| Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ဝဇိရဗုဒ္ဓိ-ဋီကာ • Vajirabuddhi-ṭīkā |
၅. စီဝရပဋိဂ္ဂဟဏသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ
5. Cīvarapaṭiggahaṇasikkhāpadavaṇṇanā
၅၀၈-၅၁၀. အပညတ္တေ သိက္ခာပဒေတိ ဧတ္ထ ‘‘ဂဏမ္ဟာ ဩဟီယနသိက္ခာပဒေ’’တိ လိခိတံ။ အရညဝာသီနိသေဓနသိက္ခာပဒေ အပညတ္တေတိ ဧကေ, ‘‘တံ န သုန္ဒရ’’န္တိ ဝဒန္တိ။ ဝိဟတ္ထတာယာတိ အာယာသေန။
508-510.Apaññatte sikkhāpadeti ettha ‘‘gaṇamhā ohīyanasikkhāpade’’ti likhitaṃ. Araññavāsīnisedhanasikkhāpade apaññatteti eke, ‘‘taṃ na sundara’’nti vadanti. Vihatthatāyāti āyāsena.
၅၁၂. ဥပစာရောတိ ဒ္ဝာဒသဟတ္ထော။ မဟာပစ္စရိယံ, ကုရုန္ဒိယဉ္စ ဝုတ္တန္တိ ဧတ္ထ ရတ္တိဘာဂေ ဓမ္မကထိကသ္သ ဘိက္ခုနော ဗဟူသု စီဝရေသု မဟာဇနေန ပသာဒဒာနဝသေန ပဋိက္ခိတ္တေသု ပုနဒိဝသေ ‘‘ဥပာသကာနံ ပသာဒဒာနာနိ ဧတာနီ’’တိ သုဒ္ဓစိတ္တေန ဂဏ္ဟန္တသ္သ ဒောသော နတ္ထိ, ‘‘ဘိက္ခုနီဟိပိ ဒိန္နာနိ ဣဓ သန္တီ’’တိ ဉတ္ဝာ ဂဏ္ဟတော ဒောသော။ တံ အစိတ္တကဘာဝေနာတိ ဘိက္ခုနီဟိ ဒိန္နဘာဝံ ဉတ္ဝာ ဗဟူသု တသ္သာ စီဝရသ္သ အဇာနနေနာတိ အတ္ထော။ ပံသုကူလံ အဓိဋ္ဌဟိတ္ဝာတိ ‘‘ဘိက္ခုနီဟိ နု ခော ဒိန္နံ သိယာ’’တိ အဝိကပ္ပေတ္ဝာ ‘‘ပံသုကူလံ ဂဏ္ဟာမီ’’တိ ဂဏ္ဟန္တသ္သ ဝဋ္ဋတိ။ ကုရုန္ဒိအာဒီသု ဝုတ္တောပိ အတ္ထော အယမေဝ, ဧကံ, ‘‘အစိတ္တကဘာဝေနာ’’တိ ဝစနေန ‘‘ယထာ တထာ ဂဏ္ဟိတုံ ဝဋ္ဋတီ’’တိ ဥပ္ပထောဝ ပဋိသေဓိတောတိ အပရေ။ ဧဝံ ဓမ္မသိရိတ္ထေရော န ဝဒတိ, ဥဇုကမေဝ ဝဒတီတိ ပပဉ္စိတံ။ တသ္သေဝ ဝိသယော, တသ္သာယံ အဓိပ္ပာယော – ယထာ ‘‘ပံသုကူလံ ဂဏ္ဟိသ္သတီတိ ဌပိတံ ကာမံ ဘိက္ခုနိသန္တကမ္ပိ အဝိကပ္ပေတ္ဝာ ပံသုကူလံ အဓိဋ္ဌဟိတ္ဝာ ဂဟေတုံ ဝဋ္ဋတီ’’တိ ဝုတ္တံ, တထာ ဓမ္မကထိကသ္သ ဘိက္ခုနိယာ ဒိန္နမ္ပိ အပညာယမာနံ ဝဋ္ဋတီတိ, တသ္မာ တံ ဝုတ္တံ မဟာပစ္စရိယံ, ကုရုန္ဒိယဉ္စ အစိတ္တကဘာဝေန န သမေတီတိ။ ပဋိက္ခေပော ပန ဝိကပ္ပဂ္ဂဟဏေ ဧဝ ရုဟတိ။ အညထာ ပုဗ္ဗာပရံ ဝိရုဇ္ဈတီတိ။ တံ န ယုတ္တံ ပံသုကူလေန အသမာနတ္တာ။ ပံသုကူလဘာဝေန သင္ကာရကူဋာဒီသု ဌပိတံ ဘိက္ခုနီဟိ, န တံ တသ္သာ သန္တကံ ဟုတ္ဝာ ဌိတံ ဟောတိ။ အသ္သာမိကဉ္ဟိ ပံသုကူလံ သဗ္ဗသာဓာရဏဉ္စ, အညောပိ ဂဟေတုံ လဘတိ။ ဣဒံ ပုဗ္ဗေဝ ‘‘ဘိက္ခုနီနံ စီဝရ’’န္တိ ဇာနိတ္ဝာပိ ပံသုကူလိကော ဂဟေတုံ လဘတိ တဒာ တသ္သာ အသန္တကတ္တာ။ ‘‘ပံသုကူလံ အဓိဋ္ဌဟိတ္ဝာ’’တိ သလ္လေခက္ကမနိဒသ္သနတ္ထံ ဝုတ္တံ။ မံသံ ဒဒန္တေန တထာဂတေန သလ္လေခတော ကပ္ပိယမ္ပိ ဘုတ္တံ နိသ္သဂ္ဂိယံ စီဝရမာဟ ယော မံသံ ကထန္တိ သယမာဒိသေယ္ယာတိ။
