Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / വിമാനവത്ഥുപാളി • Vimānavatthupāḷi

    ൩. ഛത്തമാണവകവിമാനവത്ഥു

    3. Chattamāṇavakavimānavatthu

    ൮൮൬.

    886.

    ‘‘യേ വദതം പവരോ മനുജേസു, സക്യമുനീ ഭഗവാ കതകിച്ചോ;

    ‘‘Ye vadataṃ pavaro manujesu, sakyamunī bhagavā katakicco;

    പാരഗതോ ബലവീരിയസമങ്ഗീ 1, തം സുഗതം സരണത്ഥമുപേഹി.

    Pāragato balavīriyasamaṅgī 2, taṃ sugataṃ saraṇatthamupehi.

    ൮൮൭.

    887.

    ‘‘രാഗവിരാഗമനേജമസോകം, ധമ്മമസങ്ഖതമപ്പടികൂലം;

    ‘‘Rāgavirāgamanejamasokaṃ, dhammamasaṅkhatamappaṭikūlaṃ;

    മധുരമിമം പഗുണം സുവിഭത്തം, ധമ്മമിമം സരണത്ഥമുപേഹി.

    Madhuramimaṃ paguṇaṃ suvibhattaṃ, dhammamimaṃ saraṇatthamupehi.

    ൮൮൮.

    888.

    ‘‘യത്ഥ ച ദിന്ന മഹപ്ഫലമാഹു, ചതൂസു സുചീസു പുരിസയുഗേസു;

    ‘‘Yattha ca dinna mahapphalamāhu, catūsu sucīsu purisayugesu;

    അട്ഠ ച പുഗ്ഗലധമ്മദസാ തേ, സങ്ഘമിമം സരണത്ഥമുപേഹി.

    Aṭṭha ca puggaladhammadasā te, saṅghamimaṃ saraṇatthamupehi.

    ൮൮൯.

    889.

    ‘‘ന തഥാ തപതി നഭേ സൂരിയോ, ചന്ദോ ച ന ഭാസതി ന ഫുസ്സോ;

    ‘‘Na tathā tapati nabhe sūriyo, cando ca na bhāsati na phusso;

    യഥാ അതുലമിദം മഹപ്പഭാസം, കോ നു ത്വം തിദിവാ മഹിം ഉപാഗാ.

    Yathā atulamidaṃ mahappabhāsaṃ, ko nu tvaṃ tidivā mahiṃ upāgā.

    ൮൯൦.

    890.

    ‘‘ഛിന്ദതി രംസീ പഭങ്കരസ്സ, സാധികവീസതിയോജനാനി ആഭാ;

    ‘‘Chindati raṃsī pabhaṅkarassa, sādhikavīsatiyojanāni ābhā;

    രത്തിമപി യഥാ ദിവം കരോതി, പരിസുദ്ധം വിമലം സുഭം വിമാനം.

    Rattimapi yathā divaṃ karoti, parisuddhaṃ vimalaṃ subhaṃ vimānaṃ.

    ൮൯൧.

    891.

    ‘‘ബഹുപദുമവിചിത്രപുണ്ഡരീകം, വോകിണ്ണം കുസുമേഹി നേകചിത്തം;

    ‘‘Bahupadumavicitrapuṇḍarīkaṃ, vokiṇṇaṃ kusumehi nekacittaṃ;

    അരജവിരജഹേമജാലഛന്നം, ആകാസേ തപതി യഥാപി സൂരിയോ.

    Arajavirajahemajālachannaṃ, ākāse tapati yathāpi sūriyo.

    ൮൯൨.

    892.

    ‘‘രത്തമ്ബരപീതവസസാഹി, അഗരുപിയങ്ഗുചന്ദനുസ്സദാഹി;

    ‘‘Rattambarapītavasasāhi, agarupiyaṅgucandanussadāhi;

    കഞ്ചനതനുസന്നിഭത്തചാഹി, പരിപൂരം ഗഗനംവ താരകാഹി.

    Kañcanatanusannibhattacāhi, paripūraṃ gaganaṃva tārakāhi.

    ൮൯൩.

    893.

