Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
೧೦. ಛಪ್ಪಾಣಕೋಪಮಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
10. Chappāṇakopamasuttavaṇṇanā
೨೪೭. ದಸಮೇ ಅರುಗತ್ತೋತಿ ವಣಸರೀರೋ। ತೇಸಂಯೇವ ಅರೂನಂ ಪಕ್ಕತ್ತಾ ಪಕ್ಕಗತ್ತೋ। ಸರವನನ್ತಿ ಕಣ್ಡವನಂ। ಏವಮೇವ ಖೋತಿ ಅರುಗತ್ತೋ ಪುರಿಸೋ ವಿಯ ದುಸ್ಸೀಲಪುಗ್ಗಲೋ ವೇದಿತಬ್ಬೋ। ತಸ್ಸ ಕುಸಕಣ್ಟಕೇಹಿ ವಿದ್ಧಸ್ಸ ಸರಪತ್ತೇಹಿ ಚ ಅಸಿಧಾರೂಪಮೇಹಿ ವಿಲಿಖಿತಗತ್ತಸ್ಸ ಭಿಯ್ಯೋಸೋಮತ್ತಾಯ ದುಕ್ಖದೋಮನಸ್ಸಂ ವಿಯ ತತ್ಥ ತತ್ಥ ಸಬ್ರಹ್ಮಚಾರೀಹಿ ‘‘ಅಯಂ ಸೋ ಇಮೇಸಞ್ಚ ಇಮೇಸಞ್ಚ ಕಮ್ಮಾನಂ ಕಾರಕೋ’’ತಿ ವುಚ್ಚಮಾನಸ್ಸ ಉಪ್ಪಜ್ಜನದುಕ್ಖಂ ವೇದಿತಬ್ಬಂ।
247. Dasame arugattoti vaṇasarīro. Tesaṃyeva arūnaṃ pakkattā pakkagatto. Saravananti kaṇḍavanaṃ. Evameva khoti arugatto puriso viya dussīlapuggalo veditabbo. Tassa kusakaṇṭakehi viddhassa sarapattehi ca asidhārūpamehi vilikhitagattassa bhiyyosomattāya dukkhadomanassaṃ viya tattha tattha sabrahmacārīhi ‘‘ayaṃ so imesañca imesañca kammānaṃ kārako’’ti vuccamānassa uppajjanadukkhaṃ veditabbaṃ.
ಲಭತಿ ವತ್ತಾರನ್ತಿ ಲಭತಿ ಚೋದಕಂ। ಏವಂಕಾರೀತಿ ಏವರೂಪಾನಂ ವೇಜ್ಜಕಮ್ಮದೂತಕಮ್ಮಾದೀನಂ ಕಾರಕೋ। ಏವಂಸಮಾಚಾರೋತಿ ವಿಧವಾ ಗೋಚರಾದಿವಸೇನ ಏವರೂಪಗೋಚರೋ। ಅಸುಚಿಗಾಮಕಣ್ಟಕೋತಿ ಅಸುದ್ಧಟ್ಠೇನ ಅಸುಚಿ, ಗಾಮವಾಸೀನಂ ವಿಜ್ಝನಟ್ಠೇನ ಕಣ್ಟಕೋತಿ ಗಾಮಕಣ್ಟಕೋ।
Labhati vattāranti labhati codakaṃ. Evaṃkārīti evarūpānaṃ vejjakammadūtakammādīnaṃ kārako. Evaṃsamācāroti vidhavā gocarādivasena evarūpagocaro. Asucigāmakaṇṭakoti asuddhaṭṭhena asuci, gāmavāsīnaṃ vijjhanaṭṭhena kaṇṭakoti gāmakaṇṭako.
ಪಕ್ಖಿನ್ತಿ ಹತ್ಥಿಸೋಣ್ಡಸಕುಣಂ। ಓಸ್ಸಜ್ಜೇಯ್ಯಾತಿ ವಿಸ್ಸಜ್ಜೇಯ್ಯ। ಆವಿಞ್ಛೇಯ್ಯುನ್ತಿ ಆಕಡ್ಢೇಯ್ಯುಂ। ಪವೇಕ್ಖಾಮೀತಿ ಪವಿಸಿಸ್ಸಾಮಿ। ಆಕಾಸಂ ಡೇಸ್ಸಾಮೀತಿ ಆಕಾಸಂ ಉಪ್ಪತಿಸ್ಸಾಮಿ।
Pakkhinti hatthisoṇḍasakuṇaṃ. Ossajjeyyāti vissajjeyya. Āviñcheyyunti ākaḍḍheyyuṃ. Pavekkhāmīti pavisissāmi. Ākāsaṃ ḍessāmīti ākāsaṃ uppatissāmi.
ಏತೇಸು ಪನ ಅಹಿ ‘‘ಭೋಗೇಹಿ ಮಣ್ಡಲಂ ಬನ್ಧಿತ್ವಾ ಸುಪಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ವಮ್ಮಿಕಂ ಪವಿಸಿತುಕಾಮೋ ಹೋತಿ। ಸುಸುಮಾರೋ ‘‘ದೂರೇ ಬಿಲಂ ಪವಿಸಿತ್ವಾ ನಿಪಜ್ಜಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ಉದಕಂ ಪವಿಸಿತುಕಾಮೋ ಹೋತಿ। ಪಕ್ಖೀ ‘‘ಅಜಟಾಕಾಸೇ ಸುಖಂ ವಿಚರಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ಆಕಾಸಂ ಡೇತುಕಾಮೋ ಹೋತಿ। ಕುಕ್ಕುರೋ ‘‘ಉದ್ಧನಟ್ಠಾನೇ ಛಾರಿಕಂ ಬ್ಯೂಹಿತ್ವಾ ಉಸುಮಂ ಗಣ್ಹನ್ತೋ ನಿಪಜ್ಜಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ಗಾಮಂ ಪವಿಸಿತುಕಾಮೋ ಹೋತಿ। ಸಿಙ್ಗಾಲೋ ‘‘ಮನುಸ್ಸಮಂಸಂ ಖಾದಿತ್ವಾ ಪಿಟ್ಠಿಂ ಪಸಾರೇತ್ವಾ ಸಯಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ಆಮಕಸುಸಾನಂ ಪವಿಸಿತುಕಾಮೋ ಹೋತಿ। ಮಕ್ಕಟೋ ‘‘ಉಚ್ಚೇ ರುಕ್ಖೇ ಅಭಿರುಹಿತ್ವಾ ದಿಸಾದಿಸಂ ಪಕ್ಖನ್ದಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ವನಂ ಪವಿಸಿತುಕಾಮೋ ಹೋತಿ।
Etesu pana ahi ‘‘bhogehi maṇḍalaṃ bandhitvā supissāmī’’ti vammikaṃ pavisitukāmo hoti. Susumāro ‘‘dūre bilaṃ pavisitvā nipajjissāmī’’ti udakaṃ pavisitukāmo hoti. Pakkhī ‘‘ajaṭākāse sukhaṃ vicarissāmī’’ti ākāsaṃ ḍetukāmo hoti. Kukkuro ‘‘uddhanaṭṭhāne chārikaṃ byūhitvā usumaṃ gaṇhanto nipajjissāmī’’ti gāmaṃ pavisitukāmo hoti. Siṅgālo ‘‘manussamaṃsaṃ khāditvā piṭṭhiṃ pasāretvā sayissāmī’’ti āmakasusānaṃ pavisitukāmo hoti. Makkaṭo ‘‘ucce rukkhe abhiruhitvā disādisaṃ pakkhandissāmī’’ti vanaṃ pavisitukāmo hoti.