512.Upacāroti dvādasahattho. Mahāpaccariyaṃ, kurundiyañca vuttanti ettha rattibhāge dhammakathikassa bhikkhuno bahūsu cīvaresu mahājanena pasādadānavasena paṭikkhittesu punadivase ‘‘upāsakānaṃ pasādadānāni etānī’’ti suddhacittena gaṇhantassa doso natthi, ‘‘bhikkhunīhipi dinnāni idha santī’’ti ñatvā gaṇhato doso. Taṃ acittakabhāvenāti bhikkhunīhi dinnabhāvaṃ ñatvā bahūsu tassā cīvarassa ajānanenāti attho. Paṃsukūlaṃ adhiṭṭhahitvāti ‘‘bhikkhunīhi nu kho dinnaṃ siyā’’ti avikappetvā ‘‘paṃsukūlaṃ gaṇhāmī’’ti gaṇhantassa vaṭṭati. Kurundiādīsu vuttopi attho ayameva, ekaṃ, ‘‘acittakabhāvenā’’ti vacanena ‘‘yathā tathā gaṇhituṃ vaṭṭatī’’ti uppathova paṭisedhitoti apare. Evaṃ dhammasiritthero na vadati, ujukameva vadatīti papañcitaṃ. Tasseva visayo, tassāyaṃ adhippāyo – yathā ‘‘paṃsukūlaṃ gaṇhissatīti ṭhapitaṃ kāmaṃ bhikkhunisantakampi avikappetvā paṃsukūlaṃ adhiṭṭhahitvā gahetuṃ vaṭṭatī’’ti vuttaṃ, tathā dhammakathikassa bhikkhuniyā dinnampi apaññāyamānaṃ vaṭṭatīti, tasmā taṃ vuttaṃ mahāpaccariyaṃ, kurundiyañca acittakabhāvena na sametīti. Paṭikkhepo pana vikappaggahaṇe eva ruhati. Aññathā pubbāparaṃ virujjhatīti. Taṃ na yuttaṃ paṃsukūlena asamānattā. Paṃsukūlabhāvena saṅkārakūṭādīsu ṭhapitaṃ bhikkhunīhi, na taṃ tassā santakaṃ hutvā ṭhitaṃ hoti. Assāmikañhi paṃsukūlaṃ sabbasādhāraṇañca, aññopi gahetuṃ labhati. Idaṃ pubbeva ‘‘bhikkhunīnaṃ cīvara’’nti jānitvāpi paṃsukūliko gahetuṃ labhati tadā tassā asantakattā. ‘‘Paṃsukūlaṃ adhiṭṭhahitvā’’ti sallekhakkamanidassanatthaṃ vuttaṃ. Maṃsaṃ dadantena tathāgatena sallekhato kappiyampi bhuttaṃ nissaggiyaṃ cīvaramāha yo maṃsaṃ kathanti sayamādiseyyāti.
