್ವಾ ತುಣ್ಹೀಯೇವ ಅಹೋಸಿ। ಚುನ್ದತ್ಥೇರೋ ಪನಸ್ಸ ಪುಥುಜ್ಜನಭಾವಂ ಸಞ್ಞಾಪೇಸ್ಸಾಮೀತಿ ಚಿನ್ತೇತ್ವಾ ಓವಾದಂ ಅದಾಸಿ।
Etañhi, āvuso, sāvakassa patirūpanti, āvuso, sāvakassa nāma etaṃ anucchavikaṃ. Anupavajjanti appavattikaṃ appaṭisandhikaṃ. Pucchāvuso sāriputta, sutvā vedissāmāti ayaṃ sāvakapavāraṇā nāma. Etaṃmamātiādīni taṇhāmānadiṭṭhiggāhavasena vuttāni. Nirodhaṃ disvāti khayavayaṃ ñatvā. Netaṃ mama, nesohamasmi, na meso attāti samanupassāmīti aniccaṃ dukkhaṃ anattāti samanupassāmi. Ettakesu ṭhānesu channatthero sāriputtattherena pucchitaṃ pañhaṃ arahatte pakkhipitvā kathesi. Sāriputtatthero pana tassa puthujjanabhāvaṃ ñatvāpi taṃ ‘‘puthujjano’’ti vā ‘‘khīṇāsavo’’ti vā avatvā tuṇhīyeva ahosi. Cundatthero panassa puthujjanabhāvaṃ saññāpessāmīti cintetvā ovādaṃ adāsi.
ತತ್ಥ ತಸ್ಮಾತಿ ಯಸ್ಮಾ ಮಾರಣನ್ತಿಕಂ ವೇದನಂ ಅಧಿವಾಸೇತುಂ ಅಸಕ್ಕೋನ್ತೋ ಸತ್ಥಂ ಆಹರಾಮೀತಿ ವದತಿ, ತಸ್ಮಾ ಪುಥುಜ್ಜನೋ ಆಯಸ್ಮಾ, ತೇನ ಇದಮ್ಪಿ ಮನಸಿಕರೋಹೀತಿ ದೀಪೇತಿ। ಯಸ್ಮಾ ವಾ ಛನ್ನಂ ಆಯತನಾನಂ ನಿರೋಧಂ ದಿಸ್ವಾ ಚಕ್ಖಾದೀನಿ ತಿಣ್ಣಂ ಗಾಹಾನಂ ವಸೇನ ನ ಸಮನುಪಸ್ಸಾಮೀತಿ ವದಸಿ। ತಸ್ಮಾ ಇದಮ್ಪಿ ತಸ್ಸ ಭಗವತೋ ಸಾಸನಂ ಆಯಸ್ಮತಾ ಮನಸಿಕಾತಬ್ಬನ್ತಿಪಿ ಪುಥುಜ್ಜನಭಾವಮೇವ ದೀಪೇನ್ತೋ ವದತಿ। ನಿಚ್ಚಕಪ್ಪನ್ತಿ ನಿಚ್ಚಕಾಲಂ। ನಿಸ್ಸಿತಸ್ಸಾತಿ ತಣ್ಹಾಮಾನದಿಟ್ಠೀಹಿ ನಿಸ್ಸಿತಸ್ಸ। ಚಲಿತನ್ತಿ ವಿಪ್ಫನ್ದಿತಂ ಹೋತಿ। ಯಥಯಿದಂ ಆಯಸ್ಮತೋ ಉಪ್ಪನ್ನಂ ವೇದನಂ ಅಧಿವಾಸೇತುಂ ಅಸಕ್ಕೋನ್ತಸ್ಸ ‘‘ಅಹಂ ವೇದಯಾಮಿ, ಮಮ ವೇದನಾ’’ತಿ ಅಪ್ಪಹೀನಗ್ಗಾಹಸ್ಸ ಇದಾನಿ ವಿಪ್ಫನ್ದಿತಂ ಹೋತಿ, ಇಮಿನಾಪಿ ನಂ ‘‘ಪುಥುಜ್ಜನೋವ ತ್ವ’’ನ್ತಿ ವದತಿ।
Tattha tasmāti yasmā māraṇantikaṃ vedanaṃ adhivāsetuṃ asakkonto satthaṃ āharāmīti vadati, tasmā puthujjano āyasmā, tena idampi manasikarohīti dīpeti. Yasmā vā channaṃ āyatanānaṃ nirodhaṃ disvā cakkhādīni tiṇṇaṃ gāhānaṃ vasena na samanupassāmīti vadasi. Tasmā idampi tassa bhagavato sāsanaṃ āyasmatā manasikātabbantipi puthujjanabhāvameva dīpento vadati. Niccakappanti niccakālaṃ. Nissitassāti taṇhāmānadiṭṭhīhi nissitassa. Calitanti vipphanditaṃ hoti. Yathayidaṃ āyasmato uppannaṃ vedanaṃ adhivāsetuṃ asakkontassa ‘‘ahaṃ vedayāmi, mama vedanā’’ti appahīnaggāhassa idāni vipphanditaṃ hoti, imināpi naṃ ‘‘puthujjanova tva’’nti vadati.
ಪಸ್ಸದ್ಧೀತಿ ಕಾಯಚಿತ್ತಪಸ್ಸದ್ಧಿ, ಕಿಲೇಸಪಸ್ಸದ್ಧಿ ನಾಮ ಹೋತೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ನತಿಯಾತಿ ತಣ್ಹಾನತಿಯಾ। ಅಸತೀತಿ ಭವತ್ಥಾಯ ಆಲಯನಿಕನ್ತಿಪರಿಯುಟ್ಠಾನೇ ಅಸತಿ। ಆಗತಿಗತಿ ನ ಹೋತೀತಿ ಪಟಿಸನ್ಧಿವಸೇನ ಆಗತಿ ನಾಮ, ಚುತಿವಸೇನ ಗಮನಂ ನಾಮ ನ ಹೋತಿ। ಚುತೂಪಪಾತೋತಿ ಚವನವಸೇನ ಚುತಿ, ಉಪಪಜ್ಜನವಸೇನ ಉಪಪಾತೋ। ನೇವಿಧ ನ ಹುರಂ ನ ಉಭಯಮನ್ತರೇನಾತಿ ನ ಇಧಲೋಕೇ ನ ಪರಲೋಕೇ ನ ಉಭಯತ್ಥ ಹೋತಿ। ಏಸೇವನ್ತೋ ದುಕ್ಖಸ್ಸಾತಿ ವಟ್ಟದುಕ್ಖಕಿಲೇಸದುಕ್ಖಸ್ಸ ಅಯಮೇವ ಅನ್ತೋ ಅಯಂ ಪರಿಚ್ಛೇದೋ ಪರಿವಟುಮಭಾವೋ ಹೋತಿ। ಅಯಮೇವ ಹಿ ಏತ್ಥ ಅತ್ಥೋ। ಯೇ ಪನ ‘‘ಉಭಯಮನ್ತರೇನಾ’’ತಿ ವಚನಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಅನ್ತರಾಭವಂ ಇಚ್ಛನ್ತಿ, ತೇಸಂ ವಚನಂ ನಿರತ್ಥಕಂ। ಅನ್ತರಾಭವಸ್ಸ ಹಿ ಭಾವೋ ಅಭಿಧಮ್ಮೇ ಪಟಿಕ್ಖಿತ್ತೋಯೇವ। ‘‘ಅನ್ತರೇನಾ’’ತಿ ವಚನಂ ಪನ ವಿಕಪ್ಪನ್ತರದೀಪನಂ। ತಸ್ಮಾ ಅಯಮೇತ್ಥ ಅತ್ಥೋ – ನೇವ ಇಧ ನ ಹುರಂ, ಅಪರೋ ವಿಕಪ್ಪೋ ನ ಉಭಯನ್ತಿ।
Passaddhīti kāyacittapassaddhi, kilesapassaddhi nāma hotīti attho. Natiyāti taṇhānatiyā. Asatīti bhavatthāya ālayanikantipariyuṭṭhāne asati. Āgatigati na hotīti paṭisandhivasena āgati nāma, cutivasena gamanaṃ nāma na hoti. Cutūpapātoti cavanavasena cuti, upapajjanavasena upapāto. Nevidha na huraṃ na ubhayamantarenāti na idhaloke na paraloke na ubhayattha hoti. Esevanto dukkhassāti vaṭṭadukkhakilesadukkhassa ayameva anto ayaṃ paricchedo parivaṭumabhāvo hoti. Ayameva hi ettha attho. Ye pana ‘‘ubhayamantarenā’’ti vacanaṃ gahetvā antarābhavaṃ icchanti, tesaṃ vacanaṃ niratthakaṃ. Antarābhavassa hi bhāvo abhidhamme paṭikkhittoyeva. ‘‘Antarenā’’ti vacanaṃ pana vikappantaradīpanaṃ. Tasmā ayamettha attho – neva idha na huraṃ, aparo vikappo na ubhayanti.
ಸತ್ಥಂ ಆಹರೇಸೀತಿ ಜೀವಿತಹಾರಕಸತ್ಥಂ ಆಹರಿ, ಆಹರಿತ್ವಾ ಕಣ್ಠನಾಳಂ ಛಿನ್ದಿ। ಅಥಸ್ಸ ತಸ್ಮಿಂ ಖಣೇ ಮರಣಭಯಂ ಓಕ್ಕಮಿ, ಗತಿನಿಮಿತ್ತಂ ಉಪಟ್ಠಾಸಿ। ಸೋ ಅತ್ತನೋ ಪುಥುಜ್ಜನಭಾವಂ ಞತ್ವಾ, ಸಂವಿಗ್ಗಚಿತ್ತೋ ವಿಪಸ್ಸನಂ ಪಟ್ಠಪೇತ್ವಾ, ಸಙ್ಖಾರೇ ಪರಿಗ್ಗಣ್ಹನ್ತೋ ಅರಹತ್ತಂ ಪತ್ವಾ, ಸಮಸೀಸೀ ಹುತ್ವಾ ಪರಿನಿಬ್ಬುತೋ। ಸಮ್ಮುಖಾಯೇವ ಅನುಪವಜ್ಜತಾ ಬ್ಯಾಕತಾತಿ ಕಿಞ್ಚಾಪಿ ಇದಂ ಥೇರಸ್ಸ ಪುಥುಜ್ಜನಕಾಲೇ ಬ್ಯಾಕರಣಂ ಹೋತಿ; ಏತೇನ ಪನ ಬ್ಯಾಕರಣೇನ ಅನನ್ತರಾಯಮಸ್ಸ ಪರಿನಿಬ್ಬಾನಂ ಅಹೋಸಿ। ತಸ್ಮಾ ಭಗವಾ ತದೇವ ಬ್ಯಾಕರಣಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಕಥೇಸಿ।
Satthaṃ āharesīti jīvitahārakasatthaṃ āhari, āharitvā kaṇṭhanāḷaṃ chindi. Athassa tasmiṃ khaṇe maraṇabhayaṃ okkami, gatinimittaṃ upaṭṭhāsi. So attano puthujjanabhāvaṃ ñatvā, saṃviggacitto vipassanaṃ paṭṭhapetvā, saṅkhāre pariggaṇhanto arahattaṃ patvā, samasīsī hutvā parinibbuto. Sammukhāyeva anupavajjatā byākatāti kiñcāpi idaṃ therassa puthujjanakāle byākaraṇaṃ hoti; etena pana byākaraṇena anantarāyamassa parinibbānaṃ ahosi. Tasmā bhagavā tadeva byākaraṇaṃ gahetvā kathesi.
ಉಪವಜ್ಜಕುಲಾನೀತಿ ಉಪಸಙ್ಕಮಿತಬ್ಬಕುಲಾನಿ। ಇಮಿನಾ ಥೇರೋ, ‘‘ಭನ್ತೇ, ಏವಂ ಉಪಟ್ಠಾಕೇಸು ಚ ಉಪಟ್ಠಾಯಿಕಾಸು ಚ ವಿಜ್ಜಮಾನಾಸು ಸೋ ಭಿಕ್ಖು ತುಮ್ಹಾಕಂ ಸಾಸನೇ ಪರಿನಿಬ್ಬಾಯಿಸ್ಸತೀ’’ತಿ ಪುಬ್ಬಭಾಗಪಟಿಪತ್ತಿಯಂ ಕುಲಸಂಸಗ್ಗದೋಸಂ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಪುಚ್ಛತಿ। ಅಥಸ್ಸ ಭಗವಾ ಕುಲೇಸು ಸಂಸಗ್ಗಾಭಾವಂ ದೀಪೇನ್ತೋ ಹೋನ್ತಿ ಹೇತೇ ಸಾರಿಪುತ್ತಾತಿಆದಿಮಾಹ। ಇಮಸ್ಮಿಂ ಕಿರ ಠಾನೇ ಥೇರಸ್ಸ ಕುಲೇಸು ಅಸಂಸಟ್ಠಭಾವೋ ಪಾಕಟೋ ಅಹೋಸಿ। ಸೇಸಂ ಸಬ್ಬತ್ಥ ಉತ್ತಾನಮೇವ।
Upavajjakulānīti upasaṅkamitabbakulāni. Iminā thero, ‘‘bhante, evaṃ upaṭṭhākesu ca upaṭṭhāyikāsu ca vijjamānāsu so bhikkhu tumhākaṃ sāsane parinibbāyissatī’’ti pubbabhāgapaṭipattiyaṃ kulasaṃsaggadosaṃ dassento pucchati. Athassa bhagavā kulesu saṃsaggābhāvaṃ dīpento honti hete sāriputtātiādimāha. Imasmiṃ kira ṭhāne therassa kulesu asaṃsaṭṭhabhāvo pākaṭo ahosi. Sesaṃ sabbattha uttānameva.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ • Saṃyuttanikāya / ೪. ಛನ್ನಸುತ್ತಂ • 4. Channasuttaṃ
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ೪. ಛನ್ನಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 4. Channasuttavaṇṇanā
