Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / વਿਮਤਿવਿਨੋਦਨੀ-ਟੀਕਾ • Vimativinodanī-ṭīkā

    ੭. ਸਙ੍ਘਭੇਦਕਕ੍ਖਨ੍ਧਕੋ

    7. Saṅghabhedakakkhandhako

    ਛਸਕ੍ਯਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਕਥਾਦਿવਣ੍ਣਨਾ

    Chasakyapabbajjākathādivaṇṇanā

    ੩੩੦. ਸਙ੍ਘਭੇਦਕਕ੍ਖਨ੍ਧਕੇ ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਅਨੁਪਿਯਂ ਨਾਮਾਤਿ ਅਨੁਪਿਯਾ ਨਾਮ। ਹੇਟ੍ਠਾ ਪਾਸਾਦਾਤਿ ਪਾਸਾਦਤੋ ਹੇਟ੍ਠਾ ਹੇਟ੍ਠਿਮਤਲਂ, ‘‘ਹੇਟ੍ਠਾਪਾਸਾਦ’’ਨ੍ਤਿਪਿ ਪਾਠੋ। ਅਭਿਨੇਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ વਪਿਤਖੇਤ੍ਤੇਸੁ ਪવੇਸੇਤਬ੍ਬਂ। ਨਿਨ੍ਨੇਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਤਤੋ ਨੀਹਰਿਤਬ੍ਬਂ। ਨਿਦ੍ਧਾਪੇਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਸਸ੍ਸਦੂਸਕਤਿਣਾਦੀਨਿ ਉਦ੍ਧਰਿਤਬ੍ਬਂ। ਉਜੁਂ ਕਾਰਾਪੇਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਪੁਞ੍ਜਂ ਕਾਰਾਪੇਤਬ੍ਬਂ, ਅਯਮੇવ વਾ ਪਾਠੋ।

    330. Saṅghabhedakakkhandhake pāḷiyaṃ anupiyaṃ nāmāti anupiyā nāma. Heṭṭhā pāsādāti pāsādato heṭṭhā heṭṭhimatalaṃ, ‘‘heṭṭhāpāsāda’’ntipi pāṭho. Abhinetabbanti vapitakhettesu pavesetabbaṃ. Ninnetabbanti tato nīharitabbaṃ. Niddhāpetabbanti sassadūsakatiṇādīni uddharitabbaṃ. Ujuṃ kārāpetabbanti puñjaṃ kārāpetabbaṃ, ayameva vā pāṭho.

    ੩੩੨. ਪਰਦਤ੍ਤੋਤਿ ਪਰੇਹਿ ਦਿਨ੍ਨਪਚ੍ਚਯੇਹਿ ਪવਤ੍ਤਮਾਨੋ। ਮਿਗਭੂਤੇਨ ਚੇਤਸਾਤਿ ਕਤ੍ਥਚਿ ਅਲਗ੍ਗਤਾਯ ਮਿਗਸ੍ਸ વਿਯ ਜਾਤੇਨ ਚਿਤ੍ਤੇਨ।

    332.Paradattoti parehi dinnapaccayehi pavattamāno. Migabhūtena cetasāti katthaci alaggatāya migassa viya jātena cittena.

    ੩੩੩. ਮਨੋਮਯਂ ਕਾਯਨ੍ਤਿ ਝਾਨਮਨੇਨ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਕਾਯਂ, ‘‘ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ ਅਹਂ ਪਸਾਦੇਯ੍ਯਂ, ਯਸ੍ਮਿਂ ਮੇ ਪਸਨ੍ਨੇ ਬਹੁਲਾਭਸਕ੍ਕਾਰੋ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ ਪਠਮਂ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਪਰਿવਿਤਕ੍ਕਸ੍ਸ ਮਨ੍ਦਪਰਿਯੁਟ੍ਠਾਨਤਾਯ ਦੇવਦਤ੍ਤਸ੍ਸ ਤਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇ ਝਾਨਪਰਿਹਾਨਿ ਨਾਹੋਸਿ, ਪਚ੍ਛਾ ਏવ ਅਹੋਸੀਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ। ਤੇਨਾਹ ‘‘ਸਹ ਚਿਤ੍ਤੁਪ੍ਪਾਦਾ’’ਤਿਆਦਿ। ਦ੍વੇ વਾ ਤੀਣਿ વਾ ਮਾਗਧਕਾਨਿ ਗਾਮਖੇਤ੍ਤਾਨੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਮਗਧਰਟ੍ਠੇ ਖੁਦ੍ਦਕਂ ਗਾਮਖੇਤ੍ਤਂ ਗਾવੁਤਮਤ੍ਤਂ, ਮਜ੍ਝਿਮਂ ਪਨ ਦਿਯਡ੍ਢਗਾવੁਤਮਤ੍ਤਂ, ਮਹਨ੍ਤਂ ਅਨੇਕਯੋਜਨਮ੍ਪਿ ਹੋਤਿ। ਤੇਸੁ ਮਜ੍ਝਿਮੇਨ ਗਾਮਖੇਤ੍ਤੇਨ ਦ੍વੇ વਾ ਖੁਦ੍ਦਕੇਨ ਤੀਣਿ વਾ ਗਾਮਖੇਤ੍ਤਾਨਿ, ਤਸ੍ਸ ਸਰੀਰਂ ਤਿਗਾવੁਤਪ੍ਪਮਾਣੋ ਅਤ੍ਤਭਾવੋਤਿ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ।

