Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / จูฬวคฺค-อฎฺฐกถา • Cūḷavagga-aṭṭhakathā |
๗. สงฺฆเภทกกฺขนฺธกํ
7. Saṅghabhedakakkhandhakaṃ
ฉสกฺยปพฺพชฺชากถา
Chasakyapabbajjākathā
๓๓๐. สงฺฆเภทกกฺขนฺธเก อภิญฺญาตา อภิญฺญาตาติ ปากฎา ปากฎาฯ สกฺยกุมารา นาม กาฬุทายิปฺปภุตโย ทส ทูตา สทฺธิํ ปริวาเรหิ อเญฺญ จ พหู ชนาฯ อมฺหากนฺติ อเมฺหสุ; อมฺหากํ กุลโตติ วา วุตฺตํ โหติฯ ฆราวาสตฺถํ อนุสาสิสฺสามีติ ฆราวาเส ยํ กตฺตพฺพํ, ตํ ชานาเปสฺสามิฯ อุทกํ นิเนฺนตพฺพนฺติ ยถา อุทกํ สพฺพฎฺฐาเน สมํ โหติ, เอวํ กาตพฺพํฯ นิทฺธาเปตพฺพนฺติ ติณานิ อุทฺธริตพฺพานิฯ ภุสิกา อุทฺธราเปตพฺพาติ สุขุมปลาลมิสฺสธญฺญา ปลาลิกา ปลาเปตพฺพาฯ โอปุนาเปตพฺพนฺติ สุขุมปลาลํ อปเนตพฺพํฯ ตฺวเญฺญว ฆราวาสเตฺถน อุปชานาหีติ ตฺวเญฺญว ฆราวาสตฺถํ ชานาหิฯ อหํ ตยา ยถาสุขํ ปพฺพชาหีติ เอตฺถ อหํ ตยา สทฺธิํ ปพฺพชิสฺสามีติ สหายสิเนเหน สหสา วตฺตุกาโม หุตฺวา ปุน รชฺชสิริโลเภน ปริกฑฺฒิยมานหทโย ‘‘อหํ ตยา’’ติ เอตฺตกเมว วตฺวา เสสํ วตฺตุํ นาสกฺขีติ เอวมโตฺถ เวทิตโพฺพ ฯ
330. Saṅghabhedakakkhandhake abhiññātā abhiññātāti pākaṭā pākaṭā. Sakyakumārā nāma kāḷudāyippabhutayo dasa dūtā saddhiṃ parivārehi aññe ca bahū janā. Amhākanti amhesu; amhākaṃ kulatoti vā vuttaṃ hoti. Gharāvāsatthaṃ anusāsissāmīti gharāvāse yaṃ kattabbaṃ, taṃ jānāpessāmi. Udakaṃ ninnetabbanti yathā udakaṃ sabbaṭṭhāne samaṃ hoti, evaṃ kātabbaṃ. Niddhāpetabbanti tiṇāni uddharitabbāni. Bhusikā uddharāpetabbāti sukhumapalālamissadhaññā palālikā palāpetabbā. Opunāpetabbanti sukhumapalālaṃ apanetabbaṃ. Tvaññeva gharāvāsatthena upajānāhīti tvaññeva gharāvāsatthaṃ jānāhi. Ahaṃ tayā yathāsukhaṃ pabbajāhīti ettha ahaṃ tayā saddhiṃ pabbajissāmīti sahāyasinehena sahasā vattukāmo hutvā puna rajjasirilobhena parikaḍḍhiyamānahadayo ‘‘ahaṃ tayā’’ti ettakameva vatvā sesaṃ vattuṃ nāsakkhīti evamattho veditabbo .
๓๓๑. นิปฺปาติตาติ นิกฺขมิตาฯ มานสฺสิโนติ มานสฺสยิโน; มานนิสฺสิตาติ วุตฺตํ โหติฯ
331.Nippātitāti nikkhamitā. Mānassinoti mānassayino; mānanissitāti vuttaṃ hoti.
๓๓๒. ยสฺสนฺตรโต น สนฺติ โกปาติ ตติยมเคฺคน สมูหตตฺตา ยสฺส จิเตฺต โกปา น สนฺติฯ ยสฺมา ปน ภโวติ สมฺปตฺติ, วิภโวติ วิปตฺติ; ตถา ภโวติ วุฑฺฒิ, วิภโวติ หานิ; ภโวติ สสฺสตํ, วิภโวติ อุเจฺฉโท; ภโวติ ปุญฺญํ, วิภโวติ ปาปํ; วิภโวติ จ อภโวติ จ อตฺถโต เอกเมว, ตสฺมา อิติภวาภวตญฺจ วีติวโตฺตติ เอตฺถ ยา เอสา สมฺปตฺติวิปตฺติวุฑฺฒิหานิสสฺสตุเจฺฉทปุญฺญปาปวเสน อิติ อเนกปฺปการา ภวาภวตา วุจฺจติ; จตูหิปิ มเคฺคหิ ยถาสมฺภวํ เตน เตน นเยน ตํ อิติภวาภวตญฺจ วีติวโตฺตติ เอวมโตฺถ ทฎฺฐโพฺพฯ นานุภวนฺตีติ น สมฺปาปุณนฺติ; ตสฺส ทสฺสนํ เทวานมฺปิ ทุลฺลภนฺติ อธิปฺปาโยฯ
332.Yassantarato na santi kopāti tatiyamaggena samūhatattā yassa citte kopā na santi. Yasmā pana bhavoti sampatti, vibhavoti vipatti; tathā bhavoti vuḍḍhi, vibhavoti hāni; bhavoti sassataṃ, vibhavoti ucchedo; bhavoti puññaṃ, vibhavoti pāpaṃ; vibhavoti ca abhavoti ca atthato ekameva, tasmā itibhavābhavatañca vītivattoti ettha yā esā sampattivipattivuḍḍhihānisassatucchedapuññapāpavasena iti anekappakārā bhavābhavatā vuccati; catūhipi maggehi yathāsambhavaṃ tena tena nayena taṃ itibhavābhavatañca vītivattoti evamattho daṭṭhabbo. Nānubhavantīti na sampāpuṇanti; tassa dassanaṃ devānampi dullabhanti adhippāyo.
๓๓๓. อหิเมขลิกาติ อหิํ กฎิยํ พนฺธิตฺวาฯ อุจฺฉเงฺคติ อเงฺกฯ
333.Ahimekhalikāti ahiṃ kaṭiyaṃ bandhitvā. Ucchaṅgeti aṅke.
๓๓๔. สมฺมนฺนตีติ สมฺมาเนติฯ ยํ ตุโม กริสฺสตีติ ยํ โส กริสฺสติฯ
334.Sammannatīti sammāneti. Yaṃ tumo karissatīti yaṃ so karissati.
ฉสกฺยปพฺพชฺชากถา นิฎฺฐิตาฯ
Chasakyapabbajjākathā niṭṭhitā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / วินยปิฎก • Vinayapiṭaka / จูฬวคฺคปาฬิ • Cūḷavaggapāḷi
ฉสกฺยปพฺพชฺชากถา • Chasakyapabbajjākathā
เทวทตฺตวตฺถุ • Devadattavatthu
ปญฺจสตฺถุกถา • Pañcasatthukathā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / สารตฺถทีปนี-ฎีกา • Sāratthadīpanī-ṭīkā
ฉสกฺยปพฺพชฺชากถาวณฺณนา • Chasakyapabbajjākathāvaṇṇanā
ปญฺจสตฺถุกถาวณฺณนา • Pañcasatthukathāvaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วชิรพุทฺธิ-ฎีกา • Vajirabuddhi-ṭīkā / ฉสกฺยปพฺพชฺชากถาวณฺณนา • Chasakyapabbajjākathāvaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วิมติวิโนทนี-ฎีกา • Vimativinodanī-ṭīkā / ฉสกฺยปพฺพชฺชากถาทิวณฺณนา • Chasakyapabbajjākathādivaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ปาจิตฺยาทิโยชนาปาฬิ • Pācityādiyojanāpāḷi / ฉสกฺยปพฺพชฺชากถา • Chasakyapabbajjākathā