Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
೫. ಚೀವರಪಟಿಗ್ಗಹಣಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ
5. Cīvarapaṭiggahaṇasikkhāpadavaṇṇanā
೫೦೮. ಪಞ್ಚಮೇ ಅಪಞ್ಞತ್ತೇ ಸಿಕ್ಖಾಪದೇತಿ ಗಣಮ್ಹಾ ಓಹೀಯನಸಿಕ್ಖಾಪದೇ ಅಪಞ್ಞತ್ತೇ। ವಿಹಾರವಾರನ್ತಿ ವಿಹಾರಪಟಿಜಗ್ಗನವಾರಂ। ಕೋಟ್ಠಾಸಸಮ್ಪತ್ತೀತಿ ಸಕಲಾ ಅಙ್ಗಪಚ್ಚಙ್ಗಸಮ್ಪತ್ತಿ। ಸಬ್ಬಪರಿಯನ್ತನ್ತಿ ಛಟ್ಠಸ್ಸ ಅಞ್ಞಚೀವರಸ್ಸ ಅಭಾವಾ ಪಞ್ಚನ್ನಂ ಚೀವರಾನಂ ಏಕಮೇಕಂ ಸಬ್ಬೇಸಂ ಪರಿಯನ್ತನ್ತಿ ಸಬ್ಬಪರಿಯನ್ತಂ। ಅನ್ತರವಾಸಕಾದೀಸು ಹಿ ಪಞ್ಚಸು ಏಕಮೇಕಂ ಅಞ್ಞಸ್ಸ ಛಟ್ಠಸ್ಸ ಅಭಾವಾ ಪಞ್ಚನ್ನಂ ಅನ್ತಮೇವ ಹೋತಿ। ಅಥವಾ ಪಞ್ಚಸು ಚೀವರೇಸು ಏಕಮೇಕಂ ಅತ್ತನೋ ಅಞ್ಞಸ್ಸ ದುತಿಯಸ್ಸ ಅಭಾವಾ ಅನ್ತಮೇವ ಹೋತೀತಿ ಸಬ್ಬಮೇವ ಪರಿಯನ್ತನ್ತಿ ಸಬ್ಬಪರಿಯನ್ತಂ, ಸಬ್ಬಸೋ ವಾ ಪರಿಯನ್ತನ್ತಿ ಸಬ್ಬಪರಿಯನ್ತಂ। ತೇನಾಹ – ‘‘ಅಞ್ಞಂ…ಪೇ॰… ನತ್ಥೀ’’ತಿ। ಯಥಾ ತಸ್ಸ ಮನೋರಥೋ ನ ಪೂರತೀತಿ ‘‘ಸರೀರಪಾರಿಪೂರಿಂ ಪಸ್ಸಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ತಸ್ಸ ಉಪ್ಪನ್ನೋ ಮನೋರಥೋ ಯಥಾ ನ ಪೂರತಿ। ಏವಂ ಹತ್ಥತಲೇಯೇವ ದಸ್ಸೇತ್ವಾತಿ ಸರೀರಂ ಅದಸ್ಸೇತ್ವಾವ ದಾತಬ್ಬಚೀವರಂ ಹತ್ಥತಲೇ ‘‘ಹನ್ದಾ’’ತಿ ದಸ್ಸೇತ್ವಾ।
508. Pañcame apaññatte sikkhāpadeti gaṇamhā ohīyanasikkhāpade apaññatte. Vihāravāranti vihārapaṭijagganavāraṃ. Koṭṭhāsasampattīti sakalā aṅgapaccaṅgasampatti. Sabbapariyantanti chaṭṭhassa aññacīvarassa abhāvā pañcannaṃ cīvarānaṃ ekamekaṃ sabbesaṃ pariyantanti sabbapariyantaṃ. Antaravāsakādīsu hi pañcasu ekamekaṃ aññassa chaṭṭhassa abhāvā pañcannaṃ antameva hoti. Athavā pañcasu cīvaresu ekamekaṃ attano aññassa dutiyassa abhāvā antameva hotīti sabbameva pariyantanti sabbapariyantaṃ, sabbaso vā pariyantanti sabbapariyantaṃ. Tenāha – ‘‘aññaṃ…pe… natthī’’ti. Yathā tassa manoratho na pūratīti ‘‘sarīrapāripūriṃ passissāmī’’ti tassa uppanno manoratho yathā na pūrati. Evaṃ hatthataleyeva dassetvāti sarīraṃ adassetvāva dātabbacīvaraṃ hatthatale ‘‘handā’’ti dassetvā.
೫೧೦. ವಿಹತ್ಥತಾಯಾತಿ ವಿಹತಹತ್ಥತಾಯ, ಅಗಣತಾಯ ಅಪ್ಪಚ್ಚಯತಾಯ ಅಪ್ಪಟಿಸರಣತಾಯಾತಿ ವುತ್ತಂ ಹೋತಿ। ಸಮಭಿತುನ್ನತ್ತಾತಿ ಪೀಳಿತತ್ತಾ। ಪರಿವತ್ತೇತಬ್ಬಂ ಪರಿವತ್ತಂ, ಪರಿವತ್ತಮೇವ ಪಾರಿವತ್ತಕಂ, ಪರಿವತ್ತೇತ್ವಾ ದೀಯಮಾನನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ।
510.Vihatthatāyāti vihatahatthatāya, agaṇatāya appaccayatāya appaṭisaraṇatāyāti vuttaṃ hoti. Samabhitunnattāti pīḷitattā. Parivattetabbaṃ parivattaṃ, parivattameva pārivattakaṃ, parivattetvā dīyamānanti attho.
೫೧೨. ಉಪಚಾರೇತಿ ದ್ವಾದಸಹತ್ಥೂಪಚಾರಂ ಸನ್ಧಾಯ ವದತಿ। ಉಪಚಾರಂ ವಾ ಮುಞ್ಚಿತ್ವಾ ಖಿಪನ್ತೀತಿ ದ್ವಾದಸಹತ್ಥಂ ಮುಞ್ಚಿತ್ವಾ ಓರತೋ ಠಪೇನ್ತಿ, ನ ಪುರಿಮಸಿಕ್ಖಾಪದೇ ವಿಯ ದ್ವಾದಸಹತ್ಥಬ್ಭನ್ತರೇಯೇವಾತಿ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೋ। ಅಞ್ಞತ್ರ ಪಾರಿವತ್ತಕಾತಿ ಯಂ ಅನ್ತಮಸೋ ಹರೀತಕಖಣ್ಡಮ್ಪಿ ದತ್ವಾ ವಾ ದಸ್ಸಾಮೀತಿ ಆಭೋಗಂ ಕತ್ವಾ ವಾ ಪಾರಿವತ್ತಕಂ ಗಣ್ಹಾತಿ, ತಂ ಠಪೇತ್ವಾ। ಅಚಿತ್ತಕಭಾವೇನ ನ ಸಮೇತೀತಿ ಯಥಾ ಅಞ್ಞಾತಿಕಾಯ ಞಾತಿಕಸಞ್ಞಿಸ್ಸ ವೇಮತಿಕಸ್ಸ ಚ ಗಣ್ಹತೋ ಅಚಿತ್ತಕತ್ತಾ ಆಪತ್ತಿ , ಏವಮಿಧಾಪಿ ‘‘ಭಿಕ್ಖುನಿಯಾ ಸನ್ತಕಂ ಇದ’’ನ್ತಿ ಅಜಾನಿತ್ವಾ ಗಣ್ಹತೋಪಿ ಆಪತ್ತಿಯೇವಾತಿ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೋ। ವಸ್ಸಾವಾಸಿಕಂ ದೇತೀತಿ ಪುಗ್ಗಲಿಕಂ ಕತ್ವಾ ದೇತಿ। ಪಂಸುಕೂಲಂ ಅತ್ತನೋ ಅತ್ಥಾಯ ಠಪಿತಭಾವಂ ಜಾನಿತ್ವಾ ಗಣ್ಹನ್ತೇನಪಿ ಅಞ್ಞಸ್ಸ ಸನ್ತಕಂ ಗಹಿತಂ ನಾಮ ನ ಹೋತೀತಿ ಆಹ – ‘‘ಸಚೇ ಪನ ಸಙ್ಕಾರಕೂಟಾದೀಸೂ’’ತಿಆದಿ। ಅಸಾಮಿಕಞ್ಹಿ ಪಂಸುಕೂಲನ್ತಿ ವುಚ್ಚತಿ। ಪಂಸುಕೂಲಂ ಅಧಿಟ್ಠಹಿತ್ವಾತಿ ‘‘ಅಸಾಮಿಕಂ ಇದ’’ನ್ತಿ ಸಞ್ಞಂ ಉಪ್ಪಾದೇತ್ವಾ। ಏವಂ ಪನ ಪಂಸುಕೂಲಸಞ್ಞಂ ಅನುಪ್ಪಾದೇತ್ವಾ ಗಣ್ಹಿತುಂ ನ ವಟ್ಟತಿ।