ಅನುವಿಧಾಯೇಯ್ಯುನ್ತಿ ಅನುಗಚ್ಛೇಯ್ಯುಂ, ಅನುವಿಧಿಯೇಯ್ಯುನ್ತಿಪಿ ಪಾಠೋ, ಅನುವಿಧಾನಂ ಆಪಜ್ಜೇಯ್ಯುನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ। ಯತ್ಥ ಸೋ ಯಾತಿ, ತತ್ಥೇವ ಗಚ್ಛೇಯ್ಯುನ್ತಿ ವುತ್ತಂ ಹೋತಿ। ಏವಮೇವಾತಿ ಏತ್ಥ ಛ ಪಾಣಕಾ ವಿಯ ಛಾಯತನಾನಿ ದಟ್ಠಬ್ಬಾನಿ, ದಳ್ಹರಜ್ಜು ವಿಯ ತಣ್ಹಾ, ಮಜ್ಝೇ ಗಣ್ಠಿ ವಿಯ ಅವಿಜ್ಜಾ। ಯಸ್ಮಿಂ ಯಸ್ಮಿಂ ದ್ವಾರೇ ಆರಮ್ಮಣಂ ಬಲವಂ ಹೋತಿ, ತಂ ತಂ ಆಯತನಂ ತಸ್ಮಿಂ ತಸ್ಮಿಂ ಆರಮ್ಮಣೇ ಆವಿಞ್ಛತಿ।
Anuvidhāyeyyunti anugaccheyyuṃ, anuvidhiyeyyuntipi pāṭho, anuvidhānaṃ āpajjeyyunti attho. Yattha so yāti, tattheva gaccheyyunti vuttaṃ hoti. Evamevāti ettha cha pāṇakā viya chāyatanāni daṭṭhabbāni, daḷharajju viya taṇhā, majjhe gaṇṭhi viya avijjā. Yasmiṃ yasmiṃ dvāre ārammaṇaṃ balavaṃ hoti, taṃ taṃ āyatanaṃ tasmiṃ tasmiṃ ārammaṇe āviñchati.
ಇಮಂ ಪನ ಉಪಮಂ ಭಗವಾ ಸರಿಕ್ಖಕೇನ ವಾ ಆಹರೇಯ್ಯ ಆಯತನಾನಂ ವಾ ನಾನತ್ತದಸ್ಸನವಸೇನ। ತತ್ಥ ಸರಿಕ್ಖಕೇನ ತಾವ ವಿಸುಂ ಅಪ್ಪನಾಕಿಚ್ಚಂ ನತ್ಥಿ, ಪಾಳಿಯಂಯೇವ ಅಪ್ಪಿತಾ। ಆಯತನಾನಂ ನಾನತ್ತದಸ್ಸನೇನ ಪನ ಅಯಂ ಅಪ್ಪನಾ – ಅಹಿ ನಾಮೇಸ ಬಹಿ ಸಿತ್ತಸಮ್ಮಟ್ಠೇ ಠಾನೇ ನಾಭಿರಮತಿ, ಸಙ್ಕಾರಟ್ಠಾನತಿಣಪಣ್ಣಗಹನವಮ್ಮಿಕಾನಿಯೇವ ಪನ ಪವಿಸಿತ್ವಾ ನಿಪನ್ನಕಾಲೇ ಅಭಿರಮತಿ, ಏಕಗ್ಗತಂ ಆಪಜ್ಜತಿ। ಏವಮೇವ ಚಕ್ಖುಪೇತಂ ವಿಸಮಜ್ಝಾಸಯಂ, ಮಟ್ಠಾಸು ಸುವಣ್ಣಭಿತ್ತಿಆದೀಸು ನಾಭಿರಮತಿ, ಓಲೋಕೇತುಮ್ಪಿ ನ ಇಚ್ಛತಿ, ರೂಪಚಿತ್ತಪುಪ್ಫಲತಾದಿವಿಚಿತ್ತೇಸುಯೇವ ಪನ ಅಭಿರಮತಿ। ತಾದಿಸೇಸು ಹಿ ಠಾನೇಸು ಚಕ್ಖುಮ್ಹಿ ಅಪ್ಪಹೋನ್ತೇ ಮುಖಮ್ಪಿ ವಿವರಿತ್ವಾ ಓಲೋಕೇತುಕಾಮೋ ಹೋತಿ।
Imaṃ pana upamaṃ bhagavā sarikkhakena vā āhareyya āyatanānaṃ vā nānattadassanavasena. Tattha sarikkhakena tāva visuṃ appanākiccaṃ natthi, pāḷiyaṃyeva appitā. Āyatanānaṃ nānattadassanena pana ayaṃ appanā – ahi nāmesa bahi sittasammaṭṭhe ṭhāne nābhiramati, saṅkāraṭṭhānatiṇapaṇṇagahanavammikāniyeva pana pavisitvā nipannakāle abhiramati, ekaggataṃ āpajjati. Evameva cakkhupetaṃ visamajjhāsayaṃ, maṭṭhāsu suvaṇṇabhittiādīsu nābhiramati, oloketumpi na icchati, rūpacittapupphalatādivicittesuyeva pana abhiramati. Tādisesu hi ṭhānesu cakkhumhi appahonte mukhampi vivaritvā oloketukāmo hoti.