အစိတ္တကတ္တာ ကထံ ပံသုကူလံ ဝဋ္ဋတီတိ စေ? တာယ တသ္သ အဒိန္နတ္တာ, ဘိက္ခုနာပိ တတော ဘိက္ခုနိတော အဂ္ဂဟိတတ္တာ စ။ အသ္သာမိကမ္ပိ ဟိ ပံသုကူလံ အညိသ္သာ ဟတ္ထတော ဂဏ္ဟာတိ, န ဝဋ္ဋတိ ‘‘အညာတိကာယ ဘိက္ခုနိယာ စီဝရံ ပဋိဂ္ဂဏ္ဟေယ္ယာ’’တိ ဝုတ္တလက္ခဏသမ္ဘဝတော။ အညာတိကာယ သန္တကံ ဉာတိကာယ ဟတ္ထတော ဂဏ္ဟာတိ, ဝဋ္ဋတီတိ ဧကေ။ ယထာ သိက္ခမာနသာမဏေရာဒီနံ ဟတ္ထတော ပဋိဂ္ဂဏ္ဟန္တသ္သ အနာပတ္တိ, တထာ ကင္ခာဝိတရဏိယဉ္စ ‘‘အညာတိကာယ ဟတ္ထတော ဂဟဏ’’န္တိ (ကငခာ. အဋ္ဌ. စီဝရပ္ပဋိဂ္ဂဟဏသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ) အင္ဂံ ဝုတ္တံ။ တထာ ဉာတိကာယ သန္တကံ သိက္ခမာနာယ, သာမဏေရိယာ, ဥပာသကသ္သ, ဥပာသိကာယ, ဘိက္ခုသ္သ, သာမဏေရသ္သ သန္တကံ အညာတိကာယ ဘိက္ခုနိယာ ဟတ္ထတော ဂဏ္ဟန္တသ္သ စ အနာပတ္တိ ဧဝံ ယထာဝုတ္တလက္ခဏာသမ္ဘဝတောတိ ဧကေ, တေနေဝ ‘‘ဧကတောဥပသမ္ပန္နာယ စီဝရံ ပဋိဂ္ဂဏ္ဟာတီ’တိ အဝတ္ဝာ ‘ဟတ္ထတော ပဋိဂ္ဂဏ္ဟာတိ အညတ္ရ ပာရိဝတ္တကာ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋသ္သာ’တိ (ပာရာ. ၅၁၃) ဝုတ္တံ, တသ္မာ အညာတိကာယ သန္တကမ္ပိ ဧကတောဥပသမ္ပန္နာယ ဟတ္ထတော ပဋိဂ္ဂဏ္ဟန္တသ္သ ဒုက္ကဋ’’န္တိ ဝဒန္တိ, ဥဘောပေတေ န သာရတော ဒဋ္ဌဗ္ဗာ, ကာရဏံ ပရိယေသိတဗ္ဗံ။
Acittakattā kathaṃ paṃsukūlaṃ vaṭṭatīti ce? Tāya tassa adinnattā, bhikkhunāpi tato bhikkhunito aggahitattā ca. Assāmikampi hi paṃsukūlaṃ aññissā hatthato gaṇhāti, na vaṭṭati ‘‘aññātikāya bhikkhuniyā cīvaraṃ paṭiggaṇheyyā’’ti vuttalakkhaṇasambhavato. Aññātikāya santakaṃ ñātikāya hatthato gaṇhāti, vaṭṭatīti eke. Yathā sikkhamānasāmaṇerādīnaṃ hatthato paṭiggaṇhantassa anāpatti, tathā kaṅkhāvitaraṇiyañca ‘‘aññātikāya hatthato gahaṇa’’nti (kaṅakhā. aṭṭha. cīvarappaṭiggahaṇasikkhāpadavaṇṇanā) aṅgaṃ vuttaṃ. Tathā ñātikāya santakaṃ sikkhamānāya, sāmaṇeriyā, upāsakassa, upāsikāya, bhikkhussa, sāmaṇerassa santakaṃ aññātikāya bhikkhuniyā hatthato gaṇhantassa ca anāpatti evaṃ yathāvuttalakkhaṇāsambhavatoti eke, teneva ‘‘ekatoupasampannāya cīvaraṃ paṭiggaṇhātī’ti avatvā ‘hatthato paṭiggaṇhāti aññatra pārivattakā, āpatti dukkaṭassā’ti (pārā. 513) vuttaṃ, tasmā aññātikāya santakampi ekatoupasampannāya hatthato paṭiggaṇhantassa dukkaṭa’’nti vadanti, ubhopete na sārato daṭṭhabbā, kāraṇaṃ pariyesitabbaṃ.
