Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಪಞ್ಚಪಕರಣ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
೬. ಛಟ್ಠನಯೋ ಸಮ್ಪಯೋಗವಿಪ್ಪಯೋಗಪದವಣ್ಣನಾ
6. Chaṭṭhanayo sampayogavippayogapadavaṇṇanā
೨೨೮. ಇದಾನಿ ಸಮ್ಪಯೋಗವಿಪ್ಪಯೋಗಪದಂ ಭಾಜೇತುಂ ರೂಪಕ್ಖನ್ಧೋತಿಆದಿ ಆರದ್ಧಂ। ತತ್ಥ ಯಂ ಲಬ್ಭತಿ ಯಞ್ಚ ನ ಲಬ್ಭತಿ ತಂ ಸಬ್ಬಂ ಪುಚ್ಛಾಯ ಗಹಿತಂ। ವಿಸ್ಸಜ್ಜನೇ ಪನ ಯಂ ನ ಲಬ್ಭತಿ, ತಂ ನತ್ಥೀತಿ ಪಟಿಕ್ಖಿತ್ತಂ। ಚತೂಹಿ ಸಮ್ಪಯೋಗೋ, ಚತೂಹಿ ವಿಪ್ಪಯೋಗೋ; ಸಭಾಗೋ ವಿಸಭಾಗೋತಿ ಹಿ ವಚನತೋ ಚತೂಹಿ ಅರೂಪಕ್ಖನ್ಧೇಹೇವ ಸಭಾಗಾನಂ ಏಕಸನ್ತಾನಸ್ಮಿಂ ಏಕಕ್ಖಣೇ ಉಪ್ಪನ್ನಾನಂ ಅರೂಪಕ್ಖನ್ಧಾನಂಯೇವ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಂ ಸಮ್ಪಯೋಗೋ ಲಬ್ಭತಿ। ರೂಪಧಮ್ಮಾನಂ ಪನ ರೂಪೇನ ನಿಬ್ಬಾನೇನ ವಾ, ನಿಬ್ಬಾನಸ್ಸ ಚ ರೂಪೇನ ಸದ್ಧಿಂ ಸಮ್ಪಯೋಗೋ ನಾಮ ನತ್ಥಿ। ತಥಾ ರೂಪನಿಬ್ಬಾನಾನಂ ಅರೂಪಕ್ಖನ್ಧೇಹಿ, ವಿಸಭಾಗಾ ಹಿ ತೇ ತೇಸಂ। ಯಥಾ ಚ ಅರೂಪಕ್ಖನ್ಧಾನಂ ರೂಪನಿಬ್ಬಾನೇಹಿ, ಏವಂ ಭಿನ್ನಸನ್ತಾನೇಹಿ ನಾನಾಕ್ಖಣಿಕೇಹಿ ಅರೂಪಧಮ್ಮೇಹಿಪಿ ಸದ್ಧಿಂ ನತ್ಥಿಯೇವ। ತೇಪಿ ಹಿ ತೇಸಂ ಸನ್ತಾನಕ್ಖಣವಿಸಭಾಗತಾಯ ವಿಸಭಾಗಾಯೇವ। ಅಯಂ ಪನ ವಿಸಭಾಗತಾ ಸಙ್ಗಹಟ್ಠೇನ ವಿರುಜ್ಝನತೋ ಸಙ್ಗಹನಯೇ ನತ್ಥಿ। ಗಣನೂಪಗಮತ್ತಞ್ಹಿ ಸಙ್ಗಹಟ್ಠೋ। ಸಮ್ಪಯೋಗನಯೇ ಪನ ಅತ್ಥಿ, ಏಕುಪ್ಪಾದತಾದಿಲಕ್ಖಣಞ್ಹಿ ಸಮ್ಪಯೋಗಟ್ಠೋತಿ। ಏವಮೇತ್ಥ ಯಸ್ಸ ಏಕಧಮ್ಮೇನಪಿ ಸಮ್ಪಯೋಗಲಕ್ಖಣಂ ನ ಯುಜ್ಝತಿ, ತಸ್ಸ ಪುಚ್ಛಾಯ ಸಙ್ಗಹಂ ಕತ್ವಾಪಿ ನತ್ಥೀತಿ ಪಟಿಕ್ಖೇಪೋ ಕತೋ। ಯಸ್ಸ ವಿಪ್ಪಯೋಗಲಕ್ಖಣಂ ಯುಜ್ಜತಿ, ತಸ್ಸ ವಿಪ್ಪಯೋಗೋ ದಸ್ಸಿತೋ। ಯಾನಿ ಪನ ಪದಾನಿ ಸತ್ತಸು ವಿಞ್ಞಾಣಧಾತೂಸು ಏಕಾಯಪಿ ಅವಿಪ್ಪಯುತ್ತೇ ರೂಪೇನ ನಿಬ್ಬಾನೇನ ವಾ ಮಿಸ್ಸಕಧಮ್ಮೇ ದೀಪೇನ್ತಿ, ತಾನಿ ಸಬ್ಬಥಾಪಿ ಇಧ ನ ಯುಜ್ಜನ್ತೀತಿ ನ ಗಹಿತಾನಿ। ತೇಸಂ ಇದಮುದ್ದಾನಂ –
228. Idāni sampayogavippayogapadaṃ bhājetuṃ rūpakkhandhotiādi āraddhaṃ. Tattha yaṃ labbhati yañca na labbhati taṃ sabbaṃ pucchāya gahitaṃ. Vissajjane pana yaṃ na labbhati, taṃ natthīti paṭikkhittaṃ. Catūhi sampayogo, catūhi vippayogo; sabhāgo visabhāgoti hi vacanato catūhi arūpakkhandheheva sabhāgānaṃ ekasantānasmiṃ ekakkhaṇe uppannānaṃ arūpakkhandhānaṃyeva aññamaññaṃ sampayogo labbhati. Rūpadhammānaṃ pana rūpena nibbānena vā, nibbānassa ca rūpena saddhiṃ sampayogo nāma natthi. Tathā rūpanibbānānaṃ arūpakkhandhehi, visabhāgā hi te tesaṃ. Yathā ca arūpakkhandhānaṃ rūpanibbānehi, evaṃ bhinnasantānehi nānākkhaṇikehi arūpadhammehipi saddhiṃ natthiyeva. Tepi hi tesaṃ santānakkhaṇavisabhāgatāya visabhāgāyeva. Ayaṃ pana visabhāgatā saṅgahaṭṭhena virujjhanato saṅgahanaye natthi. Gaṇanūpagamattañhi saṅgahaṭṭho. Sampayoganaye pana atthi, ekuppādatādilakkhaṇañhi sampayogaṭṭhoti. Evamettha yassa ekadhammenapi sampayogalakkhaṇaṃ na yujjhati, tassa pucchāya saṅgahaṃ katvāpi natthīti paṭikkhepo kato. Yassa vippayogalakkhaṇaṃ yujjati, tassa vippayogo dassito. Yāni pana padāni sattasu viññāṇadhātūsu ekāyapi avippayutte rūpena nibbānena vā missakadhamme dīpenti, tāni sabbathāpi idha na yujjantīti na gahitāni. Tesaṃ idamuddānaṃ –
‘‘ಧಮ್ಮಾಯತನಂ ಧಮ್ಮಧಾತು, ದುಕ್ಖಸಚ್ಚಞ್ಚ ಜೀವಿತಂ।
‘‘Dhammāyatanaṃ dhammadhātu, dukkhasaccañca jīvitaṃ;
ಸಳಾಯತನಂ ನಾಮರೂಪಂ, ಚತ್ತಾರೋ ಚ ಮಹಾಭವಾ॥
Saḷāyatanaṃ nāmarūpaṃ, cattāro ca mahābhavā.
‘‘ಜಾತಿಜರಾ ಚ ಮರಣಂ, ತಿಕೇಸ್ವೇಕೂನವೀಸತಿ।
‘‘Jātijarā ca maraṇaṃ, tikesvekūnavīsati;
ಗೋಚ್ಛಕೇಸು ಚ ಪಞ್ಞಾಸ, ಅಟ್ಠ ಚೂಳನ್ತರೇ ಪದಾ॥
Gocchakesu ca paññāsa, aṭṭha cūḷantare padā.
‘‘ಮಹನ್ತರೇ ಪನ್ನರಸ, ಅಟ್ಠಾರಸ ತತೋ ಪರೇ।
‘‘Mahantare pannarasa, aṭṭhārasa tato pare;
ತೇವೀಸ ಪದಸತಂ ಏತಂ, ಸಮ್ಪಯೋಗೇ ನ ಲಬ್ಭತೀ’’ತಿ॥
Tevīsa padasataṃ etaṃ, sampayoge na labbhatī’’ti.
ಧಮ್ಮಾಯತನಞ್ಹಿ ರೂಪನಿಬ್ಬಾನಮಿಸ್ಸಕತ್ತಾ ತಸ್ಮಿಂ ಅಪರಿಯಾಪನ್ನೇನ ವಿಞ್ಞಾಣೇನಪಿ ನ ಸಕ್ಕಾ ಸಮ್ಪಯುತ್ತನ್ತಿ ವತ್ತುಂ। ಯಸ್ಮಾ ಪನೇತ್ಥ ವೇದನಾದಯೋ ವಿಞ್ಞಾಣೇನ ಸಮ್ಪಯುತ್ತಾ, ತಸ್ಮಾ ವಿಪ್ಪಯುತ್ತನ್ತಿಪಿ ನ ಸಕ್ಕಾ ವತ್ತುಂ। ಸೇಸೇಸುಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ। ಏವಂ ಸಬ್ಬತ್ಥಾಪಿ ಏತಾನಿ ನ ಯುಜ್ಜನ್ತೀತಿ ಇಧ ನ ಗಹಿತಾನಿ। ಸೇಸಾನಿ ಖನ್ಧಾದೀನಿ ಯುಜ್ಜನ್ತೀತಿ ತಾನಿ ಗಹೇತ್ವಾ ಏಕೇಕವಸೇನ ಚ ಸಮೋಧಾನೇನ ಚ ಪಞ್ಹವಿಸ್ಸಜ್ಜನಂ ಕತಂ। ತೇಸು ಪಞ್ಹೇಸು, ಪಠಮೇ – ಏಕೇನಾಯತನೇನಾತಿ ಮನಾಯತನೇನ। ಕೇಹಿಚೀತಿ ಧಮ್ಮಾಯತನಧಮ್ಮಧಾತುಪರಿಯಾಪನ್ನೇಹಿ ವೇದನಾಸಞ್ಞಾಸಙ್ಖಾರೇಹಿ।
Dhammāyatanañhi rūpanibbānamissakattā tasmiṃ apariyāpannena viññāṇenapi na sakkā sampayuttanti vattuṃ. Yasmā panettha vedanādayo viññāṇena sampayuttā, tasmā vippayuttantipi na sakkā vattuṃ. Sesesupi eseva nayo. Evaṃ sabbatthāpi etāni na yujjantīti idha na gahitāni. Sesāni khandhādīni yujjantīti tāni gahetvā ekekavasena ca samodhānena ca pañhavissajjanaṃ kataṃ. Tesu pañhesu, paṭhame – ekenāyatanenāti manāyatanena. Kehicīti dhammāyatanadhammadhātupariyāpannehi vedanāsaññāsaṅkhārehi.
೨೨೯. ದುತಿಯೇ – ತೀಹೀತಿ ಪುಚ್ಛಿತಂ ಪುಚ್ಛಿತಂ ಠಪೇತ್ವಾ ಸೇಸೇಹಿ। ಕೇಹಿಚಿ ಸಮ್ಪಯುತ್ತೋತಿ ವೇದನಾಕ್ಖನ್ಧೋ ಸಞ್ಞಾಸಙ್ಖಾರೇಹಿ। ಇತರೇಪಿ ಅತ್ತಾನಂ ಠಪೇತ್ವಾ ಇತರೇಹಿ। ಕೇಹಿಚಿ ವಿಪ್ಪಯುತ್ತೋತಿ ರೂಪನಿಬ್ಬಾನೇಹಿ। ಏವಂ ಸಬ್ಬತ್ಥ ರೂಪಸ್ಸ ವಿಪ್ಪಯೋಗೇ ಧಮ್ಮಾಯತನಧಮ್ಮಧಾತೂಸು ಅರೂಪಂ, ಅರೂಪಸ್ಸ ವಿಪ್ಪಯೋಗೇ ರೂಪಂ ದಟ್ಠಬ್ಬಂ। ತತಿಯಪಞ್ಹೋ ಉತ್ತಾನತ್ಥೋವ।
229. Dutiye – tīhīti pucchitaṃ pucchitaṃ ṭhapetvā sesehi. Kehici sampayuttoti vedanākkhandho saññāsaṅkhārehi. Itarepi attānaṃ ṭhapetvā itarehi. Kehici vippayuttoti rūpanibbānehi. Evaṃ sabbattha rūpassa vippayoge dhammāyatanadhammadhātūsu arūpaṃ, arūpassa vippayoge rūpaṃ daṭṭhabbaṃ. Tatiyapañho uttānatthova.
೨೩೧. ಚತುತ್ಥೇ – ‘ಕತಿಹಿ ಖನ್ಧೇಹೀ’ತಿಆದಿಂ ಅವತ್ವಾ ಸಮ್ಪಯುತ್ತನ್ತಿ ನತ್ಥೀತಿ ವುತ್ತಂ। ತಂ ಪನ ಖನ್ಧಾದೀನಂಯೇವ ವಸೇನ ವೇದಿತಬ್ಬಂ। ಪರತೋಪಿ ಏವರೂಪೇಸು ಪಞ್ಹೇಸು ಏಸೇವ ನಯೋ। ಆದಿಪಞ್ಹಸ್ಮಿಞ್ಹಿ ಸರೂಪತೋ ದಸ್ಸೇತ್ವಾ ಪರತೋ ಪಾಳಿ ಸಂಖಿತ್ತಾ। ಇಮಿನಾ ನಯೇನ ಸಬ್ಬತ್ಥ ಅತ್ಥಯೋಜನಾ ವೇದಿತಬ್ಬಾ। ಯತ್ಥ ಪನ ನಾತಿಪಾಕಟಾ ಭವಿಸ್ಸತಿ, ತತ್ಥ ನಂ ಪಾಕಟಂ ಕತ್ವಾವ ಗಮಿಸ್ಸಾಮ।
231. Catutthe – ‘katihi khandhehī’tiādiṃ avatvā sampayuttanti natthīti vuttaṃ. Taṃ pana khandhādīnaṃyeva vasena veditabbaṃ. Paratopi evarūpesu pañhesu eseva nayo. Ādipañhasmiñhi sarūpato dassetvā parato pāḷi saṃkhittā. Iminā nayena sabbattha atthayojanā veditabbā. Yattha pana nātipākaṭā bhavissati, tattha naṃ pākaṭaṃ katvāva gamissāma.
೨೩೪. ಸೋಳಸಹಿ ಧಾತೂಹೀತಿ ಚಕ್ಖುವಿಞ್ಞಾಣಧಾತು ತಾವ ಅತ್ತಾನಂ ಠಪೇತ್ವಾ ಛಹಿ ವಿಞ್ಞಾಣಧಾತೂಹಿ, ದಸಹಿ ಚ ರೂಪಧಾತೂಹಿ। ಸೇಸಾಸುಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ।
234. Soḷasahi dhātūhīti cakkhuviññāṇadhātu tāva attānaṃ ṭhapetvā chahi viññāṇadhātūhi, dasahi ca rūpadhātūhi. Sesāsupi eseva nayo.
೨೩೫. ತೀಹಿ ಖನ್ಧೇಹೀತಿ ಸಙ್ಖಾರಕ್ಖನ್ಧಂ ಠಪೇತ್ವಾ ಸೇಸೇಹಿ। ಏಕಾಯ ಧಾತುಯಾತಿ ಮನೋವಿಞ್ಞಾಣಧಾತುಯಾ। ಸಮುದಯಮಗ್ಗಾನಞ್ಹಿ ಅಞ್ಞಾಯ ಧಾತುಯಾ ಸಮ್ಪಯೋಗೋ ನತ್ಥಿ। ಏಕೇನ ಖನ್ಧೇನಾತಿ ಸಙ್ಖಾರಕ್ಖನ್ಧೇನ। ಏಕೇನಾಯತನೇನಾತಿ ಧಮ್ಮಾಯತನೇನ। ಏಕಾಯ ಧಾತುಯಾತಿ ಧಮ್ಮಧಾತುಯಾ। ಏತೇಸು ಹಿ ತಂ ಸಚ್ಚದ್ವಯಂ ಕೇಹಿಚಿ ಸಮ್ಪಯುತ್ತಂ।
235. Tīhikhandhehīti saṅkhārakkhandhaṃ ṭhapetvā sesehi. Ekāya dhātuyāti manoviññāṇadhātuyā. Samudayamaggānañhi aññāya dhātuyā sampayogo natthi. Ekena khandhenāti saṅkhārakkhandhena. Ekenāyatanenāti dhammāyatanena. Ekāyadhātuyāti dhammadhātuyā. Etesu hi taṃ saccadvayaṃ kehici sampayuttaṃ.
೨೩೮. ಸುಖಿನ್ದ್ರಿಯಾದಿಪಞ್ಹೇ – ತೀಹೀತಿ ಸಞ್ಞಾಸಙ್ಖಾರವಿಞ್ಞಾಣೇಹಿ। ಏಕಾಯ ಧಾತುಯಾತಿ ಕಾಯವಿಞ್ಞಾಣಧಾತುಯಾ, ಮನೋವಿಞ್ಞಾಣಧಾತುಯಾ ಚ। ಛಹಿ ಧಾತೂಹೀತಿ ಕಾಯವಿಞ್ಞಾಣಧಾತುವಜ್ಜಾಹಿ।
238. Sukhindriyādipañhe – tīhīti saññāsaṅkhāraviññāṇehi. Ekāya dhātuyāti kāyaviññāṇadhātuyā, manoviññāṇadhātuyā ca. Chahi dhātūhīti kāyaviññāṇadhātuvajjāhi.
೨೪೫. ರೂಪಭವಪಞ್ಹೇ – ಸಬ್ಬೇಸಮ್ಪಿ ಅರೂಪಕ್ಖನ್ಧಾನಂ ಅರೂಪಾಯತನಾನಞ್ಚ ಅತ್ಥಿತಾಯ ನ ಕೇಹಿಚೀತಿ ವುತ್ತಂ। ಘಾನಜಿವ್ಹಾಕಾಯವಿಞ್ಞಾಣಧಾತೂನಂ ಪನ ನತ್ಥಿತಾಯ ತೀಹಿ ಧಾತೂಹಿ ವಿಪ್ಪಯುತ್ತೋತಿ ವುತ್ತಂ।
245. Rūpabhavapañhe – sabbesampi arūpakkhandhānaṃ arūpāyatanānañca atthitāya na kehicīti vuttaṃ. Ghānajivhākāyaviññāṇadhātūnaṃ pana natthitāya tīhi dhātūhi vippayuttoti vuttaṃ.
೨೫೬. ಅಧಿಮೋಕ್ಖಪಞ್ಹೇ – ದ್ವೀಹಿ ಧಾತೂಹೀತಿ ಮನೋಧಾತುಮನೋವಿಞ್ಞಾಣಧಾತೂಹಿ। ಪನ್ನರಸಹೀತಿ ಸೇಸಾಹಿ ದಸಹಿ ರೂಪಧಾತೂಹಿ, ಪಞ್ಚಹಿ ಚ ಚಕ್ಖುವಿಞ್ಞಾಣಾದೀಹಿ।
256. Adhimokkhapañhe – dvīhi dhātūhīti manodhātumanoviññāṇadhātūhi. Pannarasahīti sesāhi dasahi rūpadhātūhi, pañcahi ca cakkhuviññāṇādīhi.
೨೫೭. ಕುಸಲಪಞ್ಹೇ – ಕುಸಲೇಹಿ ಚತುನ್ನಮ್ಪಿ ಖನ್ಧಾನಂ ಗಹಿತತ್ತಾ ಸಮ್ಪಯೋಗೋ ಪಟಿಕ್ಖಿತ್ತೋ।
257. Kusalapañhe – kusalehi catunnampi khandhānaṃ gahitattā sampayogo paṭikkhitto.
೨೫೮. ವೇದನಾತ್ತಿಕಪಞ್ಹೇ – ಏಕೇನ ಖನ್ಧೇನಾತಿ ವೇದನಾಕ್ಖನ್ಧೇನೇವ। ಪನ್ನರಸಹೀತಿ ಚಕ್ಖುಸೋತಘಾನಜಿವ್ಹಾವಿಞ್ಞಾಣಧಾತುಮನೋಧಾತೂಹಿ ಚೇವ ರೂಪಧಾತೂಹಿ ಚ। ಏಕಾದಸಹೀತಿ ಕಾಯವಿಞ್ಞಾಣಧಾತುಯಾ ಸದ್ಧಿಂ ರೂಪಧಾತೂಹಿ।
258. Vedanāttikapañhe – ekena khandhenāti vedanākkhandheneva. Pannarasahīti cakkhusotaghānajivhāviññāṇadhātumanodhātūhi ceva rūpadhātūhi ca. Ekādasahīti kāyaviññāṇadhātuyā saddhiṃ rūpadhātūhi.
೨೬೨. ನೇವವಿಪಾಕನವಿಪಾಕಧಮ್ಮಧಮ್ಮಪಞ್ಹೇ – ಪಞ್ಚಹೀತಿ ಚಕ್ಖುವಿಞ್ಞಾಣಾದೀಹಿ। ಅನುಪಾದಿನ್ನಅನುಪಾದಾನಿಯಪಞ್ಹೇ – ಛಹೀತಿ ಮನೋವಿಞ್ಞಾಣಧಾತುವಜ್ಜಾಹಿ। ಸವಿತಕ್ಕಸವಿಚಾರಪಞ್ಹೇ – ಪನ್ನರಸಹೀತಿ ಪಞ್ಚಹಿ ವಿಞ್ಞಾಣೇಹಿ ಸದ್ಧಿಂ ರೂಪಧಾತೂಹಿ। ಅವಿತಕ್ಕವಿಚಾರಮತ್ತಪಞ್ಹೇ – ಏಕೇನ ಖನ್ಧೇನಾತಿಆದಿ ಸಙ್ಖಾರಕ್ಖನ್ಧವಸೇನೇವ ವೇದಿತಬ್ಬಂ। ದುತಿಯಜ್ಝಾನವಿಚಾರಞ್ಹಿ ಠಪೇತ್ವಾ ಸೇಸಾ ಅವಿತಕ್ಕವಿಚಾರಮತ್ತಾ ನಾಮ। ಪೀತಿಂ ಠಪೇತ್ವಾ ಸೇಸಾ ಪೀತಿಸಹಗತಾ। ತತ್ಥ ವಿಚಾರೋ ವಿಚಾರೇನ, ಪೀತಿ ಚ ಪೀತಿಯಾ ನ ಸಮ್ಪಯುತ್ತಾತಿ ಸಙ್ಖಾರಕ್ಖನ್ಧಧಮ್ಮಾಯತನಧಮ್ಮಧಾತೂಸು ಕೇಹಿಚಿ ಸಮ್ಪಯುತ್ತಾ ನಾಮ। ಸೋಳಸಹೀತಿ ಧಮ್ಮಧಾತುಮನೋವಿಞ್ಞಾಣಧಾತುವಜ್ಜಾಹೇವ। ಅವಿತಕ್ಕಅವಿಚಾರಪಞ್ಹೇ – ಏಕಾಯ ಧಾತುಯಾತಿ ಮನೋಧಾತುಯಾ। ಸುಖಸಹಗತಾ ಉಪೇಕ್ಖಾಸಹಗತಾ ಚ ವೇದನಾತ್ತಿಕೇ ವುತ್ತಾವ। ದಸ್ಸನೇನಪಹಾತಬ್ಬಾದಯೋ ಕುಸಲಸದಿಸಾವ।
262. Nevavipākanavipākadhammadhammapañhe – pañcahīti cakkhuviññāṇādīhi. Anupādinnaanupādāniyapañhe – chahīti manoviññāṇadhātuvajjāhi. Savitakkasavicārapañhe – pannarasahīti pañcahi viññāṇehi saddhiṃ rūpadhātūhi. Avitakkavicāramattapañhe – ekena khandhenātiādi saṅkhārakkhandhavaseneva veditabbaṃ. Dutiyajjhānavicārañhi ṭhapetvā sesā avitakkavicāramattā nāma. Pītiṃ ṭhapetvā sesā pītisahagatā. Tattha vicāro vicārena, pīti ca pītiyā na sampayuttāti saṅkhārakkhandhadhammāyatanadhammadhātūsu kehici sampayuttā nāma. Soḷasahīti dhammadhātumanoviññāṇadhātuvajjāheva. Avitakkaavicārapañhe – ekāya dhātuyāti manodhātuyā. Sukhasahagatā upekkhāsahagatā ca vedanāttike vuttāva. Dassanenapahātabbādayo kusalasadisāva.
೨೭೧. ಪರಿತ್ತಾರಮ್ಮಣಂ ವಿಪಾಕಧಮ್ಮಸದಿಸಂ। ಏಕಾಯ ಧಾತುಯಾತಿ ಧಮ್ಮಧಾತುಯಾ। ಕೇಹಿಚೀತಿ ಯೇ ತತ್ಥ ಪರಿತ್ತಾರಮ್ಮಣಾ ನ ಹೋನ್ತಿ, ತೇಹಿ। ಧಮ್ಮಧಾತು ಪನ ಪರಿತ್ತಾರಮ್ಮಣಾನಂ ಛನ್ನಂ ಚಿತ್ತುಪ್ಪಾದಾನಂ ವಸೇನ ಚತೂಹಿ ಖನ್ಧೇಹಿ ಸಙ್ಗಹಿತತ್ತಾ ಪಠಮಪಟಿಕ್ಖೇಪಮೇವ ಭಜತಿ। ಮಹಗ್ಗತಾರಮ್ಮಣಾದಯೋ ಕುಸಲಸದಿಸಾವ।
271. Parittārammaṇaṃ vipākadhammasadisaṃ. Ekāya dhātuyāti dhammadhātuyā. Kehicīti ye tattha parittārammaṇā na honti, tehi. Dhammadhātu pana parittārammaṇānaṃ channaṃ cittuppādānaṃ vasena catūhi khandhehi saṅgahitattā paṭhamapaṭikkhepameva bhajati. Mahaggatārammaṇādayo kusalasadisāva.
೨೭೩. ಅನುಪ್ಪನ್ನೇಸು – ಪಞ್ಚಹಿ ಧಾತೂಹೀತಿ ಚಕ್ಖುವಿಞ್ಞಾಣಾದೀಹಿ। ತಾನಿ ಹಿ ಏಕನ್ತೇನ ಉಪ್ಪಾದಿಧಮ್ಮಭೂತಾನೇವ, ಉಪ್ಪನ್ನಕೋಟ್ಠಾಸಮ್ಪಿ ಪನ ಭಜನ್ತಿ। ಪಚ್ಚುಪ್ಪನ್ನಾರಮ್ಮಣಾದಯೋ ಪರಿತ್ತಾರಮ್ಮಣಸದಿಸಾವ । ಹೇತುಆದಯೋ ಸಮುದಯಸದಿಸಾವ। ಸಹೇತುಕಾ ಚೇವ ನ ಚ ಹೇತೂಪಿ ಪೀತಿಸಹಗತಸದಿಸಾವ। ತಥಾ ಪರಾಮಾಸಸಮ್ಪಯುತ್ತಾ। ಅನುಪಾದಿನ್ನಾ ಅನುಪ್ಪನ್ನಸದಿಸಾವ। ಸೇಸಂ ಸಬ್ಬತ್ಥ ಉತ್ತಾನತ್ಥಮೇವಾತಿ।
273. Anuppannesu – pañcahi dhātūhīti cakkhuviññāṇādīhi. Tāni hi ekantena uppādidhammabhūtāneva, uppannakoṭṭhāsampi pana bhajanti. Paccuppannārammaṇādayo parittārammaṇasadisāva . Hetuādayo samudayasadisāva. Sahetukā ceva na ca hetūpi pītisahagatasadisāva. Tathā parāmāsasampayuttā. Anupādinnā anuppannasadisāva. Sesaṃ sabbattha uttānatthamevāti.
ಸಮ್ಪಯೋಗವಿಪ್ಪಯೋಗಪದವಣ್ಣನಾ।
Sampayogavippayogapadavaṇṇanā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಅಭಿಧಮ್ಮಪಿಟಕ • Abhidhammapiṭaka / ಧಾತುಕಥಾಪಾಳಿ • Dhātukathāpāḷi / ೬. ಸಮ್ಪಯೋಗವಿಪ್ಪಯೋಗಪದನಿದ್ದೇಸೋ • 6. Sampayogavippayogapadaniddeso
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಅಭಿಧಮ್ಮಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ಪಞ್ಚಪಕರಣ-ಮೂಲಟೀಕಾ • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ೬. ಛಟ್ಠನಯೋ ಸಮ್ಪಯೋಗವಿಪ್ಪಯೋಗಪದವಣ್ಣನಾ • 6. Chaṭṭhanayo sampayogavippayogapadavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಅಭಿಧಮ್ಮಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ಪಞ್ಚಪಕರಣ-ಅನುಟೀಕಾ • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ೬. ಛಟ್ಠನಯೋ ಸಮ್ಪಯೋಗವಿಪ್ಪಯೋಗಪದವಣ್ಣನಾ • 6. Chaṭṭhanayo sampayogavippayogapadavaṇṇanā