ಸುಸುಮಾರೋಪಿ ಬಹಿ ನಿಕ್ಖನ್ತೋ ಗಹೇತಬ್ಬಂ ನ ಪಸ್ಸತಿ, ಅಕ್ಖಿಂ ನಿಮೀಲೇತ್ವಾ ಚರತಿ। ಯದಾ ಪನ ಬ್ಯಾಮಸತಮತ್ತಂ ಉದಕಂ ಓಗಾಹಿತ್ವಾ ಬಿಲಂ ಪವಿಸಿತ್ವಾ ನಿಪನ್ನೋ ಹೋತಿ, ತದಾ ತಸ್ಸ ಚಿತ್ತಂ ಏಕಗ್ಗಂ ಹೋತಿ, ಸುಖಂ ಸುಪತಿ। ಏವಮೇವ ಸೋತಮ್ಪೇತಂ ಬಿಲಜ್ಝಾಸಯಂ ಆಕಾಸಸನ್ನಿಸ್ಸಿತಂ, ಕಣ್ಣಚ್ಛಿದ್ದಕೂಪಕೇಯೇವ ಅಜ್ಝಾಸಯಂ ಕರೋತಿ, ಕಣ್ಣಚ್ಛಿದ್ದಾಕಾಸೋಯೇವ ತಸ್ಸ ಸದ್ದಸವನೇ ಪಚ್ಚಯೋ ಹೋತಿ। ಅಜಟಾಕಾಸೋಪಿ ವಟ್ಟತಿಯೇವ। ಅನ್ತೋಲೇಣಸ್ಮಿಞ್ಹಿ ಸಜ್ಝಾಯೇ ಕಯಿರಮಾನೇ ನ ಲೇಣಚ್ಛದನಂ ಭಿನ್ದಿತ್ವಾ ಸದ್ದೋ ಬಹಿ ನಿಕ್ಖಮತಿ, ದ್ವಾರವಾತಪಾನಛಿದ್ದೇಹಿ ಪನ ನಿಕ್ಖಮಿತ್ವಾ ಧಾತುಪರಮ್ಪರಾ ಘಟ್ಟೇನ್ತೋ ಆಗನ್ತ್ವಾ ಸೋತಪಸಾದಂ ಘಟ್ಟೇತಿ। ಅಥ ತಸ್ಮಿಂ ಕಾಲೇ ‘‘ಅಸುಕಂ ನಾಮ ಸಜ್ಝಾಯತೀ’’ತಿ ಲೇಣಪಿಟ್ಠೇ ನಿಸಿನ್ನಾ ಜಾನನ್ತಿ।
Susumāropi bahi nikkhanto gahetabbaṃ na passati, akkhiṃ nimīletvā carati. Yadā pana byāmasatamattaṃ udakaṃ ogāhitvā bilaṃ pavisitvā nipanno hoti, tadā tassa cittaṃ ekaggaṃ hoti, sukhaṃ supati. Evameva sotampetaṃ bilajjhāsayaṃ ākāsasannissitaṃ, kaṇṇacchiddakūpakeyeva ajjhāsayaṃ karoti, kaṇṇacchiddākāsoyeva tassa saddasavane paccayo hoti. Ajaṭākāsopi vaṭṭatiyeva. Antoleṇasmiñhi sajjhāye kayiramāne na leṇacchadanaṃ bhinditvā saddo bahi nikkhamati, dvāravātapānachiddehi pana nikkhamitvā dhātuparamparā ghaṭṭento āgantvā sotapasādaṃ ghaṭṭeti. Atha tasmiṃ kāle ‘‘asukaṃ nāma sajjhāyatī’’ti leṇapiṭṭhe nisinnā jānanti.
