| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / महाविभङ्ग • Mahāvibhaṅga |
५. चीवरअच्छिन्दनसिक्खापदं
5. Cīvaraacchindanasikkhāpadaṃ
६३१. तेन समयेन बुद्धो भगवा सावत्थियं विहरति जेतवने अनाथपिण्डिकस्स आरामे। तेन खो पन समयेन आयस्मा उपनन्दो सक्यपुत्तो भातुनो सद्धिविहारिकं भिक्खुं एतदवोच – ‘‘एहावुसो, जनपदचारिकं पक्कमिस्सामा’’ति। ‘‘नाहं, भन्ते, गमिस्सामि; दुब्बलचीवरोम्ही’’ति। ‘‘एहावुसो, अहं ते चीवरं दस्सामी’’ति तस्स चीवरं अदासि। अस्सोसि खो सो भिक्खु – ‘‘भगवा किर जनपदचारिकं पक्कमिस्सती’’ति। अथ खो तस्स भिक्खुनो एतदहोसि – ‘‘न दानाहं आयस्मता उपनन्देन सक्यपुत्तेन सद्धिं जनपदचारिकं पक्कमिस्सामि, भगवता सद्धिं जनपदचारिकं पक्कमिस्सामी’’ति। अथ खो आयस्मा उपनन्दो सक्यपुत्तो तं भिक्खुं एतदवोच – ‘‘एहि दानि, आवुसो, जनपदचारिकं पक्कमिस्सामा’’ति। ‘‘नाहं, भन्ते, तया सद्धिं जनपदचारिकं पक्कमिस्सामि, भगवता सद्धिं जनपदचारिकं पक्कमिस्सामी’’ति। ‘‘यम्पि त्याहं, आवुसो, चीवरं अदासिं, मया सद्धिं जनपदचारिकं पक्कमिस्सती’’ति, कुपितो अनत्तमनो अच्छिन्दि।
631. Tena samayena buddho bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tena kho pana samayena āyasmā upanando sakyaputto bhātuno saddhivihārikaṃ bhikkhuṃ etadavoca – ‘‘ehāvuso, janapadacārikaṃ pakkamissāmā’’ti. ‘‘Nāhaṃ, bhante, gamissāmi; dubbalacīvaromhī’’ti. ‘‘Ehāvuso, ahaṃ te cīvaraṃ dassāmī’’ti tassa cīvaraṃ adāsi. Assosi kho so bhikkhu – ‘‘bhagavā kira janapadacārikaṃ pakkamissatī’’ti. Atha kho tassa bhikkhuno etadahosi – ‘‘na dānāhaṃ āyasmatā upanandena sakyaputtena saddhiṃ janapadacārikaṃ pakkamissāmi, bhagavatā saddhiṃ janapadacārikaṃ pakkamissāmī’’ti. Atha kho āyasmā upanando sakyaputto taṃ bhikkhuṃ etadavoca – ‘‘ehi dāni, āvuso, janapadacārikaṃ pakkamissāmā’’ti. ‘‘Nāhaṃ, bhante, tayā saddhiṃ janapadacārikaṃ pakkamissāmi, bhagavatā saddhiṃ janapadacārikaṃ pakkamissāmī’’ti. ‘‘Yampi tyāhaṃ, āvuso, cīvaraṃ adāsiṃ, mayā saddhiṃ janapadacārikaṃ pakkamissatī’’ti, kupito anattamano acchindi.
अथ खो सो भिक्खु भिक्खूनं एतमत्थं आरोचेसि। ये ते भिक्खू अप्पिच्छा…पे॰… ते उज्झायन्ति खिय्यन्ति विपाचेन्ति – ‘‘कथञ्हि नाम आयस्मा उपनन्दो सक्यपुत्तो भिक्खुस्स सामं चीवरं दत्वा कुपितो अनत्तमनो अच्छिन्दिस्सती’’ति! अथ खो ते भिक्खू आयस्मन्तं उपनन्दं सक्यपुत्तं अनेकपरियायेन विगरहित्वा भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं…पे॰… ‘‘सच्चं किर त्वं, उपनन्द, भिक्खुस्स सामं चीवरं दत्वा कुपितो अनत्तमनो अच्छिन्दी’’ति? ‘‘सच्चं, भगवा’’ति। विगरहि बुद्धो भगवा…पे॰… कथञ्हि नाम त्वं, मोघपुरिस , भिक्खुस्स सामं चीवरं दत्वा कुपितो अनत्तमनो अच्छिन्दिस्ससि! नेतं, मोघपुरिस, अप्पसन्नानं वा पसादाय…पे॰… एवञ्च पन, भिक्खवे, इमं सिक्खापदं उद्दिसेय्याथ –
Atha kho so bhikkhu bhikkhūnaṃ etamatthaṃ ārocesi. Ye te bhikkhū appicchā…pe… te ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘kathañhi nāma āyasmā upanando sakyaputto bhikkhussa sāmaṃ cīvaraṃ datvā kupito anattamano acchindissatī’’ti! Atha kho te bhikkhū āyasmantaṃ upanandaṃ sakyaputtaṃ anekapariyāyena vigarahitvā bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ…pe… ‘‘saccaṃ kira tvaṃ, upananda, bhikkhussa sāmaṃ cīvaraṃ datvā kupito anattamano acchindī’’ti? ‘‘Saccaṃ, bhagavā’’ti. Vigarahi buddho bhagavā…pe… kathañhi nāma tvaṃ, moghapurisa , bhikkhussa sāmaṃ cīvaraṃ datvā kupito anattamano acchindissasi! Netaṃ, moghapurisa, appasannānaṃ vā pasādāya…pe… evañca pana, bhikkhave, imaṃ sikkhāpadaṃ uddiseyyātha –
६३२. ‘‘यो पन भिक्खु भिक्खुस्स सामं चीवरं दत्वा कुपितो अनत्तमनो अच्छिन्देय्य वा अच्छिन्दापेय्य वा, निस्सग्गियं पाचित्तिय’’न्ति।
632.‘‘Yo pana bhikkhu bhikkhussa sāmaṃ cīvaraṃ datvā kupito anattamano acchindeyya vā acchindāpeyya vā, nissaggiyaṃ pācittiya’’nti.
६३३. यो पनाति यो यादिसो…पे॰… भिक्खूति…पे॰… अयं इमस्मिं अत्थे अधिप्पेतो भिक्खूति।
633.Yo panāti yo yādiso…pe… bhikkhūti…pe… ayaṃ imasmiṃ atthe adhippeto bhikkhūti.
भिक्खुस्साति अञ्ञस्स भिक्खुस्स।
Bhikkhussāti aññassa bhikkhussa.
सामन्ति सयं दत्वा।
Sāmanti sayaṃ datvā.
चीवरं नाम छन्नं चीवरानं अञ्ञतरं चीवरं, विकप्पनुपगं पच्छिमं।
Cīvaraṃ nāma channaṃ cīvarānaṃ aññataraṃ cīvaraṃ, vikappanupagaṃ pacchimaṃ.
कुपितो अनत्तमनोति अनभिरद्धो आहतचित्तो खिलजातो।
Kupitoanattamanoti anabhiraddho āhatacitto khilajāto.
अच्छिन्देय्याति सयं अच्छिन्दति, निस्सग्गियं पाचित्तियं 1।
Acchindeyyāti sayaṃ acchindati, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ 2.
अच्छिन्दापेय्याति अञ्ञं आणापेति, आपत्ति दुक्कटस्स। सकिं आणत्तो बहुकम्पि अच्छिन्दति, निस्सग्गियं होति। निस्सज्जितब्बं सङ्घस्स वा गणस्स वा पुग्गलस्स वा। एवञ्च पन, भिक्खवे, निस्सज्जितब्बं…पे॰… इदं मे, भन्ते, चीवरं भिक्खुस्स सामं दत्वा अच्छिन्नं निस्सग्गियं इमाहं सङ्घस्स निस्सज्जामीति…पे॰… ददेय्याति …पे॰… ददेय्युन्ति…पे॰… आयस्मतो दम्मीति।
Acchindāpeyyāti aññaṃ āṇāpeti, āpatti dukkaṭassa. Sakiṃ āṇatto bahukampi acchindati, nissaggiyaṃ hoti. Nissajjitabbaṃ saṅghassa vā gaṇassa vā puggalassa vā. Evañca pana, bhikkhave, nissajjitabbaṃ…pe… idaṃ me, bhante, cīvaraṃ bhikkhussa sāmaṃ datvā acchinnaṃ nissaggiyaṃ imāhaṃ saṅghassa nissajjāmīti…pe… dadeyyāti …pe… dadeyyunti…pe… āyasmato dammīti.
६३४. उपसम्पन्ने उपसम्पन्नसञ्ञी चीवरं दत्वा कुपितो अनत्तमनो अच्छिन्दति वा अच्छिन्दापेति वा, निस्सग्गियं पाचित्तियं। उपसम्पन्ने वेमतिको चीवरं दत्वा कुपितो अनत्तमनो अच्छिन्दति वा अच्छिन्दापेति वा, निस्सग्गियं पाचित्तियं। उपसम्पन्ने अनुपसम्पन्नसञ्ञी चीवरं दत्वा कुपितो अनत्तमनो अच्छिन्दति वा अच्छिन्दापेति वा, निस्सग्गियं पाचित्तियं।
634. Upasampanne upasampannasaññī cīvaraṃ datvā kupito anattamano acchindati vā acchindāpeti vā, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ. Upasampanne vematiko cīvaraṃ datvā kupito anattamano acchindati vā acchindāpeti vā, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ. Upasampanne anupasampannasaññī cīvaraṃ datvā kupito anattamano acchindati vā acchindāpeti vā, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ.
अञ्ञं परिक्खारं दत्वा कुपितो अनत्तमनो अच्छिन्दति वा अच्छिन्दापेति वा, आपत्ति दुक्कटस्स। अनुपसम्पन्नस्स चीवरं वा अञ्ञं वा परिक्खारं दत्वा कुपितो अनत्तमनो अच्छिन्दति वा अच्छिन्दापेति वा, आपत्ति दुक्कटस्स। अनुपसम्पन्ने उपसम्पन्नसञ्ञी, आपत्ति दुक्कटस्स। अनुपसम्पन्ने वेमतिको, आपत्ति दुक्कटस्स। अनुपसम्पन्ने अनुपसम्पन्नसञ्ञी, आपत्ति दुक्कटस्स।
Aññaṃ parikkhāraṃ datvā kupito anattamano acchindati vā acchindāpeti vā, āpatti dukkaṭassa. Anupasampannassa cīvaraṃ vā aññaṃ vā parikkhāraṃ datvā kupito anattamano acchindati vā acchindāpeti vā, āpatti dukkaṭassa. Anupasampanne upasampannasaññī, āpatti dukkaṭassa. Anupasampanne vematiko, āpatti dukkaṭassa. Anupasampanne anupasampannasaññī, āpatti dukkaṭassa.
६३५. अनापत्ति – सो वा देति, तस्स वा विस्ससन्तो गण्हाति, उम्मत्तकस्स आदिकम्मिकस्साति।
635. Anāpatti – so vā deti, tassa vā vissasanto gaṇhāti, ummattakassa ādikammikassāti.
चीवरअच्छिन्दनसिक्खापदं निट्ठितं पञ्चमं।
Cīvaraacchindanasikkhāpadaṃ niṭṭhitaṃ pañcamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / विनयपिटक (अट्ठकथा) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / महाविभङ्ग-अट्ठकथा • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ५. चीवरअच्छिन्दनसिक्खापदवण्णना • 5. Cīvaraacchindanasikkhāpadavaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / सारत्थदीपनी-टीका • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ५. चीवरअच्छिन्दनसिक्खापदवण्णना • 5. Cīvaraacchindanasikkhāpadavaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / वजिरबुद्धि-टीका • Vajirabuddhi-ṭīkā / ५. चीवरअच्छिन्दनसिक्खापदवण्णना • 5. Cīvaraacchindanasikkhāpadavaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / विमतिविनोदनी-टीका • Vimativinodanī-ṭīkā / ५. चीवरअच्छिन्दनसिक्खापदवण्णना • 5. Cīvaraacchindanasikkhāpadavaṇṇanā
