Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / విమతివినోదనీ-టీకా • Vimativinodanī-ṭīkā |
౭. సఙ్ఘభేదకక్ఖన్ధకో
7. Saṅghabhedakakkhandhako
ఛసక్యపబ్బజ్జాకథాదివణ్ణనా
Chasakyapabbajjākathādivaṇṇanā
౩౩౦. సఙ్ఘభేదకక్ఖన్ధకే పాళియం అనుపియం నామాతి అనుపియా నామ. హేట్ఠా పాసాదాతి పాసాదతో హేట్ఠా హేట్ఠిమతలం, ‘‘హేట్ఠాపాసాద’’న్తిపి పాఠో. అభినేతబ్బన్తి వపితఖేత్తేసు పవేసేతబ్బం. నిన్నేతబ్బన్తి తతో నీహరితబ్బం. నిద్ధాపేతబ్బన్తి సస్సదూసకతిణాదీని ఉద్ధరితబ్బం. ఉజుం కారాపేతబ్బన్తి పుఞ్జం కారాపేతబ్బం, అయమేవ వా పాఠో.
330. Saṅghabhedakakkhandhake pāḷiyaṃ anupiyaṃ nāmāti anupiyā nāma. Heṭṭhā pāsādāti pāsādato heṭṭhā heṭṭhimatalaṃ, ‘‘heṭṭhāpāsāda’’ntipi pāṭho. Abhinetabbanti vapitakhettesu pavesetabbaṃ. Ninnetabbanti tato nīharitabbaṃ. Niddhāpetabbanti sassadūsakatiṇādīni uddharitabbaṃ. Ujuṃ kārāpetabbanti puñjaṃ kārāpetabbaṃ, ayameva vā pāṭho.
౩౩౨. పరదత్తోతి పరేహి దిన్నపచ్చయేహి పవత్తమానో. మిగభూతేన చేతసాతి కత్థచి అలగ్గతాయ మిగస్స వియ జాతేన చిత్తేన.
332.Paradattoti parehi dinnapaccayehi pavattamāno. Migabhūtena cetasāti katthaci alaggatāya migassa viya jātena cittena.
౩౩౩. మనోమయం కాయన్తి ఝానమనేన నిబ్బత్తం బ్రహ్మకాయం, ‘‘కిం ను ఖో అహం పసాదేయ్యం, యస్మిం మే పసన్నే బహులాభసక్కారో ఉప్పజ్జేయ్యా’’తి పఠమం ఉప్పన్నపరివితక్కస్స మన్దపరియుట్ఠానతాయ దేవదత్తస్స తస్మిం ఖణే ఝానపరిహాని నాహోసి, పచ్ఛా ఏవ అహోసీతి దట్ఠబ్బం. తేనాహ ‘‘సహ చిత్తుప్పాదా’’తిఆది. ద్వే వా తీణి వా మాగధకాని గామఖేత్తానీతి ఏత్థ మగధరట్ఠే ఖుద్దకం గామఖేత్తం గావుతమత్తం, మజ్ఝిమం పన దియడ్ఢగావుతమత్తం, మహన్తం అనేకయోజనమ్పి హోతి. తేసు మజ్ఝిమేన గామఖేత్తేన ద్వే వా ఖుద్దకేన తీణి వా గామఖేత్తాని, తస్స సరీరం తిగావుతప్పమాణో అత్తభావోతి వుత్తం హోతి.
333.Manomayaṃ kāyanti jhānamanena nibbattaṃ brahmakāyaṃ, ‘‘kiṃ nu kho ahaṃ pasādeyyaṃ, yasmiṃ me pasanne bahulābhasakkāro uppajjeyyā’’ti paṭhamaṃ uppannaparivitakkassa mandapariyuṭṭhānatāya devadattassa tasmiṃ khaṇe jhānaparihāni nāhosi, pacchā eva ahosīti daṭṭhabbaṃ. Tenāha ‘‘saha cittuppādā’’tiādi. Dve vā tīṇi vā māgadhakāni gāmakhettānīti ettha magadharaṭṭhe khuddakaṃ gāmakhettaṃ gāvutamattaṃ, majjhimaṃ pana diyaḍḍhagāvutamattaṃ, mahantaṃ anekayojanampi hoti. Tesu majjhimena gāmakhettena dve vā khuddakena tīṇi vā gāmakhettāni, tassa sarīraṃ tigāvutappamāṇo attabhāvoti vuttaṃ hoti.
౩౩౪. సత్థారోతి గణసత్థారో. నాస్సస్సాతి న ఏతస్స భవేయ్య. తన్తి సత్థారం. తేనాతి అమనాపేన. సమ్మన్నతీతి చీవరాదినా అమ్హాకం సమ్మానం కరోతి, పరేహి వా అయం సత్థా సమ్మానీయతీతి అత్థో.
334.Satthāroti gaṇasatthāro. Nāssassāti na etassa bhaveyya. Tanti satthāraṃ. Tenāti amanāpena. Sammannatīti cīvarādinā amhākaṃ sammānaṃ karoti, parehi vā ayaṃ satthā sammānīyatīti attho.