ಏವಂ ಸನ್ತೇ ಸಮ್ಪತ್ತಗೋಚರತಾ ಹೋತಿ, ಕಿಂ ಪನೇತಂ ಸಮ್ಪತ್ತಗೋಚರನ್ತಿ? ಆಮ ಸಮ್ಪತ್ತಗೋಚರಂ। ಯದಿ ಏವಂ ದೂರೇ ಭೇರಿಆದೀಸು ವಜ್ಜಮಾನೇಸು ‘‘ದೂರೇ ಸದ್ದೋ’’ತಿ ಜಾನನಂ ನ ಭವೇಯ್ಯಾತಿ। ನೋ ನ ಭವತಿ। ಸೋತಪಸಾದಸ್ಮಿಞ್ಹಿ ಘಟ್ಟಿತೇ ‘‘ದೂರೇ ಸದ್ದೋ, ಆಸನ್ನೇ ಸದ್ದೋ, ಪರತೀರೇ ಓರಿಮತೀರೇ’’ತಿ ತಥಾ ತಥಾ ಜಾನನಾಕಾರೋ ಹೋತಿ, ಧಮ್ಮತಾ ಏಸಾತಿ। ಕಿಂ ಏತಾಯ ಧಮ್ಮತಾಯ? ಯತೋ ಯತೋ ಛಿದ್ದಂ, ತತೋ ತತೋ ಸವನಂ ಹೋತಿ ಚನ್ದಿಮಸೂರಿಯಾದೀನಂ ದಸ್ಸನಂ ವಿಯಾತಿ ಅಸಮ್ಪತ್ತಗೋಚರಮೇವೇತಂ।
Evaṃ sante sampattagocaratā hoti, kiṃ panetaṃ sampattagocaranti? Āma sampattagocaraṃ. Yadi evaṃ dūre bheriādīsu vajjamānesu ‘‘dūre saddo’’ti jānanaṃ na bhaveyyāti. No na bhavati. Sotapasādasmiñhi ghaṭṭite ‘‘dūre saddo, āsanne saddo, paratīre orimatīre’’ti tathā tathā jānanākāro hoti, dhammatā esāti. Kiṃ etāya dhammatāya? Yato yato chiddaṃ, tato tato savanaṃ hoti candimasūriyādīnaṃ dassanaṃ viyāti asampattagocaramevetaṃ.
ಪಕ್ಖೀಪಿ ರುಕ್ಖೇ ವಾ ಭೂಮಿಯಂ ವಾ ನ ರಮತಿ। ಯದಾ ಪನ ಏಕಂ ವಾ ದ್ವೇ ವಾ ಲೇಡ್ಡುಪಾತೇ ಅತಿಕ್ಕಮ್ಮ ಅಜಟಾಕಾಸಂ ಪಕ್ಖನ್ದೋ ಹೋತಿ, ತದಾ ಏಕಗ್ಗಚಿತ್ತತಂ ಆಪಜ್ಜತಿ। ಏವಮೇವ ಘಾನಮ್ಪಿ ಆಕಾಸಜ್ಝಾಸಯಂ ವಾತೂಪನಿಸ್ಸಯಗನ್ಧಗೋಚರಂ। ತಥಾ ಹಿ ಗಾವೋ ನವವುಟ್ಠೇ ದೇವೇ ಭೂಮಿಂ ಘಾಯಿತ್ವಾ ಘಾಯಿತ್ವಾ ಆಕಾಸಾಭಿಮುಖೋ ಹುತ್ವಾ ವಾತಂ ಆಕಡ್ಢನ್ತಿ। ಅಙ್ಗುಲೀಹಿ ಗನ್ಧಪಿಣ್ಡಂ ಗಹೇತ್ವಾಪಿ ಚ ಉಪಸಿಙ್ಘನಕಾಲೇ ವಾತಂ ಅನಾಕಡ್ಢನ್ತೋ ನೇವ ತಸ್ಸ ಗನ್ಧಂ ಜಾನಾತಿ।
Pakkhīpi rukkhe vā bhūmiyaṃ vā na ramati. Yadā pana ekaṃ vā dve vā leḍḍupāte atikkamma ajaṭākāsaṃ pakkhando hoti, tadā ekaggacittataṃ āpajjati. Evameva ghānampi ākāsajjhāsayaṃ vātūpanissayagandhagocaraṃ. Tathā hi gāvo navavuṭṭhe deve bhūmiṃ ghāyitvā ghāyitvā ākāsābhimukho hutvā vātaṃ ākaḍḍhanti. Aṅgulīhi gandhapiṇḍaṃ gahetvāpi ca upasiṅghanakāle vātaṃ anākaḍḍhanto neva tassa gandhaṃ jānāti.
