Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
੧੦. ਛਪ੍ਪਾਣਕੋਪਮਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ
10. Chappāṇakopamasuttavaṇṇanā
੨੪੭. ਦਸਮੇ ਅਰੁਗਤ੍ਤੋਤਿ વਣਸਰੀਰੋ। ਤੇਸਂਯੇવ ਅਰੂਨਂ ਪਕ੍ਕਤ੍ਤਾ ਪਕ੍ਕਗਤ੍ਤੋ। ਸਰવਨਨ੍ਤਿ ਕਣ੍ਡવਨਂ। ਏવਮੇવ ਖੋਤਿ ਅਰੁਗਤ੍ਤੋ ਪੁਰਿਸੋ વਿਯ ਦੁਸ੍ਸੀਲਪੁਗ੍ਗਲੋ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ। ਤਸ੍ਸ ਕੁਸਕਣ੍ਟਕੇਹਿ વਿਦ੍ਧਸ੍ਸ ਸਰਪਤ੍ਤੇਹਿ ਚ ਅਸਿਧਾਰੂਪਮੇਹਿ વਿਲਿਖਿਤਗਤ੍ਤਸ੍ਸ ਭਿਯ੍ਯੋਸੋਮਤ੍ਤਾਯ ਦੁਕ੍ਖਦੋਮਨਸ੍ਸਂ વਿਯ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਸਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰੀਹਿ ‘‘ਅਯਂ ਸੋ ਇਮੇਸਞ੍ਚ ਇਮੇਸਞ੍ਚ ਕਮ੍ਮਾਨਂ ਕਾਰਕੋ’’ਤਿ વੁਚ੍ਚਮਾਨਸ੍ਸ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨਦੁਕ੍ਖਂ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ।
247. Dasame arugattoti vaṇasarīro. Tesaṃyeva arūnaṃ pakkattā pakkagatto. Saravananti kaṇḍavanaṃ. Evameva khoti arugatto puriso viya dussīlapuggalo veditabbo. Tassa kusakaṇṭakehi viddhassa sarapattehi ca asidhārūpamehi vilikhitagattassa bhiyyosomattāya dukkhadomanassaṃ viya tattha tattha sabrahmacārīhi ‘‘ayaṃ so imesañca imesañca kammānaṃ kārako’’ti vuccamānassa uppajjanadukkhaṃ veditabbaṃ.
ਲਭਤਿ વਤ੍ਤਾਰਨ੍ਤਿ ਲਭਤਿ ਚੋਦਕਂ। ਏવਂਕਾਰੀਤਿ ਏવਰੂਪਾਨਂ વੇਜ੍ਜਕਮ੍ਮਦੂਤਕਮ੍ਮਾਦੀਨਂ ਕਾਰਕੋ। ਏવਂਸਮਾਚਾਰੋਤਿ વਿਧવਾ ਗੋਚਰਾਦਿવਸੇਨ ਏવਰੂਪਗੋਚਰੋ। ਅਸੁਚਿਗਾਮਕਣ੍ਟਕੋਤਿ ਅਸੁਦ੍ਧਟ੍ਠੇਨ ਅਸੁਚਿ, ਗਾਮવਾਸੀਨਂ વਿਜ੍ਝਨਟ੍ਠੇਨ ਕਣ੍ਟਕੋਤਿ ਗਾਮਕਣ੍ਟਕੋ।
Labhati vattāranti labhati codakaṃ. Evaṃkārīti evarūpānaṃ vejjakammadūtakammādīnaṃ kārako. Evaṃsamācāroti vidhavā gocarādivasena evarūpagocaro. Asucigāmakaṇṭakoti asuddhaṭṭhena asuci, gāmavāsīnaṃ vijjhanaṭṭhena kaṇṭakoti gāmakaṇṭako.
