Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / പഞ്ചപകരണ-അട്ഠകഥാ • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
൭. ചിത്തട്ഠിതികഥാവണ്ണനാ
7. Cittaṭṭhitikathāvaṇṇanā
൩൩൫. ഇദാനി ചിത്തട്ഠിതികഥാ നാമ ഹോതി. തത്ഥ യേസം സമാപത്തിചിത്തഞ്ചേവ ഭവങ്ഗചിത്തഞ്ച അനുപ്പബന്ധേന പവത്തമാനം ദിസ്വാ ‘‘ഏകമേവ ചിത്തം ചിരം തിട്ഠതീ’’തി ലദ്ധി സേയ്യഥാപി ഏതരഹി ഹേട്ഠാ വുത്തപ്പഭേദാനം അന്ധകാനം, തംലദ്ധിവിസോധനത്ഥം ഏകം, ചിത്തം ദിവസം തിട്ഠതീതി പുച്ഛാ സകവാദിസ്സ, പടിഞ്ഞാ പരവാദിസ്സ. ഉപഡ്ഢദിവസോ ഉപ്പാദക്ഖണോതി ഏത്ഥ ഠിതിക്ഖണം അനാമസിത്വാ ‘‘അനിച്ചാ വത സങ്ഖാരാ, ഉപ്പാദവയധമ്മിനോ’’തി (സം॰ നി॰ ൧.൧൮൬; ൨.൧൪൩) ദേസനാനയേന ഉപ്പാദവയവസേനേവ പുച്ഛാ കതാ.
335. Idāni cittaṭṭhitikathā nāma hoti. Tattha yesaṃ samāpatticittañceva bhavaṅgacittañca anuppabandhena pavattamānaṃ disvā ‘‘ekameva cittaṃ ciraṃ tiṭṭhatī’’ti laddhi seyyathāpi etarahi heṭṭhā vuttappabhedānaṃ andhakānaṃ, taṃladdhivisodhanatthaṃ ekaṃ, cittaṃ divasaṃ tiṭṭhatīti pucchā sakavādissa, paṭiññā paravādissa. Upaḍḍhadivaso uppādakkhaṇoti ettha ṭhitikkhaṇaṃ anāmasitvā ‘‘aniccā vata saṅkhārā, uppādavayadhammino’’ti (saṃ. ni. 1.186; 2.143) desanānayena uppādavayavaseneva pucchā katā.
തേ ധമ്മാ ചിത്തേന ലഹുപരിവത്താതി പുട്ഠോ ചിത്തതോ ലഹുതരപരിവത്തിനോ ധമ്മേ അപസ്സന്തോ പടിക്ഖിപതി. ദുതിയം പുട്ഠോ യസ്സ ചിത്തസ്സ ദീഘട്ഠിതിം ഇച്ഛതി, തം സന്ധായ പടിജാനാതി. യാവതായുകം തിട്ഠതീതി പഞ്ഹേ ‘‘ചുല്ലാസീതിസഹസ്സാനി, കപ്പാ തിട്ഠന്തി യേ മരൂ’’തിആദിവചനവസേന (മഹാനി॰ ൧൦) ആരുപ്പതോ അഞ്ഞത്ര പടിക്ഖിപതി, ആരുപ്പേ പടിജാനാതി. മുഹുത്തം മുഹുത്തം ഉപ്പജ്ജതീതി പഞ്ഹേ പരവാദിസ്സ ‘‘ഉപ്പാദവയധമ്മിനോ’’തിആദിസുത്തവിരോധഭയേന പടിജാനാതി. ഠിതിം പനസ്സ ലദ്ധിവസേന ഇച്ഛതി. സേസമേത്ഥ ഉത്താനത്ഥമേവാതി.
Te dhammā cittena lahuparivattāti puṭṭho cittato lahutaraparivattino dhamme apassanto paṭikkhipati. Dutiyaṃ puṭṭho yassa cittassa dīghaṭṭhitiṃ icchati, taṃ sandhāya paṭijānāti. Yāvatāyukaṃ tiṭṭhatīti pañhe ‘‘cullāsītisahassāni, kappā tiṭṭhanti ye marū’’tiādivacanavasena (mahāni. 10) āruppato aññatra paṭikkhipati, āruppe paṭijānāti. Muhuttaṃ muhuttaṃ uppajjatīti pañhe paravādissa ‘‘uppādavayadhammino’’tiādisuttavirodhabhayena paṭijānāti. Ṭhitiṃ panassa laddhivasena icchati. Sesamettha uttānatthamevāti.
ചിത്തട്ഠിതികഥാവണ്ണനാ.
Cittaṭṭhitikathāvaṇṇanā.
Related texts:
തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / അഭിധമ്മപിടക • Abhidhammapiṭaka / കഥാവത്ഥുപാളി • Kathāvatthupāḷi / (൧൬) ൭. ചിത്തട്ഠിതികഥാ • (16) 7. Cittaṭṭhitikathā
ടീകാ • Tīkā / അഭിധമ്മപിടക (ടീകാ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / പഞ്ചപകരണ-മൂലടീകാ • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ൭. ചിത്തട്ഠിതികഥാവണ്ണനാ • 7. Cittaṭṭhitikathāvaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / അഭിധമ്മപിടക (ടീകാ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / പഞ്ചപകരണ-അനുടീകാ • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ൭. ചിത്തട്ഠിതികഥാവണ്ണനാ • 7. Cittaṭṭhitikathāvaṇṇanā