ಕುಕ್ಕುರೋಪಿ ಬಹಿ ಚರನ್ತೋ ಖೇಮಟ್ಠಾನಂ ನ ಪಸ್ಸತಿ, ಲೇಡ್ಡುದಣ್ಡಾದೀಹಿ ಉಪದ್ದುತೋ ಹೋತಿ। ಅನ್ತೋಗಾಮಂ ಪವಿಸಿತ್ವಾ ಉದ್ಧನಟ್ಠಾನೇ ಛಾರಿಕಂ ಬ್ಯೂಹಿತ್ವಾ ನಿಪನ್ನಸ್ಸ ಪನಸ್ಸ ಫಾಸು ಹೋತಿ। ಏವಮೇವ ಜಿವ್ಹಾಪಿ ಗಾಮಜ್ಝಾಸಯಾ ಆಪೋಸನ್ನಿಸ್ಸಿತರಸಾರಮ್ಮಣಾ। ತಥಾ ಹಿ ತಿಯಾಮರತ್ತಿಂ ಸಮಣಧಮ್ಮಂ ಕತ್ವಾಪಿ ಪಾತೋವ ಪತ್ತಚೀವರಮಾದಾಯ ಗಾಮಂ ಪವಿಸಿತಬ್ಬಂ ಹೋತಿ। ಸುಕ್ಖಖಾದನೀಯಸ್ಸ ಚ ನ ಸಕ್ಕಾ ಖೇಳೇನ ಅತೇಮಿತಸ್ಸ ರಸಂ ಜಾನಿತುಂ।
Kukkuropi bahi caranto khemaṭṭhānaṃ na passati, leḍḍudaṇḍādīhi upadduto hoti. Antogāmaṃ pavisitvā uddhanaṭṭhāne chārikaṃ byūhitvā nipannassa panassa phāsu hoti. Evameva jivhāpi gāmajjhāsayā āposannissitarasārammaṇā. Tathā hi tiyāmarattiṃ samaṇadhammaṃ katvāpi pātova pattacīvaramādāya gāmaṃ pavisitabbaṃ hoti. Sukkhakhādanīyassa ca na sakkā kheḷena atemitassa rasaṃ jānituṃ.
ಸಿಙ್ಗಾಲೋಪಿ ಬಹಿ ಚರನ್ತೋ ರತಿಂ ನ ವಿನ್ದತಿ, ಆಮಕಸುಸಾನೇ ಮನುಸ್ಸಮಂಸಂ ಖಾದಿತ್ವಾ ನಿಪನ್ನಸ್ಸೇವ ಪನಸ್ಸ ಫಾಸು ಹೋತಿ। ಏವಮೇವ ಕಾಯೋಪಿ ಉಪಾದಿಣ್ಣಕಜ್ಝಾಸಯೋ ಪಥವೀಸನ್ನಿಸ್ಸಿತಫೋಟ್ಠಬ್ಬಾರಮ್ಮಣೋ। ತಥಾ ಹಿ ಅಞ್ಞಂ ಉಪಾದಿಣ್ಣಕಂ ಅಲಭಮಾನಾ ಸತ್ತಾ ಅತ್ತನೋವ ಹತ್ಥತಲೇ ಸೀಸಂ ಕತ್ವಾ ನಿಪಜ್ಜನ್ತಿ। ಅಜ್ಝತ್ತಿಕಬಾಹಿರಾ ಚಸ್ಸ ಪಥವೀ ಆರಮ್ಮಣಗ್ಗಹಣೇ ಪಚ್ಚಯೋ ಹೋತಿ। ಸುಸನ್ಥತಸ್ಸಾಪಿ ಹಿ ಸಯನಸ್ಸ ಹೇಟ್ಠಾಠಿತಾನಮ್ಪಿ ವಾ ಫಲಕಾನಂ ನ ಸಕ್ಕಾ ಅನಿಸೀದನ್ತೇನ ವಾ ಅನುಪ್ಪೀಳನ್ತೇನ ವಾ ಥದ್ಧಮುದುಭಾವೋ ಜಾನಿತುನ್ತಿ ಅಜ್ಝತ್ತಿಕಬಾಹಿರಾ ಪಥವೀ ಏತಸ್ಸ ಫೋಟ್ಠಬ್ಬಜಾನನೇ ಪಚ್ಚಯೋ ಹೋತಿ।
Siṅgālopi bahi caranto ratiṃ na vindati, āmakasusāne manussamaṃsaṃ khāditvā nipannasseva panassa phāsu hoti. Evameva kāyopi upādiṇṇakajjhāsayo pathavīsannissitaphoṭṭhabbārammaṇo. Tathā hi aññaṃ upādiṇṇakaṃ alabhamānā sattā attanova hatthatale sīsaṃ katvā nipajjanti. Ajjhattikabāhirā cassa pathavī ārammaṇaggahaṇe paccayo hoti. Susanthatassāpi hi sayanassa heṭṭhāṭhitānampi vā phalakānaṃ na sakkā anisīdantena vā anuppīḷantena vā thaddhamudubhāvo jānitunti ajjhattikabāhirā pathavī etassa phoṭṭhabbajānane paccayo hoti.