၅၁၄. ကော ပန ဝာဒော ပတ္တတ္ထဝိကာဒီသူတိ အနဓိဋ္ဌာတဗ္ဗေသု ဗဟူသု ပဋလေသု။ တေနေဝာဟ မာတိကာဋ္ဌကထာယံ ‘‘ပတ္တတ္ထဝိကာဒိမ္ဟိ အနဓိဋ္ဌာတဗ္ဗပရိက္ခာရေ’’တိ။ အဓိဋ္ဌာနုပဂေသု ဝာ တေသံ ပရိက္ခာရတ္တာ ဘိသိဆဝိယာ ဝိယ အနာပတ္တိ။ ကိံ ပဋပရိသ္သာဝနံ ပရိက္ခာရံ န ဟောတီတိ? ဟောတိ, ကိန္တု တံ ကိရ နိဝာသနာဒိစီဝရသဏ္ဌာနတ္တာ န ဝဋ္ဋတိ။ တသ္မာ ဣဓ နိဝာသနာဒိစီဝရသာဓနံ ဝိကပ္ပနုပဂပစ္ဆိမံ စီဝရံ နာမ။ အနန္တရာတီတေ နိဝာသနပာရုပနုပဂမေဝာတိ သန္နိဋ္ဌာနံ။ ဧဝံ သန္တေ ကင္ခာဝိတရဏိယံ (ကင္ခာ. အဋ္ဌ. စီဝရပ္ပဋိဂ္ဂဟဏသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ) ကပ္ပနုပဂပစ္ဆိမတာ, ပာရိဝတ္တကာဘာဝော, အညာတိကာယ ဟတ္ထတော ဂဟဏန္တိ တီဏေဝ အင္ဂာနိ အဝတ္ဝာ အပရိက္ခာရတာတိ စတုတ္ထမင္ဂံ ဝတ္တဗ္ဗန္တိ စေ? န ဝတ္တဗ္ဗံ, ဣမသ္မိံ သိက္ခာပဒေ ပတ္တတ္ထဝိကာဒိပရိက္ခာရသ္သ အစီဝရသင္ခ္ယတ္တာ။ ပဌမကထိနာဒီသု ဝိကပ္ပနုပဂတာ ပမာဏံ, ဣဓ ကာယပရိဘောဂုပဂတာတိ။ ‘‘အညံ ပရိက္ခာရ’’န္တိ ဥဒ္ဓရိတ္ဝာ ‘‘ပတ္တတ္ထဝိကာဒိံ ယံကိဉ္စီ’’တိ ဝုတ္တတ္တာ ဝိကပ္ပနုပဂမ္ပိ ပတ္တတ္ထဝိကာဒိံ ဂဏ္ဟိတုံ ဝဋ္ဋတိ, ‘‘ပဋပရိသ္သာဝနမ္ပီ’’တိ ဝုတ္တဋ္ဌာနေ စ ‘‘စီဝရံ နာမ ဝိကပ္ပနုပဂပစ္ဆိမ’’န္တိ ဝစနတော ပဋပရိသ္သာဝနံ စီဝရမေဝ, န ပရိက္ခာရံ။ ‘‘ကော ပန ဝာဒောတိ နိဂမနဝစနမ္ပိ သာဓက’’န္တိ ကေစိ ဝဒန္တိ, ပဏ္ဏတ္တိံ အဇာနနတော အစိတ္တကံ, န ဝတ္ထုံ, ‘‘အညာတိကာယ ဘိက္ခုနိယာ သန္တကဘာဝာဇာနနတော, စီဝရဘာဝာဇာနနတော စ အစိတ္တက’’န္တိ အနုဂဏ္ဌိပဒေ ဝုတ္တံ။
514.Ko pana vādo pattatthavikādīsūti anadhiṭṭhātabbesu bahūsu paṭalesu. Tenevāha mātikāṭṭhakathāyaṃ ‘‘pattatthavikādimhi anadhiṭṭhātabbaparikkhāre’’ti. Adhiṭṭhānupagesu vā tesaṃ parikkhārattā bhisichaviyā viya anāpatti. Kiṃ paṭaparissāvanaṃ parikkhāraṃ na hotīti? Hoti, kintu taṃ kira nivāsanādicīvarasaṇṭhānattā na vaṭṭati. Tasmā idha nivāsanādicīvarasādhanaṃ vikappanupagapacchimaṃ cīvaraṃ nāma. Anantarātīte nivāsanapārupanupagamevāti sanniṭṭhānaṃ. Evaṃ sante kaṅkhāvitaraṇiyaṃ (kaṅkhā. aṭṭha. cīvarappaṭiggahaṇasikkhāpadavaṇṇanā) kappanupagapacchimatā, pārivattakābhāvo, aññātikāya