Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / បញ្ចបករណ-អដ្ឋកថា • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
៧. ចិត្តារម្មណកថាវណ្ណនា
7. Cittārammaṇakathāvaṇṇanā
៤៣៦-៤៣៨. ឥទានិ ចិត្តារម្មណកថា នាម ហោតិ។ តត្ថ ចេតោបរិយាយេ ញាណន្តិ វចនមត្តមេវ គហេត្វា ‘‘តំ ញាណំ ចិត្តារម្មណមេវា’’តិ យេសំ លទ្ធិ, សេយ្យថាបិ ឯតរហិ អន្ធកានំ; តេ សន្ធាយ បុច្ឆា សកវាទិស្ស, បដិញ្ញា ឥតរស្ស។ អថស្ស ‘‘យោ សរាគាទិវសេន ចិត្តំ ជានាតិ, តស្ស រាគាទយោបិ អារម្មណា ហោន្តិ, តស្មា ន វត្តព្ពំ តំ ចិត្តារម្មណញ្ញេវា’’តិ ចោទនត្ថំ ននុ អត្ថិ កោចីតិអាទិ អារទ្ធំ។ ផស្សារម្មណេតិ ផស្សសង្ខាតេ អារម្មណេ។ វេទនារម្មណេតិអាទីសុបិ ឯសេវ នយោ។ បុន ផស្សារម្មណេ ញាណំ ន វត្តព្ពន្តិ បុដ្ឋោ ផស្សស្ស ផុសនលក្ខណំ មនសិករោតោ ផស្សោវារម្មណំ ហោតីតិ បដិជានាតិ។ កិំ បនេតំ ផស្សបរិយាយេ ញាណន្តិ បុដ្ឋោ បន តាទិសស្ស សុត្តបទស្ស អភាវា បដិក្ខិបតិ។ វេទនាទីសុបិ ឯសេវ នយោ។ ឥទានិ យំ និស្សាយ លទ្ធិ, តទេវ ទស្សេត្វា លទ្ធិំ បតិដ្ឋាបេតុំ ននុ ចេតោបរិយាយេ ញាណន្តិអាទិមាហ។ សា បនេសា វចនមត្តាភិនិវេសេន បតិដ្ឋាបិតាបិ អប្បតិដ្ឋាបិតាវ ហោតីតិ។
436-438. Idāni cittārammaṇakathā nāma hoti. Tattha cetopariyāye ñāṇanti vacanamattameva gahetvā ‘‘taṃ ñāṇaṃ cittārammaṇamevā’’ti yesaṃ laddhi, seyyathāpi etarahi andhakānaṃ; te sandhāya pucchā sakavādissa, paṭiññā itarassa. Athassa ‘‘yo sarāgādivasena cittaṃ jānāti, tassa rāgādayopi ārammaṇā honti, tasmā na vattabbaṃ taṃ cittārammaṇaññevā’’ti codanatthaṃ nanu atthi kocītiādi āraddhaṃ. Phassārammaṇeti phassasaṅkhāte ārammaṇe. Vedanārammaṇetiādīsupi eseva nayo. Puna phassārammaṇe ñāṇaṃ na vattabbanti puṭṭho phassassa phusanalakkhaṇaṃ manasikaroto phassovārammaṇaṃ hotīti paṭijānāti. Kiṃ panetaṃ phassapariyāye ñāṇanti puṭṭho pana tādisassa suttapadassa abhāvā paṭikkhipati. Vedanādīsupi eseva nayo. Idāni yaṃ nissāya laddhi, tadeva dassetvā laddhiṃ patiṭṭhāpetuṃ nanu cetopariyāye ñāṇantiādimāha. Sā panesā vacanamattābhinivesena patiṭṭhāpitāpi appatiṭṭhāpitāva hotīti.
ចិត្តារម្មណកថាវណ្ណនា។
Cittārammaṇakathāvaṇṇanā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / អភិធម្មបិដក • Abhidhammapiṭaka / កថាវត្ថុបាឡិ • Kathāvatthupāḷi / (៤៩) ៧. ចិត្តារម្មណកថា • (49) 7. Cittārammaṇakathā
ដីកា • Tīkā / អភិធម្មបិដក (ដីកា) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / បញ្ចបករណ-មូលដីកា • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ៧. ចិត្តារម្មណកថាវណ្ណនា • 7. Cittārammaṇakathāvaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / អភិធម្មបិដក (ដីកា) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / បញ្ចបករណ-អនុដីកា • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ៧. ចិត្តារម្មណកថាវណ្ណនា • 7. Cittārammaṇakathāvaṇṇanā