Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / పాచిత్యాదియోజనాపాళి • Pācityādiyojanāpāḷi |
౨౧౫. చీవరరజనకథా
215. Cīvararajanakathā
౩౪౪. గిహిపరిభుత్తం పనాతి గిహినా పరిభుత్తం వత్థం పన, కిఞ్చి ఫలన్తి సమ్బన్ధో.
344.Gihiparibhuttaṃ panāti gihinā paribhuttaṃ vatthaṃ pana, kiñci phalanti sambandho.
సీతుదకాతి సీతం ఉదకం. లిఙ్గవిపల్లాసో హి అయం. ఉత్తరాళుమ్పన్తి ఏత్థ ఉత్తర ఉళుమ్పన్తి పదచ్ఛేదం కత్వా అకారతో ఉకారస్స లోపం కత్వా, పుబ్బసరస్స చ దీఘం కత్వా ‘‘ఉత్తరాళుమ్ప’’న్తి వుచ్చతి. ఉత్తరాళూతి ఉత్తరఉదకం. ఉళుసద్దో హి ఉదకవాచకో, తం పాతి రక్ఖతీతి ఉత్తరాళుమ్పం. తస్స సరూపం దస్సేన్తో ఆహ ‘‘వట్టాధారక’’న్తి. రజనన్తి రజనఛల్లిం. హీతి ఫలజోతకో. రజనన్తి రజనుదకం. హీతి విత్థారో. థేవోతి రజనబిన్దు. న విసరతీతి న పగ్ఘరతి. రజనాళుఙ్కన్తి ఏత్థాపి పురిమనయేనేవ పదసిద్ధి వేదితబ్బా. రజనఉళుఙ్కన్తి రజనసఙ్ఖాతస్స ఉదకస్స గహణత్థాయ కరియతీతి రజనఉళుఙ్కం. దణ్డకేన నియుత్తం థాలకం దణ్డకథాలకన్తి దస్సేన్తో ఆహ ‘‘తమేవ సదణ్డక’’న్తి. రజనకుణ్డన్తి రజనపక్ఖిపనం మహాఘటం. అఞ్ఞత్రాతి అఞ్ఞం ఠానం. పత్థిన్నసద్దో థద్ధపరియాయోతి ఆహ ‘‘థద్ధ’’న్తి. దన్తకాసావానీతి ఏత్థ దన్తసద్దేన తస్స వణ్ణో గహేతబ్బో, సో ఏతేసమత్థీతి దన్తాని, దన్తాని చ తాని కాసావాని చేతి దన్తకాసావాని, తమత్థం దస్సేన్తో ఆహ ‘‘దన్తవణ్ణానీ’’తి. దన్తవణ్ణాని కాసావాని ధారేన్తీతి సమ్బన్ధో.
Sītudakāti sītaṃ udakaṃ. Liṅgavipallāso hi ayaṃ. Uttarāḷumpanti ettha uttara uḷumpanti padacchedaṃ katvā akārato ukārassa lopaṃ katvā, pubbasarassa ca dīghaṃ katvā ‘‘uttarāḷumpa’’nti vuccati. Uttarāḷūti uttaraudakaṃ. Uḷusaddo hi udakavācako, taṃ pāti rakkhatīti uttarāḷumpaṃ. Tassa sarūpaṃ dassento āha ‘‘vaṭṭādhāraka’’nti. Rajananti rajanachalliṃ. Hīti phalajotako. Rajananti rajanudakaṃ. Hīti vitthāro. Thevoti rajanabindu. Na visaratīti na paggharati. Rajanāḷuṅkanti etthāpi purimanayeneva padasiddhi veditabbā. Rajanauḷuṅkanti rajanasaṅkhātassa udakassa gahaṇatthāya kariyatīti rajanauḷuṅkaṃ. Daṇḍakena niyuttaṃ thālakaṃ daṇḍakathālakanti dassento āha ‘‘tameva sadaṇḍaka’’nti. Rajanakuṇḍanti rajanapakkhipanaṃ mahāghaṭaṃ. Aññatrāti aññaṃ ṭhānaṃ. Patthinnasaddo thaddhapariyāyoti āha ‘‘thaddha’’nti. Dantakāsāvānīti ettha dantasaddena tassa vaṇṇo gahetabbo, so etesamatthīti dantāni, dantāni ca tāni kāsāvāni ceti dantakāsāvāni, tamatthaṃ dassento āha ‘‘dantavaṇṇānī’’ti. Dantavaṇṇāni kāsāvāni dhārentīti sambandho.
Related texts:
తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / వినయపిటక • Vinayapiṭaka / మహావగ్గపాళి • Mahāvaggapāḷi / ౨౧౫. చీవరరజనకథా • 215. Cīvararajanakathā
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / వినయపిటక (అట్ఠకథా) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / మహావగ్గ-అట్ఠకథా • Mahāvagga-aṭṭhakathā / చీవరరజనకథా • Cīvararajanakathā
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / సారత్థదీపనీ-టీకా • Sāratthadīpanī-ṭīkā / చీవరరజనకథావణ్ణనా • Cīvararajanakathāvaṇṇanā
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / వజిరబుద్ధి-టీకా • Vajirabuddhi-ṭīkā / చీవరరజనకథావణ్ణనా • Cīvararajanakathāvaṇṇanā
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / విమతివినోదనీ-టీకా • Vimativinodanī-ṭīkā / చీవరరజనకథాదివణ్ణనా • Cīvararajanakathādivaṇṇanā