ਪਕ੍ਖਿਨ੍ਤਿ ਹਤ੍ਥਿਸੋਣ੍ਡਸਕੁਣਂ। ਓਸ੍ਸਜ੍ਜੇਯ੍ਯਾਤਿ વਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਯ੍ਯ। ਆવਿਞ੍ਛੇਯ੍ਯੁਨ੍ਤਿ ਆਕਡ੍ਢੇਯ੍ਯੁਂ। ਪવੇਕ੍ਖਾਮੀਤਿ ਪવਿਸਿਸ੍ਸਾਮਿ। ਆਕਾਸਂ ਡੇਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਆਕਾਸਂ ਉਪ੍ਪਤਿਸ੍ਸਾਮਿ।
Pakkhinti hatthisoṇḍasakuṇaṃ. Ossajjeyyāti vissajjeyya. Āviñcheyyunti ākaḍḍheyyuṃ. Pavekkhāmīti pavisissāmi. Ākāsaṃ ḍessāmīti ākāsaṃ uppatissāmi.
ਏਤੇਸੁ ਪਨ ਅਹਿ ‘‘ਭੋਗੇਹਿ ਮਣ੍ਡਲਂ ਬਨ੍ਧਿਤ੍વਾ ਸੁਪਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ વਮ੍ਮਿਕਂ ਪવਿਸਿਤੁਕਾਮੋ ਹੋਤਿ। ਸੁਸੁਮਾਰੋ ‘‘ਦੂਰੇ ਬਿਲਂ ਪવਿਸਿਤ੍વਾ ਨਿਪਜ੍ਜਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਉਦਕਂ ਪવਿਸਿਤੁਕਾਮੋ ਹੋਤਿ। ਪਕ੍ਖੀ ‘‘ਅਜਟਾਕਾਸੇ ਸੁਖਂ વਿਚਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਆਕਾਸਂ ਡੇਤੁਕਾਮੋ ਹੋਤਿ। ਕੁਕ੍ਕੁਰੋ ‘‘ਉਦ੍ਧਨਟ੍ਠਾਨੇ ਛਾਰਿਕਂ ਬ੍ਯੂਹਿਤ੍વਾ ਉਸੁਮਂ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੋ ਨਿਪਜ੍ਜਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਗਾਮਂ ਪવਿਸਿਤੁਕਾਮੋ ਹੋਤਿ। ਸਿਙ੍ਗਾਲੋ ‘‘ਮਨੁਸ੍ਸਮਂਸਂ ਖਾਦਿਤ੍વਾ ਪਿਟ੍ਠਿਂ ਪਸਾਰੇਤ੍વਾ ਸਯਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਆਮਕਸੁਸਾਨਂ ਪવਿਸਿਤੁਕਾਮੋ ਹੋਤਿ। ਮਕ੍ਕਟੋ ‘‘ਉਚ੍ਚੇ ਰੁਕ੍ਖੇ ਅਭਿਰੁਹਿਤ੍વਾ ਦਿਸਾਦਿਸਂ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ વਨਂ ਪવਿਸਿਤੁਕਾਮੋ ਹੋਤਿ।
Etesu pana ahi ‘‘bhogehi maṇḍalaṃ bandhitvā supissāmī’’ti vammikaṃ pavisitukāmo hoti. Susumāro ‘‘dūre bilaṃ pavisitvā nipajjissāmī’’ti udakaṃ pavisitukāmo hoti. Pakkhī ‘‘ajaṭākāse sukhaṃ vicarissāmī’’ti ākāsaṃ ḍetukāmo hoti. Kukkuro ‘‘uddhanaṭṭhāne chārikaṃ byūhitvā usumaṃ gaṇhanto nipajjissāmī’’ti gāmaṃ pavisitukāmo hoti. Siṅgālo ‘‘manussamaṃsaṃ khāditvā piṭṭhiṃ pasāretvā sayissāmī’’ti āmakasusānaṃ pavisitukāmo hoti. Makkaṭo ‘‘ucce rukkhe abhiruhitvā disādisaṃ pakkhandissāmī’’ti vanaṃ pavisitukāmo hoti.