512.Upacāreti dvādasahatthūpacāraṃ sandhāya vadati. Upacāraṃ vā muñcitvā khipantīti dvādasahatthaṃ muñcitvā orato ṭhapenti, na purimasikkhāpade viya dvādasahatthabbhantareyevāti adhippāyo. Aññatra pārivattakāti yaṃ antamaso harītakakhaṇḍampi datvā vā dassāmīti ābhogaṃ katvā vā pārivattakaṃ gaṇhāti, taṃ ṭhapetvā. Acittakabhāvena na sametīti yathā aññātikāya ñātikasaññissa vematikassa ca gaṇhato acittakattā āpatti , evamidhāpi ‘‘bhikkhuniyā santakaṃ ida’’nti ajānitvā gaṇhatopi āpattiyevāti adhippāyo. Vassāvāsikaṃ detīti puggalikaṃ katvā deti. Paṃsukūlaṃ attano atthāya ṭhapitabhāvaṃ jānitvā gaṇhantenapi aññassa santakaṃ gahitaṃ nāma na hotīti āha – ‘‘sace pana saṅkārakūṭādīsū’’tiādi. Asāmikañhi paṃsukūlanti vuccati. Paṃsukūlaṃ adhiṭṭhahitvāti ‘‘asāmikaṃ ida’’nti saññaṃ uppādetvā. Evaṃ pana paṃsukūlasaññaṃ anuppādetvā gaṇhituṃ na vaṭṭati.
೫೧೩. ಅಞ್ಞಾತಿಕಾಯ ಅಞ್ಞಾತಿಕಸಞ್ಞೀತಿ ತಿಕಪಾಚಿತ್ತಿಯನ್ತಿ ಏತ್ಥ ಇತಿ-ಸದ್ದೋ ಆದಿಅತ್ಥೋ। ತೀಣಿ ಪರಿಮಾಣಮಸ್ಸಾತಿ ತಿಕಂ, ತಿಕಞ್ಚ ತಂ ಪಾಚಿತ್ತಿಯಞ್ಚಾತಿ ತಿಕಪಾಚಿತ್ತಿಯಂ, ತೀಣಿ ಪಾಚಿತ್ತಿಯಾನೀತಿ ಅತ್ಥೋ।
513.Aññātikāya aññātikasaññīti tikapācittiyanti ettha iti-saddo ādiattho. Tīṇi parimāṇamassāti tikaṃ, tikañca taṃ pācittiyañcāti tikapācittiyaṃ, tīṇi pācittiyānīti attho.
