| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / ปญฺจปกรณ-อฎฺฐกถา • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
๗. จิตฺตารมฺมณกถาวณฺณนา
7. Cittārammaṇakathāvaṇṇanā
๔๓๖-๔๓๘. อิทานิ จิตฺตารมฺมณกถา นาม โหติฯ ตตฺถ เจโตปริยาเย ญาณนฺติ วจนมตฺตเมว คเหตฺวา ‘‘ตํ ญาณํ จิตฺตารมฺมณเมวา’’ติ เยสํ ลทฺธิ, เสยฺยถาปิ เอตรหิ อนฺธกานํ; เต สนฺธาย ปุจฺฉา สกวาทิสฺส, ปฎิญฺญา อิตรสฺสฯ อถสฺส ‘‘โย สราคาทิวเสน จิตฺตํ ชานาติ, ตสฺส ราคาทโยปิ อารมฺมณา โหนฺติ, ตสฺมา น วตฺตพฺพํ ตํ จิตฺตารมฺมณเญฺญวา’’ติ โจทนตฺถํ นนุ อตฺถิ โกจีติอาทิ อารทฺธํฯ ผสฺสารมฺมเณติ ผสฺสสงฺขาเต อารมฺมเณฯ เวทนารมฺมเณติอาทีสุปิ เอเสว นโยฯ ปุน ผสฺสารมฺมเณ ญาณํ น วตฺตพฺพนฺติ ปุโฎฺฐ ผสฺสสฺส ผุสนลกฺขณํ มนสิกโรโต ผโสฺสวารมฺมณํ โหตีติ ปฎิชานาติฯ กิํ ปเนตํ ผสฺสปริยาเย ญาณนฺติ ปุโฎฺฐ ปน ตาทิสสฺส สุตฺตปทสฺส อภาวา ปฎิกฺขิปติฯ เวทนาทีสุปิ เอเสว นโยฯ อิทานิ ยํ นิสฺสาย ลทฺธิ, ตเทว ทเสฺสตฺวา ลทฺธิํ ปติฎฺฐาเปตุํ นนุ เจโตปริยาเย ญาณนฺติอาทิมาหฯ สา ปเนสา วจนมตฺตาภินิเวเสน ปติฎฺฐาปิตาปิ อปฺปติฎฺฐาปิตาว โหตีติฯ
436-438. Idāni cittārammaṇakathā nāma hoti. Tattha cetopariyāye ñāṇanti vacanamattameva gahetvā ‘‘taṃ ñāṇaṃ cittārammaṇamevā’’ti yesaṃ laddhi, seyyathāpi etarahi andhakānaṃ; te sandhāya pucchā sakavādissa, paṭiññā itarassa. Athassa ‘‘yo sarāgādivasena cittaṃ jānāti, tassa rāgādayopi ārammaṇā honti, tasmā na vattabbaṃ taṃ cittārammaṇaññevā’’ti codanatthaṃ nanu atthi kocītiādi āraddhaṃ. Phassārammaṇeti phassasaṅkhāte ārammaṇe. Vedanārammaṇetiādīsupi eseva nayo. Puna phassārammaṇe ñāṇaṃ na vattabbanti puṭṭho phassassa phusanalakkhaṇaṃ manasikaroto phassovārammaṇaṃ hotīti paṭijānāti. Kiṃ panetaṃ phassapariyāye ñāṇanti puṭṭho pana tādisassa suttapadassa abhāvā paṭikkhipati. Vedanādīsupi eseva nayo. Idāni yaṃ nissāya laddhi, tadeva dassetvā laddhiṃ patiṭṭhāpetuṃ nanu cetopariyāye ñāṇantiādimāha. Sā panesā vacanamattābhinivesena patiṭṭhāpitāpi appatiṭṭhāpitāva hotīti.
จิตฺตารมฺมณกถาวณฺณนาฯ
Cittārammaṇakathāvaṇṇanā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / อภิธมฺมปิฎก • Abhidhammapiṭaka / กถาวตฺถุปาฬิ • Kathāvatthupāḷi / (๔๙) ๗. จิตฺตารมฺมณกถา • (49) 7. Cittārammaṇakathā
ฎีกา • Tīkā / อภิธมฺมปิฎก (ฎีกา) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ปญฺจปกรณ-มูลฎีกา • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ๗. จิตฺตารมฺมณกถาวณฺณนา • 7. Cittārammaṇakathāvaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / อภิธมฺมปิฎก (ฎีกา) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ปญฺจปกรณ-อนุฎีกา • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ๗. จิตฺตารมฺมณกถาวณฺณนา • 7. Cittārammaṇakathāvaṇṇanā
