| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਕਙ੍ਖਾવਿਤਰਣੀ-ਅਭਿਨવ-ਟੀਕਾ • Kaṅkhāvitaraṇī-abhinava-ṭīkā |
੫. ਚੀવਰਅਚ੍ਛਿਨ੍ਦਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ
5. Cīvaraacchindanasikkhāpadavaṇṇanā
‘‘ਦਤ੍વਾ’’ਤਿ ਯਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਪਚ੍ਚਾਸੀਸਮਾਨਸ੍ਸੇવ ਦਾਨਮਿਹ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਂ, ਨ ਨਿਸ੍ਸਟ੍ਠਦਾਨਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘વੇਯ੍ਯਾવਚ੍ਚਾਦੀਨੀ’’ਤਿਆਦਿ। ਸਕਸਞ੍ਞਾਯਾਤਿ ‘‘ਸਕ’’ਨ੍ਤਿ ਸਞ੍ਞਾਯ। ਇਮਿਨਾ ਪਾਰਾਜਿਕਾਭਾવਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਚਜਿਤ੍વਾ ਦਿਨ੍ਨਮ੍ਪਿ ਹਿ ਸਕਸਞ੍ਞਾਯ ਗਣ੍ਹਤੋ ਨਤ੍ਥਿ ਪਾਰਾਜਿਕਂ। ਅਚ੍ਛਿਨ੍ਦਨ੍ਤਸ੍ਸਾਤਿ ਏਕਤੋ ਅਬਦ੍ਧਾਨਿ, વਿਸੁਂ ਠਪਿਤਾਨਿ ਚ ਬਹੂਨਿ ਅਚ੍ਛਿਨ੍ਦਤੋ, ‘‘ਸਙ੍ਘਾਟਿਂ ਆਹਰ, ਉਤ੍ਤਰਾਸਙ੍ਗਂ ਆਹਰਾ’’ਤਿ ਏવਂ ਆਹਰਾਪਯਤੋ ਚ। ਤੇਨਾਹ ‘‘વਤ੍ਥੁਗਣਨਾਯ ਆਪਤ੍ਤਿਯੋ’’ਤਿ। ‘‘ਮਯਾ ਦਿਨ੍ਨਾਨਿ ਸਬ੍ਬਾਨਿ ਆਹਰਾ’’ਤਿ વਦਤੋਪਿ ਏਕવਚਨੇਨੇવ ਸਮ੍ਬਹੁਲਾ ਆਪਤ੍ਤਿਯੋ। ਏਕਂ ਚੀવਰਂ ਪਨ ਏਕਾਬਦ੍ਧਾਨਿ ਚ ਬਹੂਨਿ ਅਚ੍ਛਿਨ੍ਦਤੋ ਏਕਾ ਆਪਤ੍ਤਿ। ‘‘ਅਚ੍ਛਿਨ੍ਦਾ’’ਤਿ ਆਣਤ੍ਤਿਯਾ ਦੁਕ੍ਕਟਨ੍ਤਿ ‘‘ਮਯਾ ਦਿਨ੍ਨਾਨਿ ਸਬ੍ਬਾਨਿ ਗਣ੍ਹਾ’’ਤਿ ਆਣਤ੍ਤਿਯਾ ਏਕਂ ਦੁਕ੍ਕਟਂ, ਅਚ੍ਛਿਨ੍ਨੇਸੁ ਪਨ ਏਕવਚਨੇਨੇવ ਸਮ੍ਬਹੁਲਾ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯੋ। ਤੇਨਾਹ ‘‘ਅਚ੍ਛਿਨ੍ਨੇਸੁ વਤ੍ਥੁਗਣਨਾਯ ਆਪਤ੍ਤਿਯੋ’’ਤਿ। ਅਚ੍ਛਿਨ੍ਨੇਸੂਤਿ ਤੇਨਾਣਤ੍ਤੇਨ ਅਚ੍ਛਿਨ੍ਨੇਸੁ ਚੀવਰੇਸੁ। ਯਤ੍ਥ ਪਨ ਪੋਤ੍ਥਕੇਸੁ ‘‘ਅਚ੍ਛਿਨ੍ਨੇਸੁ ਯਤ੍ਤਕਾਨਿ ਆਣਤ੍ਤਾਨਿ, ਤੇਸਂ ਗਣਨਾਯ ਆਪਤ੍ਤਿਯੋ’’ਤਿ ਪਾਠੋ, ਤਤ੍ਥ ਯਤ੍ਤਕਾਨਿ ਆਣਤ੍ਤਾਨੀਤਿ ਯਤ੍ਤਕਾਨਿ ਚੀવਰਾਨਿ ਗਣ੍ਹਿਤੁਂ ਆਣਤ੍ਤਾਨੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਯਂ ਪਨ ਸਮਨ੍ਤਪਾਸਾਦਿਕਾਯਂ ‘‘ਚੀવਰਂ ‘ਗਣ੍ਹਾ’ਤਿ ਆਣਾਪੇਤਿ, ਏਕਂ ਦੁਕ੍ਕਟਂ। ਆਣਤ੍ਤੋ ਬਹੂਨਿ ਗਣ੍ਹਾਤਿ, ਏਕਂ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯ’’ਨ੍ਤਿ (ਪਾਰਾ॰ ਅਟ੍ਠ॰ ੨.੬੩੩) વੁਤ੍ਤਂ, ਤਂ ਏਕਾਬਦ੍ਧਂ ਸਨ੍ਧਾਯ। ਏવਞ੍ਚ ਕਤ੍વਾ ਸਮਨ੍ਤਪਾਸਾਦਿਕਾਯ ਸਦ੍ਧਿਂ ਇਮਾਯ ਅਟ੍ਠਕਥਾਯ ਨ ਕੋਚਿ વਿਰੋਧੋ। ਸਚੇ ਪਨ ‘‘ਸਙ੍ਘਾਟਿਂ ਗਣ੍ਹ, ਉਤ੍ਤਰਾਸਙ੍ਗਂ ਗਣ੍ਹਾ’’ਤਿ ਆਣਾਪੇਤਿ, વਾਚਾਯ વਾਚਾਯ ਦੁਕ੍ਕਟਂ। ਅਚ੍ਛਿਨ੍ਨੇਸੁ વਤ੍ਥੁਗਣਨਾਯ ਆਪਤ੍ਤਿਯੋ। ਏਤ੍ਥ ਚ ‘‘ਇਦਂ ਮੇ, ਭਨ੍ਤੇ, ਚੀવਰਂ ਭਿਕ੍ਖੁਸ੍ਸ ਸਾਮਂ ਦਤ੍વਾ ਅਚ੍ਛਿਨ੍ਨਂ ਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਿਯ’’ਨ੍ਤਿ (ਪਾਰਾ॰ ੬੩੩) ਇਮਿਨਾ ਨਯੇਨ ਨਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨવਿਧਾਨਂ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ।
‘‘Datvā’’ti yaṃ kiñci paccāsīsamānasseva dānamiha adhippetaṃ, na nissaṭṭhadānanti āha ‘‘veyyāvaccādīnī’’tiādi. Sakasaññāyāti ‘‘saka’’nti saññāya. Iminā pārājikābhāvaṃ dasseti. Cajitvā dinnampi hi sakasaññāya gaṇhato natthi pārājikaṃ. Acchindantassāti ekato abaddhāni, visuṃ ṭhapitāni ca bahūni acchindato, ‘‘saṅghāṭiṃ āhara, uttarāsaṅgaṃ āharā’’ti evaṃ āharāpayato ca. Tenāha ‘‘vatthugaṇanāya āpattiyo’’ti. ‘‘Mayā dinnāni sabbāni āharā’’ti vadatopi ekavacaneneva sambahulā āpattiyo. Ekaṃ cīvaraṃ pana ekābaddhāni ca bahūni acchindato ekā āpatti. ‘‘Acchindā’’ti āṇattiyā dukkaṭanti ‘‘mayā dinnāni sabbāni gaṇhā’’ti āṇattiyā ekaṃ dukkaṭaṃ, acchinnesu pana ekavacaneneva sambahulā pācittiyo. Tenāha ‘‘acchinnesu vatthugaṇanāya āpattiyo’’ti. Acchinnesūti tenāṇattena acchinnesu cīvaresu. Yattha pana potthakesu ‘‘acchinnesu yattakāni āṇattāni, tesaṃ gaṇanāya āpattiyo’’ti pāṭho, tattha yattakāni āṇattānīti yattakāni cīvarāni gaṇhituṃ āṇattānīti attho. Yaṃ pana samantapāsādikāyaṃ ‘‘cīvaraṃ ‘gaṇhā’ti āṇāpeti, ekaṃ dukkaṭaṃ. Āṇatto bahūni gaṇhāti, ekaṃ pācittiya’’nti (pārā. aṭṭha. 2.633) vuttaṃ, taṃ ekābaddhaṃ sandhāya. Evañca katvā samantapāsādikāya saddhiṃ imāya aṭṭhakathāya na koci virodho. Sace pana ‘‘saṅghāṭiṃ gaṇha, uttarāsaṅgaṃ gaṇhā’’ti āṇāpeti, vācāya vācāya dukkaṭaṃ. Acchinnesu vatthugaṇanāya āpattiyo. Ettha ca ‘‘idaṃ me, bhante, cīvaraṃ bhikkhussa sāmaṃ datvā acchinnaṃ nissaggiya’’nti (pārā. 633) iminā nayena nissajjanavidhānaṃ veditabbaṃ.
ਤਿਕਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਨ੍ਤਿ ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨੇ ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸਞ੍ਞਿવੇਮਤਿਕਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸਞ੍ਞੀਨਂ વਸੇਨ ਤੀਣਿ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਾਨਿ। ਅਞ੍ਞਂ ਪਰਿਕ੍ਖਾਰਨ੍ਤਿ ਪਤ੍ਤਾਦਿਂ ਅਞ੍ਞਂ ਪਰਿਕ੍ਖਾਰਂ, ਅਨ੍ਤਮਸੋ ਸੂਚਿਮ੍ਪੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਨ ਕੇવਲਂ ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਚੀવਰਂਯੇવ ਅਚ੍ਛਿਨ੍ਦਤੋ ਦੁਕ੍ਕਟਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਚਾ’’ਤਿਆਦਿ। ਤਤ੍ਥ ਯਂ ਕਿਞ੍ਚੀਤਿ ਚੀવਰਂ વਾ ਹੋਤੁ, ਪਤ੍ਤਾਦਿ, ਯਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਪਰਿਕ੍ਖਾਰਂ વਾ। ਤਸ੍ਸ વਿਸ੍ਸਾਸਂ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਸ੍ਸਾਤਿ ਯਸ੍ਸ ਦਿਨ੍ਨਂ, ਤਸ੍ਸ વਿਸ੍ਸਾਸੇਨ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਸ੍ਸ, ਤਤਿਯਤ੍ਥੇ ਚੇਤਂ ਉਪਯੋਗવਚਨਂ। ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਤਾਤਿ ਅਚ੍ਛਿਨ੍ਦਨਸਮਯੇ ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਭਾવੋ। ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਭਾવੋ ਪਾਲ਼ਿਯਂ, ਮਾਤਿਕਟ੍ਠਕਥਾਯਞ੍ਚ ਦਾਨਗ੍ਗਹਣੇਸੁ ਦਿਸ੍ਸਤਿ, ਤਥਾਪਿ ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਕਾਲੇ ਚੀવਰਂ ਦਤ੍વਾ ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਕਾਲੇ ਅਚ੍ਛਿਨ੍ਦਨ੍ਤਸ੍ਸ ਆਪਤ੍ਤਿਤੋ ਅਚ੍ਛਿਨ੍ਦਨਕਾਲੇਯੇવ ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਤਾ ਅਙ੍ਗਨ੍ਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ।
Tikapācittiyanti upasampanne upasampannasaññivematikaanupasampannasaññīnaṃ vasena tīṇi pācittiyāni. Aññaṃ parikkhāranti pattādiṃ aññaṃ parikkhāraṃ, antamaso sūcimpīti attho. Na kevalaṃ anupasampannassa cīvaraṃyeva acchindato dukkaṭanti āha ‘‘anupasampannassa cā’’tiādi. Tattha yaṃ kiñcīti cīvaraṃ vā hotu, pattādi, yaṃ kiñci parikkhāraṃ vā. Tassa vissāsaṃ gaṇhantassāti yassa dinnaṃ, tassa vissāsena gaṇhantassa, tatiyatthe cetaṃ upayogavacanaṃ. Upasampannatāti acchindanasamaye upasampannabhāvo. Kiñcāpi upasampannabhāvo pāḷiyaṃ, mātikaṭṭhakathāyañca dānaggahaṇesu dissati, tathāpi anupasampannakāle cīvaraṃ datvā upasampannakāle acchindantassa āpattito acchindanakāleyeva upasampannatā aṅganti veditabbaṃ.
ਚੀવਰਅਚ੍ਛਿਨ੍ਦਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Cīvaraacchindanasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
