Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಪಾಚಿತ್ಯಾದಿಯೋಜನಾಪಾಳಿ • Pācityādiyojanāpāḷi |
೨೧೫. ಚೀವರರಜನಕಥಾ
215. Cīvararajanakathā
೩೪೪. ಗಿಹಿಪರಿಭುತ್ತಂ ಪನಾತಿ ಗಿಹಿನಾ ಪರಿಭುತ್ತಂ ವತ್ಥಂ ಪನ, ಕಿಞ್ಚಿ ಫಲನ್ತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ।
344.Gihiparibhuttaṃ panāti gihinā paribhuttaṃ vatthaṃ pana, kiñci phalanti sambandho.
ಸೀತುದಕಾತಿ ಸೀತಂ ಉದಕಂ। ಲಿಙ್ಗವಿಪಲ್ಲಾಸೋ ಹಿ ಅಯಂ। ಉತ್ತರಾಳುಮ್ಪನ್ತಿ ಏತ್ಥ ಉತ್ತರ ಉಳುಮ್ಪನ್ತಿ ಪದಚ್ಛೇದಂ ಕತ್ವಾ ಅಕಾರತೋ ಉಕಾರಸ್ಸ ಲೋಪಂ ಕತ್ವಾ, ಪುಬ್ಬಸರಸ್ಸ ಚ ದೀಘಂ ಕತ್ವಾ ‘‘ಉತ್ತರಾಳುಮ್ಪ’’ನ್ತಿ ವುಚ್ಚತಿ। ಉತ್ತರಾಳೂತಿ ಉತ್ತರಉದಕಂ। ಉಳುಸದ್ದೋ ಹಿ ಉದಕವಾಚಕೋ, ತಂ ಪಾತಿ ರಕ್ಖತೀತಿ ಉತ್ತರಾಳುಮ್ಪಂ। ತಸ್ಸ ಸರೂಪಂ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಆಹ ‘‘ವಟ್ಟಾಧಾರಕ’’ನ್ತಿ। ರಜನನ್ತಿ ರಜನಛಲ್ಲಿಂ। ಹೀತಿ ಫಲಜೋತಕೋ। ರಜನನ್ತಿ ರಜನುದಕಂ। ಹೀತಿ ವಿತ್ಥಾರೋ। ಥೇವೋತಿ ರಜನಬಿನ್ದು। ನ ವಿಸರತೀತಿ ನ ಪಗ್ಘರತಿ। ರಜನಾಳುಙ್ಕನ್ತಿ ಏತ್ಥಾಪಿ ಪುರಿಮನಯೇನೇವ ಪದಸಿದ್ಧಿ ವೇದಿತಬ್ಬಾ। ರಜನಉಳುಙ್ಕನ್ತಿ ರಜನಸಙ್ಖಾತಸ್ಸ ಉದಕಸ್ಸ ಗಹಣತ್ಥಾಯ ಕರಿಯತೀತಿ ರಜನಉಳುಙ್ಕಂ। ದಣ್ಡಕೇನ ನಿಯುತ್ತಂ ಥಾಲಕಂ ದಣ್ಡಕಥಾಲಕನ್ತಿ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಆಹ ‘‘ತಮೇವ ಸದಣ್ಡಕ’’ನ್ತಿ। ರಜನಕುಣ್ಡನ್ತಿ ರಜನಪಕ್ಖಿಪನಂ ಮಹಾಘಟಂ। ಅಞ್ಞತ್ರಾತಿ ಅಞ್ಞಂ ಠಾನಂ। ಪತ್ಥಿನ್ನಸದ್ದೋ ಥದ್ಧಪರಿಯಾಯೋತಿ ಆಹ ‘‘ಥದ್ಧ’’ನ್ತಿ। ದನ್ತಕಾಸಾವಾನೀತಿ ಏತ್ಥ ದನ್ತಸದ್ದೇನ ತಸ್ಸ ವಣ್ಣೋ ಗಹೇತಬ್ಬೋ, ಸೋ ಏತೇಸಮತ್ಥೀತಿ ದನ್ತಾನಿ, ದನ್ತಾನಿ ಚ ತಾನಿ ಕಾಸಾವಾನಿ ಚೇತಿ ದನ್ತಕಾಸಾವಾನಿ, ತಮತ್ಥಂ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಆಹ ‘‘ದನ್ತವಣ್ಣಾನೀ’’ತಿ। ದನ್ತವಣ್ಣಾನಿ ಕಾಸಾವಾನಿ ಧಾರೇನ್ತೀತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ।
Sītudakāti sītaṃ udakaṃ. Liṅgavipallāso hi ayaṃ. Uttarāḷumpanti ettha uttara uḷumpanti padacchedaṃ katvā akārato ukārassa lopaṃ katvā, pubbasarassa ca dīghaṃ katvā ‘‘uttarāḷumpa’’nti vuccati. Uttarāḷūti uttaraudakaṃ. Uḷusaddo hi udakavācako, taṃ pāti rakkhatīti uttarāḷumpaṃ. Tassa sarūpaṃ dassento āha ‘‘vaṭṭādhāraka’’nti. Rajananti rajanachalliṃ. Hīti phalajotako. Rajananti rajanudakaṃ. Hīti vitthāro. Thevoti rajanabindu. Na visaratīti na paggharati. Rajanāḷuṅkanti etthāpi purimanayeneva padasiddhi veditabbā. Rajanauḷuṅkanti rajanasaṅkhātassa udakassa gahaṇatthāya kariyatīti rajanauḷuṅkaṃ. Daṇḍakena niyuttaṃ thālakaṃ daṇḍakathālakanti dassento āha ‘‘tameva sadaṇḍaka’’nti. Rajanakuṇḍanti rajanapakkhipanaṃ mahāghaṭaṃ. Aññatrāti aññaṃ ṭhānaṃ. Patthinnasaddo thaddhapariyāyoti āha ‘‘thaddha’’nti. Dantakāsāvānīti ettha dantasaddena tassa vaṇṇo gahetabbo, so etesamatthīti dantāni, dantāni ca tāni kāsāvāni ceti dantakāsāvāni, tamatthaṃ dassento āha ‘‘dantavaṇṇānī’’ti. Dantavaṇṇāni kāsāvāni dhārentīti sambandho.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ವಿನಯಪಿಟಕ • Vinayapiṭaka / ಮಹಾವಗ್ಗಪಾಳಿ • Mahāvaggapāḷi / ೨೧೫. ಚೀವರರಜನಕಥಾ • 215. Cīvararajanakathā
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಮಹಾವಗ್ಗ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Mahāvagga-aṭṭhakathā / ಚೀವರರಜನಕಥಾ • Cīvararajanakathā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ಚೀವರರಜನಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Cīvararajanakathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಜಿರಬುದ್ಧಿ-ಟೀಕಾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ಚೀವರರಜನಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Cīvararajanakathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಿಮತಿವಿನೋದನೀ-ಟೀಕಾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ಚೀವರರಜನಕಥಾದಿವಣ್ಣನಾ • Cīvararajanakathādivaṇṇanā