ಮಕ್ಕಟೋಪಿ ಭೂಮಿಯಂ ವಿಚರನ್ತೋ ನಾಭಿರಮತಿ, ಹತ್ಥಸತುಬ್ಬೇಧಂ ಪನಸ್ಸ ರುಕ್ಖಂ ಆರುಯ್ಹ ವಿಟಪಪಿಟ್ಠೇ ನಿಸೀದಿತ್ವಾ ದಿಸಾವಿದಿಸಾ ಓಲೋಕೇನ್ತಸ್ಸೇವ ಫಾಸುಕೋ ಹೋತಿ। ಏವಂ ಮನೋಪಿ ನಾನಜ್ಝಾಸಯೋ ಭವಙ್ಗಪಚ್ಚಯೋ, ದಿಟ್ಠಪುಬ್ಬೇಪಿ ನಾನಾರಮ್ಮಣಜ್ಝಾಸಯಂ ಕರೋತಿಯೇವ ಮೂಲಭವಙ್ಗಂ ಪನಸ್ಸ ಪಚ್ಚಯೋ ಹೋತೀತಿ ಅಯಮೇತ್ಥ ಸಙ್ಖೇಪೋ, ವಿತ್ಥಾರೇನ ಪನ ಆಯತನಾನಂ ನಾನತ್ತಂ ವಿಸುದ್ಧಿಮಗ್ಗೇ ಆಯತನನಿದ್ದೇಸೇ ವುತ್ತಮೇವ।
Makkaṭopi bhūmiyaṃ vicaranto nābhiramati, hatthasatubbedhaṃ panassa rukkhaṃ āruyha viṭapapiṭṭhe nisīditvā disāvidisā olokentasseva phāsuko hoti. Evaṃ manopi nānajjhāsayo bhavaṅgapaccayo, diṭṭhapubbepi nānārammaṇajjhāsayaṃ karotiyeva mūlabhavaṅgaṃ panassa paccayo hotīti ayamettha saṅkhepo, vitthārena pana āyatanānaṃ nānattaṃ visuddhimagge āyatananiddese vuttameva.
ತಂ ಚಕ್ಖು ನಾವಿಞ್ಛತೀತಿ ತಣ್ಹಾರಜ್ಜುಕಾನಂ ಆಯತನಪಾಣಕಾನಂ ಕಾಯಗತಾಸತಿಥಮ್ಭೇ ಬದ್ಧಾನಂ ನಿಬ್ಬಿಸೇವನಭಾವಂ ಆಪನ್ನತ್ತಾ ನಾಕಡ್ಢತೀತಿ ಇಮಸ್ಮಿಂ ಸುತ್ತೇ ಪುಬ್ಬಭಾಗವಿಪಸ್ಸನಾವ ಕಥಿತಾ।
Taṃ cakkhu nāviñchatīti taṇhārajjukānaṃ āyatanapāṇakānaṃ kāyagatāsatithambhe baddhānaṃ nibbisevanabhāvaṃ āpannattā nākaḍḍhatīti imasmiṃ sutte pubbabhāgavipassanāva kathitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ • Saṃyuttanikāya / ೧೦. ಛಪ್ಪಾಣಕೋಪಮಸುತ್ತಂ • 10. Chappāṇakopamasuttaṃ
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ೧೦. ಛಪ್ಪಾಣಕೋಪಮಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 10. Chappāṇakopamasuttavaṇṇanā