| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย (อฎฺฐกถา) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
๕. ฉวาลาตสุตฺตวณฺณนา
5. Chavālātasuttavaṇṇanā
๙๕. ปญฺจเม ฉวาลาตนฺติ สุสาเน อลาตํฯ มเชฺฌ คูถคตนฺติ มชฺฌฎฺฐาเน คูถมกฺขิตํฯ เนว คาเม กฎฺฐตฺถํ ผรตีติ กูฎโคปานสิถมฺภโสปานาทีนํ อตฺถาย อนุปเนยฺยตาย คาเม น กฎฺฐตฺถํ สาเธติ, เขตฺตกุฎิปาทํ วา มญฺจปาทํ วา กาตุํ อนุปเนยฺยตาย น อรเญฺญ กฎฺฐตฺถํ สาเธติฯ ทฺวีสุ โกฎีสุ คยฺหมานํ หตฺถํ ฑหติ, มเชฺฌ คยฺหมานํ คูเถน มเกฺขติฯ ตถูปมนฺติ ตํสริกฺขกํฯ อภิกฺกนฺตตโรติ สุนฺทรตโรฯ ปณีตตโรติ อุตฺตมตโรฯ ควา ขีรนฺติ คาวิโต ขีรํฯ ขีรมฺหา ทธีติอาทีสุ ปรํ ปรํ ปุริมโต ปุริมโต อคฺคํ, สปฺปิมโณฺฑ ปน เตสุ สเพฺพสุปิ อคฺคเมว ฯ อโคฺคติอาทีสุ คุเณหิ อโคฺค เจว เสโฎฺฐ จ ปมุโข จ อุตฺตโม จ ปวโร จาติ เวทิตโพฺพฯ ฉวาลาตูปมาย น ทุสฺสีโล ปุคฺคโล กถิโต, อปฺปสฺสุโต ปน วิสฺสฎฺฐกมฺมโนฺต โคณสทิโส ปุคฺคโล กถิโตติ เวทิตโพฺพฯ ฉเฎฺฐ สพฺพํ อุตฺตานตฺถเมวฯ
95. Pañcame chavālātanti susāne alātaṃ. Majjhegūthagatanti majjhaṭṭhāne gūthamakkhitaṃ. Neva gāme kaṭṭhatthaṃ pharatīti kūṭagopānasithambhasopānādīnaṃ atthāya anupaneyyatāya gāme na kaṭṭhatthaṃ sādheti, khettakuṭipādaṃ vā mañcapādaṃ vā kātuṃ anupaneyyatāya na araññe kaṭṭhatthaṃ sādheti. Dvīsu koṭīsu gayhamānaṃ hatthaṃ ḍahati, majjhe gayhamānaṃ gūthena makkheti. Tathūpamanti taṃsarikkhakaṃ. Abhikkantataroti sundarataro. Paṇītataroti uttamataro. Gavā khīranti gāvito khīraṃ. Khīramhā dadhītiādīsu paraṃ paraṃ purimato purimato aggaṃ, sappimaṇḍo pana tesu sabbesupi aggameva . Aggotiādīsu guṇehi aggo ceva seṭṭho ca pamukho ca uttamo ca pavaro cāti veditabbo. Chavālātūpamāya na dussīlo puggalo kathito, appassuto pana vissaṭṭhakammanto goṇasadiso puggalo kathitoti veditabbo. Chaṭṭhe sabbaṃ uttānatthameva.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย • Aṅguttaranikāya / ๕. ฉวาลาตสุตฺตํ • 5. Chavālātasuttaṃ
ฎีกา • Tīkā / สุตฺตปิฎก (ฎีกา) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / องฺคุตฺตรนิกาย (ฎีกา) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ๕-๖. ฉวาลาตสุตฺตาทิวณฺณนา • 5-6. Chavālātasuttādivaṇṇanā
