| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / कङ्खावितरणी-अभिनव-टीका • Kaṅkhāvitaraṇī-abhinava-ṭīkā |
५. चीवरप्पटिग्गहणसिक्खापदवण्णना
5. Cīvarappaṭiggahaṇasikkhāpadavaṇṇanā
छन्नन्ति खोमादीनं छन्नं चीवरानं मज्झे। उपचारं मुञ्चित्वाति द्वादसहत्थूपचारं मुञ्चित्वा। पि-सद्देन धम्मकथं कथेन्तस्स चतस्सो परिसा चीवरानि च नानाविरागवत्थानि च आहरित्वा पादमूले ठपेन्ति, उपचारे वा ठत्वा उपरि खिपन्ति, ‘‘सचे सादियति, पटिग्गहितमेवा’’ति एत्थ वत्तब्बमेव नत्थीति दस्सेति। खिपतूति दिवा वा रत्तिभागे वा खिपतु। पटिग्गहितमेव होतीति किञ्चापि ‘‘इदं भिक्खुनिया, इदं अञ्ञेस’’न्ति ञातुं न सक्का, तथापि अचित्तकभावेन गहितमेव होति। यस्स कस्सचि पन अनुपसम्पन्नस्साति सिक्खमानसामणेरसामणेरिउपासकउपासिकादीसु यस्स कस्सचि अनुपसम्पन्नस्स। ठपितन्ति भिक्खुनिया ठपितं। पंसुकूलं अधिट्ठहित्वाति ‘‘अस्सामिकं इद’’न्ति सञ्ञं उप्पादेत्वा। अस्सामिकञ्हि ‘‘पंसुकूल’’न्ति वुच्चति। इमिना ‘‘अम्हाकमत्थाय ठपित’’न्तिआदिकाय सञ्ञाय गहेतुं न वट्टतीति दस्सेति। अञ्ञत्र पारिवत्तकाति परिवत्तेतब्बं परिवत्तं, परिवत्तमेव पारिवत्तकं, परिवत्तेत्वा दिय्यमानं, तं विनाति अत्थो। तेनाह ‘‘यं अन्तमसो हरीटकक्खण्डम्पी’’तिआदि। आभोगं कत्वाति चित्तेन समन्नाहरित्वा। सचे भिक्खुनी वस्सावासिकम्पि देति, तम्पि यथावुत्तविधानं अकत्वा गहेतुं न वट्टतीति वेदितब्बं।
Channanti khomādīnaṃ channaṃ cīvarānaṃ majjhe. Upacāraṃ muñcitvāti dvādasahatthūpacāraṃ muñcitvā. Pi-saddena dhammakathaṃ kathentassa catasso parisā cīvarāni ca nānāvirāgavatthāni ca āharitvā pādamūle ṭhapenti, upacāre vā ṭhatvā upari khipanti, ‘‘sace sādiyati, paṭiggahitamevā’’ti ettha vattabbameva natthīti dasseti. Khipatūti divā vā rattibhāge vā khipatu. Paṭiggahitameva hotīti kiñcāpi ‘‘idaṃ bhikkhuniyā, idaṃ aññesa’’nti ñātuṃ na sakkā, tathāpi acittakabhāvena gahitameva hoti. Yassa kassaci pana anupasampannassāti sikkhamānasāmaṇerasāmaṇeriupāsakaupāsikādīsu yassa kassaci anupasampannassa. Ṭhapitanti bhikkhuniyā ṭhapitaṃ. Paṃsukūlaṃ adhiṭṭhahitvāti ‘‘assāmikaṃ ida’’nti saññaṃ uppādetvā. Assāmikañhi ‘‘paṃsukūla’’nti vuccati. Iminā ‘‘amhākamatthāya ṭhapita’’ntiādikāya saññāya gahetuṃ na vaṭṭatīti dasseti. Aññatra pārivattakāti parivattetabbaṃ parivattaṃ, parivattameva pārivattakaṃ, parivattetvā diyyamānaṃ, taṃ vināti attho. Tenāha ‘‘yaṃ antamaso harīṭakakkhaṇḍampī’’tiādi. Ābhogaṃ katvāti cittena samannāharitvā. Sace bhikkhunī vassāvāsikampi deti, tampi yathāvuttavidhānaṃ akatvā gahetuṃ na vaṭṭatīti veditabbaṃ.
पटिलाभेनाति गहणेन। तिकपाचित्तियन्ति तीणि परिमाणानि अस्साति तिकं,तिकञ्च तं पाचित्तियञ्चाति तिकपाचित्तियं, अञ्ञातिकाय ञातिकसञ्ञिवेमतिकअञ्ञातिकसञ्ञीनं वसेन तीणि पाचित्तियानीति अत्थो। एकतोउपसम्पन्नायाति भिक्खुनीनं सन्तिके उपसम्पन्नाय। ताय हि हत्थतो अञ्ञत्र पारिवत्तका चीवरं पटिग्गण्हन्तस्स दुक्कटं, भिक्खूनं सन्तिके उपसम्पन्नाय पन पाचित्तियमेव। ‘‘पत्तत्थविकादिम्हि च अनधिट्ठातब्बपरिक्खारे’’ति इमिना भिसिच्छविम्पि सङ्गण्हाति। सा हि महन्तापि सेनासनसङ्गहितत्ता चीवरसङ्खं न गच्छतीति नेव अधिट्ठानुपगा, न विकप्पनुपगा च। वुत्तञ्हि समन्तपासादिकायं ‘‘सचेपि मञ्चप्पमाणा भिसिच्छवि होति, वट्टतियेवा’’ति (पारा॰ अट्ठ॰ २.५१४)। ‘‘हत्थतो चीवरं पटिग्गण्हाती’’ति वचनतो पन अञ्ञातिकाय भिक्खुनिया पेसितग्गहणेपि अनापत्ति। पटिग्गहणतो, परिवत्तनाकरणतो च किरियाकिरियं।
Paṭilābhenāti gahaṇena. Tikapācittiyanti tīṇi parimāṇāni assāti tikaṃ,tikañca taṃ pācittiyañcāti tikapācittiyaṃ, aññātikāya ñātikasaññivematikaaññātikasaññīnaṃ vasena tīṇi pācittiyānīti attho. Ekatoupasampannāyāti bhikkhunīnaṃ santike upasampannāya. Tāya hi hatthato aññatra pārivattakā cīvaraṃ paṭiggaṇhantassa dukkaṭaṃ, bhikkhūnaṃ santike upasampannāya pana pācittiyameva. ‘‘Pattatthavikādimhi ca anadhiṭṭhātabbaparikkhāre’’ti iminā bhisicchavimpi saṅgaṇhāti. Sā hi mahantāpi senāsanasaṅgahitattā cīvarasaṅkhaṃ na gacchatīti neva adhiṭṭhānupagā, na vikappanupagā ca. Vuttañhi samantapāsādikāyaṃ ‘‘sacepi mañcappamāṇā bhisicchavi hoti, vaṭṭatiyevā’’ti (pārā. aṭṭha. 2.514). ‘‘Hatthato cīvaraṃ paṭiggaṇhātī’’ti vacanato pana aññātikāya bhikkhuniyā pesitaggahaṇepi anāpatti. Paṭiggahaṇato, parivattanākaraṇato ca kiriyākiriyaṃ.
चीवरप्पटिग्गहणसिक्खापदवण्णना निट्ठिता।
Cīvarappaṭiggahaṇasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
