Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / தே²ரகா³தா²-அட்ட²கதா² • Theragāthā-aṭṭhakathā |
2. சித்தகத்தே²ரகா³தா²வண்ணனா
2. Cittakattheragāthāvaṇṇanā
நீலாஸுகீ³வாதி ஆயஸ்மதோ சித்தகத்தே²ரஸ்ஸ கா³தா². கா உப்பத்தி? ஸோ கிர பது³முத்தரபு³த்³த⁴காலதோ பட்டா²ய விவட்டூபனிஸ்ஸயங் குஸலங் ஆசினந்தோ இதோ ஏகனவுதே கப்பே மனுஸ்ஸயோனியங் நிப்³ப³த்தித்வா விஞ்ஞுத்தங் பத்தோ விபஸ்ஸிங் ப⁴க³வந்தங் பஸ்ஸித்வா பஸன்னமானஸோ புப்பே²ஹி பூஜங் கத்வா வந்தி³த்வா ‘‘ஸந்தத⁴ம்மேன நாம எத்த² ப⁴விதப்³ப³’’ந்தி ஸத்த²ரி நிப்³பா³னே ச அதி⁴முச்சி. ஸோ தேன புஞ்ஞகம்மேன ததோ சுதோ தாவதிங்ஸப⁴வனே நிப்³ப³த்தோ அபராபரங் புஞ்ஞானி கத்வா தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸங்ஸரந்தோ இமஸ்மிங் பு³த்³து⁴ப்பாதே³ ராஜக³ஹே விப⁴வஸம்பன்னஸ்ஸ ப்³ராஹ்மணஸ்ஸ புத்தோ ஹுத்வா நிப்³ப³த்தி சித்தகோ நாம நாமேன. ஸோ ப⁴க³வதி ராஜக³ஹங் க³ந்த்வா வேளுவனே விஹரந்தே ஸத்தா²ரங் உபஸங்கமித்வா த⁴ம்மங் ஸுத்வா படிலத்³த⁴ஸத்³தோ⁴ பப்³ப³ஜித்வா சரியானுகூலங் கம்மட்டா²னங் க³ஹெத்வா அரஞ்ஞாயதனங் பவிஸித்வா பா⁴வனானுயுத்தோ ஜா²னங் நிப்³ப³த்தெத்வா ஜா²னபாத³கங் விபஸ்ஸனங் வட்³டெ⁴த்வா நசிரேனேவ அரஹத்தங் பாபுணி. தேன வுத்தங் அபதா³னே (அப॰ தே²ர 2.50.1-7) –
Nīlāsugīvāti āyasmato cittakattherassa gāthā. Kā uppatti? So kira padumuttarabuddhakālato paṭṭhāya vivaṭṭūpanissayaṃ kusalaṃ ācinanto ito ekanavute kappe manussayoniyaṃ nibbattitvā viññuttaṃ patto vipassiṃ bhagavantaṃ passitvā pasannamānaso pupphehi pūjaṃ katvā vanditvā ‘‘santadhammena nāma ettha bhavitabba’’nti satthari nibbāne ca adhimucci. So tena puññakammena tato cuto tāvatiṃsabhavane nibbatto aparāparaṃ puññāni katvā devamanussesu saṃsaranto imasmiṃ buddhuppāde rājagahe vibhavasampannassa brāhmaṇassa putto hutvā nibbatti cittako nāma nāmena. So bhagavati rājagahaṃ gantvā veḷuvane viharante satthāraṃ upasaṅkamitvā dhammaṃ sutvā paṭiladdhasaddho pabbajitvā cariyānukūlaṃ kammaṭṭhānaṃ gahetvā araññāyatanaṃ pavisitvā bhāvanānuyutto jhānaṃ nibbattetvā jhānapādakaṃ vipassanaṃ vaḍḍhetvā nacireneva arahattaṃ pāpuṇi. Tena vuttaṃ apadāne (apa. thera 2.50.1-7) –
‘‘கணிகாரங்வ ஜோதந்தங், நிஸின்னங் பப்³ப³தந்தரே;
‘‘Kaṇikāraṃva jotantaṃ, nisinnaṃ pabbatantare;
அத்³த³ஸங் விரஜங் பு³த்³த⁴ங், விபஸ்ஸிங் லோகனாயகங்.
Addasaṃ virajaṃ buddhaṃ, vipassiṃ lokanāyakaṃ.
‘‘தீணி கிங்கணிபுப்பா²னி, பக்³க³ய்ஹ அபி⁴ரோபயிங்;
‘‘Tīṇi kiṅkaṇipupphāni, paggayha abhiropayiṃ;
ஸம்பு³த்³த⁴ங் அபி⁴பூஜெத்வா, க³ச்சா²மி த³க்கி²ணாமுகோ².
Sambuddhaṃ abhipūjetvā, gacchāmi dakkhiṇāmukho.
‘‘தேன கம்மேன ஸுகதேன, சேதனாபணிதீ⁴ஹி ச;
‘‘Tena kammena sukatena, cetanāpaṇidhīhi ca;
ஜஹித்வா மானுஸங் தே³ஹங், தாவதிங்ஸங் அக³ச்ச²ஹங்.
Jahitvā mānusaṃ dehaṃ, tāvatiṃsaṃ agacchahaṃ.
‘‘ஏகனவுதே இதோ கப்பே, யங் பு³த்³த⁴மபி⁴பூஜயிங்;
‘‘Ekanavute ito kappe, yaṃ buddhamabhipūjayiṃ;
து³க்³க³திங் நாபி⁴ஜானாமி, பு³த்³த⁴பூஜாயித³ங் ப²லங்.
Duggatiṃ nābhijānāmi, buddhapūjāyidaṃ phalaṃ.
‘‘கிலேஸா ஜா²பிதா மய்ஹங்…பே॰… கதங் பு³த்³த⁴ஸ்ஸ ஸாஸன’’ந்தி.
‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ…pe… kataṃ buddhassa sāsana’’nti.
அரஹத்தங் பன பத்வா ஸத்தா²ரங் வந்தி³துங் ராஜக³ஹங் உபக³தோ தத்த² பி⁴க்கூ²ஹி ‘‘கிங், ஆவுஸோ, அரஞ்ஞே அப்பமத்தோ விஹாஸீ’’தி புட்டோ² அத்தனோ அப்பமாத³விஹாரனிவேத³னேன அஞ்ஞங் ப்³யாகரொந்தோ ‘‘நீலாஸுகீ³வா’’தி கா³த²ங் அபா⁴ஸி.
Arahattaṃ pana patvā satthāraṃ vandituṃ rājagahaṃ upagato tattha bhikkhūhi ‘‘kiṃ, āvuso, araññe appamatto vihāsī’’ti puṭṭho attano appamādavihāranivedanena aññaṃ byākaronto ‘‘nīlāsugīvā’’ti gāthaṃ abhāsi.
22. தத்த² நீலாஸுகீ³வாதி நீலஸுகீ³வா, கா³தா²ஸுக²த்த²ஞ்ஹெத்த² தீ³கோ⁴ கதோ, ராஜிவந்ததாய ஸுந்த³ராய கீ³வாய ஸமன்னாக³தோதி அத்தோ². தே யேபு⁴ய்யேன ச நீலவண்ணதாய நீலா. ஸோப⁴னகண்ட²தாய ஸுகீ³வா. ஸிகி²னோதி மத்த²கே ஜாதாய ஸிகா²ய ஸஸ்ஸிரிகபா⁴வேன ஸிகி²னோ. மோராதி மயூரா. காரம்பி⁴யந்தி காரம்ப³ருக்கே². காரம்பி⁴யந்தி வா தஸ்ஸ வனஸ்ஸ நாமங். தஸ்மா காரம்பி⁴யந்தி காரம்ப⁴னாமகே வனேதி அத்தோ². அபி⁴னத³ந்தீதி பாவுஸ்ஸகாலே மேக⁴க³ஜ்ஜிதங் ஸுத்வா கேகாஸத்³த³ங் கரொந்தா உதுஸம்பதா³ஸித்³தே⁴ன ஸரேன ஹங்ஸாதி³கே அபி⁴ப⁴வந்தா விய நத³ந்தி. தேதி தே மோரா. ஸீதவாதகீளிதாதி ஸீதேன மேக⁴வாதேன ஸஞ்ஜாதகீளிதா மது⁴ரவஸ்ஸிதங் வஸ்ஸந்தா. ஸுத்தந்தி ப⁴த்தஸம்மத³வினோத³னத்த²ங் ஸயிதங், காயகிலமத²படிபஸ்ஸம்ப⁴னாய வா அனுஞ்ஞாதவேலாயங் ஸுபந்தங். ஜா²யந்தி ஸமத²விபஸ்ஸனாஜா²னேஹி ஜா²யனஸீலங் பா⁴வனானுயுத்தங். நிபோ³தெ⁴ந்தீதி பபோ³தெ⁴ந்தி. ‘‘இமேபி நாம நித்³த³ங் அனுபக³ந்த்வா ஜாக³ரந்தா அத்தனா கத்தப்³ப³ங் கரொந்தி, கிமங்க³ங் பனாஹ’’ந்தி ஏவங் ஸம்பஜஞ்ஞுப்பாத³னேன ஸயனதோ வுட்டா²பெந்தீதி அதி⁴ப்பாயோ.
22. Tattha nīlāsugīvāti nīlasugīvā, gāthāsukhatthañhettha dīgho kato, rājivantatāya sundarāya gīvāya samannāgatoti attho. Te yebhuyyena ca nīlavaṇṇatāya nīlā. Sobhanakaṇṭhatāya sugīvā. Sikhinoti matthake jātāya sikhāya sassirikabhāvena sikhino. Morāti mayūrā. Kārambhiyanti kārambarukkhe. Kārambhiyanti vā tassa vanassa nāmaṃ. Tasmā kārambhiyanti kārambhanāmake vaneti attho. Abhinadantīti pāvussakāle meghagajjitaṃ sutvā kekāsaddaṃ karontā utusampadāsiddhena sarena haṃsādike abhibhavantā viya nadanti. Teti te morā. Sītavātakīḷitāti sītena meghavātena sañjātakīḷitā madhuravassitaṃ vassantā. Suttanti bhattasammadavinodanatthaṃ sayitaṃ, kāyakilamathapaṭipassambhanāya vā anuññātavelāyaṃ supantaṃ. Jhāyanti samathavipassanājhānehi jhāyanasīlaṃ bhāvanānuyuttaṃ. Nibodhentīti pabodhenti. ‘‘Imepi nāma niddaṃ anupagantvā jāgarantā attanā kattabbaṃ karonti, kimaṅgaṃ panāha’’nti evaṃ sampajaññuppādanena sayanato vuṭṭhāpentīti adhippāyo.
சித்தகத்தே²ரகா³தா²வண்ணனா நிட்டி²தா.
Cittakattheragāthāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / ஸுத்தபிடக • Suttapiṭaka / கு²த்³த³கனிகாய • Khuddakanikāya / தே²ரகா³தா²பாளி • Theragāthāpāḷi / 2. சித்தகத்தே²ரகா³தா² • 2. Cittakattheragāthā