| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / භික්‌ඛුනීවිභඞ්‌ග • Bhikkhunīvibhaṅga |
6. ඡට්‌ඨසඞ්‌ඝාදිසෙසසික්‌ඛාපදං
6. Chaṭṭhasaṅghādisesasikkhāpadaṃ
704. තෙන සමයෙන බුද්‌ධො භගවා සාවත්‌ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්‌ඩිකස්‌ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන සුන්‌දරීනන්‌දා භික්‌ඛුනී අභිරූපා හොති දස්‌සනීයා පාසාදිකා. මනුස්‌සා භත්‌තග්‌ගෙ සුන්‌දරීනන්‌දං භික්‌ඛුනිං පස්‌සිත්‌වා අවස්‌සුතා සුන්‌දරීනන්‌දාය භික්‌ඛුනියා අග්‌ගමග්‌ගානි භොජනානි දෙන්‌ති. සුන්‌දරීනන්‌දා භික්‌ඛුනී කුක්‌කුච්‌චායන්‌තී න පටිග්‌ගණ්‌හාති. අනන්‌තරිකා භික්‌ඛුනී සුන්‌දරීනන්‌දං භික්‌ඛුනිං එතදවොච – ‘‘කිස්‌ස ත්‌වං, අය්‍යෙ, න පටිග්‌ගණ්‌හාසී’’ති? ‘‘අවස්‌සුතා, අය්‍යෙ’’ති. ‘‘ත්‌වං පන, අය්‍යෙ, අවස්‌සුතා’’ති? ‘‘නාහං, අය්‍යෙ, අවස්‌සුතා’’ති. ‘‘කිං තෙ, අය්‍යෙ, එසො පුරිසපුග්‌ගලො කරිස්‌සති අවස්‌සුතො වා අනවස්‌සුතො වා, යතො ත්‌වං අනවස්‌සුතා. ඉඞ්‌ඝං, අය්‍යෙ, යං තෙ එසො පුරිසපුග්‌ගලො දෙති ඛාදනීයං වා භොජනීයං වා තං ත්‌වං සහත්‌ථා පටිග්‌ගහෙත්‌වා ඛාද වා, භුඤ්‌ජ වා’’ති.
704. Tena samayena buddho bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tena kho pana samayena sundarīnandā bhikkhunī abhirūpā hoti dassanīyā pāsādikā. Manussā bhattagge sundarīnandaṃ bhikkhuniṃ passitvā avassutā sundarīnandāya bhikkhuniyā aggamaggāni bhojanāni denti. Sundarīnandā bhikkhunī kukkuccāyantī na paṭiggaṇhāti. Anantarikā bhikkhunī sundarīnandaṃ bhikkhuniṃ etadavoca – ‘‘kissa tvaṃ, ayye, na paṭiggaṇhāsī’’ti? ‘‘Avassutā, ayye’’ti. ‘‘Tvaṃ pana, ayye, avassutā’’ti? ‘‘Nāhaṃ, ayye, avassutā’’ti. ‘‘Kiṃ te, ayye, eso purisapuggalo karissati avassuto vā anavassuto vā, yato tvaṃ anavassutā. Iṅghaṃ, ayye, yaṃ te eso purisapuggalo deti khādanīyaṃ vā bhojanīyaṃ vā taṃ tvaṃ sahatthā paṭiggahetvā khāda vā, bhuñja vā’’ti.
යා තා භික්‌ඛුනියො අප්‌පිච්‌ඡා…පෙ.… තා උජ්‌ඣායන්‌ති ඛිය්‍යන්‌ති විපාචෙන්‌ති – ‘‘කථඤ්‌හි නාම භික්‌ඛුනී එවං වක්‌ඛති – ‘කිං තෙ, අය්‍යෙ, එසො පුරිසපුග්‌ගලො කරිස්‌සති අවස්‌සුතො වා අනවස්‌සුතො වා, යතො ත්‌වං අනවස්‌සුතා. ඉඞ්‌ඝ, අය්‍යෙ, යං තෙ එසො පුරිසපුග්‌ගලො දෙති ඛාදනීයං වා භොජනීයං වා තං ත්‌වං සහත්‌ථා පටිග්‌ගහෙත්‌වා ඛාද වා භුඤ්‌ජ වා’’ති…පෙ.… සච්‌චං කිර, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛුනී එවං වදෙති – ‘‘කිං තෙ, අය්‍යෙ, එසො පුරිසපුග්‌ගලො කරිස්‌සති අවස්‌සුතො වා අනවස්‌සුතො වා යතො ත්‌වං අනවස්‌සුතා! ඉඞ්‌ඝ, අය්‍යෙ, යං තෙ එසො පුරිසපුග්‌ගලො දෙති ඛාදනීයං වා භොජනීයං වා තං ත්‌වං සහත්‌ථා පටිග්‌ගහෙත්‌වා ඛාද වා භුඤ්‌ජ වා’’ති? ‘‘සච්‌චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්‌ධො භගවා…පෙ.… කථඤ්‌හි නාම, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛුනී එවං වක්‌ඛති – ‘‘කිං තෙ, අය්‍යෙ, එසො පුරිසපුග්‌ගලො කරිස්‌සති අවස්‌සුතො වා අනවස්‌සුතො වා යතො ත්‌වං අනවස්‌සුතා; ඉඞ්‌ඝ, අය්‍යෙ, යං තෙ එසො පුරිසපුග්‌ගලො දෙති ඛාදනීයං වා භොජනීයං වා තං ත්‌වං සහත්‌ථා පටිග්‌ගහෙත්‌වා ඛාද වා භුඤ්‌ජ වා’’. නෙතං, භික්‌ඛවෙ, අප්‌පසන්‌නානං වා පසාදාය…පෙ.… එවඤ්‌ච පන, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛුනියො ඉමං සික්‌ඛාපදං උද්‌දිසන්‌තු –
Yā tā bhikkhuniyo appicchā…pe… tā ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘kathañhi nāma bhikkhunī evaṃ vakkhati – ‘kiṃ te, ayye, eso purisapuggalo karissati avassuto vā anavassuto vā, yato tvaṃ anavassutā. Iṅgha, ayye, yaṃ te eso purisapuggalo deti khādanīyaṃ vā bhojanīyaṃ vā taṃ tvaṃ sahatthā paṭiggahetvā khāda vā bhuñja vā’’ti…pe… saccaṃ kira, bhikkhave, bhikkhunī evaṃ vadeti – ‘‘kiṃ te, ayye, eso purisapuggalo karissati avassuto vā anavassuto vā yato tvaṃ anavassutā! Iṅgha, ayye, yaṃ te eso purisapuggalo deti khādanīyaṃ vā bhojanīyaṃ vā taṃ tvaṃ sahatthā paṭiggahetvā khāda vā bhuñja vā’’ti? ‘‘Saccaṃ, bhagavā’’ti. Vigarahi buddho bhagavā…pe… kathañhi nāma, bhikkhave, bhikkhunī evaṃ vakkhati – ‘‘kiṃ te, ayye, eso purisapuggalo karissati avassuto vā anavassuto vā yato tvaṃ anavassutā; iṅgha, ayye, yaṃ te eso purisapuggalo deti khādanīyaṃ vā bhojanīyaṃ vā taṃ tvaṃ sahatthā paṭiggahetvā khāda vā bhuñja vā’’. Netaṃ, bhikkhave, appasannānaṃ vā pasādāya…pe… evañca pana, bhikkhave, bhikkhuniyo imaṃ sikkhāpadaṃ uddisantu –
705. ‘‘යා පන භික්‌ඛුනී එවං වදෙය්‍ය – ‘කිං තෙ, අය්‍යෙ, එසො පුරිසපුග්‌ගලො කරිස්‌සති අවස්‌සුතො වා අනවස්‌සුතො වා, යතො ත්‌වං අනවස්‌සුතා. ඉඞ්‌ඝ, අය්‍යෙ, යං තෙ එසො පුරිසපුග්‌ගලො දෙති ඛාදනීයං වා භොජනීයං වා තං ත්‌වං සහත්‌ථා පටිග්‌ගහෙත්‌වා ඛාද වා භුඤ්‌ජ වා’ති, අයම්‌පි භික්‌ඛුනී පඨමාපත්‌තිකං ධම්‌මං ආපන්‌නා නිස්‌සාරණීයං සඞ්‌ඝාදිසෙස’’න්‌ති.
705.‘‘Yā pana bhikkhunī evaṃ vadeyya – ‘kiṃ te, ayye, eso purisapuggalo karissati avassuto vā anavassuto vā, yato tvaṃ anavassutā. Iṅgha, ayye, yaṃ te eso purisapuggalo deti khādanīyaṃ vā bhojanīyaṃ vā taṃ tvaṃ sahatthā paṭiggahetvā khāda vā bhuñja vā’ti, ayampi bhikkhunī paṭhamāpattikaṃ dhammaṃ āpannā nissāraṇīyaṃ saṅghādisesa’’nti.
706. යා පනාති යා යාදිසා…පෙ.… භික්‌ඛුනීති…පෙ.… අයං ඉමස්‌මිං අත්‌ථෙ අධිප්‌පෙතා භික්‌ඛුනීති.
706.Yāpanāti yā yādisā…pe… bhikkhunīti…pe… ayaṃ imasmiṃ atthe adhippetā bhikkhunīti.
එවං වදෙය්‍යාති – ‘‘කිං තෙ, අය්‍යෙ, එසො පුරිසපුග්‌ගලො කරිස්‌සති අවස්‌සුතො වා අනවස්‌සුතො වා, යතො ත්‌වං අනවස්‌සුතා. ඉඞ්‌ඝ, අය්‍යෙ, යං තෙ එසො පුරිසපුග්‌ගලො දෙති ඛාදනීයං වා භොජනීයං වා තං ත්‌වං සහත්‌ථා පටිග්‌ගහෙත්‌වා ඛාද වා භුඤ්‌ජ වා’’ති උය්‍යොජෙති, ආපත්‌ති දුක්‌කටස්‌ස. තස්‌සා වචනෙන ‘‘ඛාදිස්‌සාමි භුඤ්‌ජිස්‌සාමී’’ති පටිග්‌ගණ්‌හාති, ආපත්‌ති දුක්‌කටස්‌ස. අජ්‌ඣොහාරෙ අජ්‌ඣොහාරෙ ආපත්‌ති ථුල්‌ලච්‌චයස්‌ස. භොජනපරියොසානෙ ආපත්‌ති සඞ්‌ඝාදිසෙසස්‌ස.
Evaṃ vadeyyāti – ‘‘kiṃ te, ayye, eso purisapuggalo karissati avassuto vā anavassuto vā, yato tvaṃ anavassutā. Iṅgha, ayye, yaṃ te eso purisapuggalo deti khādanīyaṃ vā bhojanīyaṃ vā taṃ tvaṃ sahatthā paṭiggahetvā khāda vā bhuñja vā’’ti uyyojeti, āpatti dukkaṭassa. Tassā vacanena ‘‘khādissāmi bhuñjissāmī’’ti paṭiggaṇhāti, āpatti dukkaṭassa. Ajjhohāre ajjhohāre āpatti thullaccayassa. Bhojanapariyosāne āpatti saṅghādisesassa.
අයම්‌පීති පුරිමායො උපාදාය වුච්‌චති.
Ayampīti purimāyo upādāya vuccati.
පඨමාපත්‌තිකන්‌ති සහ වත්‌ථුජ්‌ඣාචාරා ආපජ්‌ජති අසමනුභාසනාය.
Paṭhamāpattikanti saha vatthujjhācārā āpajjati asamanubhāsanāya.
නිස්‌සාරණීයන්‌ති සඞ්‌ඝම්‌හා නිස්‌සාරීයති.
Nissāraṇīyanti saṅghamhā nissārīyati.
සඞ්‌ඝාදිසෙසොති…පෙ.… තෙනපි වුච්‌චති සඞ්‌ඝාදිසෙසොති.
Saṅghādisesoti…pe… tenapi vuccati saṅghādisesoti.
උදකදන්‌තපොනං ‘‘පටිග්‌ගණ්‌හා’’ති උය්‍යොජෙති, ආපත්‌ති දුක්‌කටස්‌ස. තස්‌සා වචනෙන ඛාදිස්‌සාමි භුඤ්‌ජිස්‌සාමී’’ති පටිග්‌ගණ්‌හාති, ආපත්‌ති දුක්‌කටස්‌ස.
Udakadantaponaṃ ‘‘paṭiggaṇhā’’ti uyyojeti, āpatti dukkaṭassa. Tassā vacanena khādissāmi bhuñjissāmī’’ti paṭiggaṇhāti, āpatti dukkaṭassa.
707. එකතොඅවස්‌සුතෙ යක්‌ඛස්‌ස වා පෙතස්‌ස වා පණ්‌ඩකස්‌ස වා තිරච්‌ඡානගතමනුස්‌සවිග්‌ගහස්‌ස වා හත්‌ථතො ඛාදනීයං වා භොජනීයං වා ‘‘ඛාද වා භුඤ්‌ජ වා’’ති උය්‍යොජෙති, ආපත්‌ති දුක්‌කටස්‌ස. තස්‌සා වචනෙන ‘‘ඛාදිස්‌සාමි භුඤ්‌ජිස්‌සාමී’’ති පටිග්‌ගණ්‌හාති, ආපත්‌ති දුක්‌කටස්‌ස. අජ්‌ඣොහාරෙ අජ්‌ඣොහාරෙ ආපත්‌ති දුක්‌කටස්‌ස. භොජනපරියොසානෙ ආපත්‌ති ථුල්‌ලච්‌චයස්‌ස. උදකදන්‌තපොනං පටිග්‌ගණ්‌හාති උය්‍යොජෙති, ආපත්‌ති දුක්‌කටස්‌ස. තස්‌සා වචනෙන ‘‘ඛාදිස්‌සාමි භුඤ්‌ජිස්‌සාමී’’ති පටිග්‌ගණ්‌හාති, ආපත්‌ති දුක්‌කටස්‌ස.
707. Ekatoavassute yakkhassa vā petassa vā paṇḍakassa vā tiracchānagatamanussaviggahassa vā hatthato khādanīyaṃ vā bhojanīyaṃ vā ‘‘khāda vā bhuñja vā’’ti uyyojeti, āpatti dukkaṭassa. Tassā vacanena ‘‘khādissāmi bhuñjissāmī’’ti paṭiggaṇhāti, āpatti dukkaṭassa. Ajjhohāre ajjhohāre āpatti dukkaṭassa. Bhojanapariyosāne āpatti thullaccayassa. Udakadantaponaṃ paṭiggaṇhāti uyyojeti, āpatti dukkaṭassa. Tassā vacanena ‘‘khādissāmi bhuñjissāmī’’ti paṭiggaṇhāti, āpatti dukkaṭassa.
708. අනාපත්‌ති ‘‘අනවස්‌සුතො’’ති ජානන්‌තී උය්‍යොජෙති, ‘‘කුපිතා න පටිග්‌ගණ්‌හාතී’’ති උය්‍යොජෙති, ‘‘කුලානුද්‌දයතාය න පටිග්‌ගණ්‌හාතී’’ති උය්‍යොජෙති, උම්‌මත්‌තිකාය, ආදිකම්‌මිකායාති.
708. Anāpatti ‘‘anavassuto’’ti jānantī uyyojeti, ‘‘kupitā na paṭiggaṇhātī’’ti uyyojeti, ‘‘kulānuddayatāya na paṭiggaṇhātī’’ti uyyojeti, ummattikāya, ādikammikāyāti.
ඡට්‌ඨසඞ්‌ඝාදිසෙසසික්‌ඛාපදං නිට්‌ඨිතං.
Chaṭṭhasaṅghādisesasikkhāpadaṃ niṭṭhitaṃ.
Related texts:
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / විනයපිටක (අට්‌ඨකථා) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / භික්‌ඛුනීවිභඞ්‌ග-අට්‌ඨකථා • Bhikkhunīvibhaṅga-aṭṭhakathā / 6. ඡට්‌ඨසඞ්‌ඝාදිසෙසසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා • 6. Chaṭṭhasaṅghādisesasikkhāpadavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / සාරත්‌ථදීපනී-ටීකා • Sāratthadīpanī-ṭīkā / 6. ඡට්‌ඨසඞ්‌ඝාදිසෙසසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා • 6. Chaṭṭhasaṅghādisesasikkhāpadavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / වජිරබුද්‌ධි-ටීකා • Vajirabuddhi-ṭīkā / 6. ඡට්‌ඨසඞ්‌ඝාදිසෙසසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා • 6. Chaṭṭhasaṅghādisesasikkhāpadavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / විමතිවිනොදනී-ටීකා • Vimativinodanī-ṭīkā / 6. ඡට්‌ඨසඞ්‌ඝාදිසෙසසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා • 6. Chaṭṭhasaṅghādisesasikkhāpadavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / පාචිත්‍යාදියොජනාපාළි • Pācityādiyojanāpāḷi / 6. ඡට්‌ඨසඞ්‌ඝාදිසෙසසික්‌ඛාපදං • 6. Chaṭṭhasaṅghādisesasikkhāpadaṃ