ਅਨੁવਿਧਾਯੇਯ੍ਯੁਨ੍ਤਿ ਅਨੁਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯੁਂ, ਅਨੁવਿਧਿਯੇਯ੍ਯੁਨ੍ਤਿਪਿ ਪਾਠੋ, ਅਨੁવਿਧਾਨਂ ਆਪਜ੍ਜੇਯ੍ਯੁਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਯਤ੍ਥ ਸੋ ਯਾਤਿ, ਤਤ੍ਥੇવ ਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯੁਨ੍ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ। ਏવਮੇવਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਛ ਪਾਣਕਾ વਿਯ ਛਾਯਤਨਾਨਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਾਨਿ, ਦਲ਼੍ਹਰਜ੍ਜੁ વਿਯ ਤਣ੍ਹਾ, ਮਜ੍ਝੇ ਗਣ੍ਠਿ વਿਯ ਅવਿਜ੍ਜਾ। ਯਸ੍ਮਿਂ ਯਸ੍ਮਿਂ ਦ੍વਾਰੇ ਆਰਮ੍ਮਣਂ ਬਲવਂ ਹੋਤਿ, ਤਂ ਤਂ ਆਯਤਨਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਆਰਮ੍ਮਣੇ ਆવਿਞ੍ਛਤਿ।
Anuvidhāyeyyunti anugaccheyyuṃ, anuvidhiyeyyuntipi pāṭho, anuvidhānaṃ āpajjeyyunti attho. Yattha so yāti, tattheva gaccheyyunti vuttaṃ hoti. Evamevāti ettha cha pāṇakā viya chāyatanāni daṭṭhabbāni, daḷharajju viya taṇhā, majjhe gaṇṭhi viya avijjā. Yasmiṃ yasmiṃ dvāre ārammaṇaṃ balavaṃ hoti, taṃ taṃ āyatanaṃ tasmiṃ tasmiṃ ārammaṇe āviñchati.
ਇਮਂ ਪਨ ਉਪਮਂ ਭਗવਾ ਸਰਿਕ੍ਖਕੇਨ વਾ ਆਹਰੇਯ੍ਯ ਆਯਤਨਾਨਂ વਾ ਨਾਨਤ੍ਤਦਸ੍ਸਨવਸੇਨ। ਤਤ੍ਥ ਸਰਿਕ੍ਖਕੇਨ ਤਾવ વਿਸੁਂ ਅਪ੍ਪਨਾਕਿਚ੍ਚਂ ਨਤ੍ਥਿ, ਪਾਲ਼ਿਯਂਯੇવ ਅਪ੍ਪਿਤਾ। ਆਯਤਨਾਨਂ ਨਾਨਤ੍ਤਦਸ੍ਸਨੇਨ ਪਨ ਅਯਂ ਅਪ੍ਪਨਾ – ਅਹਿ ਨਾਮੇਸ ਬਹਿ ਸਿਤ੍ਤਸਮ੍ਮਟ੍ਠੇ ਠਾਨੇ ਨਾਭਿਰਮਤਿ, ਸਙ੍ਕਾਰਟ੍ਠਾਨਤਿਣਪਣ੍ਣਗਹਨવਮ੍ਮਿਕਾਨਿਯੇવ ਪਨ ਪવਿਸਿਤ੍વਾ ਨਿਪਨ੍ਨਕਾਲੇ ਅਭਿਰਮਤਿ, ਏਕਗ੍ਗਤਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ। ਏવਮੇવ ਚਕ੍ਖੁਪੇਤਂ વਿਸਮਜ੍ਝਾਸਯਂ, ਮਟ੍ਠਾਸੁ ਸੁવਣ੍ਣਭਿਤ੍ਤਿਆਦੀਸੁ ਨਾਭਿਰਮਤਿ, ਓਲੋਕੇਤੁਮ੍ਪਿ ਨ ਇਚ੍ਛਤਿ, ਰੂਪਚਿਤ੍ਤਪੁਪ੍ਫਲਤਾਦਿવਿਚਿਤ੍ਤੇਸੁਯੇવ ਪਨ ਅਭਿਰਮਤਿ। ਤਾਦਿਸੇਸੁ ਹਿ ਠਾਨੇਸੁ ਚਕ੍ਖੁਮ੍ਹਿ ਅਪ੍ਪਹੋਨ੍ਤੇ ਮੁਖਮ੍ਪਿ વਿવਰਿਤ੍વਾ ਓਲੋਕੇਤੁਕਾਮੋ ਹੋਤਿ।
