Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / વਿਮਾਨવਤ੍ਥੁਪਾਲ਼ਿ • Vimānavatthupāḷi |
੩. ਛਤ੍ਤਮਾਣવਕવਿਮਾਨવਤ੍ਥੁ
3. Chattamāṇavakavimānavatthu
੮੮੬.
886.
‘‘ਯੇ વਦਤਂ ਪવਰੋ ਮਨੁਜੇਸੁ, ਸਕ੍ਯਮੁਨੀ ਭਗવਾ ਕਤਕਿਚ੍ਚੋ।
‘‘Ye vadataṃ pavaro manujesu, sakyamunī bhagavā katakicco;
ਪਾਰਗਤੋ ਬਲવੀਰਿਯਸਮਙ੍ਗੀ 1, ਤਂ ਸੁਗਤਂ ਸਰਣਤ੍ਥਮੁਪੇਹਿ॥
Pāragato balavīriyasamaṅgī 2, taṃ sugataṃ saraṇatthamupehi.
੮੮੭.
887.
‘‘ਰਾਗવਿਰਾਗਮਨੇਜਮਸੋਕਂ, ਧਮ੍ਮਮਸਙ੍ਖਤਮਪ੍ਪਟਿਕੂਲਂ।
‘‘Rāgavirāgamanejamasokaṃ, dhammamasaṅkhatamappaṭikūlaṃ;
ਮਧੁਰਮਿਮਂ ਪਗੁਣਂ ਸੁવਿਭਤ੍ਤਂ, ਧਮ੍ਮਮਿਮਂ ਸਰਣਤ੍ਥਮੁਪੇਹਿ॥
Madhuramimaṃ paguṇaṃ suvibhattaṃ, dhammamimaṃ saraṇatthamupehi.
੮੮੮.
888.
‘‘ਯਤ੍ਥ ਚ ਦਿਨ੍ਨ ਮਹਪ੍ਫਲਮਾਹੁ, ਚਤੂਸੁ ਸੁਚੀਸੁ ਪੁਰਿਸਯੁਗੇਸੁ।
‘‘Yattha ca dinna mahapphalamāhu, catūsu sucīsu purisayugesu;
ਅਟ੍ਠ ਚ ਪੁਗ੍ਗਲਧਮ੍ਮਦਸਾ ਤੇ, ਸਙ੍ਘਮਿਮਂ ਸਰਣਤ੍ਥਮੁਪੇਹਿ॥
Aṭṭha ca puggaladhammadasā te, saṅghamimaṃ saraṇatthamupehi.
੮੮੯.
889.
‘‘ਨ ਤਥਾ ਤਪਤਿ ਨਭੇ ਸੂਰਿਯੋ, ਚਨ੍ਦੋ ਚ ਨ ਭਾਸਤਿ ਨ ਫੁਸ੍ਸੋ।
‘‘Na tathā tapati nabhe sūriyo, cando ca na bhāsati na phusso;
ਯਥਾ ਅਤੁਲਮਿਦਂ ਮਹਪ੍ਪਭਾਸਂ, ਕੋ ਨੁ ਤ੍વਂ ਤਿਦਿવਾ ਮਹਿਂ ਉਪਾਗਾ॥
Yathā atulamidaṃ mahappabhāsaṃ, ko nu tvaṃ tidivā mahiṃ upāgā.
੮੯੦.
890.
‘‘ਛਿਨ੍ਦਤਿ ਰਂਸੀ ਪਭਙ੍ਕਰਸ੍ਸ, ਸਾਧਿਕવੀਸਤਿਯੋਜਨਾਨਿ ਆਭਾ।
‘‘Chindati raṃsī pabhaṅkarassa, sādhikavīsatiyojanāni ābhā;
ਰਤ੍ਤਿਮਪਿ ਯਥਾ ਦਿવਂ ਕਰੋਤਿ, ਪਰਿਸੁਦ੍ਧਂ વਿਮਲਂ ਸੁਭਂ વਿਮਾਨਂ॥
Rattimapi yathā divaṃ karoti, parisuddhaṃ vimalaṃ subhaṃ vimānaṃ.
੮੯੧.
891.
‘‘ਬਹੁਪਦੁਮવਿਚਿਤ੍ਰਪੁਣ੍ਡਰੀਕਂ, વੋਕਿਣ੍ਣਂ ਕੁਸੁਮੇਹਿ ਨੇਕਚਿਤ੍ਤਂ।
‘‘Bahupadumavicitrapuṇḍarīkaṃ, vokiṇṇaṃ kusumehi nekacittaṃ;
ਅਰਜવਿਰਜਹੇਮਜਾਲਛਨ੍ਨਂ, ਆਕਾਸੇ ਤਪਤਿ ਯਥਾਪਿ ਸੂਰਿਯੋ॥
Arajavirajahemajālachannaṃ, ākāse tapati yathāpi sūriyo.
