| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / มหาวิภงฺค-อฎฺฐกถา • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā |
๖. จีวรสิพฺพนสิกฺขาปทวณฺณนา
6. Cīvarasibbanasikkhāpadavaṇṇanā
๑๗๕. ฉฎฺฐสิกฺขาปเท – อุทายีติ ลาฬุทายีฯ ปโฎฺฐติ ปฎิพโล, นิปุโณ เจว สมโตฺถ จาติ วุตฺตํ โหติฯ อญฺญตรา ภิกฺขุนีติ ตเสฺสว ปุราณทุติยิกาฯ ปฎิภานจิตฺตนฺติ อตฺตโน ปฎิภาเนน กตจิตฺตํ, โส กิร จีวรํ รชิตฺวา ตสฺส มเชฺฌ นานาวเณฺณหิ วิปฺปกตเมถุนํ อิตฺถิปุริสรูปมกาสิฯ เตน วุตฺตํ – ‘‘มเชฺฌ ปฎิภานจิตฺตํ วุฎฺฐาเปตฺวา’’ติฯ ยถาสํหฎนฺติ ยถาสํหริตเมวฯ
175. Chaṭṭhasikkhāpade – udāyīti lāḷudāyī. Paṭṭhoti paṭibalo, nipuṇo ceva samattho cāti vuttaṃ hoti. Aññatarā bhikkhunīti tasseva purāṇadutiyikā. Paṭibhānacittanti attano paṭibhānena katacittaṃ, so kira cīvaraṃ rajitvā tassa majjhe nānāvaṇṇehi vippakatamethunaṃ itthipurisarūpamakāsi. Tena vuttaṃ – ‘‘majjhe paṭibhānacittaṃ vuṭṭhāpetvā’’ti. Yathāsaṃhaṭanti yathāsaṃharitameva.
๑๗๖. จีวรนฺติ ยํ นิวาสิตุํ วา ปารุปิตุํ วา สกฺกา โหติ, เอวญฺหิ มหาปจฺจริยาทีสุ วุตฺตํฯ สยํ สิพฺพตีติ เอตฺถ สิพฺพิสฺสามีติ วิจาเรนฺตสฺสาปิ ฉินฺทนฺตสฺสาปิ ทุกฺกฎํ, สิพฺพนฺตสฺส ปน ปาจิตฺติยํฯ อาราปเถ อาราปเถติ สูจิํ ปเวเสตฺวา ปเวเสตฺวา นีหรเณฯ สเจ ปน สกลสูจิํ อนีหรโนฺต ทีฆสุตฺตปฺปเวสนตฺถํ สตกฺขตฺตุมฺปิ วิชฺฌิตฺวา นีหรติ, เอกเมว ปาจิตฺติยํฯ สกิํ อาณโตฺตติ สกิํ ‘‘จีวรํ สิพฺพา’’ติ วุโตฺตฯ พหุกมฺปิ สิพฺพตีติ สเจปิ สพฺพํ สูจิกมฺมํ ปริโยสาเปตฺวา จีวรํ นิฎฺฐาเปติ, เอกเมว ปาจิตฺติยํฯ อถ ปน ‘‘อิมสฺมิํ จีวเร กตฺตพฺพกมฺมํ ตว ภาโร’’ติ วุโตฺต กโรติ, อาณตฺตสฺส อาราปเถ อาราปเถ เอกเมกํ ปาจิตฺติยํ, อาณาปกสฺส เอกวาจาย สมฺพหุลานิปิฯ ปุนปฺปุนํ อาณตฺติยํ ปน วตฺตพฺพเมว นตฺถิฯ
176.Cīvaranti yaṃ nivāsituṃ vā pārupituṃ vā sakkā hoti, evañhi mahāpaccariyādīsu vuttaṃ. Sayaṃ sibbatīti ettha sibbissāmīti vicārentassāpi chindantassāpi dukkaṭaṃ, sibbantassa pana pācittiyaṃ. Ārāpathe ārāpatheti sūciṃ pavesetvā pavesetvā nīharaṇe. Sace pana sakalasūciṃ anīharanto dīghasuttappavesanatthaṃ satakkhattumpi vijjhitvā nīharati, ekameva pācittiyaṃ. Sakiṃ āṇattoti sakiṃ ‘‘cīvaraṃ sibbā’’ti vutto. Bahukampi sibbatīti sacepi sabbaṃ sūcikammaṃ pariyosāpetvā cīvaraṃ niṭṭhāpeti, ekameva pācittiyaṃ. Atha pana ‘‘imasmiṃ cīvare kattabbakammaṃ tava bhāro’’ti vutto karoti, āṇattassa ārāpathe ārāpathe ekamekaṃ pācittiyaṃ, āṇāpakassa ekavācāya sambahulānipi. Punappunaṃ āṇattiyaṃ pana vattabbameva natthi.