Imaṃ pana upamaṃ bhagavā sarikkhakena vā āhareyya āyatanānaṃ vā nānattadassanavasena. Tattha sarikkhakena tāva visuṃ appanākiccaṃ natthi, pāḷiyaṃyeva appitā. Āyatanānaṃ nānattadassanena pana ayaṃ appanā – ahi nāmesa bahi sittasammaṭṭhe ṭhāne nābhiramati, saṅkāraṭṭhānatiṇapaṇṇagahanavammikāniyeva pana pavisitvā nipannakāle abhiramati, ekaggataṃ āpajjati. Evameva cakkhupetaṃ visamajjhāsayaṃ, maṭṭhāsu suvaṇṇabhittiādīsu nābhiramati, oloketumpi na icchati, rūpacittapupphalatādivicittesuyeva pana abhiramati. Tādisesu hi ṭhānesu cakkhumhi appahonte mukhampi vivaritvā oloketukāmo hoti.
ਸੁਸੁਮਾਰੋਪਿ ਬਹਿ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤੋ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ ਨ ਪਸ੍ਸਤਿ, ਅਕ੍ਖਿਂ ਨਿਮੀਲੇਤ੍વਾ ਚਰਤਿ। ਯਦਾ ਪਨ ਬ੍ਯਾਮਸਤਮਤ੍ਤਂ ਉਦਕਂ ਓਗਾਹਿਤ੍વਾ ਬਿਲਂ ਪવਿਸਿਤ੍વਾ ਨਿਪਨ੍ਨੋ ਹੋਤਿ, ਤਦਾ ਤਸ੍ਸ ਚਿਤ੍ਤਂ ਏਕਗ੍ਗਂ ਹੋਤਿ, ਸੁਖਂ ਸੁਪਤਿ। ਏવਮੇવ ਸੋਤਮ੍ਪੇਤਂ ਬਿਲਜ੍ਝਾਸਯਂ ਆਕਾਸਸਨ੍ਨਿਸ੍ਸਿਤਂ, ਕਣ੍ਣਚ੍ਛਿਦ੍ਦਕੂਪਕੇਯੇવ ਅਜ੍ਝਾਸਯਂ ਕਰੋਤਿ, ਕਣ੍ਣਚ੍ਛਿਦ੍ਦਾਕਾਸੋਯੇવ ਤਸ੍ਸ ਸਦ੍ਦਸવਨੇ ਪਚ੍ਚਯੋ ਹੋਤਿ। ਅਜਟਾਕਾਸੋਪਿ વਟ੍ਟਤਿਯੇવ। ਅਨ੍ਤੋਲੇਣਸ੍ਮਿਞ੍ਹਿ ਸਜ੍ਝਾਯੇ ਕਯਿਰਮਾਨੇ ਨ ਲੇਣਚ੍ਛਦਨਂ ਭਿਨ੍ਦਿਤ੍વਾ ਸਦ੍ਦੋ ਬਹਿ ਨਿਕ੍ਖਮਤਿ, ਦ੍વਾਰવਾਤਪਾਨਛਿਦ੍ਦੇਹਿ ਪਨ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍વਾ ਧਾਤੁਪਰਮ੍ਪਰਾ ਘਟ੍ਟੇਨ੍ਤੋ ਆਗਨ੍ਤ੍વਾ ਸੋਤਪਸਾਦਂ ਘਟ੍ਟੇਤਿ। ਅਥ ਤਸ੍ਮਿਂ ਕਾਲੇ ‘‘ਅਸੁਕਂ ਨਾਮ ਸਜ੍ਝਾਯਤੀ’’ਤਿ ਲੇਣਪਿਟ੍ਠੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ ਜਾਨਨ੍ਤਿ।