੮੯੨.
892.
‘‘ਰਤ੍ਤਮ੍ਬਰਪੀਤવਸਸਾਹਿ, ਅਗਰੁਪਿਯਙ੍ਗੁਚਨ੍ਦਨੁਸ੍ਸਦਾਹਿ।
‘‘Rattambarapītavasasāhi, agarupiyaṅgucandanussadāhi;
ਕਞ੍ਚਨਤਨੁਸਨ੍ਨਿਭਤ੍ਤਚਾਹਿ, ਪਰਿਪੂਰਂ ਗਗਨਂવ ਤਾਰਕਾਹਿ॥
Kañcanatanusannibhattacāhi, paripūraṃ gaganaṃva tārakāhi.
੮੯੩.
893.
‘‘ਨਰਨਾਰਿਯੋ 3 ਬਹੁਕੇਤ੍ਥਨੇਕવਣ੍ਣਾ, ਕੁਸੁਮવਿਭੂਸਿਤਾਭਰਣੇਤ੍ਥ ਸੁਮਨਾ।
‘‘Naranāriyo 4 bahuketthanekavaṇṇā, kusumavibhūsitābharaṇettha sumanā;
੮੯੪.
894.
‘‘ਕਿਸ੍ਸ ਸਂਯਮਸ੍ਸ 9 ਅਯਂ વਿਪਾਕੋ, ਕੇਨਾਸਿ ਕਮ੍ਮਫਲੇਨਿਧੂਪਪਨ੍ਨੋ।
‘‘Kissa saṃyamassa 10 ayaṃ vipāko, kenāsi kammaphalenidhūpapanno;
ਯਥਾ ਚ ਤੇ ਅਧਿਗਤਮਿਦਂ વਿਮਾਨਂ, ਤਦਨੁਪਦਂ ਅવਚਾਸਿ ਇਙ੍ਘ ਪੁਟ੍ਠੋ’’ਤਿ॥
Yathā ca te adhigatamidaṃ vimānaṃ, tadanupadaṃ avacāsi iṅgha puṭṭho’’ti.
੮੯੫.
895.
‘‘ਸਯਮਿਧ 11 ਪਥੇ ਸਮੇਚ੍ਚ ਮਾਣવੇਨ, ਸਤ੍ਥਾਨੁਸਾਸਿ ਅਨੁਕਮ੍ਪਮਾਨੋ।
‘‘Sayamidha 12 pathe samecca māṇavena, satthānusāsi anukampamāno;
ਤવ ਰਤਨવਰਸ੍ਸ ਧਮ੍ਮਂ ਸੁਤ੍વਾ, ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਚ ਬ੍ਰવਿਤ੍ਥ ਛਤ੍ਤੋ॥
Tava ratanavarassa dhammaṃ sutvā, karissāmīti ca bravittha chatto.
੮੯੬.
896.
ਨੋਤਿ ਪਠਮਂ ਅવੋਚਹਂ 17 ਭਨ੍ਤੇ, ਪਚ੍ਛਾ ਤੇ વਚਨਂ ਤਥੇવਕਾਸਿਂ॥
Noti paṭhamaṃ avocahaṃ 18 bhante, pacchā te vacanaṃ tathevakāsiṃ.
੮੯੭.
897.
‘‘ਮਾ ਚ ਪਾਣવਧਂ વਿવਿਧਂ ਚਰਸ੍ਸੁ ਅਸੁਚਿਂ,
‘‘Mā ca pāṇavadhaṃ vividhaṃ carassu asuciṃ,
ਨ ਹਿ ਪਾਣੇਸੁ ਅਸਞ੍ਞਤਂ ਅવਣ੍ਣਯਿਂਸੁ ਸਪ੍ਪਞ੍ਞਾ।
Na hi pāṇesu asaññataṃ avaṇṇayiṃsu sappaññā;
ਨੋਤਿ ਪਠਮਂ ਅવੋਚਹਂ ਭਨ੍ਤੇ,
Noti paṭhamaṃ avocahaṃ bhante,
ਪਚ੍ਛਾ ਤੇ વਚਨਂ ਤਥੇવਕਾਸਿਂ॥
Pacchā te vacanaṃ tathevakāsiṃ.
੮੯੮.
898.
