Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / పఞ్చపకరణ-అట్ఠకథా • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
౭. చిత్తట్ఠితికథావణ్ణనా
7. Cittaṭṭhitikathāvaṇṇanā
౩౩౫. ఇదాని చిత్తట్ఠితికథా నామ హోతి. తత్థ యేసం సమాపత్తిచిత్తఞ్చేవ భవఙ్గచిత్తఞ్చ అనుప్పబన్ధేన పవత్తమానం దిస్వా ‘‘ఏకమేవ చిత్తం చిరం తిట్ఠతీ’’తి లద్ధి సేయ్యథాపి ఏతరహి హేట్ఠా వుత్తప్పభేదానం అన్ధకానం, తంలద్ధివిసోధనత్థం ఏకం, చిత్తం దివసం తిట్ఠతీతి పుచ్ఛా సకవాదిస్స, పటిఞ్ఞా పరవాదిస్స. ఉపడ్ఢదివసో ఉప్పాదక్ఖణోతి ఏత్థ ఠితిక్ఖణం అనామసిత్వా ‘‘అనిచ్చా వత సఙ్ఖారా, ఉప్పాదవయధమ్మినో’’తి (సం॰ ని॰ ౧.౧౮౬; ౨.౧౪౩) దేసనానయేన ఉప్పాదవయవసేనేవ పుచ్ఛా కతా.
335. Idāni cittaṭṭhitikathā nāma hoti. Tattha yesaṃ samāpatticittañceva bhavaṅgacittañca anuppabandhena pavattamānaṃ disvā ‘‘ekameva cittaṃ ciraṃ tiṭṭhatī’’ti laddhi seyyathāpi etarahi heṭṭhā vuttappabhedānaṃ andhakānaṃ, taṃladdhivisodhanatthaṃ ekaṃ, cittaṃ divasaṃ tiṭṭhatīti pucchā sakavādissa, paṭiññā paravādissa. Upaḍḍhadivaso uppādakkhaṇoti ettha ṭhitikkhaṇaṃ anāmasitvā ‘‘aniccā vata saṅkhārā, uppādavayadhammino’’ti (saṃ. ni. 1.186; 2.143) desanānayena uppādavayavaseneva pucchā katā.
తే ధమ్మా చిత్తేన లహుపరివత్తాతి పుట్ఠో చిత్తతో లహుతరపరివత్తినో ధమ్మే అపస్సన్తో పటిక్ఖిపతి. దుతియం పుట్ఠో యస్స చిత్తస్స దీఘట్ఠితిం ఇచ్ఛతి, తం సన్ధాయ పటిజానాతి. యావతాయుకం తిట్ఠతీతి పఞ్హే ‘‘చుల్లాసీతిసహస్సాని, కప్పా తిట్ఠన్తి యే మరూ’’తిఆదివచనవసేన (మహాని॰ ౧౦) ఆరుప్పతో అఞ్ఞత్ర పటిక్ఖిపతి, ఆరుప్పే పటిజానాతి. ముహుత్తం ముహుత్తం ఉప్పజ్జతీతి పఞ్హే పరవాదిస్స ‘‘ఉప్పాదవయధమ్మినో’’తిఆదిసుత్తవిరోధభయేన పటిజానాతి. ఠితిం పనస్స లద్ధివసేన ఇచ్ఛతి. సేసమేత్థ ఉత్తానత్థమేవాతి.
Te dhammā cittena lahuparivattāti puṭṭho cittato lahutaraparivattino dhamme apassanto paṭikkhipati. Dutiyaṃ puṭṭho yassa cittassa dīghaṭṭhitiṃ icchati, taṃ sandhāya paṭijānāti. Yāvatāyukaṃ tiṭṭhatīti pañhe ‘‘cullāsītisahassāni, kappā tiṭṭhanti ye marū’’tiādivacanavasena (mahāni. 10) āruppato aññatra paṭikkhipati, āruppe paṭijānāti. Muhuttaṃ muhuttaṃ uppajjatīti pañhe paravādissa ‘‘uppādavayadhammino’’tiādisuttavirodhabhayena paṭijānāti. Ṭhitiṃ panassa laddhivasena icchati. Sesamettha uttānatthamevāti.
చిత్తట్ఠితికథావణ్ణనా.
Cittaṭṭhitikathāvaṇṇanā.
Related texts:
తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / అభిధమ్మపిటక • Abhidhammapiṭaka / కథావత్థుపాళి • Kathāvatthupāḷi / (౧౬) ౭. చిత్తట్ఠితికథా • (16) 7. Cittaṭṭhitikathā
టీకా • Tīkā / అభిధమ్మపిటక (టీకా) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / పఞ్చపకరణ-మూలటీకా • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ౭. చిత్తట్ఠితికథావణ్ణనా • 7. Cittaṭṭhitikathāvaṇṇanā
టీకా • Tīkā / అభిధమ్మపిటక (టీకా) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / పఞ్చపకరణ-అనుటీకా • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ౭. చిత్తట్ఠితికథావణ్ణనా • 7. Cittaṭṭhitikathāvaṇṇanā