౩౩౫. నాసాయ పిత్తం భిన్దేయ్యున్తి అచ్ఛపిత్తం వా మచ్ఛపిత్తం వా నాసాపుటే పక్ఖిపేయ్యుం. అస్సతరీతి వళవాయ కుచ్ఛిస్మిం గద్రభస్స జాతా. తస్సా హి గహితగబ్భాయ విజాయితుమసక్కోన్తియా ఉదరం ఫాలేత్వా పోతకం నీహరన్తి. తేనాహ ‘‘అత్తవధాయ గబ్భం గణ్హాతీ’’తి.
335.Nāsāyapittaṃ bhindeyyunti acchapittaṃ vā macchapittaṃ vā nāsāpuṭe pakkhipeyyuṃ. Assatarīti vaḷavāya kucchismiṃ gadrabhassa jātā. Tassā hi gahitagabbhāya vijāyitumasakkontiyā udaraṃ phāletvā potakaṃ nīharanti. Tenāha ‘‘attavadhāya gabbhaṃ gaṇhātī’’ti.
౩౩౯. పోత్థనికన్తి ఛురికం, ‘‘ఖర’’న్తిపి వుచ్చతి.
339.Potthanikanti churikaṃ, ‘‘khara’’ntipi vuccati.
౩౪౨. మా కుఞ్జర నాగమాసదోతి హే కుఞ్జర బుద్ధనాగం వధకచిత్తేన మా ఉపగచ్ఛ. దుక్ఖన్తి దుక్ఖకారణత్తా దుక్ఖం. ఇతోతి ఇతో జాతితో. యతోతి యస్మా, యన్తస్స వా, గచ్ఛన్తస్సాతి అత్థో. మా చ మదోతి మదో తయా న కాతబ్బోతి అత్థో.
342.Mākuñjara nāgamāsadoti he kuñjara buddhanāgaṃ vadhakacittena mā upagaccha. Dukkhanti dukkhakāraṇattā dukkhaṃ. Itoti ito jātito. Yatoti yasmā, yantassa vā, gacchantassāti attho. Mā ca madoti mado tayā na kātabboti attho.
౩౪౩. తికభోజనన్తి తీహి భుఞ్జితబ్బం భోజనం, తతో అధికేహి ఏకతో పటిగ్గహేత్వా భుఞ్జితుం న వట్టనకం గణభోజనపటిపక్ఖం భోజనన్తి అత్థో. కోకాలికోతిఆదీని దేవదత్తపరిసాయ గణపామోక్ఖానం నామాని. కప్పన్తి మహానిరయే ఆయుకప్పం, తం అన్తరకప్పన్తి కేచి. కేచి పన ‘‘అసఙ్ఖ్యేయ్యకప్ప’’న్తి.
343.Tikabhojananti tīhi bhuñjitabbaṃ bhojanaṃ, tato adhikehi ekato paṭiggahetvā bhuñjituṃ na vaṭṭanakaṃ gaṇabhojanapaṭipakkhaṃ bhojananti attho. Kokālikotiādīni devadattaparisāya gaṇapāmokkhānaṃ nāmāni. Kappanti mahāniraye āyukappaṃ, taṃ antarakappanti keci. Keci pana ‘‘asaṅkhyeyyakappa’’nti.
ఛసక్యపబ్బజ్జాకథాదివణ్ణనా నిట్ఠితా.
Chasakyapabbajjākathādivaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / వినయపిటక • Vinayapiṭaka / చూళవగ్గపాళి • Cūḷavaggapāḷi
ఛసక్యపబ్బజ్జాకథా • Chasakyapabbajjākathā
దేవదత్తవత్థు • Devadattavatthu
పఞ్చసత్థుకథా • Pañcasatthukathā
అజాతసత్తుకుమారవత్థు • Ajātasattukumāravatthu
నాళాగిరిపేసనం • Nāḷāgiripesanaṃ
పఞ్చవత్థుయాచనకథా • Pañcavatthuyācanakathā
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / వినయపిటక (అట్ఠకథా) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / చూళవగ్గ-అట్ఠకథా • Cūḷavagga-aṭṭhakathā
ఛసక్యపబ్బజ్జాకథా • Chasakyapabbajjākathā
పకాసనీయకమ్మాదికథా • Pakāsanīyakammādikathā
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / సారత్థదీపనీ-టీకా • Sāratthadīpanī-ṭīkā
ఛసక్యపబ్బజ్జాకథావణ్ణనా • Chasakyapabbajjākathāvaṇṇanā
పఞ్చసత్థుకథావణ్ణనా • Pañcasatthukathāvaṇṇanā
నాళాగిరిపేసనకథావణ్ణనా • Nāḷāgiripesanakathāvaṇṇanā
పఞ్చవత్థుయాచనకథావణ్ణనా • Pañcavatthuyācanakathāvaṇṇanā
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / వజిరబుద్ధి-టీకా • Vajirabuddhi-ṭīkā / ఛసక్యపబ్బజ్జాకథావణ్ణనా • Chasakyapabbajjākathāvaṇṇanā
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / పాచిత్యాదియోజనాపాళి • Pācityādiyojanāpāḷi
ఛసక్యపబ్బజ్జాకథా • Chasakyapabbajjākathā
పకాసనీయకమ్మాదికథా • Pakāsanīyakammādikathā