೫೧೪. ಪತ್ತತ್ಥವಿಕಾದಿಂ ಯಂಕಿಞ್ಚೀತಿ ಅನಧಿಟ್ಠಾನುಪಗಂ ಸನ್ಧಾಯ ವದತಿ। ‘‘ಚೀವರಂ ನಾಮ ಛನ್ನಂ ಚೀವರಾನಂ ಅಞ್ಞತರಂ ಚೀವರಂ ವಿಕಪ್ಪನುಪಗಂ ಪಚ್ಛಿಮ’’ನ್ತಿ ಹಿ ವುತ್ತತ್ತಾ ಅಧಿಟ್ಠಾನುಪಗಂ ಯಂಕಿಞ್ಚಿ ನ ವಟ್ಟತಿ। ತೇನೇವಾಹ – ‘‘ವಿಕಪ್ಪನುಪಗಪಚ್ಛಿಮಚೀವರಪ್ಪಮಾಣ’’ನ್ತಿಆದಿ। ಯಸ್ಮಾ ಭಿಸಿಚ್ಛವಿ ಮಹನ್ತಾಪಿ ಸೇನಾಸನಸಙ್ಗಹಿತತ್ತಾ ಚೀವರಸಙ್ಖ್ಯಂ ನ ಗಚ್ಛತೀತಿ ನೇವ ಅಧಿಟ್ಠಾನುಪಗಾ ನ ವಿಕಪ್ಪನುಪಗಾ ಚ, ತಸ್ಮಾ ಅನಧಿಟ್ಠಾನುಪಗಸಾಮಞ್ಞತೋ ವುತ್ತಂ। ಸಚೇಪಿ ಮಞ್ಚಪ್ಪಮಾಣಾ ಭಿಸಿಚ್ಛವಿ ಹೋತಿ, ವಟ್ಟತಿಯೇವಾತಿ। ಕೋ ಪನ ವಾದೋ ಪತ್ತತ್ಥವಿಕಾದೀಸೂತಿ ಮಹತಿಯಾಪಿ ತಾವ ಭಿಸಿಚ್ಛವಿಯಾ ಅನಧಿಟ್ಠಾನುಪಗತ್ತಾ ಅನಾಪತ್ತಿ, ತತೋ ಖುದ್ದಕತರೇಸು ಅನಧಿಟ್ಠಾನುಪಗೇಸು ಪತ್ತತ್ಥವಿಕಾದೀಸು ಕಿಮೇವ ವತ್ತಬ್ಬನ್ತಿ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೋ। ಪಟಿಗ್ಗಹಣಂ ಕಿರಿಯಾ, ಅಪರಿವತ್ತನಂ ಅಕಿರಿಯಾ। ವಿಕಪ್ಪನುಪಗಚೀವರತಾ, ಪಾರಿವತ್ತಕಾಭಾವೋ, ಅಞ್ಞಾತಿಕಾಯ ಹತ್ಥತೋ ಗಹಣನ್ತಿ ಇಮಾನೇತ್ಥ ತೀಣಿ ಅಙ್ಗಾನಿ।
514.Pattatthavikādiṃ yaṃkiñcīti anadhiṭṭhānupagaṃ sandhāya vadati. ‘‘Cīvaraṃ nāma channaṃ cīvarānaṃ aññataraṃ cīvaraṃ vikappanupagaṃ pacchima’’nti hi vuttattā adhiṭṭhānupagaṃ yaṃkiñci na vaṭṭati. Tenevāha – ‘‘vikappanupagapacchimacīvarappamāṇa’’ntiādi. Yasmā bhisicchavi mahantāpi senāsanasaṅgahitattā cīvarasaṅkhyaṃ na gacchatīti neva adhiṭṭhānupagā na vikappanupagā ca, tasmā anadhiṭṭhānupagasāmaññato vuttaṃ. Sacepi mañcappamāṇā bhisicchavi hoti, vaṭṭatiyevāti. Ko pana vādo pattatthavikādīsūti mahatiyāpi tāva bhisicchaviyā anadhiṭṭhānupagattā anāpatti, tato khuddakataresu anadhiṭṭhānupagesu pattatthavikādīsu kimeva vattabbanti adhippāyo. Paṭiggahaṇaṃ kiriyā, aparivattanaṃ akiriyā. Vikappanupagacīvaratā, pārivattakābhāvo, aññātikāya hatthato gahaṇanti imānettha tīṇi aṅgāni.
ಚೀವರಪಟಿಗ್ಗಹಣಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Cīvarapaṭiggahaṇasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ವಿನಯಪಿಟಕ • Vinayapiṭaka / ಮಹಾವಿಭಙ್ಗ • Mahāvibhaṅga / ೫. ಚೀವರಪಟಿಗ್ಗಹಣಸಿಕ್ಖಾಪದಂ • 5. Cīvarapaṭiggahaṇasikkhāpadaṃ
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಮಹಾವಿಭಙ್ಗ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ೫. ಚೀವರಪಟಿಗ್ಗಹಣಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 5. Cīvarapaṭiggahaṇasikkhāpadavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಜಿರಬುದ್ಧಿ-ಟೀಕಾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ೫. ಚೀವರಪಟಿಗ್ಗಹಣಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 5. Cīvarapaṭiggahaṇasikkhāpadavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಿಮತಿವಿನೋದನೀ-ಟೀಕಾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ೫. ಚೀವರಪಟಿಗ್ಗಹಣಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 5. Cīvarapaṭiggahaṇasikkhāpadavaṇṇanā