hatthato gahaṇanti tīṇeva aṅgāni avatvā aparikkhāratāti catutthamaṅgaṃ vattabbanti ce? Na vattabbaṃ, imasmiṃ sikkhāpade pattatthavikādiparikkhārassa acīvarasaṅkhyattā. Paṭhamakathinādīsu vikappanupagatā pamāṇaṃ, idha kāyaparibhogupagatāti. ‘‘Aññaṃ parikkhāra’’nti uddharitvā ‘‘pattatthavikādiṃ yaṃkiñcī’’ti vuttattā vikappanupagampi pattatthavikādiṃ gaṇhituṃ vaṭṭati, ‘‘paṭaparissāvanampī’’ti vuttaṭṭhāne ca ‘‘cīvaraṃ nāma vikappanupagapacchima’’nti vacanato paṭaparissāvanaṃ cīvarameva, na parikkhāraṃ. ‘‘Ko pana vādoti nigamanavacanampi sādhaka’’nti keci vadanti, paṇṇattiṃ ajānanato acittakaṃ, na vatthuṃ, ‘‘aññātikāya bhikkhuniyā santakabhāvājānanato, cīvarabhāvājānanato ca acittaka’’nti anugaṇṭhipade vuttaṃ.
စီဝရပဋိဂ္ဂဟဏသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
Cīvarapaṭiggahaṇasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / ဝိနယပိဋက • Vinayapiṭaka / မဟာဝိဘင္ဂ • Mahāvibhaṅga / ၅. စီဝရပဋိဂ္ဂဟဏသိက္ခာပဒံ • 5. Cīvarapaṭiggahaṇasikkhāpadaṃ
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / ဝိနယပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / မဟာဝိဘင္ဂ-အဋ္ဌကထာ • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ၅. စီဝရပဋိဂ္ဂဟဏသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ • 5. Cīvarapaṭiggahaṇasikkhāpadavaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / သာရတ္ထဒီပနီ-ဋီကာ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ၅. စီဝရပဋိဂ္ဂဟဏသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ • 5. Cīvarapaṭiggahaṇasikkhāpadavaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ဝိမတိဝိနောဒနီ-ဋီကာ • Vimativinodanī-ṭīkā / ၅. စီဝရပဋိဂ္ဂဟဏသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ • 5. Cīvarapaṭiggahaṇasikkhāpadavaṇṇanā