    333.Manomayaṃ kāyanti jhānamanena nibbattaṃ brahmakāyaṃ, ‘‘kiṃ nu kho ahaṃ pasādeyyaṃ, yasmiṃ me pasanne bahulābhasakkāro uppajjeyyā’’ti paṭhamaṃ uppannaparivitakkassa mandapariyuṭṭhānatāya devadattassa tasmiṃ khaṇe jhānaparihāni nāhosi, pacchā eva ahosīti daṭṭhabbaṃ. Tenāha ‘‘saha cittuppādā’’tiādi. Dve vā tīṇi vā māgadhakāni gāmakhettānīti ettha magadharaṭṭhe khuddakaṃ gāmakhettaṃ gāvutamattaṃ, majjhimaṃ pana diyaḍḍhagāvutamattaṃ, mahantaṃ anekayojanampi hoti. Tesu majjhimena gāmakhettena dve vā khuddakena tīṇi vā gāmakhettāni, tassa sarīraṃ tigāvutappamāṇo attabhāvoti vuttaṃ hoti.

    ੩੩੪. ਸਤ੍ਥਾਰੋਤਿ ਗਣਸਤ੍ਥਾਰੋ। ਨਾਸ੍ਸਸ੍ਸਾਤਿ ਨ ਏਤਸ੍ਸ ਭવੇਯ੍ਯ। ਨ੍ਤਿ ਸਤ੍ਥਾਰਂ। ਤੇਨਾਤਿ ਅਮਨਾਪੇਨ। ਸਮ੍ਮਨ੍ਨਤੀਤਿ ਚੀવਰਾਦਿਨਾ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਸਮ੍ਮਾਨਂ ਕਰੋਤਿ, ਪਰੇਹਿ વਾ ਅਯਂ ਸਤ੍ਥਾ ਸਮ੍ਮਾਨੀਯਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।

    334.Satthāroti gaṇasatthāro. Nāssassāti na etassa bhaveyya. Tanti satthāraṃ. Tenāti amanāpena. Sammannatīti cīvarādinā amhākaṃ sammānaṃ karoti, parehi vā ayaṃ satthā sammānīyatīti attho.

    ੩੩੫. ਨਾਸਾਯ ਪਿਤ੍ਤਂ ਭਿਨ੍ਦੇਯ੍ਯੁਨ੍ਤਿ ਅਚ੍ਛਪਿਤ੍ਤਂ વਾ ਮਚ੍ਛਪਿਤ੍ਤਂ વਾ ਨਾਸਾਪੁਟੇ ਪਕ੍ਖਿਪੇਯ੍ਯੁਂ। ਅਸ੍ਸਤਰੀਤਿ વਲ਼વਾਯ ਕੁਚ੍ਛਿਸ੍ਮਿਂ ਗਦ੍ਰਭਸ੍ਸ ਜਾਤਾ। ਤਸ੍ਸਾ ਹਿ ਗਹਿਤਗਬ੍ਭਾਯ વਿਜਾਯਿਤੁਮਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤਿਯਾ ਉਦਰਂ ਫਾਲੇਤ੍વਾ ਪੋਤਕਂ ਨੀਹਰਨ੍ਤਿ। ਤੇਨਾਹ ‘‘ਅਤ੍ਤવਧਾਯ ਗਬ੍ਭਂ ਗਣ੍ਹਾਤੀ’’ਤਿ।

    335.Nāsāyapittaṃ bhindeyyunti acchapittaṃ vā macchapittaṃ vā nāsāpuṭe pakkhipeyyuṃ. Assatarīti vaḷavāya kucchismiṃ gadrabhassa jātā. Tassā hi gahitagabbhāya vijāyitumasakkontiyā udaraṃ phāletvā potakaṃ nīharanti. Tenāha ‘‘attavadhāya gabbhaṃ gaṇhātī’’ti.