    ‘‘നരനാരിയോ 3 ബഹുകേത്ഥനേകവണ്ണാ, കുസുമവിഭൂസിതാഭരണേത്ഥ സുമനാ;

    ‘‘Naranāriyo 4 bahuketthanekavaṇṇā, kusumavibhūsitābharaṇettha sumanā;

    അനിലപമുഞ്ചിതാ പവന്തി 5 സുരഭിം, തപനിയവിതതാ സുവണ്ണഛന്നാ 6.

    Anilapamuñcitā pavanti 7 surabhiṃ, tapaniyavitatā suvaṇṇachannā 8.

    ൮൯൪.

    894.

    ‘‘കിസ്സ സംയമസ്സ 9 അയം വിപാകോ, കേനാസി കമ്മഫലേനിധൂപപന്നോ;

    ‘‘Kissa saṃyamassa 10 ayaṃ vipāko, kenāsi kammaphalenidhūpapanno;

    യഥാ ച തേ അധിഗതമിദം വിമാനം, തദനുപദം അവചാസി ഇങ്ഘ പുട്ഠോ’’തി.

    Yathā ca te adhigatamidaṃ vimānaṃ, tadanupadaṃ avacāsi iṅgha puṭṭho’’ti.

    ൮൯൫.

    895.

    ‘‘സയമിധ 11 പഥേ സമേച്ച മാണവേന, സത്ഥാനുസാസി അനുകമ്പമാനോ;

    ‘‘Sayamidha 12 pathe samecca māṇavena, satthānusāsi anukampamāno;

    തവ രതനവരസ്സ ധമ്മം സുത്വാ, കരിസ്സാമീതി ച ബ്രവിത്ഥ ഛത്തോ.

    Tava ratanavarassa dhammaṃ sutvā, karissāmīti ca bravittha chatto.

    ൮൯൬.

    896.

    ‘‘ജിനവരപവരം 13 ഉപേഹി 14 സരണം, ധമ്മഞ്ചാപി തഥേവ ഭിക്ഖുസങ്ഘം;

    ‘‘Jinavarapavaraṃ 15 upehi 16 saraṇaṃ, dhammañcāpi tatheva bhikkhusaṅghaṃ;

    നോതി പഠമം അവോചഹം 17 ഭന്തേ, പച്ഛാ തേ വചനം തഥേവകാസിം.

    Noti paṭhamaṃ avocahaṃ 18 bhante, pacchā te vacanaṃ tathevakāsiṃ.

    ൮൯൭.

    897.

    ‘‘മാ ച പാണവധം വിവിധം ചരസ്സു അസുചിം,

    ‘‘Mā ca pāṇavadhaṃ vividhaṃ carassu asuciṃ,

    ന ഹി പാണേസു അസഞ്ഞതം അവണ്ണയിംസു സപ്പഞ്ഞാ;

    Na hi pāṇesu asaññataṃ avaṇṇayiṃsu sappaññā;

    നോതി പഠമം അവോചഹം ഭന്തേ,

    Noti paṭhamaṃ avocahaṃ bhante,

    പച്ഛാ തേ വചനം തഥേവകാസിം.

    Pacchā te vacanaṃ tathevakāsiṃ.

    ൮൯൮.

    898.

    ‘‘മാ ച പരജനസ്സ രക്ഖിതമ്പി, ആദാതബ്ബമമഞ്ഞിഥോ 19 അദിന്നം;

    ‘‘Mā ca parajanassa rakkhitampi, ādātabbamamaññitho 20 adinnaṃ;

    നോതി പഠമം അവോചഹം ഭന്തേ, പച്ഛാ വചനം തഥേവകാസിം.

    Noti paṭhamaṃ avocahaṃ bhante, pacchā vacanaṃ tathevakāsiṃ.

    ൮൯൯.

    899.

    ‘‘മാ ച പരജനസ്സ രക്ഖിതായോ, പരഭരിയാ അഗമാ അനരിയമേതം;

    ‘‘Mā ca parajanassa rakkhitāyo, parabhariyā agamā anariyametaṃ;

    നോതി പഠമം അവോചഹം ഭന്തേ, പച്ഛാ തേ വചനം തഥേവകാസിം;

    Noti paṭhamaṃ avocahaṃ bhante, pacchā te vacanaṃ tathevakāsiṃ;

    ൯൦൦.

    900.

    ‘‘മാ ച വിതഥം അഞ്ഞഥാ അഭാണി,

    ‘‘Mā ca vitathaṃ aññathā abhāṇi,

    ന ഹി മുസാവാദം അവണ്ണയിംസു സപ്പഞ്ഞാ;

    Na hi musāvādaṃ avaṇṇayiṃsu sappaññā;

    നോതി പഠമം അവോചഹം ഭന്തേ, പച്ഛാ തേ വചനം തഥേവകാസിം.

    Noti paṭhamaṃ avocahaṃ bhante, pacchā te vacanaṃ tathevakāsiṃ.

    ൯൦൧.

    901.

    ‘‘യേന ച പുരിസസ്സ അപേതി സഞ്ഞാ, തം മജ്ജം പരിവജ്ജയസ്സു സബ്ബം;

    ‘‘Yena ca purisassa apeti saññā, taṃ majjaṃ parivajjayassu sabbaṃ;

    നോതി പഠമം അവോചഹം ഭന്തേ, പച്ഛാ തേ വചനം തഥേവകാസിം.

    Noti paṭhamaṃ avocahaṃ bhante, pacchā te vacanaṃ tathevakāsiṃ.

    ൯൦൨.

    902.

    ‘‘സ്വാഹം ഇധ പഞ്ച സിക്ഖാ കരിത്വാ, പടിപജ്ജിത്വാ തഥാഗതസ്സ ധമ്മേ;

    ‘‘Svāhaṃ idha pañca sikkhā karitvā, paṭipajjitvā tathāgatassa dhamme;

    ദ്വേപഥമഗമാസിം ചോരമജ്ഝേ, തേ മം തത്ഥ വധിംസു ഭോഗഹേതു.

    Dvepathamagamāsiṃ coramajjhe, te maṃ tattha vadhiṃsu bhogahetu.

    ൯൦൩.

    903.

    ‘‘ഏത്തകമിദം അനുസ്സരാമി കുസലം, തതോ പരം ന മേ വിജ്ജതി അഞ്ഞം;

    ‘‘Ettakamidaṃ anussarāmi kusalaṃ, tato paraṃ na me vijjati aññaṃ;

    തേന സുചരിതേന കമ്മുനാഹം 21, ഉപ്പന്നോ 22 തിദിവേസു കാമകാമീ.

    Tena sucaritena kammunāhaṃ 23, uppanno 24 tidivesu kāmakāmī.

    ൯൦൪.

    904.

    ‘‘പസ്സ ഖണമുഹുത്തസഞ്ഞമസ്സ, അനുധമ്മപ്പടിപത്തിയാ വിപാകം;

    ‘‘Passa khaṇamuhuttasaññamassa, anudhammappaṭipattiyā vipākaṃ;

    ജലമിവ യസസാ സമേക്ഖമാനാ, ബഹുകാ മം പിഹയന്തി ഹീനകമ്മാ.

    Jalamiva yasasā samekkhamānā, bahukā maṃ pihayanti hīnakammā.

    ൯൦൫.

    905.

    ‘‘പസ്സ കതിപയായ ദേസനായ, സുഗതിഞ്ചമ്ഹി ഗതോ സുഖഞ്ച പത്തോ;

    ‘‘Passa katipayāya desanāya, sugatiñcamhi gato sukhañca patto;

    യേ ച തേ സതതം സുണന്തി ധമ്മം, മഞ്ഞേ തേ അമതം ഫുസന്തി ഖേമം.

    Ye ca te satataṃ suṇanti dhammaṃ, maññe te amataṃ phusanti khemaṃ.

    ൯൦൬.

    906.

    ‘‘അപ്പമ്പി കതം മഹാവിപാകം, വിപുലം ഹോതി 25 തഥാഗതസ്സ ധമ്മേ;

    ‘‘Appampi kataṃ mahāvipākaṃ, vipulaṃ hoti 26 tathāgatassa dhamme;

    പസ്സ കതപുഞ്ഞതായ ഛത്തോ, ഓഭാസേതി പഥവിം യഥാപി സൂരിയോ.

    Passa katapuññatāya chatto, obhāseti pathaviṃ yathāpi sūriyo.

    ൯൦൭.

    907.

    ‘‘കിമിദം കുസലം കിമാചരേമ, ഇച്ചേകേ ഹി സമേച്ച മന്തയന്തി;

    ‘‘Kimidaṃ kusalaṃ kimācarema, icceke hi samecca mantayanti;

    തേ മയം പുനരേവ 27 ലദ്ധ മാനുസത്തം, പടിപന്നാ വിഹരേമു സീലവന്തോ.

    Te mayaṃ punareva 28 laddha mānusattaṃ, paṭipannā viharemu sīlavanto.

    ൯൦൮.

    908.

    ‘‘ബഹുകാരോ അനുകമ്പകോ ച സത്ഥാ, ഇതി മേ സതി അഗമാ ദിവാ ദിവസ്സ;

    ‘‘Bahukāro anukampako ca satthā, iti me sati agamā divā divassa;

    സ്വാഹം ഉപഗതോമ്ഹി സച്ചനാമം, അനുകമ്പസ്സു പുനപി സുണേമു 29 ധമ്മം.

    Svāhaṃ upagatomhi saccanāmaṃ, anukampassu punapi suṇemu 30 dhammaṃ.

    ൯൦൯.

    909.

    ‘‘യേ ചിധ 31 പജഹന്തി കാമരാഗം, ഭവരാഗാനുസയഞ്ച പഹായ മോഹം;

    ‘‘Ye cidha 32 pajahanti kāmarāgaṃ, bhavarāgānusayañca pahāya mohaṃ;

    ന ച തേ പുനമുപേന്തി ഗബ്ഭസേയ്യം, പരിനിബ്ബാനഗതാ ഹി സീതിഭൂതാ’’തി.

    Na ca te punamupenti gabbhaseyyaṃ, parinibbānagatā hi sītibhūtā’’ti.

    ഛത്തമാണവകവിമാനം തതിയം.

    Chattamāṇavakavimānaṃ tatiyaṃ.







    Footnotes:
    1. ബലവീരസമങ്ഗീ (ക॰)
    2. balavīrasamaṅgī (ka.)
    3. നരനാരീ (ക॰), നാരിയോ (?)
    4. naranārī (ka.), nāriyo (?)
    5. പവായന്തി (ക॰)
    6. സുവണ്ണച്ഛാദനാ (സീ॰)
    7. pavāyanti (ka.)
    8. suvaṇṇacchādanā (sī.)
    9. സമദമസ്സ (സീ॰)
    10. samadamassa (sī.)
    11. യമിധ (സീ॰ സ്യാ॰ പീ॰)
    12. yamidha (sī. syā. pī.)
    13. ജിനപവരം (സ്യാ॰ ക॰)
    14. ഉപേമി (ബഹൂസു)
    15. jinapavaraṃ (syā. ka.)
    16. upemi (bahūsu)
    17. അവോചാഹം (സീ॰ സ്യാ॰ ക॰)
    18. avocāhaṃ (sī. syā. ka.)
    19. മമഞ്ഞിത്ഥ (സീ॰ പീ॰)
    20. mamaññittha (sī. pī.)
    21. കമ്മനാഹം (സീ॰)
    22. ഉപപന്നോ (ബഹൂസു)
    23. kammanāhaṃ (sī.)
    24. upapanno (bahūsu)
    25. വിപുലഫലം (ക॰)
    26. vipulaphalaṃ (ka.)
    27. പുനപി (?)
    28. punapi (?)
    29. സുണോമ (സീ॰), സുണോമി (സ്യാ॰)
    30. suṇoma (sī.), suṇomi (syā.)
    31. യേധ (സീ॰ സ്യാ॰ പീ॰), യേ ഇധ (ക॰)
    32. yedha (sī. syā. pī.), ye idha (ka.)



    Related texts:



    അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ഖുദ്ദകനികായ (അട്ഠകഥാ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / വിമാനവത്ഥു-അട്ഠകഥാ • Vimānavatthu-aṭṭhakathā / ൩. ഛത്തമാണവകവിമാനവണ്ണനാ • 3. Chattamāṇavakavimānavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact