Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / ชาตกปาฬิ • Jātakapāḷi

    ๔๙๘. จิตฺตสมฺภูตชาตกํ (๒)

    498. Cittasambhūtajātakaṃ (2)

    ๒๔.

    24.

    สพฺพํ นรานํ สผลํ สุจิณฺณํ, น กมฺมุนา กิญฺจน โมฆมตฺถิ;

    Sabbaṃ narānaṃ saphalaṃ suciṇṇaṃ, na kammunā kiñcana moghamatthi;

    ปสฺสามิ สมฺภูตํ มหานุภาวํ, สกมฺมุนา ปุญฺญผลูปปนฺนํฯ

    Passāmi sambhūtaṃ mahānubhāvaṃ, sakammunā puññaphalūpapannaṃ.

    ๒๕.

    25.

    สพฺพํ นรานํ สผลํ สุจิณฺณํ, น กมฺมุนา กิญฺจน โมฆมตฺถิ;

    Sabbaṃ narānaṃ saphalaṃ suciṇṇaṃ, na kammunā kiñcana moghamatthi;

    กจฺจินฺนุ จิตฺตสฺสปิ เอวเมวํ, อิโทฺธ มโน ตสฺส ยถาปิ มยฺหํฯ

    Kaccinnu cittassapi evamevaṃ, iddho mano tassa yathāpi mayhaṃ.

    ๒๖.

    26.

    สพฺพํ นรานํ สผลํ สุจิณฺณํ, น กมฺมุนา กิญฺจน โมฆมตฺถิ;

    Sabbaṃ narānaṃ saphalaṃ suciṇṇaṃ, na kammunā kiñcana moghamatthi;

    จิตฺตมฺปิ ชานาหิ 1 ตเถว เทว, อิโทฺธ มโน ตสฺส ยถาปิ ตุยฺหํฯ

    Cittampi jānāhi 2 tatheva deva, iddho mano tassa yathāpi tuyhaṃ.

    ๒๗.

    27.

    ภวํ นุ จิโตฺต สุตมญฺญโต เต, อุทาหุ เต โกจิ นํ เอตทกฺขา;

    Bhavaṃ nu citto sutamaññato te, udāhu te koci naṃ etadakkhā;

    คาถา สุคีตา น มมตฺถิ กงฺขา, ททามิ เต คามวรํ สตญฺจฯ

    Gāthā sugītā na mamatthi kaṅkhā, dadāmi te gāmavaraṃ satañca.

    ๒๘.

    28.

    น จาหํ จิโตฺต สุตมญฺญโต เม, อิสี จ เม เอตมตฺถํ อสํสิ;

    Na cāhaṃ citto sutamaññato me, isī ca me etamatthaṃ asaṃsi;

    ‘‘คนฺตฺวาน รโญฺญ ปฎิคาหิ 3 คาถํ, อปิ เต วรํ อตฺตมโน ทเทยฺย’’ 4

    ‘‘Gantvāna rañño paṭigāhi 5 gāthaṃ, api te varaṃ attamano dadeyya’’ 6.

    ๒๙.

    29.

    โยเชนฺตุ เว ราชรเถ, สุกเต จิตฺตสิพฺพเน;

    Yojentu ve rājarathe, sukate cittasibbane;

    กจฺฉํ นาคานํ พนฺธถ, คีเวยฺยํ ปฎิมุญฺจถฯ

    Kacchaṃ nāgānaṃ bandhatha, gīveyyaṃ paṭimuñcatha.

    ๓๐.

    30.

    อาหญฺญนฺตุ 7 เภริมุทิงฺคสเงฺข 8, สีฆานิ ยานานิ จ โยชยนฺตุ;

    Āhaññantu 9 bherimudiṅgasaṅkhe 10, sīghāni yānāni ca yojayantu;

    อเชฺชวหํ อสฺสมํ ตํ คมิสฺสํ, ยเตฺถว ทกฺขิสฺสมิสิํ นิสินฺนํฯ

    Ajjevahaṃ assamaṃ taṃ gamissaṃ, yattheva dakkhissamisiṃ nisinnaṃ.

    ๓๑.

    31.

    สุลทฺธลาโภ วต เม อโหสิ, คาถา สุคีตา ปริสาย มเชฺฌ;

    Suladdhalābho vata me ahosi, gāthā sugītā parisāya majjhe;

    สฺวาหํ อิสิํ สีลวตูปปนฺนํ, ทิสฺวา ปตีโต สุมโนหมสฺมิฯ

    Svāhaṃ isiṃ sīlavatūpapannaṃ, disvā patīto sumanohamasmi.

    ๓๒.

    32.

    อาสนํ อุทกํ ปชฺชํ, ปฎิคฺคณฺหาตุ โน ภวํ;

    Āsanaṃ udakaṃ pajjaṃ, paṭiggaṇhātu no bhavaṃ;

    อเคฺฆ ภวนฺตํ ปุจฺฉาม, อคฺฆํ กุรุตุ โน ภวํฯ

    Agghe bhavantaṃ pucchāma, agghaṃ kurutu no bhavaṃ.

    ๓๓.

    33.

    รมฺมญฺจ เต อาวสถํ กโรนฺตุ, นารีคเณหิ ปริจารยสฺสุ;

    Rammañca te āvasathaṃ karontu, nārīgaṇehi paricārayassu;

    กโรหิ โอกาสมนุคฺคหาย, อุโภปิ มํ อิสฺสริยํ กโรมฯ

    Karohi okāsamanuggahāya, ubhopi maṃ issariyaṃ karoma.

    ๓๔.

    34.

    ทิสฺวา ผลํ ทุจฺจริตสฺส ราช, อโถ สุจิณฺณสฺส มหาวิปากํ;

    Disvā phalaṃ duccaritassa rāja, atho suciṇṇassa mahāvipākaṃ;

    อตฺตานเมว ปฎิสํยมิสฺสํ, น ปตฺถเย ปุตฺต 11 ปสุํ ธนํ วาฯ

    Attānameva paṭisaṃyamissaṃ, na patthaye putta 12 pasuṃ dhanaṃ vā.

    ๓๕.

    35.

    ทเสวิมา วสฺสทสา, มจฺจานํ อิธ ชีวิตํ;

    Dasevimā vassadasā, maccānaṃ idha jīvitaṃ;

    อปตฺตเญฺญว ตํ โอธิํ, นโฬ ฉิโนฺนว สุสฺสติฯ

    Apattaññeva taṃ odhiṃ, naḷo chinnova sussati.

    ๓๖.

    36.

    ตตฺถ กา นนฺทิ กา ขิฑฺฑา, กา รตี กา ธเนสนา;

    Tattha kā nandi kā khiḍḍā, kā ratī kā dhanesanā;

    กิํ เม ปุเตฺตหิ ทาเรหิ, ราช มุโตฺตสฺมิ พนฺธนาฯ

    Kiṃ me puttehi dārehi, rāja muttosmi bandhanā.

    ๓๗.

    37.

    โสหํ เอวํ ปชานามิ 13, มจฺจุ เม นปฺปมชฺชติ;

    Sohaṃ evaṃ pajānāmi 14, maccu me nappamajjati;

    อนฺตเกนาธิปนฺนสฺส, กา รตี กา ธเนสนาฯ

    Antakenādhipannassa, kā ratī kā dhanesanā.

    ๓๘.

    38.

    ชาติ นรานํ อธมา ชนินฺท, จณฺฑาลโยนิ ทฺวิปทากนิฎฺฐา 15;

    Jāti narānaṃ adhamā janinda, caṇḍālayoni dvipadākaniṭṭhā 16;

    สเกหิ กเมฺมหิ สุปาปเกหิ, จณฺฑาลคเพฺภ 17 อวสิมฺห ปุเพฺพฯ

    Sakehi kammehi supāpakehi, caṇḍālagabbhe 18 avasimha pubbe.

    ๓๙.

    39.

    จณฺฑาลาหุมฺห อวนฺตีสุ, มิคา เนรญฺชรํ ปติ;

    Caṇḍālāhumha avantīsu, migā nerañjaraṃ pati;

    อุกฺกุสา นมฺมทาตีเร 19, ตฺยชฺช พฺราหฺมณขตฺติยาฯ

    Ukkusā nammadātīre 20, tyajja brāhmaṇakhattiyā.

    ๔๐.

    40.

    อุปนียติ ชีวิตมปฺปมายุ, ชรูปนีตสฺส น สนฺติ ตาณา;

    Upanīyati jīvitamappamāyu, jarūpanītassa na santi tāṇā;

    กโรหิ ปญฺจาล มเมต 21 วากฺยํ, มากาสิ กมฺมานิ ทุกฺขุทฺรยานิฯ

    Karohi pañcāla mameta 22 vākyaṃ, mākāsi kammāni dukkhudrayāni.

    ๔๑.

    41.

    อุปนียติ ชีวิตมปฺปมายุ, ชรูปนีตสฺส น สนฺติ ตาณา;

    Upanīyati jīvitamappamāyu, jarūpanītassa na santi tāṇā;

    กโรหิ ปญฺจาล มเมต วากฺยํ, มากาสิ กมฺมานิ ทุกฺขปฺผลานิฯ

    Karohi pañcāla mameta vākyaṃ, mākāsi kammāni dukkhapphalāni.

    ๔๒.

    42.

    อุปนียติ ชีวิตมปฺปมายุ, ชรูปนีตสฺส น สนฺติ ตาณา;

    Upanīyati jīvitamappamāyu, jarūpanītassa na santi tāṇā;

    กโรหิ ปญฺจาล มเมต วากฺยํ, มากาสิ กมฺมานิ รชสฺสิรานิฯ

    Karohi pañcāla mameta vākyaṃ, mākāsi kammāni rajassirāni.

    ๔๓.

    43.

    อุปนียติ ชีวิตมปฺปมายุ, วณฺณํ ชรา หนฺติ นรสฺส ชิยฺยโต;

    Upanīyati jīvitamappamāyu, vaṇṇaṃ jarā hanti narassa jiyyato;

    กโรหิ ปญฺจาล มเมต วากฺยํ, มากาสิ กมฺมํ นิรยูปปตฺติยาฯ

    Karohi pañcāla mameta vākyaṃ, mākāsi kammaṃ nirayūpapattiyā.

    ๔๔.

    44.

    อทฺธา หิ สจฺจํ วจนํ ตเวตํ, ยถา อิสี ภาสสิ เอวเมตํ;

    Addhā hi saccaṃ vacanaṃ tavetaṃ, yathā isī bhāsasi evametaṃ;

    กามา จ เม สนฺติ อนปฺปรูปา, เต ทุจฺจชา มาทิสเกน ภิกฺขุฯ

    Kāmā ca me santi anapparūpā, te duccajā mādisakena bhikkhu.

    ๔๕.

    45.

    นาโค ยถา ปงฺกมเชฺฌ พฺยสโนฺน, ปสฺสํ ถลํ นาภิสโมฺภติ คนฺตุํ;

    Nāgo yathā paṅkamajjhe byasanno, passaṃ thalaṃ nābhisambhoti gantuṃ;

    เอวมฺปหํ 23 กามปเงฺก พฺยสโนฺน, น ภิกฺขุโน มคฺคมนุพฺพชามิฯ

    Evampahaṃ 24 kāmapaṅke byasanno, na bhikkhuno maggamanubbajāmi.

    ๔๖.

    46.

    ยถาปิ มาตา จ ปิตา จ ปุตฺตํ, อนุสาสเร กินฺติ สุขี ภเวยฺย;

    Yathāpi mātā ca pitā ca puttaṃ, anusāsare kinti sukhī bhaveyya;

    เอวมฺปิ มํ ตฺวํ อนุสาส ภเนฺต, ยถา จิรํ 25 เปจฺจ สุขี ภเวยฺยํฯ

    Evampi maṃ tvaṃ anusāsa bhante, yathā ciraṃ 26 pecca sukhī bhaveyyaṃ.

    ๔๗.

    47.

    โน เจ ตุวํ อุสฺสหเส ชนินฺท, กาเม อิเม มานุสเก ปหาตุํ;

    No ce tuvaṃ ussahase janinda, kāme ime mānusake pahātuṃ;

    ธมฺมิํ 27 พลิํ ปฎฺฐปยสฺสุ ราช, อธมฺมกาโร ตว 28 มาหุ รเฎฺฐฯ

    Dhammiṃ 29 baliṃ paṭṭhapayassu rāja, adhammakāro tava 30 māhu raṭṭhe.

    ๔๘.

    48.

    ทูตา วิธาวนฺตุ ทิสา จตโสฺส, นิมนฺตกา สมณพฺราหฺมณานํ;

    Dūtā vidhāvantu disā catasso, nimantakā samaṇabrāhmaṇānaṃ;

    เต อนฺนปาเนน อุปฎฺฐหสฺสุ, วเตฺถน เสนาสนปจฺจเยน จฯ

    Te annapānena upaṭṭhahassu, vatthena senāsanapaccayena ca.

    ๔๙.

    49.

    อเนฺนน ปาเนน ปสนฺนจิโตฺต, สนฺตปฺปย สมณพฺราหฺมเณ จ;

    Annena pānena pasannacitto, santappaya samaṇabrāhmaṇe ca;

    ทตฺวา จ ภุตฺวา จ ยถานุภาวํ, อนินฺทิโต สคฺคมุเปหิ 31 ฐานํฯ

    Datvā ca bhutvā ca yathānubhāvaṃ, anindito saggamupehi 32 ṭhānaṃ.

    ๕๐.

    50.

    สเจ จ ตํ ราช มโท สเหยฺย, นารีคเณหิ ปริจารยนฺตํ;

    Sace ca taṃ rāja mado saheyya, nārīgaṇehi paricārayantaṃ;

    อิมเมว คาถํ มนสี กโรหิ, ภาเสสิ 33 เจนํ ปริสาย มเชฺฌฯ

    Imameva gāthaṃ manasī karohi, bhāsesi 34 cenaṃ parisāya majjhe.

    ๕๑.

    51.

    อโพฺภกาสสโย ชนฺตุ, วชนฺตฺยา ขีรปายิโต;

    Abbhokāsasayo jantu, vajantyā khīrapāyito;

    ปริกิโณฺณ สุวาเนหิ 35, สฺวาชฺช ราชาติ วุจฺจตีติฯ

    Parikiṇṇo suvānehi 36, svājja rājāti vuccatīti.

    จิตฺตสมฺภูตชาตกํ ทุติยํฯ

    Cittasambhūtajātakaṃ dutiyaṃ.







    Footnotes:
    1. จิตฺตํ วิชานาหิ (สี. ปี.)
    2. cittaṃ vijānāhi (sī. pī.)
    3. ปฎิคายิ (สฺยา. ก.), ปฎิคาย (?)
    4. อปิ นุ เต วรํ อตฺตมโน ทเทยฺย (สฺยา.), อปิ นุ เต อตฺตมโน วรํ ทเท (ก.)
    5. paṭigāyi (syā. ka.), paṭigāya (?)
    6. api nu te varaṃ attamano dadeyya (syā.), api nu te attamano varaṃ dade (ka.)
    7. อาหญฺญเร (สฺยา.)
    8. สงฺขา (สฺยา.)
    9. āhaññare (syā.)
    10. saṅkhā (syā.)
    11. ปุตฺตํ (สี. ปี.)
    12. puttaṃ (sī. pī.)
    13. โส อหํ สุปฺปชานามิ (สี. ปี.)
    14. so ahaṃ suppajānāmi (sī. pī.)
    15. ทิปทากนิฎฺฐา (สี. ปี.)
    16. dipadākaniṭṭhā (sī. pī.)
    17. จณฺฑาลิคเพฺภ (สฺยา.)
    18. caṇḍāligabbhe (syā.)
    19. รมฺมทาตีเร (สฺยา. ก.)
    20. rammadātīre (syā. ka.)
    21. มเมว (สฺยา. ก.)
    22. mameva (syā. ka.)
    23. เอวมหํ (สฺยา.)
    24. evamahaṃ (syā.)
    25. ยมาจรํ (สี. ปี. ก. อฎฺฐ.)
    26. yamācaraṃ (sī. pī. ka. aṭṭha.)
    27. ธมฺมํ (สี. ปี.)
    28. อธมฺมกาโร จ เต (สี. สฺยา. ปี.)
    29. dhammaṃ (sī. pī.)
    30. adhammakāro ca te (sī. syā. pī.)
    31. มุเปติ (ปี. ก.)
    32. mupeti (pī. ka.)
    33. ภาเสหิ (สฺยา. ปี. ก.)
    34. bhāsehi (syā. pī. ka.)
    35. สุปิเนหิ (สี. ปี.)
    36. supinehi (sī. pī.)



    Related texts:



    อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ขุทฺทกนิกาย (อฎฺฐกถา) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ชาตก-อฎฺฐกถา • Jātaka-aṭṭhakathā / [๔๙๘] ๒. จิตฺตสมฺภูตชาตกวณฺณนา • [498] 2. Cittasambhūtajātakavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact