Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / മജ്ഝിമനികായ (ടീകാ) • Majjhimanikāya (ṭīkā)

    ൨. ഛന്നോവാദസുത്തവണ്ണനാ

    2. Channovādasuttavaṇṇanā

    ൩൮൯. ഛന്നോതി ഇദം തസ്സ നാമന്തി ആഹ ‘‘ഏവംനാമകോ ഥേരോ’’തി. യസ്സ പന സത്ഥാരാ പരിനിബ്ബാനകാലേ ബ്രഹ്മദണ്ഡോ ആണത്തോ, അയം സോ ന ഹോതീതി ദസ്സേന്തോ ആഹ – ‘‘ന അഭിനിക്ഖമനം നിക്ഖന്തത്ഥേരോ’’തി, ലോകനാഥസ്സ അഭിനിക്ഖമനകാലേ കപിലപുരതോ നിക്ഖന്തോതി അത്ഥോ. ഗിലാനപുച്ഛകാതി ഗിലാനസ്സ പുച്ഛനകാ, ഗിലാനഭാവസ്സ അവത്ഥം സോതുകാമാതി അത്ഥോ. സസനതോ ഹിംസനതോ സത്ഥന്തി ആഹ ‘‘ജീവിതഹാരകസത്ഥ’’ന്തി.

    389.Channoti idaṃ tassa nāmanti āha ‘‘evaṃnāmako thero’’ti. Yassa pana satthārā parinibbānakāle brahmadaṇḍo āṇatto, ayaṃ so na hotīti dassento āha – ‘‘na abhinikkhamanaṃ nikkhantatthero’’ti, lokanāthassa abhinikkhamanakāle kapilapurato nikkhantoti attho. Gilānapucchakāti gilānassa pucchanakā, gilānabhāvassa avatthaṃ sotukāmāti attho. Sasanato hiṃsanato satthanti āha ‘‘jīvitahārakasattha’’nti.

    ൩൯൦. ഉപവജ്ജം ഏതസ്സ നത്ഥീതി അനുപവജ്ജം, കരജകായം കത്വാ ആയതിം ഉപ്പത്തിരഹിതന്തി അത്ഥോ. തേനാഹ ‘‘അനുപ്പത്തിക’’ന്തി.

    390. Upavajjaṃ etassa natthīti anupavajjaṃ, karajakāyaṃ katvā āyatiṃ uppattirahitanti attho. Tenāha ‘‘anuppattika’’nti.

    ൩൯൧. ഖയവയം ഞത്വാതി സങ്ഖാരഗതം ഖണഭങ്ഗം നേത്വാ ഞാണേന യാഥാവതോ ഞത്വാ. നേതം മമാതി ദുക്ഖതോ സമനുപസ്സനാ സങ്ഖാരേസു ദിട്ഠേസു മമംകാരാഭാവതോ. നേസോഹമസ്മീതി അനിച്ചതോ സമനുപസ്സനാ അനിച്ചതോ തേസു ദിട്ഠേസു അഹംകാരാഭാവതോ. ന മേസോ അത്താതി അനത്തതോ സമനുപസ്സനാ അനത്തതോ തേസു ദിട്ഠേസു അത്തഗ്ഗാഹാഭാവതോതി ആഹ – ‘‘നേതം മമ…പേ॰… അത്താതി സമനുപസ്സാമീ’’തി.

    391.Khayavayaṃ ñatvāti saṅkhāragataṃ khaṇabhaṅgaṃ netvā ñāṇena yāthāvato ñatvā. Netaṃ mamāti dukkhato samanupassanā saṅkhāresu diṭṭhesu mamaṃkārābhāvato. Nesohamasmīti aniccato samanupassanā aniccato tesu diṭṭhesu ahaṃkārābhāvato. Na meso attāti anattato samanupassanā anattato tesu diṭṭhesu attaggāhābhāvatoti āha – ‘‘netaṃ mama…pe… attāti samanupassāmī’’ti.

    ൩൯൩. തസ്മാ പുഥുജ്ജനോതി യസ്മാ അരിയോ സബ്ബസോ പരിഞ്ഞാതവത്ഥുകോ ദുക്ഖവേദനം അധിവാസേതും അസക്കോന്തോ നാമ നത്ഥി, തസ്മാ പുഥുജ്ജനോ, കേവലം പന അധിമാനേനേവ – ‘‘നാഭികങ്ഖാമി ജീവിതം, പരിചിണ്ണോ മേ സത്ഥാ, നിരോധം ദിസ്വാ’’തി വദതീതി അധിപ്പായോ. ഇദമ്പീതി ഇദമ്പി, ‘‘നിസ്സിതസ്സ ചലിത’’ന്തിആദി. തണ്ഹാനിസ്സിതഭാവേന ഹി ആയസ്മാ ഛന്നോ മാരണന്തികം വേദനം അധിവാസേതും അസക്കോന്തോ ഇതോ ചിതോ പരിവത്തന്തോ ചലതി വിപ്ഫന്ദതി, തസ്മാ ‘‘നിസ്സിതസ്സ ചലിത’’ന്തിആദി മനസികാതബ്ബം, തേന ഇദം സബ്ബം തം വിപ്ഫന്ദിതം ന ഭവിസ്സതീതി അധിപ്പായോ. കപ്പസദ്ദോ കാലപരിയായോപി ഹോതി, ന കാലവിസേസവാചകോ ഏവാതി ആഹ – ‘‘നിച്ചകപ്പന്തി നിച്ചകാല’’ന്തി. യഥാ അപ്പഹീനതണ്ഹാദിട്ഠികോ പുഗ്ഗലോ തംനിസ്സിതോ അല്ലിനോ, ഏവം താഹിപി നിസ്സിതോ അമുത്തഭാവതോതി ആഹ – ‘‘തണ്ഹാദിട്ഠീഹി നിസ്സിതസ്സാ’’തി. ചലിതന്തി യഥാ യഥാ അസമാരദ്ധായ സമ്മാപടിപത്തിയാ ആദീനവവസേന ചലന്തം പന യസ്മാ അരിയസ്സ വിനയേ വിരൂപം ചലിതം നാമ ഹോതി, തസ്മാ ആഹ – ‘‘വിപ്ഫന്ദിതം ഹോതീ’’തി. താദിസേ പന പപഞ്ചവിക്ഖമ്ഭനവസേന ചിത്തസ്സ ചലിതേ അസതി ഭാവനായ വീഥിപടിപന്നതായ കിലേസപടിപ്പസ്സദ്ധി ഏവ ഹോതീതി ആഹ ‘‘ചലിതേ അസതി പസ്സദ്ധീ’’തി. തേന വുത്തം – ‘‘കിലേസപസ്സദ്ധി നാമ ഹോതീ’’തി.

    393.Tasmā puthujjanoti yasmā ariyo sabbaso pariññātavatthuko dukkhavedanaṃ adhivāsetuṃ asakkonto nāma natthi, tasmā puthujjano, kevalaṃ pana adhimāneneva – ‘‘nābhikaṅkhāmi jīvitaṃ, pariciṇṇo me satthā, nirodhaṃ disvā’’ti vadatīti adhippāyo. Idampīti idampi, ‘‘nissitassa calita’’ntiādi. Taṇhānissitabhāvena hi āyasmā channo māraṇantikaṃ vedanaṃ adhivāsetuṃ asakkonto ito cito parivattanto calati vipphandati, tasmā ‘‘nissitassa calita’’ntiādi manasikātabbaṃ, tena idaṃ sabbaṃ taṃ vipphanditaṃ na bhavissatīti adhippāyo. Kappasaddo kālapariyāyopi hoti, na kālavisesavācako evāti āha – ‘‘niccakappanti niccakāla’’nti. Yathā appahīnataṇhādiṭṭhiko puggalo taṃnissito allino, evaṃ tāhipi nissito amuttabhāvatoti āha – ‘‘taṇhādiṭṭhīhi nissitassā’’ti. Calitanti yathā yathā asamāraddhāya sammāpaṭipattiyā ādīnavavasena calantaṃ pana yasmā ariyassa vinaye virūpaṃ calitaṃ nāma hoti, tasmā āha – ‘‘vipphanditaṃ hotī’’ti. Tādise pana papañcavikkhambhanavasena cittassa calite asati bhāvanāya vīthipaṭipannatāya kilesapaṭippassaddhi eva hotīti āha ‘‘calite asati passaddhī’’ti. Tena vuttaṃ – ‘‘kilesapassaddhi nāma hotī’’ti.

    ഭവന്തരം ദിസ്വാ നമനട്ഠേന നതി. തേനാഹ – ‘‘നതിയാ അസതീതി ഭവത്ഥായ ആലയനികന്തിപരിയുട്ഠാനേസു അസതീ’’തി. പടിസന്ധിവസേന ആഗതി നാമാതി പടിസന്ധിഗ്ഗഹണവസേന ഭവന്തരതോ ഇധേവ ആഗമനം നാമ, ചുതിവസേന ചവനവസേന ഇതോ ഭവന്തരസ്സ ഗമനം നാമ ന ഹോതി ആഗതിഗതിയാ അസതി കതൂപചിതസ്സപി കമ്മസ്സ ഉപ്പത്തിപരികപ്പവസേന പവത്തിയാ അഭാവതോ. ചവനവസേനാതി നിബ്ബത്തഭവതോ ചവനവസേന ചുതി, ആയതിം ഉപപജ്ജനവസേന ഉപപാതോ ന ഹോതി. യതോ ഗതി ആഗതി ചവനം ഉപപാതോ ന ഹോതി, തതോ ഏവ നേവിധ, ന ഹുരം, ന ഉഭയമന്തരേന, കായസ്സ ഗതിയാ ആഗതിയാ ച അഭാവതോ സബ്ബസോ ചുതൂപപാതോ നത്ഥി; തേന ന ഇധലോകേ ഠിതോതി വത്തബ്ബോ. ന പരലോകേ ഠിതോതി വത്തബ്ബോ, ന ഉഭയമന്തരേന ഠിതോതി വത്തബ്ബോ. തേനാഹ ‘‘നയിധ ലോകേ’’തിആദി. തത്ഥ ഇധലോകപരലോകവിനിമുത്തസ്സ സംസരണപദേസസ്സ അഭാവതോ, ‘‘ന ഉഭയമന്തരേനാ’’തി വുത്തോതി ഉഭയപരിയാപന്നോ ന ഹോതീതി പടിക്ഖിപന്തോ, ‘‘ന ഉഭയത്ഥ ഹോതീ’’തി ആഹ. അയമേവ അന്തോതി യോ ഇധലോകേ പരലോകേ ച അഭാവോ അവിജ്ജമാനതാ അനുപ്പജ്ജനം, അയമേവ സകലസ്സ ദുക്ഖമൂലസ്സ അന്തോ പരിയോസാനം.

    Bhavantaraṃ disvā namanaṭṭhena nati. Tenāha – ‘‘natiyā asatīti bhavatthāya ālayanikantipariyuṭṭhānesu asatī’’ti. Paṭisandhivasena āgati nāmāti paṭisandhiggahaṇavasena bhavantarato idheva āgamanaṃ nāma, cutivasena cavanavasena ito bhavantarassa gamanaṃ nāma na hoti āgatigatiyā asati katūpacitassapi kammassa uppattiparikappavasena pavattiyā abhāvato. Cavanavasenāti nibbattabhavato cavanavasena cuti, āyatiṃ upapajjanavasena upapāto na hoti. Yato gati āgati cavanaṃ upapāto na hoti, tato eva nevidha, na huraṃ, na ubhayamantarena, kāyassa gatiyā āgatiyā ca abhāvato sabbaso cutūpapāto natthi; tena na idhaloke ṭhitoti vattabbo. Na paraloke ṭhitoti vattabbo, na ubhayamantarena ṭhitoti vattabbo. Tenāha ‘‘nayidha loke’’tiādi. Tattha idhalokaparalokavinimuttassa saṃsaraṇapadesassa abhāvato, ‘‘na ubhayamantarenā’’ti vuttoti ubhayapariyāpanno na hotīti paṭikkhipanto, ‘‘na ubhayattha hotī’’ti āha. Ayameva antoti yo idhaloke paraloke ca abhāvo avijjamānatā anuppajjanaṃ, ayameva sakalassa dukkhamūlassa anto pariyosānaṃ.

    ൩൯൪. കണ്ഠനാളിം ഛിന്ദീതി നാളിം ഛിന്ദിതും ആരഭി. തസ്മിം ഛിന്ദിതും ആരദ്ധക്ഖണേ ഛേദോ ച വത്തതി; മരണഭയഞ്ച ഓക്കമി അവീതരാഗഭാവതോ, തതോ ഏവ ഗതിനിമിത്തം ഉപട്ഠാതി. ‘‘സോപി നാമ സബ്രഹ്മചാരീനം അനുപവജ്ജതം ബ്യാകരിത്വാ സരാഗമരണം മരിസ്സതീ’’തി സംവിഗ്ഗമാനസോ സങ്ഖാരേ അനിച്ചാദിവസേന പരിഗ്ഗണ്ഹന്തോ. അരഹത്തം പത്വാതി പുബ്ബേ ബഹുസോ വിപസ്സനായ ഉദയബ്ബയഞാണം പാവിതത്താ താവദേവ അരഹത്തം പത്വാ അരഹത്തഫലപച്ചവേക്ഖണാനന്തരം കണ്ഠനാളിച്ഛേദപച്ചയാ ജീവിതനിരോധേന സമസീസീ ഹുത്വാ പരിനിബ്ബായി. ന ഹി അന്തിമഭവികസ്സ അരഹത്തം അപ്പത്വാ ജീവിതന്തരായോ ഹോതി. ഥേരസ്സാതി ആയസ്മതോ ഛന്നത്ഥേരസ്സ. ബ്യാകരണേനാതി ഹേതുമ്ഹി കരണവചനം ‘‘ബ്യാകരണേന ഹേതുനാ’’തി. തന്നിമിത്തഞ്ഹി ഥേരോ വീരിയം പഗ്ഗണ്ഹന്തോ വിപസ്സനം ഉസ്സുക്കാപേതി. ഇമിനാതി, ‘‘അത്ഥി, ഭന്തേ’’തിആദിവചനേന. ഥേരോതി ആയസ്മാ സാരിപുത്തത്ഥേരോ. പുച്ഛതീതി, ഭന്തേ, തഥാ കുലസംസഗ്ഗപസുതോ കഥം പരിനിബ്ബായിസ്സതീതി പുച്ഛതി. ‘‘പുബ്ബേ കുലേസു സംസട്ഠവിഹാരീ’’തി സബ്രഹ്മചാരീനം പഞ്ഞാതസ്സപി ഇമസ്മിം ‘‘ഹോന്തി ഹേതേ സാരിപുത്താ’’തിആദിനാ ഭഗവതോ വുത്ത-ട്ഠാനേ അസംസട്ഠഭാവോ പാകടോ അഹോസി. പക്കമ്പി നിപക്കം വിയ സമ്മാപടിപജ്ജമാനാപി കേചി അസഞ്ഞതാ ഉപട്ഠഹന്തി. സേസം സുവിഞ്ഞേയ്യമേവ.

    394.Kaṇṭhanāḷiṃ chindīti nāḷiṃ chindituṃ ārabhi. Tasmiṃ chindituṃ āraddhakkhaṇe chedo ca vattati; maraṇabhayañca okkami avītarāgabhāvato, tato eva gatinimittaṃ upaṭṭhāti. ‘‘Sopi nāma sabrahmacārīnaṃ anupavajjataṃ byākaritvā sarāgamaraṇaṃ marissatī’’ti saṃviggamānaso saṅkhāre aniccādivasena pariggaṇhanto. Arahattaṃ patvāti pubbe bahuso vipassanāya udayabbayañāṇaṃ pāvitattā tāvadeva arahattaṃ patvā arahattaphalapaccavekkhaṇānantaraṃ kaṇṭhanāḷicchedapaccayā jīvitanirodhena samasīsī hutvā parinibbāyi. Na hi antimabhavikassa arahattaṃ appatvā jīvitantarāyo hoti. Therassāti āyasmato channattherassa. Byākaraṇenāti hetumhi karaṇavacanaṃ ‘‘byākaraṇena hetunā’’ti. Tannimittañhi thero vīriyaṃ paggaṇhanto vipassanaṃ ussukkāpeti. Imināti, ‘‘atthi, bhante’’tiādivacanena. Theroti āyasmā sāriputtatthero. Pucchatīti, bhante, tathā kulasaṃsaggapasuto kathaṃ parinibbāyissatīti pucchati. ‘‘Pubbe kulesu saṃsaṭṭhavihārī’’ti sabrahmacārīnaṃ paññātassapi imasmiṃ ‘‘honti hete sāriputtā’’tiādinā bhagavato vutta-ṭṭhāne asaṃsaṭṭhabhāvo pākaṭo ahosi. Pakkampi nipakkaṃ viya sammāpaṭipajjamānāpi keci asaññatā upaṭṭhahanti. Sesaṃ suviññeyyameva.

    ഛന്നോവാദസുത്തവണ്ണനായ ലീനത്ഥപ്പകാസനാ സമത്താ.

    Channovādasuttavaṇṇanāya līnatthappakāsanā samattā.







    Related texts:



    തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / സുത്തപിടക • Suttapiṭaka / മജ്ഝിമനികായ • Majjhimanikāya / ൨. ഛന്നോവാദസുത്തം • 2. Channovādasuttaṃ

    അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / മജ്ഝിമനികായ (അട്ഠകഥാ) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / ൨. ഛന്നോവാദസുത്തവണ്ണനാ • 2. Channovādasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact