| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಪಾಚಿತ್ಯಾದಿಯೋಜನಾಪಾಳಿ • Pācityādiyojanāpāḷi |
೧೦. ಚೋದಕಚುದಿತಕಪಟಿಸಂಯುತ್ತಕಥಾ
10. Codakacuditakapaṭisaṃyuttakathā
೪೦೧. ಅಜ್ಝತ್ತನ್ತಿ ಏತ್ಥ ಅತ್ತಸದ್ದಸ್ಸ ಚಿತ್ತವಾಚಕಭಾವಞ್ಚ ಸತ್ತಮೀವಿಭತ್ತಿಯಾಪಿ ಅಮಾದೇಸಭಾವಞ್ಚ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಆಹ ‘‘ಅತ್ತನೋ ಚಿತ್ತೇ’’ತಿ। ಉಪ್ಪಾದೇತ್ವಾತಿ ಇಮಿನಾ ‘‘ಮನಸಿಕರಿತ್ವಾ’’ತಿ ಪದಸ್ಸ ಅಧಿಪ್ಪಾಯತ್ಥಂ ದಸ್ಸೇತಿ। ಕಾರುಞ್ಞತಾತಿ ಏತ್ಥ ದ್ವೀಸು ಣ್ಯಪಚ್ಚಯತಾಪಚ್ಚಯೇಸು ಏಕಸ್ಸೇವ ಭಾವವಾಚಕತ್ತಾ ಏಕೋ ಸ್ವತ್ಥೋತಿ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಆಹ ‘‘ಕರುಣಭಾವೋ’’ತಿ। ತತ್ಥ ಕರುಣಸ್ಸ ಪುಗ್ಗಲಸ್ಸ ಭಾವೋ ಕಾರುಞ್ಞಂ, ತದೇವ ಕಾರುಞ್ಞತಾ। ಅಥ ವಾ ಕರುಣೋ ಏವ ಪುಗ್ಗಲೋ ಕಾರುಞ್ಞಂ, ತಸ್ಸ ಭಾವೋ ಕಾರುಞ್ಞತಾತಿ ವಚನತ್ಥೋ ಕಾತಬ್ಬೋ। ಇಮಿನಾತಿ ‘‘ಕಾರುಞ್ಞತಾ’’ತಿ ಪದೇನ। ಕರುಣಞ್ಚಾತಿ ಅಪ್ಪನಾಪತ್ತಂ ಕರುಣಞ್ಚ। ಕರುಣಾಪುಬ್ಬಭಾಗಞ್ಚಾತಿ ಅಪ್ಪನಾಪತ್ತಾಯ ಕರುಣಾಯ ಪುಬ್ಬಭಾಗೇ ಪರಿಕಮ್ಮೂಪಚಾರವಸೇನ ಪವತ್ತಂ ಕಾಮಾವಚರಕರುಣಞ್ಚ। ದ್ವೀಹಿಪೀತಿ ‘‘ಹಿತೇಸಿತಾ, ಅನುಕಮ್ಪಿತಾ’’ತಿ ದ್ವೀಹಿಪಿ ಪದೇಹಿ। ಮೇತ್ತಞ್ಚಾತಿ ಅಪ್ಪನಾಪತ್ತಮೇತ್ತಞ್ಚ। ಮೇತ್ತಾಪುಬ್ಬಭಾಗಞ್ಚಾತಿ ಅಪ್ಪನಾಪತ್ತಾಯ ಮೇತ್ತಾಯ ಪುಬ್ಬಭಾಗೇ ಪರಿಕಮ್ಮೂಪಚಾರವಸೇನ ಪವತ್ತಂ ಕಾಮಾವಚರಮೇತ್ತಞ್ಚ। ಸುದ್ಧನ್ತೇತಿ ಸುದ್ಧೇ ಕೋಟ್ಠಾಸೇ। ಪಟಿಞ್ಞಂ ಆರೋಪೇತ್ವಾತಿ ಚುದಿತಕಂ ಪಟಿಞ್ಞಂ ಆರೋಪೇತ್ವಾ। ಯೇ ಏತೇತಿ ‘‘ಕಾರುಞ್ಞತಾ’’ತಿಆದಿನಾ ನಯೇನ ಯೇ ಏತೇ ಪಞ್ಚ ಧಮ್ಮಾ ವುತ್ತಾತಿ ಯೋಜನಾ। ಇಮಿನಾ ಇಮೇ ಪಞ್ಚ ಧಮ್ಮೇತಿ ಏತ್ಥ ಇಮಸದ್ದಸ್ಸ ಅನಿಯಮನಿದ್ದೇಸಭಾವಂ ದಸ್ಸೇತಿ।
401.Ajjhattanti ettha attasaddassa cittavācakabhāvañca sattamīvibhattiyāpi amādesabhāvañca dassento āha ‘‘attano citte’’ti. Uppādetvāti iminā ‘‘manasikaritvā’’ti padassa adhippāyatthaṃ dasseti. Kāruññatāti ettha dvīsu ṇyapaccayatāpaccayesu ekasseva bhāvavācakattā eko svatthoti dassento āha ‘‘karuṇabhāvo’’ti. Tattha karuṇassa puggalassa bhāvo kāruññaṃ, tadeva kāruññatā. Atha vā karuṇo eva puggalo kāruññaṃ, tassa bhāvo kāruññatāti vacanattho kātabbo. Imināti ‘‘kāruññatā’’ti padena. Karuṇañcāti appanāpattaṃ karuṇañca. Karuṇāpubbabhāgañcāti