| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / කඞ්‌ඛාවිතරණී-අභිනව-ටීකා • Kaṅkhāvitaraṇī-abhinava-ṭīkā |
5. චීවරඅච්‌ඡින්‌දනසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා
5. Cīvaraacchindanasikkhāpadavaṇṇanā
‘‘දත්‌වා’’ති යං කිඤ්‌චි පච්‌චාසීසමානස්‌සෙව දානමිහ අධිප්‌පෙතං, න නිස්‌සට්‌ඨදානන්‌ති ආහ ‘‘වෙය්‍යාවච්‌චාදීනී’’තිආදි. සකසඤ්‌ඤායාති ‘‘සක’’න්‌ති සඤ්‌ඤාය. ඉමිනා පාරාජිකාභාවං දස්‌සෙති. චජිත්‌වා දින්‌නම්‌පි හි සකසඤ්‌ඤාය ගණ්‌හතො නත්‌ථි පාරාජිකං. අච්‌ඡින්‌දන්‌තස්‌සාති එකතො අබද්‌ධානි, විසුං ඨපිතානි ච බහූනි අච්‌ඡින්‌දතො, ‘‘සඞ්‌ඝාටිං ආහර, උත්‌තරාසඞ්‌ගං ආහරා’’ති එවං ආහරාපයතො ච. තෙනාහ ‘‘වත්‌ථුගණනාය ආපත්‌තියො’’ති. ‘‘මයා දින්‌නානි සබ්‌බානි ආහරා’’ති වදතොපි එකවචනෙනෙව සම්‌බහුලා ආපත්‌තියො. එකං චීවරං පන එකාබද්‌ධානි ච බහූනි අච්‌ඡින්‌දතො එකා ආපත්‌ති. ‘‘අච්‌ඡින්‌දා’’ති ආණත්‌තියා දුක්‌කටන්‌ති ‘‘මයා දින්‌නානි සබ්‌බානි ගණ්‌හා’’ති ආණත්‌තියා එකං දුක්‌කටං, අච්‌ඡින්‌නෙසු පන එකවචනෙනෙව සම්‌බහුලා පාචිත්‌තියො. තෙනාහ ‘‘අච්‌ඡින්‌නෙසු වත්‌ථුගණනාය ආපත්‌තියො’’ති. අච්‌ඡින්‌නෙසූති තෙනාණත්‌තෙන අච්‌ඡින්‌නෙසු චීවරෙසු. යත්‌ථ පන පොත්‌ථකෙසු ‘‘අච්‌ඡින්‌නෙසු යත්‌තකානි ආණත්‌තානි, තෙසං ගණනාය ආපත්‌තියො’’ති පාඨො, තත්‌ථ යත්‌තකානි ආණත්‌තානීති යත්‌තකානි චීවරානි ගණ්‌හිතුං ආණත්‌තානීති අත්‌ථො. යං පන සමන්‌තපාසාදිකායං ‘‘චීවරං ‘ගණ්‌හා’ති ආණාපෙති, එකං දුක්‌කටං. ආණත්‌තො බහූනි ගණ්‌හාති, එකං පාචිත්‌තිය’’න්‌ති (පාරා. අට්‌ඨ. 2.633) වුත්‌තං, තං එකාබද්‌ධං සන්‌ධාය. එවඤ්‌ච කත්‌වා සමන්‌තපාසාදිකාය සද්‌ධිං ඉමාය අට්‌ඨකථාය න කොචි විරොධො. සචෙ පන ‘‘සඞ්‌ඝාටිං ගණ්‌හ, උත්‌තරාසඞ්‌ගං ගණ්‌හා’’ති ආණාපෙති, වාචාය වාචාය දුක්‌කටං. අච්‌ඡින්‌නෙසු වත්‌ථුගණනාය ආපත්‌තියො. එත්‌ථ ච ‘‘ඉදං මෙ, භන්‌තෙ, චීවරං භික්‌ඛුස්‌ස සාමං දත්‌වා අච්‌ඡින්‌නං නිස්‌සග්‌ගිය’’න්‌ති (පාරා. 633) ඉමිනා නයෙන නිස්‌සජ්‌ජනවිධානං වෙදිතබ්‌බං.
‘‘Datvā’’ti yaṃ kiñci paccāsīsamānasseva dānamiha adhippetaṃ, na nissaṭṭhadānanti āha ‘‘veyyāvaccādīnī’’tiādi. Sakasaññāyāti ‘‘saka’’nti saññāya. Iminā pārājikābhāvaṃ dasseti. Cajitvā dinnampi hi sakasaññāya gaṇhato natthi pārājikaṃ. Acchindantassāti ekato abaddhāni, visuṃ ṭhapitāni ca bahūni acchindato, ‘‘saṅghāṭiṃ āhara, uttarāsaṅgaṃ āharā’’ti evaṃ āharāpayato ca. Tenāha ‘‘vatthugaṇanāya āpattiyo’’ti. ‘‘Mayā dinnāni sabbāni āharā’’ti vadatopi ekavacaneneva sambahulā āpattiyo. Ekaṃ cīvaraṃ pana ekābaddhāni ca bahūni acchindato ekā āpatti. ‘‘Acchindā’’ti āṇattiyā dukkaṭanti ‘‘mayā dinnāni sabbāni gaṇhā’’ti āṇattiyā ekaṃ dukkaṭaṃ, acchinnesu pana ekavacaneneva sambahulā pācittiyo. Tenāha ‘‘acchinnesu vatthugaṇanāya āpattiyo’’ti. Acchinnesūti tenāṇattena acchinnesu cīvaresu. Yattha pana potthakesu ‘‘acchinnesu yattakāni āṇattāni, tesaṃ gaṇanāya āpattiyo’’ti pāṭho, tattha yattakāni āṇattānīti yattakāni cīvarāni gaṇhituṃ āṇattānīti attho. Yaṃ pana samantapāsādikāyaṃ ‘‘cīvaraṃ ‘gaṇhā’ti āṇāpeti, ekaṃ dukkaṭaṃ. Āṇatto bahūni gaṇhāti, ekaṃ pācittiya’’nti (pārā. aṭṭha. 2.633) vuttaṃ, taṃ ekābaddhaṃ sandhāya. Evañca katvā samantapāsādikāya saddhiṃ imāya aṭṭhakathāya na koci virodho. Sace pana ‘‘saṅghāṭiṃ gaṇha, uttarāsaṅgaṃ gaṇhā’’ti āṇāpeti, vācāya vācāya dukkaṭaṃ. Acchinnesu vatthugaṇanāya āpattiyo. Ettha ca ‘‘idaṃ me, bhante, cīvaraṃ bhikkhussa sāmaṃ datvā acchinnaṃ nissaggiya’’nti (pārā. 633) iminā nayena nissajjanavidhānaṃ veditabbaṃ.
තිකපාචිත්‌තියන්‌ති උපසම්‌පන්‌නෙ උපසම්‌පන්‌නසඤ්‌ඤිවෙමතිකඅනුපසම්‌පන්‌නසඤ්‌ඤීනං වසෙන තීණි පාචිත්‌තියානි. අඤ්‌ඤං පරික්‌ඛාරන්‌ති පත්‌තාදිං අඤ්‌ඤං පරික්‌ඛාරං, අන්‌තමසො සූචිම්‌පීති අත්‌ථො. න කෙවලං අනුපසම්‌පන්‌නස්‌ස චීවරංයෙව අච්‌ඡින්‌දතො දුක්‌කටන්‌ති ආහ ‘‘අනුපසම්‌පන්‌නස්‌ස චා’’තිආදි. තත්‌ථ යං කිඤ්‌චීති චීවරං වා හොතු, පත්‌තාදි, යං කිඤ්‌චි පරික්‌ඛාරං වා. තස්‌ස විස්‌සාසං ගණ්‌හන්‌තස්‌සාති යස්‌ස දින්‌නං, තස්‌ස විස්‌සාසෙන ගණ්‌හන්‌තස්‌ස, තතියත්‌ථෙ චෙතං උපයොගවචනං. උපසම්‌පන්‌නතාති අච්‌ඡින්‌දනසමයෙ උපසම්‌පන්‌නභාවො. කිඤ්‌චාපි උපසම්‌පන්‌නභාවො පාළියං, මාතිකට්‌ඨකථායඤ්‌ච දානග්‌ගහණෙසු දිස්‌සති, තථාපි අනුපසම්‌පන්‌නකාලෙ චීවරං දත්‌වා උපසම්‌පන්‌නකාලෙ අච්‌ඡින්‌දන්‌තස්‌ස ආපත්‌තිතො අච්‌ඡින්‌දනකාලෙයෙව උපසම්‌පන්‌නතා අඞ්‌ගන්‌ති වෙදිතබ්‌බං.
Tikapācittiyanti upasampanne upasampannasaññivematikaanupasampannasaññīnaṃ vasena tīṇi pācittiyāni. Aññaṃ parikkhāranti pattādiṃ aññaṃ parikkhāraṃ, antamaso sūcimpīti attho. Na kevalaṃ anupasampannassa cīvaraṃyeva acchindato dukkaṭanti āha ‘‘anupasampannassa cā’’tiādi. Tattha yaṃ kiñcīti cīvaraṃ vā hotu, pattādi, yaṃ kiñci parikkhāraṃ vā. Tassa vissāsaṃ gaṇhantassāti yassa dinnaṃ, tassa vissāsena gaṇhantassa, tatiyatthe cetaṃ upayogavacanaṃ. Upasampannatāti acchindanasamaye upasampannabhāvo. Kiñcāpi upasampannabhāvo pāḷiyaṃ, mātikaṭṭhakathāyañca dānaggahaṇesu dissati, tathāpi anupasampannakāle cīvaraṃ datvā upasampannakāle acchindantassa āpattito acchindanakāleyeva upasampannatā aṅganti veditabbaṃ.
චීවරඅච්‌ඡින්‌දනසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.
Cīvaraacchindanasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