Susumāropi bahi nikkhanto gahetabbaṃ na passati, akkhiṃ nimīletvā carati. Yadā pana byāmasatamattaṃ udakaṃ ogāhitvā bilaṃ pavisitvā nipanno hoti, tadā tassa cittaṃ ekaggaṃ hoti, sukhaṃ supati. Evameva sotampetaṃ bilajjhāsayaṃ ākāsasannissitaṃ, kaṇṇacchiddakūpakeyeva ajjhāsayaṃ karoti, kaṇṇacchiddākāsoyeva tassa saddasavane paccayo hoti. Ajaṭākāsopi vaṭṭatiyeva. Antoleṇasmiñhi sajjhāye kayiramāne na leṇacchadanaṃ bhinditvā saddo bahi nikkhamati, dvāravātapānachiddehi pana nikkhamitvā dhātuparamparā ghaṭṭento āgantvā sotapasādaṃ ghaṭṭeti. Atha tasmiṃ kāle ‘‘asukaṃ nāma sajjhāyatī’’ti leṇapiṭṭhe nisinnā jānanti.
ਏવਂ ਸਨ੍ਤੇ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਗੋਚਰਤਾ ਹੋਤਿ, ਕਿਂ ਪਨੇਤਂ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਗੋਚਰਨ੍ਤਿ? ਆਮ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਗੋਚਰਂ। ਯਦਿ ਏવਂ ਦੂਰੇ ਭੇਰਿਆਦੀਸੁ વਜ੍ਜਮਾਨੇਸੁ ‘‘ਦੂਰੇ ਸਦ੍ਦੋ’’ਤਿ ਜਾਨਨਂ ਨ ਭવੇਯ੍ਯਾਤਿ। ਨੋ ਨ ਭવਤਿ। ਸੋਤਪਸਾਦਸ੍ਮਿਞ੍ਹਿ ਘਟ੍ਟਿਤੇ ‘‘ਦੂਰੇ ਸਦ੍ਦੋ, ਆਸਨ੍ਨੇ ਸਦ੍ਦੋ, ਪਰਤੀਰੇ ਓਰਿਮਤੀਰੇ’’ਤਿ ਤਥਾ ਤਥਾ ਜਾਨਨਾਕਾਰੋ ਹੋਤਿ, ਧਮ੍ਮਤਾ ਏਸਾਤਿ। ਕਿਂ ਏਤਾਯ ਧਮ੍ਮਤਾਯ? ਯਤੋ ਯਤੋ ਛਿਦ੍ਦਂ, ਤਤੋ ਤਤੋ ਸવਨਂ ਹੋਤਿ ਚਨ੍ਦਿਮਸੂਰਿਯਾਦੀਨਂ ਦਸ੍ਸਨਂ વਿਯਾਤਿ ਅਸਮ੍ਪਤ੍ਤਗੋਚਰਮੇવੇਤਂ।
Evaṃ sante sampattagocaratā hoti, kiṃ panetaṃ sampattagocaranti? Āma sampattagocaraṃ. Yadi evaṃ dūre bheriādīsu vajjamānesu ‘‘dūre saddo’’ti jānanaṃ na bhaveyyāti. No na bhavati. Sotapasādasmiñhi ghaṭṭite ‘‘dūre saddo, āsanne saddo, paratīre orimatīre’’ti tathā tathā jānanākāro hoti, dhammatā esāti. Kiṃ etāya dhammatāya? Yato yato chiddaṃ, tato tato savanaṃ hoti candimasūriyādīnaṃ dassanaṃ viyāti asampattagocaramevetaṃ.
ਪਕ੍ਖੀਪਿ ਰੁਕ੍ਖੇ વਾ ਭੂਮਿਯਂ વਾ ਨ ਰਮਤਿ। ਯਦਾ ਪਨ ਏਕਂ વਾ ਦ੍વੇ વਾ ਲੇਡ੍ਡੁਪਾਤੇ ਅਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮ ਅਜਟਾਕਾਸਂ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦੋ ਹੋਤਿ, ਤਦਾ ਏਕਗ੍ਗਚਿਤ੍ਤਤਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ। ਏવਮੇવ ਘਾਨਮ੍ਪਿ ਆਕਾਸਜ੍ਝਾਸਯਂ વਾਤੂਪਨਿਸ੍ਸਯਗਨ੍ਧਗੋਚਰਂ। ਤਥਾ ਹਿ ਗਾવੋ ਨવવੁਟ੍ਠੇ ਦੇવੇ ਭੂਮਿਂ ਘਾਯਿਤ੍વਾ ਘਾਯਿਤ੍વਾ ਆਕਾਸਾਭਿਮੁਖੋ ਹੁਤ੍વਾ વਾਤਂ ਆਕਡ੍ਢਨ੍ਤਿ। ਅਙ੍ਗੁਲੀਹਿ ਗਨ੍ਧਪਿਣ੍ਡਂ ਗਹੇਤ੍વਾਪਿ ਚ ਉਪਸਿਙ੍ਘਨਕਾਲੇ વਾਤਂ ਅਨਾਕਡ੍ਢਨ੍ਤੋ ਨੇવ ਤਸ੍ਸ ਗਨ੍ਧਂ ਜਾਨਾਤਿ।
Pakkhīpi rukkhe vā bhūmiyaṃ vā na ramati. Yadā pana ekaṃ vā dve vā leḍḍupāte atikkamma ajaṭākāsaṃ pakkhando hoti, tadā ekaggacittataṃ āpajjati. Evameva ghānampi ākāsajjhāsayaṃ vātūpanissayagandhagocaraṃ. Tathā hi gāvo navavuṭṭhe deve bhūmiṃ ghāyitvā ghāyitvā ākāsābhimukho hutvā vātaṃ ākaḍḍhanti. Aṅgulīhi gandhapiṇḍaṃ gahetvāpi ca upasiṅghanakāle vātaṃ anākaḍḍhanto neva tassa gandhaṃ jānāti.
ਕੁਕ੍ਕੁਰੋਪਿ ਬਹਿ ਚਰਨ੍ਤੋ ਖੇਮਟ੍ਠਾਨਂ ਨ ਪਸ੍ਸਤਿ, ਲੇਡ੍ਡੁਦਣ੍ਡਾਦੀਹਿ ਉਪਦ੍ਦੁਤੋ ਹੋਤਿ। ਅਨ੍ਤੋਗਾਮਂ ਪવਿਸਿਤ੍વਾ ਉਦ੍ਧਨਟ੍ਠਾਨੇ ਛਾਰਿਕਂ ਬ੍ਯੂਹਿਤ੍વਾ ਨਿਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਪਨਸ੍ਸ ਫਾਸੁ ਹੋਤਿ। ਏવਮੇવ ਜਿવ੍ਹਾਪਿ ਗਾਮਜ੍ਝਾਸਯਾ ਆਪੋਸਨ੍ਨਿਸ੍ਸਿਤਰਸਾਰਮ੍ਮਣਾ। ਤਥਾ ਹਿ ਤਿਯਾਮਰਤ੍ਤਿਂ ਸਮਣਧਮ੍ਮਂ ਕਤ੍વਾਪਿ ਪਾਤੋવ ਪਤ੍ਤਚੀવਰਮਾਦਾਯ ਗਾਮਂ ਪવਿਸਿਤਬ੍ਬਂ ਹੋਤਿ। ਸੁਕ੍ਖਖਾਦਨੀਯਸ੍ਸ ਚ ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਖੇਲ਼ੇਨ ਅਤੇਮਿਤਸ੍ਸ ਰਸਂ ਜਾਨਿਤੁਂ।
Kukkuropi bahi caranto khemaṭṭhānaṃ na passati, leḍḍudaṇḍādīhi upadduto hoti. Antogāmaṃ pavisitvā uddhanaṭṭhāne chārikaṃ byūhitvā nipannassa panassa phāsu hoti. Evameva jivhāpi gāmajjhāsayā āposannissitarasārammaṇā. Tathā hi tiyāmarattiṃ samaṇadhammaṃ katvāpi pātova pattacīvaramādāya gāmaṃ pavisitabbaṃ hoti. Sukkhakhādanīyassa ca na sakkā kheḷena atemitassa rasaṃ jānituṃ.
