| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / विमानवत्थुपाळि • Vimānavatthupāḷi |
३. छत्तमाणवकविमानवत्थु
3. Chattamāṇavakavimānavatthu
८८६.
886.
‘‘ये वदतं पवरो मनुजेसु, सक्यमुनी भगवा कतकिच्चो।
‘‘Ye vadataṃ pavaro manujesu, sakyamunī bhagavā katakicco;
पारगतो बलवीरियसमङ्गी 1, तं सुगतं सरणत्थमुपेहि॥
Pāragato balavīriyasamaṅgī 2, taṃ sugataṃ saraṇatthamupehi.
८८७.
887.
‘‘रागविरागमनेजमसोकं, धम्ममसङ्खतमप्पटिकूलं।
‘‘Rāgavirāgamanejamasokaṃ, dhammamasaṅkhatamappaṭikūlaṃ;
मधुरमिमं पगुणं सुविभत्तं, धम्ममिमं सरणत्थमुपेहि॥
Madhuramimaṃ paguṇaṃ suvibhattaṃ, dhammamimaṃ saraṇatthamupehi.
८८८.
888.
‘‘यत्थ च दिन्न महप्फलमाहु, चतूसु सुचीसु पुरिसयुगेसु।
‘‘Yattha ca dinna mahapphalamāhu, catūsu sucīsu purisayugesu;
अट्ठ च पुग्गलधम्मदसा ते, सङ्घमिमं सरणत्थमुपेहि॥
Aṭṭha ca puggaladhammadasā te, saṅghamimaṃ saraṇatthamupehi.
८८९.
889.
‘‘न तथा तपति नभे सूरियो, चन्दो च न भासति न फुस्सो।
‘‘Na tathā tapati nabhe sūriyo, cando ca na bhāsati na phusso;
यथा अतुलमिदं महप्पभासं, को नु त्वं तिदिवा महिं उपागा॥
Yathā atulamidaṃ mahappabhāsaṃ, ko nu tvaṃ tidivā mahiṃ upāgā.
८९०.
890.
‘‘छिन्दति रंसी पभङ्करस्स, साधिकवीसतियोजनानि आभा।
‘‘Chindati raṃsī pabhaṅkarassa, sādhikavīsatiyojanāni ābhā;
रत्तिमपि यथा दिवं करोति, परिसुद्धं विमलं सुभं विमानं॥
Rattimapi yathā divaṃ karoti, parisuddhaṃ vimalaṃ subhaṃ vimānaṃ.
८९१.
891.
‘‘बहुपदुमविचित्रपुण्डरीकं, वोकिण्णं कुसुमेहि नेकचित्तं।
‘‘Bahupadumavicitrapuṇḍarīkaṃ, vokiṇṇaṃ kusumehi nekacittaṃ;
अरजविरजहेमजालछन्नं, आकासे तपति यथापि सूरियो॥
Arajavirajahemajālachannaṃ, ākāse tapati yathāpi sūriyo.
८९२.
892.
‘‘रत्तम्बरपीतवससाहि, अगरुपियङ्गुचन्दनुस्सदाहि।
‘‘Rattambarapītavasasāhi, agarupiyaṅgucandanussadāhi;
कञ्चनतनुसन्निभत्तचाहि, परिपूरं गगनंव तारकाहि॥
Kañcanatanusannibhattacāhi, paripūraṃ gaganaṃva tārakāhi.
८९३.
893.
‘‘नरनारियो 3 बहुकेत्थनेकवण्णा, कुसुमविभूसिताभरणेत्थ सुमना।
‘‘Naranāriyo 4 bahuketthanekavaṇṇā, kusumavibhūsitābharaṇettha sumanā;
८९४.
894.
‘‘किस्स संयमस्स 9 अयं विपाको, केनासि कम्मफलेनिधूपपन्नो।
‘‘Kissa saṃyamassa 10 ayaṃ vipāko, kenāsi kammaphalenidhūpapanno;
यथा च ते अधिगतमिदं विमानं, तदनुपदं अवचासि इङ्घ पुट्ठो’’ति॥
Yathā ca te adhigatamidaṃ vimānaṃ, tadanupadaṃ avacāsi iṅgha puṭṭho’’ti.
८९५.
895.
‘‘सयमिध 11 पथे समेच्च माणवेन, सत्थानुसासि अनुकम्पमानो।
‘‘Sayamidha 12 pathe samecca māṇavena, satthānusāsi anukampamāno;
तव रतनवरस्स धम्मं सुत्वा, करिस्सामीति च ब्रवित्थ छत्तो॥
Tava ratanavarassa dhammaṃ sutvā, karissāmīti ca bravittha chatto.
८९६.
896.
नोति पठमं अवोचहं 17 भन्ते, पच्छा ते वचनं तथेवकासिं॥
Noti paṭhamaṃ avocahaṃ 18 bhante, pacchā te vacanaṃ tathevakāsiṃ.
८९७.
897.
‘‘मा च पाणवधं विविधं चरस्सु असुचिं,
‘‘Mā ca pāṇavadhaṃ vividhaṃ carassu asuciṃ,
न हि पाणेसु असञ्ञतं अवण्णयिंसु सप्पञ्ञा।
Na hi pāṇesu asaññataṃ avaṇṇayiṃsu sappaññā;
नोति पठमं अवोचहं भन्ते,
Noti paṭhamaṃ avocahaṃ bhante,
पच्छा ते वचनं तथेवकासिं॥
Pacchā te vacanaṃ tathevakāsiṃ.
८९८.
898.
‘‘मा च परजनस्स रक्खितम्पि, आदातब्बममञ्ञिथो 19 अदिन्नं।
‘‘Mā ca parajanassa rakkhitampi, ādātabbamamaññitho 20 adinnaṃ;
नोति पठमं अवोचहं भन्ते, पच्छा वचनं तथेवकासिं॥
Noti paṭhamaṃ avocahaṃ bhante, pacchā vacanaṃ tathevakāsiṃ.
८९९.
899.
‘‘मा च परजनस्स रक्खितायो, परभरिया अगमा अनरियमेतं।
‘‘Mā ca parajanassa rakkhitāyo, parabhariyā agamā anariyametaṃ;
नोति पठमं अवोचहं भन्ते, पच्छा ते वचनं तथेवकासिं।
Noti paṭhamaṃ avocahaṃ bhante, pacchā te vacanaṃ tathevakāsiṃ;
९००.
900.
‘‘मा च वितथं अञ्ञथा अभाणि,
‘‘Mā ca vitathaṃ aññathā abhāṇi,
न हि मुसावादं अवण्णयिंसु सप्पञ्ञा।
Na hi musāvādaṃ avaṇṇayiṃsu sappaññā;
नोति पठमं अवोचहं भन्ते, पच्छा ते वचनं तथेवकासिं॥
Noti paṭhamaṃ avocahaṃ bhante, pacchā te vacanaṃ tathevakāsiṃ.
९०१.
901.
‘‘येन च पुरिसस्स अपेति सञ्ञा, तं मज्जं परिवज्जयस्सु सब्बं।
‘‘Yena ca purisassa apeti saññā, taṃ majjaṃ parivajjayassu sabbaṃ;
नोति पठमं अवोचहं भन्ते, पच्छा ते वचनं तथेवकासिं॥
Noti paṭhamaṃ avocahaṃ bhante, pacchā te vacanaṃ tathevakāsiṃ.
९०२.
902.
‘‘स्वाहं इध पञ्च सिक्खा करित्वा, पटिपज्जित्वा तथागतस्स धम्मे।
‘‘Svāhaṃ idha pañca sikkhā karitvā, paṭipajjitvā tathāgatassa dhamme;
द्वेपथमगमासिं चोरमज्झे, ते मं तत्थ वधिंसु भोगहेतु॥
Dvepathamagamāsiṃ coramajjhe, te maṃ tattha vadhiṃsu bhogahetu.
९०३.
903.
‘‘एत्तकमिदं अनुस्सरामि कुसलं, ततो परं न मे विज्जति अञ्ञं।
‘‘Ettakamidaṃ anussarāmi kusalaṃ, tato paraṃ na me vijjati aññaṃ;
९०४.
904.
‘‘पस्स खणमुहुत्तसञ्ञमस्स, अनुधम्मप्पटिपत्तिया विपाकं।
‘‘Passa khaṇamuhuttasaññamassa, anudhammappaṭipattiyā vipākaṃ;
जलमिव यससा समेक्खमाना, बहुका मं पिहयन्ति हीनकम्मा॥
Jalamiva yasasā samekkhamānā, bahukā maṃ pihayanti hīnakammā.
९०५.
905.
‘‘पस्स कतिपयाय देसनाय, सुगतिञ्चम्हि गतो सुखञ्च पत्तो।
‘‘Passa katipayāya desanāya, sugatiñcamhi gato sukhañca patto;
ये च ते सततं सुणन्ति धम्मं, मञ्ञे ते अमतं फुसन्ति खेमं॥
Ye ca te satataṃ suṇanti dhammaṃ, maññe te amataṃ phusanti khemaṃ.
९०६.
906.
‘‘अप्पम्पि कतं महाविपाकं, विपुलं होति 25 तथागतस्स धम्मे।
‘‘Appampi kataṃ mahāvipākaṃ, vipulaṃ hoti 26 tathāgatassa dhamme;
पस्स कतपुञ्ञताय छत्तो, ओभासेति पथविं यथापि सूरियो॥
Passa katapuññatāya chatto, obhāseti pathaviṃ yathāpi sūriyo.
९०७.
907.
‘‘किमिदं कुसलं किमाचरेम, इच्चेके हि समेच्च मन्तयन्ति।
‘‘Kimidaṃ kusalaṃ kimācarema, icceke hi samecca mantayanti;
ते मयं पुनरेव 27 लद्ध मानुसत्तं, पटिपन्ना विहरेमु सीलवन्तो॥
Te mayaṃ punareva 28 laddha mānusattaṃ, paṭipannā viharemu sīlavanto.
९०८.
908.
‘‘बहुकारो अनुकम्पको च सत्था, इति मे सति अगमा दिवा दिवस्स।
‘‘Bahukāro anukampako ca satthā, iti me sati agamā divā divassa;
स्वाहं उपगतोम्हि सच्चनामं, अनुकम्पस्सु पुनपि सुणेमु 29 धम्मं॥
Svāhaṃ upagatomhi saccanāmaṃ, anukampassu punapi suṇemu 30 dhammaṃ.
९०९.
909.
‘‘ये चिध 31 पजहन्ति कामरागं, भवरागानुसयञ्च पहाय मोहं।
‘‘Ye cidha 32 pajahanti kāmarāgaṃ, bhavarāgānusayañca pahāya mohaṃ;
न च ते पुनमुपेन्ति गब्भसेय्यं, परिनिब्बानगता हि सीतिभूता’’ति॥
Na ca te punamupenti gabbhaseyyaṃ, parinibbānagatā hi sītibhūtā’’ti.
छत्तमाणवकविमानं ततियं।
Chattamāṇavakavimānaṃ tatiyaṃ.
Footnotes:
Related texts:
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / खुद्दकनिकाय (अट्ठकथा) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / विमानवत्थु-अट्ठकथा • Vimānavatthu-aṭṭhakathā / ३. छत्तमाणवकविमानवण्णना • 3. Chattamāṇavakavimānavaṇṇanā