‘‘ਮਾ ਚ ਪਰਜਨਸ੍ਸ ਰਕ੍ਖਿਤਮ੍ਪਿ, ਆਦਾਤਬ੍ਬਮਮਞ੍ਞਿਥੋ 19 ਅਦਿਨ੍ਨਂ।
‘‘Mā ca parajanassa rakkhitampi, ādātabbamamaññitho 20 adinnaṃ;
ਨੋਤਿ ਪਠਮਂ ਅવੋਚਹਂ ਭਨ੍ਤੇ, ਪਚ੍ਛਾ વਚਨਂ ਤਥੇવਕਾਸਿਂ॥
Noti paṭhamaṃ avocahaṃ bhante, pacchā vacanaṃ tathevakāsiṃ.
੮੯੯.
899.
‘‘ਮਾ ਚ ਪਰਜਨਸ੍ਸ ਰਕ੍ਖਿਤਾਯੋ, ਪਰਭਰਿਯਾ ਅਗਮਾ ਅਨਰਿਯਮੇਤਂ।
‘‘Mā ca parajanassa rakkhitāyo, parabhariyā agamā anariyametaṃ;
ਨੋਤਿ ਪਠਮਂ ਅવੋਚਹਂ ਭਨ੍ਤੇ, ਪਚ੍ਛਾ ਤੇ વਚਨਂ ਤਥੇવਕਾਸਿਂ।
Noti paṭhamaṃ avocahaṃ bhante, pacchā te vacanaṃ tathevakāsiṃ;
੯੦੦.
900.
‘‘ਮਾ ਚ વਿਤਥਂ ਅਞ੍ਞਥਾ ਅਭਾਣਿ,
‘‘Mā ca vitathaṃ aññathā abhāṇi,
ਨ ਹਿ ਮੁਸਾવਾਦਂ ਅવਣ੍ਣਯਿਂਸੁ ਸਪ੍ਪਞ੍ਞਾ।
Na hi musāvādaṃ avaṇṇayiṃsu sappaññā;
ਨੋਤਿ ਪਠਮਂ ਅવੋਚਹਂ ਭਨ੍ਤੇ, ਪਚ੍ਛਾ ਤੇ વਚਨਂ ਤਥੇવਕਾਸਿਂ॥
Noti paṭhamaṃ avocahaṃ bhante, pacchā te vacanaṃ tathevakāsiṃ.
੯੦੧.
901.
‘‘ਯੇਨ ਚ ਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਅਪੇਤਿ ਸਞ੍ਞਾ, ਤਂ ਮਜ੍ਜਂ ਪਰਿવਜ੍ਜਯਸ੍ਸੁ ਸਬ੍ਬਂ।
‘‘Yena ca purisassa apeti saññā, taṃ majjaṃ parivajjayassu sabbaṃ;
ਨੋਤਿ ਪਠਮਂ ਅવੋਚਹਂ ਭਨ੍ਤੇ, ਪਚ੍ਛਾ ਤੇ વਚਨਂ ਤਥੇવਕਾਸਿਂ॥
Noti paṭhamaṃ avocahaṃ bhante, pacchā te vacanaṃ tathevakāsiṃ.
੯੦੨.
902.
‘‘ਸ੍વਾਹਂ ਇਧ ਪਞ੍ਚ ਸਿਕ੍ਖਾ ਕਰਿਤ੍વਾ, ਪਟਿਪਜ੍ਜਿਤ੍વਾ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਧਮ੍ਮੇ।
‘‘Svāhaṃ idha pañca sikkhā karitvā, paṭipajjitvā tathāgatassa dhamme;
ਦ੍વੇਪਥਮਗਮਾਸਿਂ ਚੋਰਮਜ੍ਝੇ, ਤੇ ਮਂ ਤਤ੍ਥ વਧਿਂਸੁ ਭੋਗਹੇਤੁ॥
Dvepathamagamāsiṃ coramajjhe, te maṃ tattha vadhiṃsu bhogahetu.
੯੦੩.
903.
‘‘ਏਤ੍ਤਕਮਿਦਂ ਅਨੁਸ੍ਸਰਾਮਿ ਕੁਸਲਂ, ਤਤੋ ਪਰਂ ਨ ਮੇ વਿਜ੍ਜਤਿ ਅਞ੍ਞਂ।
‘‘Ettakamidaṃ anussarāmi kusalaṃ, tato paraṃ na me vijjati aññaṃ;
੯੦੪.
904.
‘‘ਪਸ੍ਸ ਖਣਮੁਹੁਤ੍ਤਸਞ੍ਞਮਸ੍ਸ, ਅਨੁਧਮ੍ਮਪ੍ਪਟਿਪਤ੍ਤਿਯਾ વਿਪਾਕਂ।
‘‘Passa khaṇamuhuttasaññamassa, anudhammappaṭipattiyā vipākaṃ;
ਜਲਮਿવ ਯਸਸਾ ਸਮੇਕ੍ਖਮਾਨਾ, ਬਹੁਕਾ ਮਂ ਪਿਹਯਨ੍ਤਿ ਹੀਨਕਮ੍ਮਾ॥
Jalamiva yasasā samekkhamānā, bahukā maṃ pihayanti hīnakammā.