ਸਿਙ੍ਗਾਲੋਪਿ ਬਹਿ ਚਰਨ੍ਤੋ ਰਤਿਂ ਨ વਿਨ੍ਦਤਿ, ਆਮਕਸੁਸਾਨੇ ਮਨੁਸ੍ਸਮਂਸਂ ਖਾਦਿਤ੍વਾ ਨਿਪਨ੍ਨਸ੍ਸੇવ ਪਨਸ੍ਸ ਫਾਸੁ ਹੋਤਿ। ਏવਮੇવ ਕਾਯੋਪਿ ਉਪਾਦਿਣ੍ਣਕਜ੍ਝਾਸਯੋ ਪਥવੀਸਨ੍ਨਿਸ੍ਸਿਤਫੋਟ੍ਠਬ੍ਬਾਰਮ੍ਮਣੋ। ਤਥਾ ਹਿ ਅਞ੍ਞਂ ਉਪਾਦਿਣ੍ਣਕਂ ਅਲਭਮਾਨਾ ਸਤ੍ਤਾ ਅਤ੍ਤਨੋવ ਹਤ੍ਥਤਲੇ ਸੀਸਂ ਕਤ੍વਾ ਨਿਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ। ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਿਕਬਾਹਿਰਾ ਚਸ੍ਸ ਪਥવੀ ਆਰਮ੍ਮਣਗ੍ਗਹਣੇ ਪਚ੍ਚਯੋ ਹੋਤਿ। ਸੁਸਨ੍ਥਤਸ੍ਸਾਪਿ ਹਿ ਸਯਨਸ੍ਸ ਹੇਟ੍ਠਾਠਿਤਾਨਮ੍ਪਿ વਾ ਫਲਕਾਨਂ ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਅਨਿਸੀਦਨ੍ਤੇਨ વਾ ਅਨੁਪ੍ਪੀਲ਼ਨ੍ਤੇਨ વਾ ਥਦ੍ਧਮੁਦੁਭਾવੋ ਜਾਨਿਤੁਨ੍ਤਿ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਿਕਬਾਹਿਰਾ ਪਥવੀ ਏਤਸ੍ਸ ਫੋਟ੍ਠਬ੍ਬਜਾਨਨੇ ਪਚ੍ਚਯੋ ਹੋਤਿ।
Siṅgālopi bahi caranto ratiṃ na vindati, āmakasusāne manussamaṃsaṃ khāditvā nipannasseva panassa phāsu hoti. Evameva kāyopi upādiṇṇakajjhāsayo pathavīsannissitaphoṭṭhabbārammaṇo. Tathā hi aññaṃ upādiṇṇakaṃ alabhamānā sattā attanova hatthatale sīsaṃ katvā nipajjanti. Ajjhattikabāhirā cassa pathavī ārammaṇaggahaṇe paccayo hoti. Susanthatassāpi hi sayanassa heṭṭhāṭhitānampi vā phalakānaṃ na sakkā anisīdantena vā anuppīḷantena vā thaddhamudubhāvo jānitunti ajjhattikabāhirā pathavī etassa phoṭṭhabbajānane paccayo hoti.
ਮਕ੍ਕਟੋਪਿ ਭੂਮਿਯਂ વਿਚਰਨ੍ਤੋ ਨਾਭਿਰਮਤਿ, ਹਤ੍ਥਸਤੁਬ੍ਬੇਧਂ ਪਨਸ੍ਸ ਰੁਕ੍ਖਂ ਆਰੁਯ੍ਹ વਿਟਪਪਿਟ੍ਠੇ ਨਿਸੀਦਿਤ੍વਾ ਦਿਸਾવਿਦਿਸਾ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤਸ੍ਸੇવ ਫਾਸੁਕੋ ਹੋਤਿ। ਏવਂ ਮਨੋਪਿ ਨਾਨਜ੍ਝਾਸਯੋ ਭવਙ੍ਗਪਚ੍ਚਯੋ, ਦਿਟ੍ਠਪੁਬ੍ਬੇਪਿ ਨਾਨਾਰਮ੍ਮਣਜ੍ਝਾਸਯਂ ਕਰੋਤਿਯੇવ ਮੂਲਭવਙ੍ਗਂ ਪਨਸ੍ਸ ਪਚ੍ਚਯੋ ਹੋਤੀਤਿ ਅਯਮੇਤ੍ਥ ਸਙ੍ਖੇਪੋ, વਿਤ੍ਥਾਰੇਨ ਪਨ ਆਯਤਨਾਨਂ ਨਾਨਤ੍ਤਂ વਿਸੁਦ੍ਧਿਮਗ੍ਗੇ ਆਯਤਨਨਿਦ੍ਦੇਸੇ વੁਤ੍ਤਮੇવ।
Makkaṭopi bhūmiyaṃ vicaranto nābhiramati, hatthasatubbedhaṃ panassa rukkhaṃ āruyha viṭapapiṭṭhe nisīditvā disāvidisā olokentasseva phāsuko hoti. Evaṃ manopi nānajjhāsayo bhavaṅgapaccayo, diṭṭhapubbepi nānārammaṇajjhāsayaṃ karotiyeva mūlabhavaṅgaṃ panassa paccayo hotīti ayamettha saṅkhepo, vitthārena pana āyatanānaṃ nānattaṃ visuddhimagge āyatananiddese vuttameva.
ਤਂ ਚਕ੍ਖੁ ਨਾવਿਞ੍ਛਤੀਤਿ ਤਣ੍ਹਾਰਜ੍ਜੁਕਾਨਂ ਆਯਤਨਪਾਣਕਾਨਂ ਕਾਯਗਤਾਸਤਿਥਮ੍ਭੇ ਬਦ੍ਧਾਨਂ ਨਿਬ੍ਬਿਸੇવਨਭਾવਂ ਆਪਨ੍ਨਤ੍ਤਾ ਨਾਕਡ੍ਢਤੀਤਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਸੁਤ੍ਤੇ ਪੁਬ੍ਬਭਾਗવਿਪਸ੍ਸਨਾવ ਕਥਿਤਾ।
Taṃ cakkhu nāviñchatīti taṇhārajjukānaṃ āyatanapāṇakānaṃ kāyagatāsatithambhe baddhānaṃ nibbisevanabhāvaṃ āpannattā nākaḍḍhatīti imasmiṃ sutte pubbabhāgavipassanāva kathitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ • Saṃyuttanikāya / ੧੦. ਛਪ੍ਪਾਣਕੋਪਮਸੁਤ੍ਤਂ • 10. Chappāṇakopamasuttaṃ
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ੧੦. ਛਪ੍ਪਾਣਕੋਪਮਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 10. Chappāṇakopamasuttavaṇṇanā