เยปิ สเจ อาจริยุปชฺฌาเยสุ อตฺตโน ญาติกานํ จีวรํ สิพฺพเนฺตสุ เตสํ นิสฺสิตกา ‘‘อาจริยุปชฺฌายวตฺตํ วา กถินวตฺตํ วา กโรมา’’ติ สิพฺพนฺติ, เตสมฺปิ อาราปถคณนาย อาปตฺติโยฯ อาจริยุปชฺฌายา อตฺตโน ญาติกานํ จีวรํ อเนฺตวาสิเกหิ สิพฺพาเปนฺติ, อาจริยุปชฺฌายานํ ทุกฺกฎํ, อเนฺตวาสิกานํ ปาจิตฺติยํฯ อเนฺตวาสิกา อตฺตโน ญาติกานํ อาจริยุปชฺฌาเยหิ สิพฺพาเปนฺติ, ตตฺราปิ เอเสว นโยฯ อเนฺตวาสิกานมฺปิ อาจริยุปชฺฌายานมฺปิ ญาติกาย จีวรํ โหติ, อาจริยุปชฺฌายา ปน อเนฺตวาสิเก วเญฺจตฺวา สิพฺพาเปนฺติ, อุภินฺนมฺปิ ทุกฺกฎํฯ กสฺมา? อเนฺตวาสิกานํ อญฺญาติกสญฺญาย สิพฺพิตตฺตา , อิตเรสํ อกปฺปิเย นิโยชิตตฺตาฯ ตสฺมา ‘‘อิทํ เต มาตุ จีวรํ, อิทํ ภคินิยา’’ติ อาจิกฺขิตฺวา สิพฺพาเปตพฺพํฯ
Yepi sace ācariyupajjhāyesu attano ñātikānaṃ cīvaraṃ sibbantesu tesaṃ nissitakā ‘‘ācariyupajjhāyavattaṃ vā kathinavattaṃ vā karomā’’ti sibbanti, tesampi ārāpathagaṇanāya āpattiyo. Ācariyupajjhāyā attano ñātikānaṃ cīvaraṃ antevāsikehi sibbāpenti, ācariyupajjhāyānaṃ dukkaṭaṃ, antevāsikānaṃ pācittiyaṃ. Antevāsikā attano ñātikānaṃ ācariyupajjhāyehi sibbāpenti, tatrāpi eseva nayo. Antevāsikānampi ācariyupajjhāyānampi ñātikāya cīvaraṃ hoti, ācariyupajjhāyā pana antevāsike vañcetvā sibbāpenti, ubhinnampi dukkaṭaṃ. Kasmā? Antevāsikānaṃ aññātikasaññāya sibbitattā , itaresaṃ akappiye niyojitattā. Tasmā ‘‘idaṃ te mātu cīvaraṃ, idaṃ bhaginiyā’’ti ācikkhitvā sibbāpetabbaṃ.
๑๗๙. อญฺญํ ปริกฺขารนฺติ ยํกิญฺจิ อุปาหนตฺถวิกาทิํฯ เสสํ อุตฺตานเมวฯ ฉสมุฎฺฐานํ – กิริยํ, โนสญฺญาวิโมกฺขํ, อจิตฺตกํ, ปณฺณตฺติวชฺชํ, กายกมฺมํ, วจีกมฺมํ, ติจิตฺตํ, ติเวทนนฺติฯ
179.Aññaṃparikkhāranti yaṃkiñci upāhanatthavikādiṃ. Sesaṃ uttānameva. Chasamuṭṭhānaṃ – kiriyaṃ, nosaññāvimokkhaṃ, acittakaṃ, paṇṇattivajjaṃ, kāyakammaṃ, vacīkammaṃ, ticittaṃ, tivedananti.
จีวรสิพฺพนสิกฺขาปทํ ฉฎฺฐํฯ
Cīvarasibbanasikkhāpadaṃ chaṭṭhaṃ.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / วินยปิฎก • Vinayapiṭaka / มหาวิภงฺค • Mahāvibhaṅga / ๓. โอวาทวโคฺค • 3. Ovādavaggo
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / สารตฺถทีปนี-ฎีกา • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ๖. จีวรสิพฺพาปนสิกฺขาปทวณฺณนา • 6. Cīvarasibbāpanasikkhāpadavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วชิรพุทฺธิ-ฎีกา • Vajirabuddhi-ṭīkā / ๖. จีวรสิพฺพนสิกฺขาปทวณฺณนา • 6. Cīvarasibbanasikkhāpadavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วิมติวิโนทนี-ฎีกา • Vimativinodanī-ṭīkā / ๖. จีวรสิพฺพนสิกฺขาปทวณฺณนา • 6. Cīvarasibbanasikkhāpadavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ปาจิตฺยาทิโยชนาปาฬิ • Pācityādiyojanāpāḷi / ๖. จีวรสิพฺพนสิกฺขาปทํ • 6. Cīvarasibbanasikkhāpadaṃ
