Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ • Saṃyuttanikāya |
੧੦. ਛਪ੍ਪਾਣਕੋਪਮਸੁਤ੍ਤਂ
10. Chappāṇakopamasuttaṃ
੨੪੭. ‘‘ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪੁਰਿਸੋ ਅਰੁਗਤ੍ਤੋ ਪਕ੍ਕਗਤ੍ਤੋ ਸਰવਨਂ ਪવਿਸੇਯ੍ਯ। ਤਸ੍ਸ ਕੁਸਕਣ੍ਟਕਾ ਚੇવ ਪਾਦੇ વਿਜ੍ਝੇਯ੍ਯੁਂ, ਸਰਪਤ੍ਤਾਨਿ ਚ ਗਤ੍ਤਾਨਿ 1 વਿਲੇਖੇਯ੍ਯੁਂ। ਏવਞ੍ਹਿ ਸੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪੁਰਿਸੋ ਭਿਯ੍ਯੋਸੋਮਤ੍ਤਾਯ ਤਤੋਨਿਦਾਨਂ ਦੁਕ੍ਖਂ ਦੋਮਨਸ੍ਸਂ ਪਟਿਸਂવੇਦਿਯੇਥ। ਏવਮੇવ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਇਧੇਕਚ੍ਚੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਗਾਮਗਤੋ વਾ ਅਰਞ੍ਞਗਤੋ વਾ ਲਭਤਿ વਤ੍ਤਾਰਂ – ‘ਅਯਞ੍ਚ ਸੋ 2 ਆਯਸ੍ਮਾ ਏવਂਕਾਰੀ ਏવਂਸਮਾਚਾਰੋ ਅਸੁਚਿਗਾਮਕਣ੍ਟਕੋ’ਤਿ। ਤਂ ਕਣ੍ਟਕੋਤਿ 3 ਇਤਿ વਿਦਿਤ੍વਾ ਸਂવਰੋ ਚ ਅਸਂવਰੋ ਚ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ।
247. ‘‘Seyyathāpi, bhikkhave, puriso arugatto pakkagatto saravanaṃ paviseyya. Tassa kusakaṇṭakā ceva pāde vijjheyyuṃ, sarapattāni ca gattāni 4 vilekheyyuṃ. Evañhi so, bhikkhave, puriso bhiyyosomattāya tatonidānaṃ dukkhaṃ domanassaṃ paṭisaṃvediyetha. Evameva kho, bhikkhave, idhekacco bhikkhu gāmagato vā araññagato vā labhati vattāraṃ – ‘ayañca so 5 āyasmā evaṃkārī evaṃsamācāro asucigāmakaṇṭako’ti. Taṃ kaṇṭakoti 6 iti viditvā saṃvaro ca asaṃvaro ca veditabbo.
‘‘ਕਥਞ੍ਚ , ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਸਂવਰੋ ਹੋਤਿ? ਇਧ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਚਕ੍ਖੁਨਾ ਰੂਪਂ ਦਿਸ੍વਾ ਪਿਯਰੂਪੇ ਰੂਪੇ ਅਧਿਮੁਚ੍ਚਤਿ, ਅਪ੍ਪਿਯਰੂਪੇ ਰੂਪੇ ਬ੍ਯਾਪਜ੍ਜਤਿ, ਅਨੁਪਟ੍ਠਿਤਕਾਯਸ੍ਸਤਿ ਚ વਿਹਰਤਿ ਪਰਿਤ੍ਤਚੇਤਸੋ। ਤਞ੍ਚ ਚੇਤੋવਿਮੁਤ੍ਤਿਂ ਪਞ੍ਞਾવਿਮੁਤ੍ਤਿਂ ਯਥਾਭੂਤਂ ਨਪ੍ਪਜਾਨਾਤਿ, ਯਤ੍ਥਸ੍ਸ ਤੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾ ਪਾਪਕਾ ਅਕੁਸਲਾ ਧਮ੍ਮਾ ਅਪਰਿਸੇਸਾ ਨਿਰੁਜ੍ਝਨ੍ਤਿ। ਸੋਤੇਨ ਸਦ੍ਦਂ ਸੁਤ੍વਾ… ਘਾਨੇਨ ਗਨ੍ਧਂ ਘਾਯਿਤ੍વਾ… ਜਿવ੍ਹਾਯ ਰਸਂ ਸਾਯਿਤ੍વਾ… ਕਾਯੇਨ ਫੋਟ੍ਠਬ੍ਬਂ ਫੁਸਿਤ੍વਾ… ਮਨਸਾ ਧਮ੍ਮਂ વਿਞ੍ਞਾਯ ਪਿਯਰੂਪੇ ਧਮ੍ਮੇ ਅਧਿਮੁਚ੍ਚਤਿ, ਅਪ੍ਪਿਯਰੂਪੇ ਧਮ੍ਮੇ ਬ੍ਯਾਪਜ੍ਜਤਿ, ਅਨੁਪਟ੍ਠਿਤਕਾਯਸ੍ਸਤਿ ਚ વਿਹਰਤਿ ਪਰਿਤ੍ਤਚੇਤਸੋ, ਤਞ੍ਚ ਚੇਤੋવਿਮੁਤ੍ਤਿਂ ਪਞ੍ਞਾવਿਮੁਤ੍ਤਿਂ ਯਥਾਭੂਤਂ ਨਪ੍ਪਜਾਨਾਤਿ, ਯਤ੍ਥਸ੍ਸ ਤੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾ ਪਾਪਕਾ ਅਕੁਸਲਾ ਧਮ੍ਮਾ ਅਪਰਿਸੇਸਾ ਨਿਰੁਜ੍ਝਨ੍ਤਿ।