appanāpattāya karuṇāya pubbabhāge parikammūpacāravasena pavattaṃ kāmāvacarakaruṇañca. Dvīhipīti ‘‘hitesitā, anukampitā’’ti dvīhipi padehi. Mettañcāti appanāpattamettañca. Mettāpubbabhāgañcāti appanāpattāya mettāya pubbabhāge parikammūpacāravasena pavattaṃ kāmāvacaramettañca. Suddhanteti suddhe koṭṭhāse. Paṭiññaṃ āropetvāti cuditakaṃ paṭiññaṃ āropetvā. Ye eteti ‘‘kāruññatā’’tiādinā nayena ye ete pañca dhammā vuttāti yojanā. Iminā ime pañca dhammeti ettha imasaddassa aniyamaniddesabhāvaṃ dasseti.
ಸಚ್ಚೇ ಚ ಅಕುಪ್ಪೇ ಚಾತಿ ಏತ್ಥ ಸಚ್ಚಸದ್ದಸ್ಸ ವಿರತಿಸಚ್ಚಪರಮತ್ಥಸಚ್ಚಾನಿ ಪಟಿಕ್ಖಿಪನ್ತೋ ಆಹ ‘‘ವಚೀಸಚ್ಚೇ ಚಾ’’ತಿ। ‘‘ಅಕುಪ್ಪನತಾಯಾ’’ತಿ ಇಮಿನಾ ನಕುಪಸ್ಸ ಭಾವೋ ಅಕುಪ್ಪನ್ತಿ ಕತ್ವಾ ಣ್ಯಪಚ್ಚಯಸ್ಸ ಭಾವತ್ಥಂ ದಸ್ಸೇತಿ। ಹೀತಿ ಸಚ್ಚಂ, ವಿತ್ಥಾರೋ ವಾ। ನ ಪರೋ ಘಟ್ಟೇತಬ್ಬೋತಿ ನ ಪರೋ ಕುಜ್ಝಾಪೇತಬ್ಬೋ। ಸಬ್ಬತ್ಥಾತಿ ಸಬ್ಬಸ್ಮಿಂ ಪಾತಿಮೋಕ್ಖಟ್ಠಪನಕ್ಖನ್ಧಕೇ।
Sacceca akuppe cāti ettha saccasaddassa viratisaccaparamatthasaccāni paṭikkhipanto āha ‘‘vacīsacce cā’’ti. ‘‘Akuppanatāyā’’ti iminā nakupassa bhāvo akuppanti katvā ṇyapaccayassa bhāvatthaṃ dasseti. Hīti saccaṃ, vitthāro vā. Na paro ghaṭṭetabboti na paro kujjhāpetabbo. Sabbatthāti sabbasmiṃ pātimokkhaṭṭhapanakkhandhake.
ಇತಿ ಪಾತಿಮೋಕ್ಖಟ್ಠಪನಕ್ಖನ್ಧಕವಣ್ಣನಾಯ ಯೋಜನಾ ಸಮತ್ತಾ।
Iti pātimokkhaṭṭhapanakkhandhakavaṇṇanāya yojanā samattā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ವಿನಯಪಿಟಕ • Vinayapiṭaka / ಚೂಳವಗ್ಗಪಾಳಿ • Cūḷavaggapāḷi / ೧೦. ಚೋದಕಚುದಿತಕಪಟಿಸಂಯುತ್ತಕಥಾ • 10. Codakacuditakapaṭisaṃyuttakathā
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಚೂಳವಗ್ಗ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / ಚೋದಕಚುದಿತಕಪಟಿಸಂಯುತ್ತಕಥಾ • Codakacuditakapaṭisaṃyuttakathā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ಚೋದಕಚುದಿತಕಪಟಿಸಂಯುತ್ತಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Codakacuditakapaṭisaṃyuttakathāvaṇṇanā