੯੦੫.
905.
‘‘ਪਸ੍ਸ ਕਤਿਪਯਾਯ ਦੇਸਨਾਯ, ਸੁਗਤਿਞ੍ਚਮ੍ਹਿ ਗਤੋ ਸੁਖਞ੍ਚ ਪਤ੍ਤੋ।
‘‘Passa katipayāya desanāya, sugatiñcamhi gato sukhañca patto;
ਯੇ ਚ ਤੇ ਸਤਤਂ ਸੁਣਨ੍ਤਿ ਧਮ੍ਮਂ, ਮਞ੍ਞੇ ਤੇ ਅਮਤਂ ਫੁਸਨ੍ਤਿ ਖੇਮਂ॥
Ye ca te satataṃ suṇanti dhammaṃ, maññe te amataṃ phusanti khemaṃ.
੯੦੬.
906.
‘‘ਅਪ੍ਪਮ੍ਪਿ ਕਤਂ ਮਹਾવਿਪਾਕਂ, વਿਪੁਲਂ ਹੋਤਿ 25 ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਧਮ੍ਮੇ।
‘‘Appampi kataṃ mahāvipākaṃ, vipulaṃ hoti 26 tathāgatassa dhamme;
ਪਸ੍ਸ ਕਤਪੁਞ੍ਞਤਾਯ ਛਤ੍ਤੋ, ਓਭਾਸੇਤਿ ਪਥવਿਂ ਯਥਾਪਿ ਸੂਰਿਯੋ॥
Passa katapuññatāya chatto, obhāseti pathaviṃ yathāpi sūriyo.
੯੦੭.
907.
‘‘ਕਿਮਿਦਂ ਕੁਸਲਂ ਕਿਮਾਚਰੇਮ, ਇਚ੍ਚੇਕੇ ਹਿ ਸਮੇਚ੍ਚ ਮਨ੍ਤਯਨ੍ਤਿ।
‘‘Kimidaṃ kusalaṃ kimācarema, icceke hi samecca mantayanti;
ਤੇ ਮਯਂ ਪੁਨਰੇવ 27 ਲਦ੍ਧ ਮਾਨੁਸਤ੍ਤਂ, ਪਟਿਪਨ੍ਨਾ વਿਹਰੇਮੁ ਸੀਲવਨ੍ਤੋ॥
Te mayaṃ punareva 28 laddha mānusattaṃ, paṭipannā viharemu sīlavanto.
੯੦੮.
908.
‘‘ਬਹੁਕਾਰੋ ਅਨੁਕਮ੍ਪਕੋ ਚ ਸਤ੍ਥਾ, ਇਤਿ ਮੇ ਸਤਿ ਅਗਮਾ ਦਿવਾ ਦਿવਸ੍ਸ।
‘‘Bahukāro anukampako ca satthā, iti me sati agamā divā divassa;
ਸ੍વਾਹਂ ਉਪਗਤੋਮ੍ਹਿ ਸਚ੍ਚਨਾਮਂ, ਅਨੁਕਮ੍ਪਸ੍ਸੁ ਪੁਨਪਿ ਸੁਣੇਮੁ 29 ਧਮ੍ਮਂ॥
Svāhaṃ upagatomhi saccanāmaṃ, anukampassu punapi suṇemu 30 dhammaṃ.
੯੦੯.
909.
‘‘ਯੇ ਚਿਧ 31 ਪਜਹਨ੍ਤਿ ਕਾਮਰਾਗਂ, ਭવਰਾਗਾਨੁਸਯਞ੍ਚ ਪਹਾਯ ਮੋਹਂ।
‘‘Ye cidha 32 pajahanti kāmarāgaṃ, bhavarāgānusayañca pahāya mohaṃ;
ਨ ਚ ਤੇ ਪੁਨਮੁਪੇਨ੍ਤਿ ਗਬ੍ਭਸੇਯ੍ਯਂ, ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨਗਤਾ ਹਿ ਸੀਤਿਭੂਤਾ’’ਤਿ॥
Na ca te punamupenti gabbhaseyyaṃ, parinibbānagatā hi sītibhūtā’’ti.
ਛਤ੍ਤਮਾਣવਕવਿਮਾਨਂ ਤਤਿਯਂ।
Chattamāṇavakavimānaṃ tatiyaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਖੁਦ੍ਦਕਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / વਿਮਾਨવਤ੍ਥੁ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Vimānavatthu-aṭṭhakathā / ੩. ਛਤ੍ਤਮਾਣવਕવਿਮਾਨવਣ੍ਣਨਾ • 3. Chattamāṇavakavimānavaṇṇanā