‘‘Kathañca , bhikkhave, asaṃvaro hoti? Idha, bhikkhave, bhikkhu cakkhunā rūpaṃ disvā piyarūpe rūpe adhimuccati, appiyarūpe rūpe byāpajjati, anupaṭṭhitakāyassati ca viharati parittacetaso. Tañca cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ yathābhūtaṃ nappajānāti, yatthassa te uppannā pāpakā akusalā dhammā aparisesā nirujjhanti. Sotena saddaṃ sutvā… ghānena gandhaṃ ghāyitvā… jivhāya rasaṃ sāyitvā… kāyena phoṭṭhabbaṃ phusitvā… manasā dhammaṃ viññāya piyarūpe dhamme adhimuccati, appiyarūpe dhamme byāpajjati, anupaṭṭhitakāyassati ca viharati parittacetaso, tañca cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ yathābhūtaṃ nappajānāti, yatthassa te uppannā pāpakā akusalā dhammā aparisesā nirujjhanti.
‘‘ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪੁਰਿਸੋ ਛਪ੍ਪਾਣਕੇ ਗਹੇਤ੍વਾ ਨਾਨਾવਿਸਯੇ ਨਾਨਾਗੋਚਰੇ ਦਲ਼੍ਹਾਯ ਰਜ੍ਜੁਯਾ ਬਨ੍ਧੇਯ੍ਯ। ਅਹਿਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਦਲ਼੍ਹਾਯ ਰਜ੍ਜੁਯਾ ਬਨ੍ਧੇਯ੍ਯ। ਸੁਸੁਮਾਰਂ 7 ਗਹੇਤ੍વਾ ਦਲ਼੍ਹਾਯ ਰਜ੍ਜੁਯਾ ਬਨ੍ਧੇਯ੍ਯ। ਪਕ੍ਖਿਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਦਲ਼੍ਹਾਯ ਰਜ੍ਜੁਯਾ ਬਨ੍ਧੇਯ੍ਯ। ਕੁਕ੍ਕੁਰਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਦਲ਼੍ਹਾਯ ਰਜ੍ਜੁਯਾ ਬਨ੍ਧੇਯ੍ਯ । ਸਿਙ੍ਗਾਲਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਦਲ਼੍ਹਾਯ ਰਜ੍ਜੁਯਾ ਬਨ੍ਧੇਯ੍ਯ। ਮਕ੍ਕਟਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਦਲ਼੍ਹਾਯ ਰਜ੍ਜੁਯਾ ਬਨ੍ਧੇਯ੍ਯ। ਦਲ਼੍ਹਾਯ ਰਜ੍ਜੁਯਾ ਬਨ੍ਧਿਤ੍વਾ ਮਜ੍ਝੇ ਗਣ੍ਠਿਂ ਕਰਿਤ੍વਾ ਓਸ੍ਸਜ੍ਜੇਯ੍ਯ। ਅਥ ਖੋ, ਤੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ , ਛਪ੍ਪਾਣਕਾ ਨਾਨਾવਿਸਯਾ ਨਾਨਾਗੋਚਰਾ ਸਕਂ ਸਕਂ ਗੋਚਰવਿਸਯਂ ਆવਿਞ੍ਛੇਯ੍ਯੁਂ 8 – ਅਹਿ ਆવਿਞ੍ਛੇਯ੍ਯ ‘વਮ੍ਮਿਕਂ ਪવੇਕ੍ਖਾਮੀ’ਤਿ, ਸੁਸੁਮਾਰੋ ਆવਿਞ੍ਛੇਯ੍ਯ ‘ਉਦਕਂ ਪવੇਕ੍ਖਾਮੀ’ਤਿ, ਪਕ੍ਖੀ ਆવਿਞ੍ਛੇਯ੍ਯ ‘ਆਕਾਸਂ ਡੇਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ, ਕੁਕ੍ਕੁਰੋ ਆવਿਞ੍ਛੇਯ੍ਯ ‘ਗਾਮਂ ਪવੇਕ੍ਖਾਮੀ’ਤਿ, ਸਿਙ੍ਗਾਲੋ ਆવਿਞ੍ਛੇਯ੍ਯ ‘ਸੀવਥਿਕਂ 9 ਪવੇਕ੍ਖਾਮੀ’ਤਿ, ਮਕ੍ਕਟੋ ਆવਿਞ੍ਛੇਯ੍ਯ ‘વਨਂ ਪવੇਕ੍ਖਾਮੀ’ਤਿ। ਯਦਾ ਖੋ ਤੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਛਪ੍ਪਾਣਕਾ ਝਤ੍ਤਾ ਅਸ੍ਸੁ ਕਿਲਨ੍ਤਾ, ਅਥ ਖੋ ਯੋ ਨੇਸਂ ਪਾਣਕਾਨਂ ਬਲવਤਰੋ ਅਸ੍ਸ ਤਸ੍ਸ ਤੇ ਅਨੁવਤ੍ਤੇਯ੍ਯੁਂ, ਅਨੁવਿਧਾਯੇਯ੍ਯੁਂ વਸਂ ਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯੁਂ। ਏવਮੇવ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਯਸ੍ਸ ਕਸ੍ਸਚਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਕਾਯਗਤਾਸਤਿ ਅਭਾવਿਤਾ ਅਬਹੁਲੀਕਤਾ, ਤਂ ਚਕ੍ਖੁ ਆવਿਞ੍ਛਤਿ ਮਨਾਪਿਯੇਸੁ ਰੂਪੇਸੁ, ਅਮਨਾਪਿਯਾ ਰੂਪਾ ਪਟਿਕੂਲਾ ਹੋਨ੍ਤਿ…ਪੇ॰… ਮਨੋ ਆવਿਞ੍ਛਤਿ ਮਨਾਪਿਯੇਸੁ ਧਮ੍ਮੇਸੁ, ਅਮਨਾਪਿਯਾ ਧਮ੍ਮਾ ਪਟਿਕੂਲਾ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਏવਂ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਸਂવਰੋ ਹੋਤਿ।
‘‘Seyyathāpi, bhikkhave, puriso chappāṇake gahetvā nānāvisaye nānāgocare daḷhāya rajjuyā bandheyya. Ahiṃ gahetvā daḷhāya rajjuyā bandheyya. Susumāraṃ 10 gahetvā daḷhāya rajjuyā bandheyya. Pakkhiṃ gahetvā daḷhāya rajjuyā bandheyya. Kukkuraṃ gahetvā daḷhāya rajjuyā bandheyya . Siṅgālaṃ gahetvā daḷhāya rajjuyā bandheyya. Makkaṭaṃ gahetvā daḷhāya rajjuyā bandheyya. Daḷhāya rajjuyā bandhitvā majjhe gaṇṭhiṃ karitvā ossajjeyya. Atha kho, te, bhikkhave , chappāṇakā nānāvisayā nānāgocarā sakaṃ sakaṃ gocaravisayaṃ āviñcheyyuṃ 11 – ahi āviñcheyya ‘vammikaṃ pavekkhāmī’ti, susumāro āviñcheyya ‘udakaṃ pavekkhāmī’ti, pakkhī āviñcheyya ‘ākāsaṃ ḍessāmī’ti, kukkuro āviñcheyya ‘gāmaṃ pavekkhāmī’ti, siṅgālo āviñcheyya ‘sīvathikaṃ 12 pavekkhāmī’ti, makkaṭo āviñcheyya ‘vanaṃ pavekkhāmī’ti. Yadā kho te, bhikkhave, chappāṇakā jhattā assu kilantā, atha kho yo nesaṃ pāṇakānaṃ balavataro assa tassa te anuvatteyyuṃ, anuvidhāyeyyuṃ vasaṃ gaccheyyuṃ. Evameva kho, bhikkhave, yassa kassaci bhikkhuno kāyagatāsati abhāvitā abahulīkatā, taṃ cakkhu āviñchati manāpiyesu rūpesu, amanāpiyā rūpā paṭikūlā honti…pe… mano āviñchati manāpiyesu dhammesu, amanāpiyā dhammā paṭikūlā honti. Evaṃ kho, bhikkhave, asaṃvaro hoti.
‘‘ਕਥਞ੍ਚ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਂવਰੋ ਹੋਤਿ? ਇਧ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਚਕ੍ਖੁਨਾ ਰੂਪਂ ਦਿਸ੍વਾ ਪਿਯਰੂਪੇ ਰੂਪੇ ਨਾਧਿਮੁਚ੍ਚਤਿ, ਅਪ੍ਪਿਯਰੂਪੇ ਰੂਪੇ ਨ ਬ੍ਯਾਪਜ੍ਜਤਿ, ਉਪਟ੍ਠਿਤਕਾਯਸ੍ਸਤਿ ਚ વਿਹਰਤਿ ਅਪ੍ਪਮਾਣਚੇਤਸੋ, ਤਞ੍ਚ ਚੇਤੋવਿਮੁਤ੍ਤਿਂ ਪਞ੍ਞਾવਿਮੁਤ੍ਤਿਂ ਯਥਾਭੂਤਂ ਪਜਾਨਾਤਿ, ਯਤ੍ਥਸ੍ਸ ਤੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾ ਪਾਪਕਾ ਅਕੁਸਲਾ ਧਮ੍ਮਾ ਅਪਰਿਸੇਸਾ ਨਿਰੁਜ੍ਝਨ੍ਤਿ…ਪੇ॰… ਜਿવ੍ਹਾ ਰਸਂ ਸਾਯਿਤ੍વਾ…ਪੇ॰… ਮਨਸਾ ਧਮ੍ਮਂ વਿਞ੍ਞਾਯ ਪਿਯਰੂਪੇ ਧਮ੍ਮੇ ਨਾਧਿਮੁਚ੍ਚਤਿ, ਅਪ੍ਪਿਯਰੂਪੇ ਧਮ੍ਮੇ ਨ ਬ੍ਯਾਪਜ੍ਜਤਿ, ਉਪਟ੍ਠਿਤਕਾਯਸ੍ਸਤਿ ਚ વਿਹਰਤਿ ਅਪ੍ਪਮਾਣਚੇਤਸੋ, ਤਞ੍ਚ ਚੇਤੋવਿਮੁਤ੍ਤਿਂ ਪਞ੍ਞਾવਿਮੁਤ੍ਤਿਂ ਯਥਾਭੂਤਂ ਪਜਾਨਾਤਿ ਯਤ੍ਥਸ੍ਸ ਤੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਾ ਪਾਪਕਾ ਅਕੁਸਲਾ ਧਮ੍ਮਾ ਅਪਰਿਸੇਸਾ ਨਿਰੁਜ੍ਝਨ੍ਤਿ।
‘‘Kathañca, bhikkhave, saṃvaro hoti? Idha, bhikkhave, bhikkhu cakkhunā rūpaṃ disvā piyarūpe rūpe nādhimuccati, appiyarūpe rūpe na byāpajjati, upaṭṭhitakāyassati ca viharati appamāṇacetaso, tañca cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ yathābhūtaṃ pajānāti, yatthassa te uppannā pāpakā akusalā dhammā aparisesā nirujjhanti…pe… jivhā rasaṃ sāyitvā…pe… manasā dhammaṃ viññāya piyarūpe dhamme nādhimuccati, appiyarūpe dhamme na byāpajjati, upaṭṭhitakāyassati ca viharati appamāṇacetaso, tañca cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ yathābhūtaṃ pajānāti yatthassa te uppannā pāpakā akusalā dhammā aparisesā nirujjhanti.
‘‘ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪੁਰਿਸੋ ਛਪ੍ਪਾਣਕੇ ਗਹੇਤ੍વਾ ਨਾਨਾવਿਸਯੇ ਨਾਨਾਗੋਚਰੇ ਦਲ਼੍ਹਾਯ ਰਜ੍ਜੁਯਾ ਬਨ੍ਧੇਯ੍ਯ। ਅਹਿਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਦਲ਼੍ਹਾਯ ਰਜ੍ਜੁਯਾ ਬਨ੍ਧੇਯ੍ਯ। ਸੁਸੁਮਾਰਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਦਲ਼੍ਹਾਯ ਰਜ੍ਜੁਯਾ ਬਨ੍ਧੇਯ੍ਯ। ਪਕ੍ਖਿਂ ਗਹੇਤ੍વਾ…ਪੇ॰… ਕੁਕ੍ਕੁਰਂ ਗਹੇਤ੍વਾ… ਸਿਙ੍ਗਾਲਂ ਗਹੇਤ੍વਾ… ਮਕ੍ਕਟਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਦਲ਼੍ਹਾਯ ਰਜ੍ਜੁਯਾ ਬਨ੍ਧੇਯ੍ਯ। ਦਲ਼੍ਹਾਯ ਰਜ੍ਜੁਯਾ ਬਨ੍ਧਿਤ੍વਾ ਦਲ਼੍ਹੇ ਖੀਲੇ વਾ ਥਮ੍ਭੇ વਾ ਉਪਨਿਬਨ੍ਧੇਯ੍ਯ। ਅਥ ਖੋ ਤੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਛਪ੍ਪਾਣਕਾ ਨਾਨਾવਿਸਯਾ ਨਾਨਾਗੋਚਰਾ ਸਕਂ ਸਕਂ ਗੋਚਰવਿਸਯਂ ਆવਿਞ੍ਛੇਯ੍ਯੁਂ – ਅਹਿ ਆવਿਞ੍ਛੇਯ੍ਯ ‘વਮ੍ਮਿਕਂ ਪવੇਕ੍ਖਾਮੀ’ਤਿ, ਸੁਸੁਮਾਰੋ ਆવਿਞ੍ਛੇਯ੍ਯ ‘ਉਦਕਂ ਪવੇਕ੍ਖਾਮੀ’ਤਿ, ਪਕ੍ਖੀ ਆવਿਞ੍ਛੇਯ੍ਯ ‘ਆਕਾਸਂ ਡੇਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ, ਕੁਕ੍ਕੁਰੋ ਆવਿਞ੍ਛੇਯ੍ਯ ‘ਗਾਮਂ ਪવੇਕ੍ਖਾਮੀ’ਤਿ, ਸਿਙ੍ਗਾਲੋ ਆવਿਞ੍ਛੇਯ੍ਯ ‘ਸੀવਥਿਕਂ ਪવੇਕ੍ਖਾਮੀ’ਤਿ, ਮਕ੍ਕਟੋ ਆવਿਞ੍ਛੇਯ੍ਯ ‘વਨਂ ਪવੇਕ੍ਖਾਮੀ’ਤਿ । ਯਦਾ ਖੋ ਤੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਛਪ੍ਪਾਣਕਾ ਝਤ੍ਤਾ ਅਸ੍ਸੁ ਕਿਲਨ੍ਤਾ , ਅਥ ਤਮੇવ ਖੀਲਂ વਾ ਥਮ੍ਭਂ વਾ ਉਪਤਿਟ੍ਠੇਯ੍ਯੁਂ, ਉਪਨਿਸੀਦੇਯ੍ਯੁਂ, ਉਪਨਿਪਜ੍ਜੇਯ੍ਯੁਂ। ਏવਮੇવ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਯਸ੍ਸ ਕਸ੍ਸਚਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਕਾਯਗਤਾਸਤਿ ਭਾવਿਤਾ ਬਹੁਲੀਕਤਾ, ਤਂ ਚਕ੍ਖੁ ਨਾવਿਞ੍ਛਤਿ ਮਨਾਪਿਯੇਸੁ ਰੂਪੇਸੁ, ਅਮਨਾਪਿਯਾ ਰੂਪਾ ਨਪ੍ਪਟਿਕੂਲਾ ਹੋਨ੍ਤਿ…ਪੇ॰… ਜਿવ੍ਹਾ ਨਾવਿਞ੍ਛਤਿ ਮਨਾਪਿਯੇਸੁ ਰਸੇਸੁ…ਪੇ॰… ਮਨੋ ਨਾવਿਞ੍ਛਤਿ ਮਨਾਪਿਯੇਸੁ ਧਮ੍ਮੇਸੁ, ਅਮਨਾਪਿਯਾ ਧਮ੍ਮਾ ਨਪ੍ਪਟਿਕੂਲਾ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਏવਂ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਂવਰੋ ਹੋਤਿ।
‘‘Seyyathāpi, bhikkhave, puriso chappāṇake gahetvā nānāvisaye nānāgocare daḷhāya rajjuyā bandheyya. Ahiṃ gahetvā daḷhāya rajjuyā bandheyya. Susumāraṃ gahetvā daḷhāya rajjuyā bandheyya. Pakkhiṃ gahetvā…pe… kukkuraṃ gahetvā… siṅgālaṃ gahetvā… makkaṭaṃ gahetvā daḷhāya rajjuyā bandheyya. Daḷhāya rajjuyā bandhitvā daḷhe khīle vā thambhe vā upanibandheyya. Atha kho te, bhikkhave, chappāṇakā nānāvisayā nānāgocarā sakaṃ sakaṃ gocaravisayaṃ āviñcheyyuṃ – ahi āviñcheyya ‘vammikaṃ pavekkhāmī’ti, susumāro āviñcheyya ‘udakaṃ pavekkhāmī’ti, pakkhī āviñcheyya ‘ākāsaṃ ḍessāmī’ti, kukkuro āviñcheyya ‘gāmaṃ pavekkhāmī’ti, siṅgālo āviñcheyya ‘sīvathikaṃ pavekkhāmī’ti, makkaṭo āviñcheyya ‘vanaṃ pavekkhāmī’ti . Yadā kho te, bhikkhave, chappāṇakā jhattā assu kilantā , atha tameva khīlaṃ vā thambhaṃ vā upatiṭṭheyyuṃ, upanisīdeyyuṃ, upanipajjeyyuṃ. Evameva kho, bhikkhave, yassa kassaci bhikkhuno kāyagatāsati bhāvitā bahulīkatā, taṃ cakkhu nāviñchati manāpiyesu rūpesu, amanāpiyā rūpā nappaṭikūlā honti…pe… jivhā nāviñchati manāpiyesu rasesu…pe… mano nāviñchati manāpiyesu dhammesu, amanāpiyā dhammā nappaṭikūlā honti. Evaṃ kho, bhikkhave, saṃvaro hoti.
‘‘‘ਦਲ਼੍ਹੇ ਖੀਲੇ વਾ ਥਮ੍ਭੇ વਾ’ਤਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਕਾਯਗਤਾਯ ਸਤਿਯਾ ਏਤਂ ਅਧਿવਚਨਂ। ਤਸ੍ਮਾਤਿਹ વੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਏવਂ ਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਂ – ‘ਕਾਯਗਤਾ ਨੋ ਸਤਿ ਭਾવਿਤਾ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ ਬਹੁਲੀਕਤਾ ਯਾਨੀਕਤਾ વਤ੍ਥੁਕਤਾ ਅਨੁਟ੍ਠਿਤਾ ਪਰਿਚਿਤਾ ਸੁਸਮਾਰਦ੍ਧਾ’ਤਿ। ਏવਞ੍ਹਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ। ਦਸਮਂ।
‘‘‘Daḷhe khīle vā thambhe vā’ti kho, bhikkhave, kāyagatāya satiyā etaṃ adhivacanaṃ. Tasmātiha vo, bhikkhave, evaṃ sikkhitabbaṃ – ‘kāyagatā no sati bhāvitā bhavissati bahulīkatā yānīkatā vatthukatā anuṭṭhitā paricitā susamāraddhā’ti. Evañhi kho, bhikkhave, sikkhitabba’’nti. Dasamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ੧੦. ਛਪ੍ਪਾਣਕੋਪਮਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 10. Chappāṇakopamasuttavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ੧੦. ਛਪ੍ਪਾਣਕੋਪਮਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 10. Chappāṇakopamasuttavaṇṇanā