| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / ปาจิตฺยาทิโยชนาปาฬิ • Pācityādiyojanāpāḷi |
เฉทนกาทิวณฺณนา
Chedanakādivaṇṇanā
๓๓๗. กติ เฉทนกานีติอาทิปุจฺฉานํ อนุสนฺธิปุจฺฉาภาวํ ทเสฺสโนฺต อาห ‘‘ยสฺมา ปนา’’ติอาทิฯ ปุจฺฉา หิ อนุสนฺธิอนนุสนฺธิวเสน ทุวิธาฯ ตตฺถ วิสฺสชฺชเนน อนุสนฺธิวเสน ปุจฺฉา อนุสนฺธิปุจฺฉา นาม, วิสฺสชฺชนมนเปกฺขิตฺวา ยถากามปุจฺฉา อนนุสนฺธิปุจฺฉา นามฯ ตาสํ วิตฺถาโร เนตฺติอฎฺฐกถาทีสุ คเหตโพฺพฯ อิธาปิ ‘‘เอกาทส ยาวตติยกา’’ติ วิสฺสชฺชเนน อนุสนฺธานตฺตา อนุสนฺธิปุจฺฉา นามฯ ยสฺมา ปน วิสฺสชฺชิโตติ สมฺพโนฺธฯ สงฺขาวเสนาติ เอกาทสา’’ติ สงฺขาย สตฺติยา, อายเตฺตน วาฯ สงฺขานุสนฺธิวเสเนวาติ ‘‘กตี’’ติ สงฺขาย อนุสนฺธิวเสน เอวฯ เตสนฺติ ปญฺหานํฯ ตตฺถาติ ‘‘ฉ เฉทนกานี’’ติอาทิปาเฐฯ อิทเมวาติ อิทํ เอว วจนํฯ อปุพฺพนฺติ ปุเพฺพ น วุตฺตํ, อโปราณํ นวนฺติ อโตฺถฯ ยํ ปเนตนฺติ ยํ ปน เอตํ วจนํฯ ‘‘โสฬสา’’ติ อิมินา โสทสาติ เอตฺถ ทการสฺส ฬการํ กตฺวา ‘‘โสฬสา’’ติ ปาโฐปิ ยุชฺชตีติ ทเสฺสติฯ ชานนฺติ ปญฺญตฺตาติ เอตฺถ ‘‘เอวํ วตฺวา’’ติ ปาฐเสสํ อชฺฌาหริตฺวา โยเชตพฺพภาวํ ทเสฺสโนฺต อาห ‘‘ชาน’’นฺติ เอวํ วตฺวา ปญฺญตฺตา’’ติฯ เตติ ‘‘ชาน’’นฺติ ปญฺญตฺตา สิกฺขาปทาติ อโตฺถฯ เอวนฺติ วกฺขมานนเยนฯ ปวิเสยฺยาตีติ เอตฺถ อิติสโทฺท ปริสมานโตฺถฯ อิติ เวทิตโพฺพติ โยชนาฯ
337.Katichedanakānītiādipucchānaṃ anusandhipucchābhāvaṃ dassento āha ‘‘yasmā panā’’tiādi. Pucchā hi anusandhiananusandhivasena duvidhā. Tattha vissajjanena anusandhivasena pucchā anusandhipucchā nāma, vissajjanamanapekkhitvā yathākāmapucchā ananusandhipucchā nāma. Tāsaṃ vitthāro nettiaṭṭhakathādīsu gahetabbo. Idhāpi ‘‘ekādasa yāvatatiyakā’’ti vissajjanena anusandhānattā anusandhipucchā nāma. Yasmā pana vissajjitoti sambandho. Saṅkhāvasenāti ekādasā’’ti saṅkhāya sattiyā, āyattena vā. Saṅkhānusandhivasenevāti ‘‘katī’’ti saṅkhāya anusandhivasena eva. Tesanti pañhānaṃ. Tatthāti ‘‘cha chedanakānī’’tiādipāṭhe. Idamevāti idaṃ eva vacanaṃ. Apubbanti pubbe na vuttaṃ, aporāṇaṃ navanti attho. Yaṃ panetanti yaṃ pana etaṃ vacanaṃ. ‘‘Soḷasā’’ti iminā sodasāti ettha dakārassa ḷakāraṃ katvā ‘‘soḷasā’’ti pāṭhopi yujjatīti dasseti. Jānanti paññattāti ettha ‘‘evaṃ vatvā’’ti pāṭhasesaṃ ajjhāharitvā yojetabbabhāvaṃ dassento āha ‘‘jāna’’nti evaṃ vatvā paññattā’’ti. Teti ‘‘jāna’’nti paññattā sikkhāpadāti attho. Evanti vakkhamānanayena. Paviseyyātīti ettha itisaddo parisamānattho. Iti veditabboti yojanā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / วินยปิฎก • Vinayapiṭaka / ปริวารปาฬิ • Parivārapāḷi / ๓. เฉทนกาทิ • 3. Chedanakādi
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / วินยปิฎก (อฎฺฐกถา) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ปริวาร-อฎฺฐกถา • Parivāra-aṭṭhakathā / เฉทนกาทิวณฺณนา • Chedanakādivaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วชิรพุทฺธิ-ฎีกา • Vajirabuddhi-ṭīkā / เฉทนกาทิวณฺณนา • Chedanakādivaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วิมติวิโนทนี-ฎีกา • Vimativinodanī-ṭīkā / สตฺตนคเรสุ ปญฺญตฺตสิกฺขาปทวณฺณนา • Sattanagaresu paññattasikkhāpadavaṇṇanā
