| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / සංයුත්‌තනිකාය • Saṃyuttanikāya |
7. ඡඵස්‌සායතනසුත්‌තං
7. Chaphassāyatanasuttaṃ
153. එකං සමයං භගවා වෙසාලියං විහරති මහාවනෙ කූටාගාරසාලායං. තෙන ඛො පන සමයෙන භගවා ඡන්‌නං ඵස්‌සායතනානං උපාදාය භික්‌ඛූනං ධම්‌මියා කථාය සන්‌දස්‌සෙති සමාදපෙති සමුත්‌තෙජෙති සම්‌පහංසෙති. තෙ ච භික්‌ඛූ අට්‌ඨිං කත්‌වා මනසි කත්‌වා සබ්‌බචෙතසා සමන්‌නාහරිත්‌වා ඔහිතසොතා ධම්‌මං සුණන්‌ති.
153. Ekaṃ samayaṃ bhagavā vesāliyaṃ viharati mahāvane kūṭāgārasālāyaṃ. Tena kho pana samayena bhagavā channaṃ phassāyatanānaṃ upādāya bhikkhūnaṃ dhammiyā kathāya sandasseti samādapeti samuttejeti sampahaṃseti. Te ca bhikkhū aṭṭhiṃ katvā manasi katvā sabbacetasā samannāharitvā ohitasotā dhammaṃ suṇanti.
අථ ඛො මාරස්‌ස පාපිමතො එතදහොසි – ‘‘අයං ඛො සමණො ගොතමො ඡන්‌නං ඵස්‌සායතනානං උපාදාය භික්‌ඛූනං ධම්‌මියා කථාය සන්‌දස්‌සෙති සමාදපෙති සමුත්‌තෙජෙති සප්‌පහංසෙති . තෙ ච භික්‌ඛූ අට්‌ඨිං කත්‌වා මනසි කත්‌වා සබ්‌බචෙතසා සමන්‌නාහරිත්‌වා ඔහිතසොතා ධම්‌මං සුණන්‌ති. යංනූනාහං යෙන සමණො ගොතමො තෙනුපසඞ්‌කමෙය්‍යං විචක්‌ඛුකම්‌මායා’’ති. අථ ඛො මාරො පාපිමා යෙන භගවා තෙනුපසඞ්‌කමි; උපසඞ්‌කමිත්‌වා භගවතො අවිදූරෙ මහන්‌තං භයභෙරවං සද්‌දමකාසි, අපිස්‌සුදං පථවී මඤ්‌ඤෙ උන්‌ද්‍රීයති 1. අථ ඛො අඤ්‌ඤතරො භික්‌ඛු අඤ්‌ඤතරං භික්‌ඛුං එතදවොච – ‘‘භික්‌ඛු, භික්‌ඛු, එසා පථවී මඤ්‌ඤෙ උන්‌ද්‍රීයතී’’ති. එවං වුත්‌තෙ, භගවා තං භික්‌ඛුං එතදවොච – ‘‘නෙසා භික්‌ඛු පථවී උන්‌ද්‍රීයති. මාරො එසො පාපිමා තුම්‌හාකං විචක්‌ඛුකම්‌මාය ආගතො’’ති. අථ ඛො භගවා ‘‘මාරො අයං පාපිමා’’ ඉති විදිත්‌වා මාරං පාපිමන්‌තං ගාථාය අජ්‌ඣභාසි –
Atha kho mārassa pāpimato etadahosi – ‘‘ayaṃ kho samaṇo gotamo channaṃ phassāyatanānaṃ upādāya bhikkhūnaṃ dhammiyā kathāya sandasseti samādapeti samuttejeti sappahaṃseti . Te ca bhikkhū aṭṭhiṃ katvā manasi katvā sabbacetasā samannāharitvā ohitasotā dhammaṃ suṇanti. Yaṃnūnāhaṃ yena samaṇo gotamo tenupasaṅkameyyaṃ vicakkhukammāyā’’ti. Atha kho māro pāpimā yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavato avidūre mahantaṃ bhayabheravaṃ saddamakāsi, apissudaṃ pathavī maññe undrīyati 2. Atha kho aññataro bhikkhu aññataraṃ bhikkhuṃ etadavoca – ‘‘bhikkhu, bhikkhu, esā pathavī maññe undrīyatī’’ti. Evaṃ vutte, bhagavā taṃ bhikkhuṃ etadavoca – ‘‘nesā bhikkhu pathavī undrīyati. Māro eso pāpimā tumhākaṃ vicakkhukammāya āgato’’ti. Atha kho bhagavā ‘‘māro ayaṃ pāpimā’’ iti viditvā māraṃ pāpimantaṃ gāthāya ajjhabhāsi –
‘‘රූපා සද්‌දා රසා ගන්‌ධා, ඵස්‌සා ධම්‌මා ච කෙවලා;
‘‘Rūpā saddā rasā gandhā, phassā dhammā ca kevalā;
එතං ලොකාමිසං ඝොරං, එත්‌ථ ලොකො විමුච්‌ඡිතො.
Etaṃ lokāmisaṃ ghoraṃ, ettha loko vimucchito.
‘‘එතඤ්‌ච සමතික්‌කම්‌ම, සතො බුද්‌ධස්‌ස සාවකො;
‘‘Etañca samatikkamma, sato buddhassa sāvako;
මාරධෙය්‍යං අතික්‌කම්‌ම, ආදිච්‌චොව විරොචතී’’ති.
Māradheyyaṃ atikkamma, ādiccova virocatī’’ti.
අථ ඛො මාරො පාපිමා…පෙ.… තත්‌ථෙවන්‌තරධායීති.
Atha kho māro pāpimā…pe… tatthevantaradhāyīti.
Footnotes:
Related texts:
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / සංයුත්‌තනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / 7. ඡඵස්‌සායතනසුත්‌තවණ්‌ණනා • 7. Chaphassāyatanasuttavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / සුත්‌තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / සංයුත්‌තනිකාය (ටීකා) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / 7. ඡඵස්‌සායතනසුත්‌තවණ්‌ණනා • 7. Chaphassāyatanasuttavaṇṇanā