    ੩੩੯. ਪੋਤ੍ਥਨਿਕਨ੍ਤਿ ਛੁਰਿਕਂ, ‘‘ਖਰ’’ਨ੍ਤਿਪਿ વੁਚ੍ਚਤਿ।

    339.Potthanikanti churikaṃ, ‘‘khara’’ntipi vuccati.

    ੩੪੨. ਮਾ ਕੁਞ੍ਜਰ ਨਾਗਮਾਸਦੋਤਿ ਹੇ ਕੁਞ੍ਜਰ ਬੁਦ੍ਧਨਾਗਂ વਧਕਚਿਤ੍ਤੇਨ ਮਾ ਉਪਗਚ੍ਛ। ਦੁਕ੍ਖਨ੍ਤਿ ਦੁਕ੍ਖਕਾਰਣਤ੍ਤਾ ਦੁਕ੍ਖਂ। ਇਤੋਤਿ ਇਤੋ ਜਾਤਿਤੋ। ਯਤੋਤਿ ਯਸ੍ਮਾ, ਯਨ੍ਤਸ੍ਸ વਾ, ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਸ੍ਸਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਮਾ ਚ ਮਦੋਤਿ ਮਦੋ ਤਯਾ ਨ ਕਾਤਬ੍ਬੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।

    342.kuñjara nāgamāsadoti he kuñjara buddhanāgaṃ vadhakacittena mā upagaccha. Dukkhanti dukkhakāraṇattā dukkhaṃ. Itoti ito jātito. Yatoti yasmā, yantassa vā, gacchantassāti attho. Mā ca madoti mado tayā na kātabboti attho.

    ੩੪੩. ਤਿਕਭੋਜਨਨ੍ਤਿ ਤੀਹਿ ਭੁਞ੍ਜਿਤਬ੍ਬਂ ਭੋਜਨਂ, ਤਤੋ ਅਧਿਕੇਹਿ ਏਕਤੋ ਪਟਿਗ੍ਗਹੇਤ੍વਾ ਭੁਞ੍ਜਿਤੁਂ ਨ વਟ੍ਟਨਕਂ ਗਣਭੋਜਨਪਟਿਪਕ੍ਖਂ ਭੋਜਨਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਕੋਕਾਲਿਕੋਤਿਆਦੀਨਿ ਦੇવਦਤ੍ਤਪਰਿਸਾਯ ਗਣਪਾਮੋਕ੍ਖਾਨਂ ਨਾਮਾਨਿ। ਕਪ੍ਪਨ੍ਤਿ ਮਹਾਨਿਰਯੇ ਆਯੁਕਪ੍ਪਂ, ਤਂ ਅਨ੍ਤਰਕਪ੍ਪਨ੍ਤਿ ਕੇਚਿ। ਕੇਚਿ ਪਨ ‘‘ਅਸਙ੍ਖ੍ਯੇਯ੍ਯਕਪ੍ਪ’’ਨ੍ਤਿ।

    343.Tikabhojananti tīhi bhuñjitabbaṃ bhojanaṃ, tato adhikehi ekato paṭiggahetvā bhuñjituṃ na vaṭṭanakaṃ gaṇabhojanapaṭipakkhaṃ bhojananti attho. Kokālikotiādīni devadattaparisāya gaṇapāmokkhānaṃ nāmāni. Kappanti mahāniraye āyukappaṃ, taṃ antarakappanti keci. Keci pana ‘‘asaṅkhyeyyakappa’’nti.

    ਛਸਕ੍ਯਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਕਥਾਦਿવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।

    Chasakyapabbajjākathādivaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਚੂਲ਼વਗ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Cūḷavagga-aṭṭhakathā
    ਛਸਕ੍ਯਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਕਥਾ • Chasakyapabbajjākathā
    ਪਕਾਸਨੀਯਕਮ੍ਮਾਦਿਕਥਾ • Pakāsanīyakammādikathā

    ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਜਿਰਬੁਦ੍ਧਿ-ਟੀਕਾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ਛਸਕ੍ਯਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Chasakyapabbajjākathāvaṇṇanā

    ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਪਾਚਿਤ੍ਯਾਦਿਯੋਜਨਾਪਾਲ਼ਿ • Pācityādiyojanāpāḷi
    ਛਸਕ੍ਯਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਕਥਾ • Chasakyapabbajjākathā
    ਪਕਾਸਨੀਯਕਮ੍ਮਾਦਿਕਥਾ • Pakāsanīyakammādikathā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact